پس از آنکه دونالد ترامپ اعلام کرد، قصد دارد سفارت آمریکا را از تل آویو به بیت المقدس انتقال دهد، اعتراضات زیادی به ویژه در خارج از جهان عرب به این تصمیم شد.
به گزارش «تابناک»، در نخستین گام جدی دولت مصر پیش نویس قطعنامه ای را در شورای امنیت ارائه کرد که همان‌گونه که پیش‌بینی می شد، آمریکا را وتو کرد. در این پیش‌نویس تأکید شده بود، هرگونه تصمیم درباره تغییر وضعیت قدس غیر قانونی است. در جریان رأی‌گیری، ۱۴ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت به قطعنامه رأی مثبت دادند.
اسرائیل از وتوی قطعنامه توسط آمریکا استقبال کرده و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در حساب کاربری خود در توئیتر از نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل قدردانی کرد و نوشته: «سپاسگزاریم در این ایام عید حنوکا نور حقیقت را روشن کردید و بر تاریکی چیره شدید. شما نمادی هستید از این واقعیت که یک تن نیز می‌تواند جمعی را شکست دهد؛ حقیقت دروغ را شکست میدهد».
نیکی هیلی نیز از نتیجه رأی‌گیری عمیقا ابراز تأسف کرد و گفته بود: «آنچه امروز در شورای امنیت رخ داد، توهین‌آمیز بود و فراموش نخواهد شد».
پس از آن نوبت به مجمع عمومی سازمان ملل رسید تا برای محکومیت اقدام ترامپ وارد عمل شود. در همین زمینه، روز پنجشنبه اعضای مجمع عمومی سازمان ملل پس از وتوی قطعنامه مربوط به وضعیت حقوقی قدس شریف توسط آمریکایی‌ها و تهدیدهای مالی ترامپ علیه مخالفان این تصمیمش، به قطعنامه‌ای علیه تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا رأی مثبت دادند.
هیلی در واکنش تند به این تصمیم اعضای مجمع عمومی گفت: «شرم‌آور است که سازمان ملل سال‌هاست، محلی برای خصومت با اسرائیل بوده است؛ این رویکرد، باعث کاهش اعتبار این نهاد می‌شود.»
هیلی گفت: «آمریکا با فاصله چشمگیر از دیگر اعضا، بزرگ‌ترین حامی مالی سازمان ملل است. بیایید با هم صادق باشیم. ما با این کمک‌های سخاوتمندانه‌ای که به سازمان ملل می‌کنیم، انتظار داریم که روش آمریکایی خوب ما به رسمیت شناخته شود و خودمان هم مورد احترام قرار بگیریم».
نیکی هیلی تهدیدات مالی خود را با زبان شفاف‌تری بیان کرد و گفت: «وقتی یک کشور در سازمان ملل مورد حمله دیگر اعضا قرار میگیرد، آن کشور مورد بی‌احترامی قرار گرفته است و علاوه بر این، حالا از همان کشور خواسته شده که برای این بی‌احترامی، پول بیشتری بپردازد.»
نیکی هیلی باز هم تهدید کرد و گفت: «ما این ماجرا را که به خاطر اعمال حق حاکمیتمان مورد حمله قرار گرفتیم، فراموش نخواهیم کرد و روزی که از ما خواسته شود، باز هم بزرگ‌ترین حامی مالی سازمان ملل باشیم یا در تعامل با برخی کشورها که اغلب برای استفاده از نفوذ آمریکا به ما رجوع میکنند، این ماجرا را به یاد خواهیم آورد. رأی امروز، بر نوع دید مردم آمریکا به سازمان ملل و دید آنها به کشورهایی که به ما بی‌احترامی کردند، تأثیر خواهد گذاشت.»
حال این پرسش پیش می آید که سرنوشت سازمان ملل و نظم جهانی پس از رأی مثبت به قطعنامه ضدآمریکایی مجمع عمومی سازمان ملل چه خواهد شد؟
این پرسشی است که روزنامه «دیلی صباح» ترکیه بدان پاسخ داد. این رسانه ترک، در مطلبی با تیتر «سیاست های جهانی پس از رأی گیری بیت المقدس» نوشته است: این هفته قدرت نرم ایالات متحده به کمترین میزان خود در یک قرن اخیر تنزل پیدا کرد. به طرز خنده داری، یکی از جاهایی که شاهد تنزل قدرت نرم آمریکا هستیم نیویورک است؛ جایی که ایالات متحده قطعنامه شورای امنیت با 14 رأی مثبت را وتو کرد و تمامی اعضا و حتی انگلیس به عنوان متحد آمریکا به این قطعنامه رأی مثبت دادند.
احتمالا این لحظه یکی از سخت ترین لحظات برای دیپلماسی و سیاست خارجی ایالات متحده بود. به دنبال آن، یک قطعنامه ضد آمریکایی در مجمع عمومی به تصویب رسید که واشنگتن قدرت وتوی آن را به مانند شورای امنیت نداشت.
تهدید سازمان ملل و اعضای آن سوی هیلی، نشان دهنده یک چالش جدی در برابر اعتبار و نفوذ امریکا در سراسر جهان است. به غیر از آمریکا و اسرائیل، توگو، پالائو، نائورو، میکرونزی، جزایر مارشال، هندوراس و گواتمالا هم علیه پیش‌نویس قطعنامه رأی دادند.
در مقابل همه متحدان آمریکا یا به این قطعنامه رأی مثبت دادند و یا اینکه از رأی دادن امتناع کردند. همچنین هیچ عضو ناتو نیز به نفع آمریکا رأی نداد. این یک لحظه سخت برای دیپلماسی آمریکا و برتری جهانی آن بود.
با این حال، مهم است، به یاد داشته باشید که این رویارویی بین جامعه بین المللی و ایالات متحده نه تنها موجب بحران در سازمان ملل متحد شده است، بلکه در نهایت می تواند یک مشکل عمده برای نظام بین الملل باشد که ایالات متحده نقش عمده ای در ایجاد آن داشته است.
یکجانبه بودن ایالات متحده ممکن است به ابتکارات چندجانبه آسیب برساند. علاوه بر این، این تصمیم به نظر می رسد، مشکلاتی برای نظم منطقه ای ایجاد می کند. همچنین مشخص نیست که ایالات متحده قرار است در آینده چه نقشی در روند صلح ایفا کند یا اینکه آینده پروسه صلح چه خواهد بود؟
علاوه بر این، هنوز مشخص نیست که تأثیر این تحولات برای آینده سیاست خارجی ایالات متحده چیست. واکنش های اولیه مقامات حاکی از آن است که ایالات متحده نمی خواهد بازخورد واکنش های جامعه بین الملل را در ملاحظات خود در نظر بگیرد و قصد دارد به برنامه خود برای انتقال سفارت ادامه دهد. با این حال، این تصمیم ممکن است به طور قابل توجهی بر روابط شکننده بین ایالات متحده و برخی از متحدان آن تأثیر بگذارد. این روند نشان داد، استفاده از اهرم کمک های خارجی برای فشار آوردن به کشورها برای همراه کردن کشورها از سوی ایالات متحده می تواند منفی باشد.
به صورت خلاصه، هم اکنون وضعیت پیچیده است. تصمیم ترامپ پیامدهایی را برای نظام بین الملل، نظم منطقه ای و سیاست خارجی ایالات متحده به همراه داشته است. به نظر می رسد تاکنون ایالات متحده در این مورد تنها بوده و می خواهد این مسیر را بدون توجه به واکنش های بین المللی ادامه دهد. حال باید پرسید، ایالات متحده می تواند واقعا از عهده چنین سیاستی بربیاید و تا چه مدت آن را ادامه خواهد داد؟
فقط گزينه تحريم کالاهاي آمريکايي در سراسر دنيا مي تواند جوابي براي اين بي احترامي دولت آمريکا به راي جامعه جهاني باشد