خطر زباله‌های بیمارستانی برای سلامت جامعه

افزایش تولید زباله های بیمارستانی به عنوان نتیجه بزرگ شدن شهرها و افزایش مراکز درمانی از جمله پدیده هایی است که به دلیل عفونی بودن، کوچک ترین اهمال در جمع آوری و دفع بهداشتی شان می تواند تبعات جبران ناپذیری برای سلامتی شهروندان داشته باشد.

به گزارش ایرنا، زباله های بهداشتی درمانی شامل همه پسماندهای تولید شده در بیمارستان ها، مراکز بهداشتی درمانی ، آزمایشگاه های تشخیص طبی و تحقیقاتی و سایر مراکز مشابه می باشد.

گزارش سازمان بهداشت جهانی حاکی است که بیش از 40 درصد پسماندهای بیمارستانی عفونی هستند و سالانه 6 میلیون نفر در جهان به دلیل نبود مدیریت صحیح این پسماندها جان خود را از دست می دهند.

در همین راستا قوانین و مقررات داخلی کشورمان نیز دایر بر ضرورت تلاش همه جانبه برای جمع آوری و دفع اصولی و بهداشتی زباله های بیمارستانی است به گونه ای که مجلس شورای اسلامی در سال 1383 مصوب کرد زباله های بیمارستانی، عفونی و شیمیایی که برای سلامت جامعه تهدید محسوب می شود، باید ایمن سازی و تحت شرایطی خاص دفع شوند.

از سوی دیگر آذربایجان شرقی به ویژه کلان شهر 2 میلیون نفری تبریز، مراکز بیمارستانی، درمانی و آزمایشگاهی پرشماری را در دل خود جای داده است که به بیش از 10 میلیون ساکن منطقه شمال غرب و بخشی از کردستان خدمات می دهد و برای دفع زباله های آنها تنها پنج مرکز بی خطرسازی پسماندهای پزشکی فعال است.

عضو شورای اسلامی شهر تبریز نسبت به عدم بی خطرسازی زباله های بیمارستانی در سطح شهر تبریز هشدار داد و گفت: زباله‌های عفونی و شیمیایی در بیشتر بیمارستان های تبریز بدون بی خطر سازی و با ظاهرسازی تحویل سازمان پسماند شهرداری تبریز می شود که بسیار خطرناک است.

فریدون بابایی اقدم افزود: بیمارستان ها و مراکز درمانی در حالی که ذاتا وظیفه درمان و بهداشت مردم را دارند، اما با این وضعیت عملا بر علیه بهداشت و سلامت عمومی اقدام می کنند.
وی ادامه داد: سازمان حفاظت محیط زیست وظیفه نظارت بر بی خطرسازی زباله های بیمارستانی و برخورد با متخلفین را دارد که متأسفانه در این خصوص با شدت لازم برخورد نمی کند.

معاون پایش و نظارت مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی نیز در این خصوص اعلام کرد: سال گذشته پنج بیمارستان بی‌خطرسازی را انجام نمی‌دادند که به مراجع قضایی معرفی شدند اما امروز هیچ بیمارستانی زباله‌ها را بدون بی خطرسازی رها نمی‌کند.

حسن عباس نژاد، از وجود 51 بیمارستان خصوصی و دولتی در آذربایجان شرقی خبر داد که به گفته وی از این تعداد 29 بیمارستان در کلان شهر تبریز قرار دارند.

وی، با اشاره به اینکه بیش از 5 هزار مطب، آزمایشگاه و سایر مراکز پزشکی در تبریز وجود دارد، گفت: میزان تولید زباله های بیمارستانی در شهر تبریز یک هزار و 700 کیلوگرم زباله عفونی، هشت هزار و 345 کیلوگرم زباله تیز و برنده و 13 هزار و 360 کیلوگرم زباله از نوع خانگی می باشد.

عباس نژاد اظهار داشت: با هماهنگی معاونت پیشگیری از وقوع جرم دادگستری آذربایجان شرقی و دادستانی مرکز استان پیگیری های لازم در راستای ارتقا و به روز رسانی سیستم های بی خطرسازی زباله های عفونی و شیمیایی بیمارستان ها در دستور کار قرار دارد و برای کنترل راندمان شیوه های مورد عمل سیستم های بی خطرسازی بیمارستان ها توسط آزمایشگاه این اداره کل نمونه برداری دوره ای انجام می گیرد.

وی ادامه داد: همه مراکز بیمارستانی ملزم به ارایه گزارش ماهانه نتایج نمونه برداری توسط آزمایشگاه های معتمد حفاظت محیط زیست هستند و در صورت عدم ارائه خود اظهاری مطابق قوانین برخورد به عمل خواهد آمد.

معاون پایش و نظارت مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی با بیان اینکه نحوه مدیریت پسماندهای شیمیایی مراکز درمانی و بیمارستانی نیز مورد رصد و پایش قرار می گیرد، گفت: لازم است بر اساس قانون مدیریت پسماند نسبت به امحا و بی خطر سازی زباله های شیمیایی نیز اقدام شود.

رئیس بیمارستان 29 بهمن تبریز نیز در این خصوص به ایرنا گفت: جداسازی زباله ها یکی از شاخص های اعتباربخشی بیمارستان هاست که بر اساس آن تمامی پسماندهای بیمارستانی اعم از شیمیایی، عفونی و معمولی باید به صورت جداگانه جمع آوری شود.

دکتر لیدا حیدری افزود: پسماندهای شیمایی برای امحا به قزوین ارسال می شوند و پسماندهای عفونی به وسیله 2 دستگاه که خریداری کرده ایم، در خود بیمارستان امحا می شود.

وی اظهارداشت: این زباله ها در داخل دستگاه با درجه حرارت بالا سوزانده شده و سپس تکه تکه و به پودر تبدیل می شوند.

دکتر حیدری افزود: برخی درمانگاه ها نیز پسماندهای عفونی خود را برای امحا به این بیمارستان ارسال می کنند.

مدیر مرکز آموزشی و درمانی شهید مدنی تبریز نیز در این خصوص گفت: پسماندهای پزشکی از جمله پسماندهای خطرناک و مخاطره آمیز هستند.

دکتر سیامک کاشفی مهر افزود: زباله های بیمارستانی به 5 دسته عادی، عفونی، تیز و برنده، شیمیایی و رادیواکتیو تقسیم می شوند.

وی ادامه داد: به جز زباله های عادی تمامی پساماندهای بیمارستانی خطرناک هستند و باید بی خطرسازی، به زباله عادی تبدیل و سپس به شهرداری تحویل داده شود.

کاشفی مهر اظهارداشت: دستگاه بی خطر سازی و خرد کن پسماندهای بیمارستانی در این مرکز وجود دارد و پسماندهای عفونی و تیز و برنده در داخل بیمارستان بی خطر سازی می شود.

وی یادآور شد: پسماندهای رادیواکتیو بیمارستانی مرکز ما نیز به سازمان انرژی اتمی تحویل داده می شود.