اکران شمار قابل توجهی از فیلمهای سینمایی با واکنش شدیدی از سوی سینماگران همراه شده که شرایط کنونی را برابر با فیلمسوزی میدانند و نگران از دست رفتن سرمایههای سرمایه گذاران در سینمای ایران هستند؛ اما چرا برخلاف روال معمول در فصل پاییز به سیل بیسابقه اکران مواجه هستیم و چرا در نیمه دوم سال با اکرانی فشردهتر از بهار و تابستان روبرو هستیم؟
به گزارش «تابناک»؛ «زرد»، «ایتالیا، ایتالیا»، «ملی و راه نرفتهاش»، «نگار»، «خانه دختر»، «مالاریا»، «خفه گی» «تابستان داغ» و... لیست بلندبالای فیلمهایی هستند که اکنون روی پرده سینماها به صورت همزمان به نمایش در می آیند. در این شرایط «آینه بغل» که هنوز مهر پروانهاش خشک نشده، قرار است به این صف افزوده شود و خبرهای مکرر درباره اکران فیلمهای دیگر به گوش میرسد.
حجم بالای اکران فیلمهای سینمایی در فصل پاییز حتی با اکران نوروزی نیز قابل مقایسه نیست و اکنون بیشترین تراکم اکران در یک دهه اخیر شاهد هستیم. سوای اینکه کیفیت این فیلمها در چه حد است و آیا هریک ظرفیت فروش بیش از 10 میلیارد را دارد یا نه، نفس چنین اکرانی، آن هم در فصل پاییز غیرمنتظره و شگفتی آفرین بود، چرا که با توجه به کاهش مخاطبان سینما در نیمه دوم سال، توازنی در این زمینه برقرار میشود.
اکران این تعداد فیلم از منظر حرفهای نیز غیرقابل هضم است و مشخص نیست چرا شورای صنفی نمایش زیر بار اکران این تعداد فیلم همزمان رفته، چرا که در چنین شرایطی، با پدیده «فیلم سوزی» مواجه میشویم که برای سینمادوستان اصلاح چندان ناآشنایی نیست و در موارد اندکی در تاریخ سینمای ایران شاهد چنین اتفاقی بودهایم.
فیلمسوزی به دورهای اطلاق میشود که اکران همزمان چند نفر پرفروش، باعث توزیع مخاطبان میان این چند فیلم و عدم رسیدن هریک از این فیلمها به سقف مورد انتظار فروش برای هر فیلم است. به تعبیر سادهتر وقتی چند فیلم دارای کستینگ و بازیگر به صورت همزمان اکران میشود مخاطب ایرانی که معمولاً حضور محدودی دارد، در هر بار مراجعه باید یکی از چند فیلم را انتخاب کند و قید تماشای سایر فیلمها را بزند.
با توجه به اینکه فاصله آمار متوسط مراجعه تماشاگران ایرانی به سینما هفتگی نیست و متوسط استفاده از سینما در ایران بسیار پایین است، تماشاگر عملاً چند فیلم باکیفیت دیگری که همزمان اکران شده را روی پرده نمیبینید و بدین ترتیب فیلمهای دارای ظرفیت فروش، با افت فروش مواجه میشوند که به این اتفاق فیلم سوزی گفته میشود.
به همین دلیل معمولا در هر فصل اکران، حداکثر دو فیلم دارای ظرفیت فروش اکران میشود و فیلمهای متوسط نیز در کنار این دو فیلم قرار میگیرند، تا اگر تماشاگر نتوانست بلیت دو فیلم اول را تهیه کند، یکی از انتخابهای متوسط را پیش رو داشته باشد و عملاً فیلم سوزی رخ ندهد. این مدل مهندسی اکران در سینمای ایران بسیار پرسابقه است و اینکه به یک باره در فصل پاییز شاهد تغییر رویه هستیم، بسیار تامل برانگیز است.
این رویه اعتراض شماری از سینماگران را در پی داشته اما بعید به نظر میرسد شاهد توقفش باشیم. به نظر میرسد قرار است فروش سینمای ایران در سال 1396 ولو به قیمت فیلمسوزی از سال 1395 بیشتر شود. ظاهراً قرار است اشتباهات رخ داده در مهندسی اکران در نیمه نخست سال که منتهی به ریزش و افت فروش سینمای ایران شد، با اشتباهات بزرگ تر و از دست رفتن سرمایه سینماگران در نیمه دوم سال پوشش داده شود.
دور از انتظار نیست تا پیش از انتصاب مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، شاهد استمرار چنین رفتارهایی باشیم! فعلاً باید در نظر داشت که بهترین فصل برای تماشاگران - با انتخابهای بسیار فراوان - و بدترین فصل برای برای سینماگران با شمار اندک سالنها و سانسهای اختصاص یافته به فیلمهای سینمایی است. بنابراین به عنوان تماشاگر از این فیلمسوزی لذت ببرید!