آبگیری بی سر و صدای سد ایلیسو ترکیه، موافقت افغانستان با اعزام نیروهای اماراتی به این کشور، واکنش وزیر خارجه آمریکا به قصد ایران برای افزایش ظرفیت غنیسازی و هشدار سازمان ملل نسبت به خطر بازگشت داعش به لیبی، از جمله مهم ترین خبرها و رویدادهای خاورمیانه در 24 ساعت گذشته بوده اند. در این میان، باید به کناره گیری بوئینگ از قرارداد فروش هواپیما به ایران نیز اشاره کرد.
به گزارش «تابناک»؛ روز چهارشنبه، یک سخنگوی بوئینگ اعلام کرد، این شرکت در نتیجه بازگشت تحریمهای آمریکا، هواپیما به ایران تحویل نخواهد داد.
وی توضیح داد، این اقدام در نتیجه لغو مجوز وزارت خزانه داری آمریکا برای فروش هواپیما به ایران است.
بوئینگ با شرکت ایران ایر، آذر ماه 1395 و پس از آغاز اجرای برجام، قرارداد فروش هشتاد فروند هواپیما را امضا کرده بود.
این شرکت همچنین خرداد ماه امسال قرارداد دیگری برای فروش شصت فروند هواپیما به شرکت هواپیمایی آسمان ایر امضا کرد.
شرکت امریکایی بوئینگ، پیش از این اعلام کرده بود، در قراردادهای خود ناچار به تابعیت از قوانین دولت آمریکا خواهد بود.
ماه گذشته دولت آمریکا از برجام خارج شده و بازگشت تحریمها علیه ایران ظرف سه تا شش ماه آینده را اعلام کرده بود.
بر خلاف انتظار ترامپ، ایران و اروپا برای حفظ برجام وارد مذاکره شده اند تا زمینه حضور تداوم حضور شرکتها و جذب سرمایهگذاری در تهران فراهم شود.
آبگیری بی سر و صدای سد ایلیسو ترکیه
عملیات آبگیری سد بزرگ ایلیسو در ترکیه با پیش بینی اعتراضات مردم و مقامات عراق بی سر و صدا از روز جمعه آغاز شده و نگرانی از کاهش آب دجله در پی آبگیری این سد به موضوع تنش بین عراق و ترکیه تبدیل شده است.
این سد که بر روی سرشاخه های رودخانه دجله احداث شده، بزرگترین سد ساخته شده بر روی این رودخانه بوده و پروژه ای مهم برای تأمین انرژی کشور ترکیه به شمار می رود.
در همین راستا، حیدر العبادی، نخست وزیر عراق در کنفرانس هفتگی خود خاطرنشان کرد، دولت ترکیه عمدا در زمانی اقدام به پر کردن سد ایلیسو کرد که ما در آن زمان از آنها خواسته بودیم، این سد را پر نکنند.
وی در ادامه افزود: این موضوع، موضوع سیاسی و انتخابی است، زیرا ترکیه میخواهد از آن برای به کسب آرای کشاورزان ترک استفاده کند.
العبادی درخصوص نیاز عراق برای تأسیس سد تصریح کرد: این کشور نیازی به تأسیس سد ندارد، زیرا که سدهایی که داریم به سطح پر شدن نرسیده و زمانی که آب مازاد داشته باشیم، باید سدهای جدیدی احداث کنیم.
مقامات ترکیه مدعی هستند، این سد با هدف تولید انرژی برقابی احداث شده و پس از آبگیری کامل، مشکلی برای جریان آب رودخانه دجله ایجاد نخواهد کرد.
بر پایه برنامه زمان بندی شده، قرار بود این سد در سه سال آبگیری شود و به این طریق جریان آب رودخانه قطع نشود، ولی دولت ترکیه در نظر دارد در یک سال این سد را آبگیری کند که این مسأله در کنار کاهش دبی آب دجله در پی خشکسالی، موجب بروز نگرانی مردم عراق و کاهش آب در پایین دست سد شده است.
فاتح یلدیز سفیر ترکیه در عراق طی نشست خبری در ساختمان سفارت ترکیه در بغداد در خصوص رفع این نگرانی اعلام کرد، با آغاز آبگیری سد ایلیسو، جریان آب رودخانه دجله به سمت عراق قطع نخواهد شد، چون کشورش در این زمینه به عراق ضمانت داده است.
احداث این سد که از سال 2006 آغاز شده و ظرفیتی معادل 10.6 میلیارد متر مکعب گنجایش (سه برابر بزرگترین سد ایرانی یعنی کرخه) دارد، قرار بود در سال 2019 (یک سال دیگر) به پایان برسد، ولی ساخت این سد پیش از موعد مقرر آن به پایان رسیده است.
ایلیسو بعد از سد آتاتورک با 49 میلیارد متر مکعب گنجایش (معادل تمام 650 سد ایرانی) که در 1992 بر روی رودخانه فرات احداث شد، دومین سد بزرگ ترکیه و از جمله سدهای بزرگ جهان به شمار می رود.
موافقت افغانستان با اعزام نیروهای اماراتی به این کشور
دفتر مطبوعاتی ریاست جمهوری افغانستان اعلام کرد، با حضور و فعالیت نیروهای نظامی امارات متحده عربی در این کشور، تحت نظارت نظامیان ناتو به فرماندهی آمریکا موافقت کرده است.
در اطلاعیه دفتر مطبوعاتی تأکید شده که این حضور منطبق با توافق نامه امنیتی افغانستان و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) خواهد بود؛ اما به شمار نظامیان اعزامی امارات و جدول زمانی حضور آنها اشاره نشده و امارات متحده عربی نیز تاکنون در این مورد خبری منتشر نکرده است.
نخستین بار «جان نیکلسون» فرمانده نیروهای آمریکایی و ناتو در افغانستان ماه قبل اعلام کرده بود که امارات متحده عربی پیشنهاد داده، به مأموریت حمایت قاطع به رهبری آمریکا در افغانستان بپیوندد.
همزمان با صدور این اطلاعیه، گزارش هایی غیررسمی مبنی بر انتصاب «مراد علی مراد» به عنوان معاون اول وزارت دفاع افغانستان منتشر شد که گفته می شود، امروز چهارشنبه رسما از سوی نهاد ریاست جمهوری معرفی خواهد شد.
«مراد» یکی از فرماندهان تحصیل کرده دانشکده های نظامی افغانستان است و کارنامه موفقی نیز در نبرد علیه تروریست و تجربه حضور در عملیات متعدد در مناطق مختلف این کشور را دارد.
وی پیش از این در پست های فرماندهی نیروی زمینی ارتش، فرماندهی لشکرهای ارتش در چند استان و معاون ارشد امنیتی وزارت کشور فعالیت کرده است.
واکنش وزیر خارجه آمریکا به قصد ایران برای افزایش ظرفیت غنیسازی
مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا دقایقی پیش در حساب کاربریاش در توئیتر به قصد ایران برای افزایش ظرفیت غنیسازی واکنش نشان داد.
پامپئو نوشت: «گزارشها درباره قصد ایران برای افزایش ظرفیت غنیسازی را تحت نظر داریم. به ایران اجازه نخواهیم داد سلاح اتمی بسازد. ایران از عزم ما آگاه است. این مورد دیگری از اقدام احمقانه ایران برای هدر دادن منابعش است. اینکه تظاهرات در ایران ادامه دارد، نباید مایه شگفتی کسی باشد.»
روز دوشنبه حضرت آیتالله خامنهای، مقام معظم رهبری در واکنش به خروج آمریکا از توافق هستهای، با تأکید بر اینکه ایران همزمان تحریم و محدودیت هستهای را نمیپذیرد، سازمان انرژی اتمی را موظف کردند به سرعت آمادگیهای لازم برای دستیابی به توان غنیسازی 190 هزار سو (SWU) را فراهم کند.
سو واحد اندازهگیری میزان غنیسازی اورانیوم است. سانتریفیوژهای IR-1 که نسل نخست سانتریفیوژهای ایران هستند، یک سو توان غنیسازی دارند. ایران پیش از توافق هستهای نزدیک به 20 هزار سانتریفیوژ نصب شده داشت که حدود نیمی از این رقم فعال بود. در حال حاضر ایران کمی بیش از 6000 سانتریفیوژ فعال دارد.
هشدار سازمان ملل نسبت به خطر بازگشت داعش به لیبی
هیات سازمان ملل به لیبی نسبت به بازگشت داعش به این کشور پس از بیرون راندن این گروه تروریستی در پی درگیریهایی که در طولانی مدت در شرق و غرب لیبی به وقوع پیوست، هشدار داد.
به گزارش روزنامه فرامنطقهای الشرق الاوسط، این هیأت سازمان ملل در بیانیهای نگرانی خود را نسبت به افزایش تعداد حملات تروریستی در لیبی ابراز کرد و عنوان داشت که این حملات بسیار نگران کننده هستند.
هیأت سازمان ملل تأکید کرد: حمله به مقر پلیس در جنوب شهر اجدابیا در شرق لیبی در روز یکشنبه گذشته، چهارمین حملهای بود که داعش در همان منطقه طی یک ماه بر عهده میگرفت.
در همین حال، عمر غیث قرمیل، عضو پارلمان لیبی از شهر الزنتان گفت: ناامنیها در لیبی و نبود دولت مرکزی قدرتمند، باعث شده که فضای مناسبی برای گسترش سریع داعش در لیبی ایجاد شود.