اعتراض مطهری به تقطیع سخنانش، مجوز گرانی خودرو با وعده سرخرمن ارزانی!، خیز عربستان و آمریکا برای فتح بازار گاز عراق، سرابی به نام «حق مسکن»، ارز پایین آمد، قیمت‌ها نه، یک تریلیون و ٣٨١ میلیارد دریافتی صدا و سیما از خزانه ملت، جراحی یک قانون و دلواپسی برای روح آن!، لزوم توجه «حسام الدین آشنا» به جایگاه مشورتی، شورای همکاری خلیج فارس در مرز فروپاشی، کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت لوازم خانگی از شنبه، رتبه ۳۸ ایران در آمار جهانی مرگ و میرجاده ای، شمارش معکوس برای جایگزینی دلار و کاهش مالیات‌ها افزایش حقوق، عذرخواهی از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامه‌های امروز چهارشنبه بیست و یکم آذرماه در حالی چاپ و منتشر شد که ادامه بحث‌ها و تحلیل‌ها درباره سخنرانی رئیسی و قالیباف در روز دانشجو، انتقاد‌ها از پایین نیامدن قیمت‌ها علی رغم کاهش نرخ ارز، آغاز تحرکات انتخاباتی قالیباف و رئیسی برای سال آینده، ورود رهبری به بودجه و عذرخواهی مکرون از معترضان موضوعاتی هستند که با تیتر‌ها و عناوین مختلف در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده اند.
روزنامه قانون با چاپ تصویری از قالیباف و رئیسی، تیتر راهبرد سرهنگ و یار خراسانی را برای گزارشی انتخاب کرد که در آن از آغاز تحرکات انتخاباتی این دو چهره اصولگرا نوشته است. روزنامه کیهان نیز در ستون یادداشت روز خود همین موضوع را با تیتر شب انتخابات چادر نمی‌زنند تحلیل کرده و عبارت تشکل سیاسی چادر عشایری نیست که یک شبه پهن شود را استفاده نموده است. این روزنامه از لزوم فعالیت‌های مستمر سیاسی برای حضور و تأثیر در انتخابات‌ها نوشته است. روزنامه آرمان در سرمقاله امروز خود با عنوان ارز پایین آمد، قیمت‌ها نه از ابهامات لایحه بودجه ۹۸ سخن گفته است. روزنامه خراسان نیز تیتر یک امروز خود با عنوان مجوز گرانی خودرو با وعده سرخرمن ارزانی! به انتقاد از اظهارات وزیر صمت که گفته است: خودروسازان بعد از افزایش تولید، قیمت را کاهش خواهند داد اختصاص داده است.
در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم؛
پیش بینی نرخ تورم تا پایان سال
محمود جامساز اقتصاددان طی یادداشتی با عنوان پیش بینی نرخ تورم تا پایان سال در روزنامه قانون نوشت: نرخ تورم در صورتی کاهش پیدا می‌کند که عوامل به‌وجود‌آورنده آن کنترل شود. در این میان هیچ زمان پیش‌بینی‌ها و گمانه‌زنی‌ها در ایران به ثمر نمی‌نشیند، زیرا تغییر و تحول در متغیر‌های اقتصادی به حدی است که پیش‌بینی‌پذیری آینده را بسیار مشکل می‌کند. از یک سو ثبات اقتصادی وجود ندارد و به دلیل ساختار فاقد ثبات اقتصادی در کشور، منابع به شکل درستی تخصیص نیافته‌اند و در برخی بخش‌ها با رشد مواجه بوده‌ایم، اما در بسیاری از حوزه‌های اقتصادی شاهد پس‌رفت بوده‌ایم که این رشد نامتوازن بسیار مخرب است. برای مثال در حوزه تسحیلات نظامی رشد بسیار خوبی داشتیم، اما در حوزه صنعت متاسفانه با رکود تعمیق یافته رو به رو شده‌ایم.
واردات بی رویه به‌خصوص از کشور چین باعث شد تا تولیدات داخلی نتوانند در مقابل کالا‌های چینی رقابت کنند و واحد‌های تولیدی یا تعطیل شدند یا با ظرفیت بسیار پایینی به فعالیت خود ادامه دادند. در این میان بخش عظیمی از نیروی کار اخراج شدند و این اتفاق به بیکاری دامن زد؛ به طوری که بخشی از بیکاری ناشی از تعطیلی کارخانه‌ها و رکود اقتصادی است. رشد تورم تنها با افزایش تولید و ایجاد اشتغال و درآمد و تسلط آن بر تقاضای ملی کنترل می‌شود و، اما اگر سیاستهای کنونی به روال معمول خود ادامه پیدا کند، با توجه به شرایط تحریم اقتصادی که تجارت خارجی ما را به شدت سرکوب می‌کند و ورود ارز به کشور را به شدت تغییر می‌دهد، پیش‌بینی سامان بخشی اقتصاد بسیار مشکل خواهد بود؛ زیرا تولید نیاز به سرمایه‌گذاری دارد که ما متاسفانه انباشت سرمایه نداشتیم و حجم سرمایه گذاری‌ها با کاهش همراه بوده و سرمایه گذاری خارجی نیز به دلایل سیاسی جذب نشده است. در اقتصاد بانک‌محور ایران، بانک‌ها متولی تأمین تسهیلات بخش خصوصی مولد هستند که با کمبود منابع روبه‌رو شده اند، زیرا نقدینگی هزار و ۶۷۳ میلیارد تومانی بیشتر در اختیار مراکز و نهاد‌های قدرت‌های اقتصادی و سیاسی فرا دولتی است و فرآیند خصوصی‌سازی به گونه‌ای پیش رفت که کارخانه‌های واگذار‌شده به تدریج متوقف و باعث کاهش تولید ملی شدند؛ به طوری که در حال حاضر صندوق بین‌المللی پول پیش بینی کرده است که با رشد اقتصادی منفی سه‌ونیم درصد روبه‌روخواهیم بود.
البته این پیش‌بینی‌ها بر اساس داده‌هایی است که از منابع مختلف تهیه می‌شود و مشخص نیست و صحت و سقم اصل داده‌ها را نمی‌توان تصمیمن کرد، اما اگر اقتصاد به همین شیوه اداره شود مسلما ما هم با افزایش بیکاری روبه‌رو خواهیم بود و هم با کاهش رشد اقتصادی که مساله رکود را تعمیق می‌بخشد. ضمن آنکه با توجه به محدودیت‌های که در ورود ارز به کشور به واسطه تحریم‌ها خواهیم داشت، مسلما دولت برای تامین نیاز‌های مالی خود از بانک مرکزی مدد خواهد خواست یا از صندوق توسعه ملی برداشت خواهد کرد که هر دو باعث افزایش پایه پولی و در نتیجه رشد نقدینگی خواهد شد که تورم را در پی خواهد داشت. البته اگر قدرت خرید مردم همواره بتواند با افزایش تورم همراهی کند، مردم به لحاظ معیشت در مضیقه نخواهند بود، اما متاسفانه در کشور ما همواره تورم از قدرت خرید مردم بیشتر بوده است.
کیهان: شب انتخابات چادر نمی‌زنند
روزنامه کیهان در بخشی از یادداشت روز امروز خود با عنوان شب انتخابات چادر نمی‌زنند، نوشت: روز یکشنبه گذشته، اتفاق مبارکی در سپهر سیاست و تفکر عمومی رقم خورد؛ آقایان رئیسی، قالیباف، جلیلی و ضرغامی در چند دانشگاه در جمع دانشجویان و اساتید حضور پیدا کردند و به تبیین مسائل مهم کشور پرداختند که با استقبال هم مواجه شد. یکی از نیاز‌های مهم امروز، راه افتادن موج روشنگری و مطالبه‌گری آرمان‌های انقلاب است. این موج نباید به چند چهره خاص سیاسی محدود بماند؛ چه اینکه ظرفیت‌های بزرگ پیشرفت و عدالت، و چالش‌ها و مزاحمت‌ها در مقابل این حرکت، ضرورت حضور اجتماعی و روشنگری را مضاعف می‌سازد. سفاهت در گفتار، و هنجارشکنی در رفتار، از سر و کول برخی سیاست بازان واداده بالا می‌رود. بیت‌المال را حیف و میل می‌کنند، مردم را در قول و فعل محترم نمی‌شمارند و حداکثر پیاده نظام رای آوری خود می‌انگارند، با نظایر خود، حلقه و باند تشکیل می‌دهند، و با هر آنچه رنگ و بوی ایمان و اعتقاد دارد، عناد می‌ورزند. در حریم احکام الهی و ارزش‌های انقلاب دست درازی می‌کنند و خطوط دفاعی عزت و امنیت و استقلال را آسیب‌پذیر می‌کنند. در این شرایط تکلیف چیست؟
فراتر از مسئله انتخابات با همه اهمیتش، ده‌ها چالش یا فرصت و ظرفیت عمل وجود دارد که حلقه‌های سیاسی ما کمتر میل یا توجه به ضرورت ورود و موضع‌گیری درباره آنها را دارند. یعنی اگر موسم انتخابات نباشد، آیا نباید خبری از برخی تشکل‌های منسوب به جبهه انقلاب بشنویم؟! اگر درباره مسائل مهم مردم و نظام حرف نداشته باشیم و صراحت و مطالبه به خرج ندهیم، اصلا به چه کار می‌آییم و چرا باید انتظار داشته باشیم مردم و نیرو‌های انقلابی در انتخابات متوجه ما شوند؟ چند نفر در مجموعه جبهه انقلاب درباره مشکلات عامه مردم و مسائل و فرصت‌های امروز نظام به میدان می‌آیند و حرف می‌زنند؟ و آنها هم که موضع می‌گیرند، موضع‌شان چه قدر در یک شبکه رسانه‌ای به‌هم پیوسته و عمومی پژواک پیدا می‌کند تا موج بسازد و تبدیل به گفتمان عمومی شود؟ ما مکلف هستیم برای اجرای درست فرمان امر به معروف و نهی‌ازمنکر، «امت» (سازمان) تشکیل دهیم؛ مقدمه واجب، واجب است. نباید سازماندهی، منحصر در مثلا انتخابات و به مثابه چادر‌های نیم بندی باشد که فقط شب انتخابات برپا و فردای آن - پیروز بشویم یا نشویم- برچیده می‌شود. تشکیلات سیاسی موثر، چادر عشایری نیست که بشود فی‌الفور پهن کرد و نتیجه گرفت. منطقا باید مسیر طی شده در امر هماهنگی و سازماندهی آسیب‌شناسی شود، اما باید توجه شود که اولا نباید به معنای نبش قبر دلخوری‌های گذشته و تولید بن‌بست در هم‌افزایی باشد و ثانیا ظرف آسیب‌شناسی، فضای رسانه‌ای آلوده به اغیار و تبادل اتهام یا دلخوری در این فضا نیست.
۸- فراتر از ضرورت تقریب و تفاهم میان گروه‌ها برای حرکت جبهه‌ای، بسیاری از تشکل‌ها، منفردا هم کم تحرک هستند؛ حتی با همان فهم خود که مثلا باید انقلابی‌تر موضع بگیرند یا مصلحت‌اندیشانه‌تر؛ سراغ حزب‌اللهی‌ها بروند یا طبقه متوسط. اصلا در عرصه افکار عمومی نیستند تا ببینیم اولویت‌بندی‌شان کدام است؛ ولو فُرادا. بعضی‌ها اگر بهانه اختلاف و گلاویز شدن در شب انتخابات نباشد، انگار ضرورت نمی‌دانند در مسئله دیگری ورود و اعلام موضع کنند! همین رخوت و کوتاهی در مقابل هجوم سازمان‌یافته و مغول‌وار جبهه ضدانقلاب در ادوار مختلف، موجب ریزش برخی جوان‌ها در دامن شبه‌مارکسیست‌ها و چپ‌های آمریکایی متظاهر به عدالت‌خواهی، حلقه انحرافی، شبه‌اصلاح‌طلبان رادیکال و... هر تابلوی دیگری شده که متقلبانه، نقاب مطالبه‌گری بر چهره زده‌اند. آنگاه مجبور شده‌ایم به‌جای تهاجم مستدل و قدرتمندانه به هریک از آن اضلاع یا قلب دشمن، منفعلانه از انقلاب و نظام و رهبری دفاع کنیم.
اصولگرایان راه حل ارائه کنند
محسن غرویان، استاد حوزه و دانشگاه طی یادداشتی که در شماره امروز روزنامه آرمان چاپ شده نوشت: اظهارات اخیر برخی از چهره‌های اصولگرا در خصوص انتخابات گذشته نشان می‌دهد که آنها هنوز از فضای انتخابات خارج نشده‌اند و همچنان دوست دارند که فضای کشور انتخاباتی باشد؛ لذا با اینکه فاصله زیادی با انتخابات مجلس یازدهم داریم از هم‌اکنون به فکر انتخابات هستند. البته این مساله‌ای طبیعی و عادی است که فعالان سیاسی از اکنون برای انتخابات آینده شروع به فعالیت کنند، چراکه تمام گروه‌های سیاسی آینده‌نگری‌هایی برای خود دارند، اما به هر حال اینکه مسائل مربوط به انتخابات گذشته را مطرح کنیم صورت خوبی ندارد و مردم توقع دارند که رقابت‌های گذشته تبدیل به رفاقت شود و در هر انتخاباتی این شعار داده می‌شود که رقابت‌ها تبدیل به رفاقت شود، چون کشور در این شرایط حساس نیاز به وحدت، همدلی و همراهی از سوی فعالان سیاسی و مردم دارد.
از سوی دیگر همان‌طور که بسیاری از تحلیلگران نیز معتقدند روند سیاسی کشور مثل سالیان گذشته به سمت اعتدالگرایی است و تجربه ثابت کرده که افراط و تفریط جواب نداده و نخواهد داد؛ بنابراین اظهارات فعالان سیاسی باید برمدار اعتدالگرایی و میانه‌روی استوار باشد. از طرف دیگر باید اذعان کرد؛ دولت منتخب ملت بوده و هرگونه تضعیف دولت با تضعیف ملت همراه است؛ لذا آنچه که اکنون باید هدف باشد منافع ملی است و باید همه احزاب جریانات و گروه‌ها در جهت مصالح ملت صحبت کنند و از ایجاد تفرقه بپرهیزند؛ چراکه این سخنان تفرقه‌افکنانه جز ضرر برای کشور سودی ندارد و در جهت مصالح ملت محسوب نمی‌شود. گروه‌های مختلف اصولگرا که تحت عناوین مختلف مثل جمنا گرد یکدیگر جمع می‌شوند، باید تجربه گذشته را چراغ راه آینده کنند و برای فرآیند مهمی، چون انتخابات به تحلیل شرایط جامعه و مردم بپردازند تا آنگونه نشود که مثل سال ۹۴ در شهر تهران هیچ یک از کاندیدا‌های اصولگرا رأی نیاورند؛ لذا این مسأله باید تحلیل و ارزیابی شود و در انتخاب آینده مذاق مردم معیار قرار گیرد. همان‌طور که حضرت امام (ره) فرمود: میزان رأی ملت است، باید رأی ملت را به‌دست آورد و ارزیابی کرد. گرچه اصولگرایان از اکنون کار‌های انتخاباتی خود را آغاز کرده‌اند، اما میزان موفقیت یا عدم موفقیت جریانات سیاسی بستگی به حرف‌هایی دارد که از آقایان می‌شنویم. اگر قرار باشد اصولگرایان باز هم همان مواضع گذشته را نشان می‌دهد که در این مدت تغییری نداشته‌اند و ملت نیز از آنها رویگردان خواهد ماند؛ لذا وحدت اصولگرایان شکل نخواهد گرفت، همان بازی‌های سیاسی دوباره تکرار خواهد شد و نتیجه نیز همان می‌شود که در گذشته دیده‌ایم. ملت از این کشمکش‌های میان جریانات سیاسی خسته شده‌اند و دیگر میلی به دیدن و شنیدن مباحثی از این دست ندارند؛ بنابراین اصولگرایان اگر به دنبال وحدت هستند باید با نگرشی نو به صحنه بیایند، دست از تخریب دولت بردارند و به جای حرف و شعار عملا وحدت را نشان دهند؛ چرا که شعار‌های ظاهری واقعا ملال‌آور شده است؛ لذا جریان اصولگرا باید راه حل ارائه کند. اگر این افراد درصدد وحدت هستند باید معیار خود را منافع ملت در کنار دولت قرار داده و در عین حمایت از آنها راه حل‌های عینی و عملی ارائه کنند.
عذرخواهی بموقع یک رئیس جمهور
علی بیگدلی، کارشناس روابط بین الملل در بخشی از یادداشت خود در شماره امروز روزنامه ایران نوشت: کشور‌های اروپایی زمانی وارد قرن ۲۱ شدند بویژه بعد از بحران اقتصادی ۲۰۰۸ که از وال استریت شروع شد، اما دامن آنها را هم گرفت، دچار مشکلات بیشتری شدند و فضای کلی اقتصاد آنها متزلزل شد. اما در این بین برای فرانسه به‌عنوان کشوری که یکی از رهبران اتحادیه اروپا محسوب می‌شود، وقوع چنین اعتراض‌های گسترده‌ای که دربرگیرنده بسیاری از گروه‌های اجتماعی بود، سخت و دشوار نشان می‌داد و باید در حل آن راهی پیدا می‌کردند. در واقع تنها راه مکرون این بود که عذرخواهی کند و قول دهد فشار‌های مالیاتی را به گروه‌های پایین جامعه وارد نکند. زیرا در غیر این صورت کار برای خود او مشکل می‌شد و ممکن بود به برکناری وی و برگزاری انتخابات منجر شود؛ بنابراین عذرخواهی او را باید یک عذرخواهی بموقع قلمداد کرد.
در شرایط حاضر هم مکرون مشکلاتی دارد. در فرانسه به طور معمول سندیکا‌ها هستند که شورش می‌کنند و وارد مذاکره می‌شوند. این بار برخلاف همیشه طیف مطالبات و شرکت‌کنندگان در این شورش‌ها خیلی وسیع و گسترده بود.
سخنرانی مکرون و وعده‌هایی که به معترضان داد، بسیار کلی بود و در برخی موارد باعث بروز شبهاتی می‌شد. البته احتمال دارد او در نشست‌هایی که با کابینه خود دارد این مسائل و شبهات را برطرف کند. اما برای او و برای معترضان بهتر می‌بود که وی بتواند بطور مستقیم با رهبران جنبش اعتراضی وارد مذاکره شده و خواسته‌های آنان را برآورده سازد. این موضوع‌ها دولت را دچار بلاتکلیفی کرده است که باید با چه کسی پای مذاکره بنشیند تا شورش را پایان دهند. شورشی که تاکنون ۱۶ میلیارد دلار به اقتصاد فرانسه لطمه زده است در حالی که این کشور ۵۱ میلیارد دلار درآمد توریستی دارد، این شورش‌ها در آستانه سال نو مسیحی فرانسه ضربه زیادی به اقتصاد توریسم این کشور زد.
از طرفی هم راست افراطی تحت رهبری ملانشون و لوپن هنوز هم تلاش می‌کنند شورش را گسترش دهند و از سطح میانی به سطحی بالاتر برسانند و انتخابات مجددی را برگزار کنند. برپایی چنین انتخاباتی، می‌توانست خطری بزرگ برای فرانسه باشد. با ارتقای تدریجی آرای خانم لوپن که در دوره اول ۵ درصد، در دوره دوم ۱۵ درصد و دوره سوم ۳۵ درصد رأی آورد، می‌توان پیش‌بینی کرد اگر در این شرایط نارضایتی انتخاباتی برگزار شود، لوپن می‌تواند برنده انتخابات شود. پیروزی او می‌تواند خسرانی بزرگ برای همه، چه فرانسوی‌ها و چه مسلمانان و حتی ایران باشد.
آقایی مطرح کرده که اصولگرایان هنوز در فضای انتخابات هستند.
جالب اینکه همین آقا گفته به فکر تخریب دولت نباشید