مهاجرت و تحصیل در دانشگاه‌هایی که تایید وزارت علوم را ندارند، دانشجویان را با مشکلات متعددی مواجه کرده است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، امروزه پیشرفت علمی، افزایش آگاهی و آشنا شدن با علم روز دنیا یکی از اهداف مهم زندگی بسیاری از افراد است؛ دانشجویان در کنار اینکه بخشی از دانش و اطلاعات را در داخل از کشور به دست می‌آورند گاهی اوقات برای ارتقا علمی و کسب اطلاعات روز دنیا به گذراندن یک دوره تحصیلی در کشورهای دیگر نیاز پیدا می‌کنند.
در این بین انتخاب کشوری برای ادامه تحصیل و موسسه‌ای که دانشجو را اعزام می‌کند بسیار مهم و حائز اهمیت است، یک انتخاب اشتباه و نادرست می‌تواند مسائل و دغدغه‌هایی فراوان برای فرد به همراه بیاورد؛ کشوری که برای ادامه تحصیل انتخاب می‌شود باید سطح علمی بالاتر از کشور مبدا داشته باشد تا بتواند به رشد علمی او کمک کند؛ در کنار این موضوع شرایط مناسب زندگی نیز از جمله موارد حائز اهمیت است، زیرا شرایط زندگی و هزینه‌ها در هر کشوری متفاوت بوده و یکی از مسائل مهم به شمار می‌رود.
در این بین موسسه‌ای که برای اعزام دانشجو انتخاب می‌شود باید از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مجوز داشته باشد و مورد تایید آن باشد تا فرد در کشور مقصد با مشکل و دردسر روبه رو نشود.
مشکلات پیش روی دانشجویان برای تحصیل در خارج از کشور
در کنار تمام این موارد تحصیل در کشوری دیگر مشکلاتی را برای دانشجویان به ارمغان خواهد آورد که انتخاب راه‌های عجیب برای حل مشکل زبان از سوی دانشجویان، تایید نشدن مدرک برخی دانشگاه‌های خارج از کشور از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران، همنوا نبودن دانشجویان ایرانی، توجه نکردن به کیفیت برخی موسسات آموزشی و اعلام نشدن اطلاعات صحیح تحصیلی از سوی موسسات اعزام دانشجو برخی از آنهاست.
با تمام این اوصاف و با توجه به تمام شرایط و سختی‌هایی که ممکن است برای مهاجرت به کشور دیگر وجود داشته باشد، برخی از افراد مصمم به انجام این کار هستند و از طریق موسسات اعزام دانشجو برای این کار اقدام می‌کنند.
با اینکه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به صورت دوره‌ای لیست مراکز و موسسات غیرقانونی و نامعتبر اعزام دانشجو را اعلام می‌کند و در آخرین گزارش در تیرماه امسال لیست ۱۰۳ موسسه و شرکت لغو مجوز شده اعلام شد اما شاهد هستیم که در سال‌های اخیر بسیاری از دانشجویان ایرانی از طریق این موسسات غیرمجاز برای ادامه تحصیل به کشورهای دیگر مهاجرت کردند که برخی از آن‌ها با مشکلاتی عدیده مواجه هستند، به طوری که نه راه پس دارند و نه راه پیش!
مدرک بی اعتبار؛ نتیجه بی اطلاعی دانشجو از شرایط تحصیل در خارج از کشور
یکی از دلایل ایجاد مشکلات متعدد برای دانشجویان ایرانی این است که آن‌ها از شرایط کشور مقصد اطلاعات کافی ندارند و تمام کار‌های خود را به موسسات و واسطه‌های اعزام دانشجو می‌سپارند؛ این واسطه‌ها هم برای از دست ندادن سود و منفعت خود موانع تحصیلی و شرایط زندگی موجود در آن کشور را بیان نکرده و تنها از مزایا و جذابیت‌های آن برای دانشجویان صحبت می‌کنند تا آن‌ها را ترغیب کرده و زودتر اقدام کنند. همچنین دانشجویان را جذب دانشگاه‌هایی می‌کنند که دارای تاییدیه از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیست و دانشجویان پس از فارغ التحصیلی یک مدرک بی اعتبار را در دست دارند.
در پرسش از وزیر علوم، تحقیقات و فناوری درباره علت مهاجرت دانشجویان بیان شد: ما هیچ نیازی نداریم که دانشجویان به کشورهای خارجی دارای سطح علمی پایین‌تر از کشور خودمان بروند و افراد برای این کار دلایل خود را دارند. حتی با مشکلات ارزی پیش آمده ما اعلام کردیم همه دانشجویانی که در دانشگاه‌های مورد قبول وزارت علوم شروع به تحصیل کرده اند می‌پذیریم که برگردند و در دانشگاه‌های کشور تحصیل کنند.
البته این صحبت وزیر شامل افرادی است که در دانشگاه‌های معتبر خارج از کشور تحصیل کرده و امروز به هر دلیل می‌خواهند به کشور برگردند و مشخص نیست تکلیف افرادی که دارای این شرایط نیستند و در یک دانشگاه غیر معتبر از نظر وزارت علوم کشورمان درس خوانده اند چه خواهد شد.
روسیه و گرجستان؛ ۲ کشور جذاب برای ادامه تحصیل
دانشجویان برای ادامه تحصیل بر اساس معیار‌های مدنظر خود، کشورهای مختلفی را انتخاب می‌کنند؛ ولی روسیه و گرجستان ۲ کشور جذاب برای دانشجویان است که هر ساله تعداد زیادی از دانشجویان برای ادامه تحصیل در رشته‌های پزشکی و غیرپزشکی به آنجا سفر می‌کنند و آمار بالایی از این دانشجویان را ایرانی‌ها شامل می‌شوند؛ به طوری که در سال جاری میلادی بدون هیچ گونه ضابطه خاص، بیش از ۱۱۰۰ دانشجوی ایرانی در رشته‌های پزشکی و دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی سچینوا مسکو جذب شده اند.
در حالی که این دانشجویان بدون اطلاع کامل از شرایط تحصیل دراین ۲ کشور و با اعتماد به وعده‌ها و صحبت‌های موسسات و واسطه‌های اعزام دانشجو و با پرداخت هزینه‌های هنگفت، وارد دانشگاه‌های این کشور‌ها شده اند و با توجه به افزایش تعداد دانشجویان، مشکلات هر روز بزرگ‌تر و پررنگ‌تر می‌شود.
بر اساس گفته دانشجویان ایرانی که در یکی از دانشگاه‌های روسیه تحصیل می‌کنند؛ روسیه شرایط سختی برای تحصیل دارد، به بهانه‌های کوچک دانشجویان اخراج می‌شوند و کل هزینه‌ای که پرداخت کرده اند بر باد می‌رود!
همچنین تایید نشدن مدرک برخی دانشگاه‌ها از جمله مشکلاتی است که غالب دانشجویان علوم پزشکی به آن اشاره دارند. سال پیش تعدادی دانشگاه توسط وزارت علوم و بهداشت معتبر اعلام شدند، ولی همچنان دانشگاه‌های غیرمعتبر که توسط موسسات اعزام دانشجو پذیرش می‌کنند، وجود دارند.
دغدغه‌های دانشجویان برای تحصیل در روسیه و گرجستان
ایرانی‌ها تا قبل از حضور در روسیه هیچ‌گونه آشنایی با زبان روسی ندارند یا در حد یک دوره کوتاه‌مدت آموزش زبان در موسسات گذرانده اند و کاملا مشخص است که این سطح دانش نمی‌تواند برای حضور در دوره‌های کارشناسی‌ارشد و دکتری کافی باشد؛ متاسفانه روس‌ها در زبان انگلیسی بسیار ضعیف بوده و تنها زبانی که در روسیه می‌تواند استفاده شود زبان‌های روسی و تا حدی ترکی است. علاوه براین دانشجویان تنها با برخی از اساتید می‌توانند به زبان انگلیسی صحبت کنند و این یکی از مشکلات تحصیل در کشور روسیه است.
یکی از مهم‌ترین معایب تحصیل در دانشگاه‌های گرجستان هم آشنا نبودن دانشجویان با زبان گرجی است، در حالی که تحصیل در برخی از رشته‌های دانشگاهی به زبان انگلیسی و در برخی به زبان گرجی یا روسی انجام می‌شود. از طرفی یادگیری زبان گرجی نیاز به صرف وقت، هزینه و انگیزه لازم دارد که برای برخی از دانشجویان می‌تواند سخت و خسته کننده باشد و آن‌ها را از تحصیل منصرف کند.
علاوه بر این تفاوت فرهنگی و اجتماعی ایرانی‌ها با مردم روسیه می‌تواند مشکلات امنیتی و اخلاقی بسیاری را برای دانشجویان ایرانی مخصوصا دانشجویان دختر به وجود بیاورد.
شاید یکی از مشکلات بزرگ دانشجویان در روسیه تامین هزینه‌های زندگی و خوابگاه باشد و بسیاری از خوابگاه‌ها اجازه زندگی یک نفر در اتاق ۲ نفره را نداده و برخی دانشگاه‌های بزرگ از جمله دانشگاه دولتی مسکو، خوابگاهی برای دانشجویان متاهل درنظر گرفته نشده است.
یکی ازمشکلاتی که دانشجویان برای تحصیل درگرجستان با آن مواجه می‌شوند این است که واحد پول رایج این کشورلاری است، اما تمام معاملات ملک، خودرو و اجاره مسکن با دلارآمریکا انجام می‌شود که برای مهاجران و دانشجویان که دارای بودجه محدود هستند خوشایند نیست.
در حال حاضر بسیاری از دانشجویان ایرانی فریب تبلیغات جذاب و هیجان انگیز موسسات اعزام دانشجو را خورده و برای ادامه تحصیل به این کشور‌ها سفر کرده اند که در مشکلات متعدد و بزرگی از تحصیل، اقامت و زندگی به سر می‌برند.
وعده های مسئولان روسیه برای حل مشکلات دانشجویان ایرانی
افزایش تعداد دانشجویان ایرانی و انعکاس مشکلات آن‌ها و همچنین پیگیری‌های سفارت ایران در مسکو باعث شده تا مسئولان روسیه به فکر بیفتند و برای جذب دانشجو قوانین جدیدی را در نظر بگیرند؛ طبق گفته وزیرعلوم کشور روسیه برای جلوگیری از مشکلات فراوان به وجود آمده قرار است از این به بعد پذیرش دانشجو با دقت و سخت گیری بیشتری انجام شود؛ آموزش زبان روسی پیش از ورود دانشجو به روسیه، تعیین حد نساب معدل و کوتاه کردن دست موسسات اعزام سودجو از اقدامات مهم دراین زمینه است.
امید می‌رود مسئولان مربوطه وارد میدان شده و با کوتاه کردن دست موسسات غیرمجاز و اقدامات لازم جهت آگاه کردن دانشجویان از شرایط تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور و معرفی دانشگاه‌های معتبر در راستای حل مشکلات دانشجویان خارج از کشورتلاش کنند.
درشرایط کنونی تعداد زیادی از دانشجویان ایرانی در دانشگاه‌های روسیه و گرجستان بلاتکلیف بوده و شرایط سختی را سپری می‌کنند و دانشگاهی که یک روز رویای آن‌ها بود، برایشان به کابوسی تلخ تبدیل شده است که می‌توان عامل اصلی ایجاد این مشکلات را شرکت‌ها و موسساتی دانست که علی رغم نام پرآوازه و تجربه واعتباری که برای خود طی سالیان طولانی به دست آورده اند، اما مسائل اخلاقی، وجدانی و انسانی را رعایت نکرده و پس از دریافت پول از دانشجویان متقاضی آن‌ها را درخاک روسیه رها کرده و با این که پول را به طور کامل دریافت کرده اند کاری برای دانشجویان انجام نمی‌دهند.
البته دانشجویان هم در این زمینه بی تقصیر نیستند، زیرا به توصیه‌ها و گزارش‌های وزارت علوم مبنی بر غیرقانونی بودن موسسات اعزام دانشجو و اعتبار نداشتن برخی دانشگاه‌های خارج از کشور بی اعتنا بوده و کار خود را انجام داده اند و امروز به دلیل تحصیل در دانشگاهی که مورد تایید وزارت علوم نیست باید بهای سنگینی را بپردازند از طرفی امکان ادامه تحصیل در رشته‌ای که در خارج از کشور مدرک دریافت کرده اند، در ایران برایشان فراهم نیست که این موضوع می‌تواند ضربه روحی شدید و افسردگی و ناامیدی از زندگی و تحصیل را برایشان به وجود بیاورد.
