تفحص از بانک مرکزی با شفافسازی یا شوی انتخاباتی؟، سرنوشت افزایش قیمت بنزین؟!، قمار پرهزینه نتانیاهو، دهه شصتیها؛ در گذر از جوانی، رتبهبندی معلمان همچنان در انتظار بررسی در هیأت دولت، بررسی حرکات اصلاحطلبان در جهت پیروزی در انتخابات، گاف محسن هاشمی و شاهکار ستاد سمبلیزاسیون!، روایت مدیر طلاگرام و هاتگرام درباره دستبرد بزرگ گوگل، نقدی بر انحصار در بازار وکالت و نکات مطرح در دیدار وزیر اطلاعات و فرمانده کل سپاه، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.ت.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامههای امروز دوشنبه شانزدهم اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر شد که پاسخ موشکی به تجاوز اسرائیل در غزه و رتبه بندی معلمان در آستانه اجرا از عناوینی است که در بیشتر روزنامهها برجسته شده است.
گزارش از بازار و رشد تورم در بخش خواربار و کالاهای خوراکی، منتفی شدن گران شدن و سهمیه بندی بنزین، پاسخ ظریف به خبرنگار الجزیره درباره بازگشت به دانشگاه پس از وزارت و امضای دلالی پای گرانیها از دیگر موضوعاتی است که در صفحات نخست روزنامههای امروز موضوع گزارشها و یادداشتها شده است.
در ادامه تعدادی از یادداشتها و گزارشهای منتشره در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
لااقل موج سازی گرانی را مهار کنید!
غلامرضابنی اسدی طی یادداشتی کوتاه در شماره امروز روزنامه خراسان نوشت: گرانیِ واقعی را نمیتوانید مهار کنید، موج سازی بی مهارِ فضای مجازی در باره گرانی را هم نمیتوانید لجام بزنید؟ موجی که بدتر از سیلاب بنیان کن، دارد در روان و زندگی مردم مینشیند و همه چیز را به هم میریزد. یک روز، انبوه مردم را به صف بنزین میکشاند و دیگر روز، چند اپلیکیشن، قیمتِ خودرو را چنان بی حساب و کتاب، بالا میبرند که در ذهن کسی هم پیش از این خطور نمیکرد و دیگر روز، باز همین قبیل اپلیکیشن ها، آتش به خرمن اعتماد مردم میزنند در حوزه مسکن و دیگر روز در بازاری دیگر موج به پا میکنند. چه کسی باید این "درد خود ساخته" را درمان کند و خنجری را که در پهلوی مردم مینشانند از دست شان بگیرد؟ دستِ اقتدارِ قانون و پنجه محکمِ مدعی العموم کی باید بر یقه این افراد بنشیند که دانسته و بیشتر نادانسته دارند با امنیت روانی و امنیت ملی بازی میکنند؟ این چند روز، قیمت خودرو هم شده بود مثل روزگار بلبشوی سکه و ارز، که از الان تا الان، فرق میکرد. یک برند خودرو، یک مدل، یک رنگ، با آپشنهای همسان، گاه تا ۵۰ درصد تفاوت قیمت اعلام میکردند.
کجای دنیا چنین بر نظمِ بازار میتازند که این جا شاهدش هستیم؟ از پنج شنبه پیش، اما، از آن قیمتهای نجومی خبری نیست و "قیمت توافقی" را دارند اعلام میکنند خدا کند نوشداروی بعد از مرگ سهراب نباشد. کاش از این به بعد برای این اپلیکیشنها مقرراتی بنویسند که نتوانند چنین موج آفرینی کنند که در هر ماجرای اقتصادی، دستِ آنان پیدا باشد.
پشتپرده تلاشها برای استانی نشدن انتخابات اسفندماه
روزنامه ابتکار در گزارش اصلی امروز خود که عنوان آن پشتپرده تلاشها برای استانی نشدن انتخابات اسفندماه است به بررسی وضعیت طرح استانی شدن انتخابات نوشت: کمتر از ده ماه به انتخابات اسفند مجلس شورای اسلامی وقت داریم در حالی که هنوز احزاب و جریانهای سیاسی وارد فضای انتخابات نشدهاند. این کما و بیرمقی جریانها دلایل مختلفی میتواند داشته باشد از جمله استراتژیهای ناموفق و ناکارآمد آنها برای ترغیب جامعه به مشارکت بیشتر در انتخابات است. نخبگان و فعالان سیاسی همچنان سردرگم هستند و نمیدانند چگونه و با چه رویکردی سطح مشارکت عمومی را در انتخابات بالا ببرند. با این حال طرح «استانی شدن انتخابات» نیز در این بین خود از عواملی است که جریانهای سیاسی را دچار بلاتکلیفی و سردرگمی کرده است. آنها با توجه به با اینکه فاصله چندانی تا انتخابات مجلس نمانده است هنوز نمیدانند طبق قانون گذشته باید در انتخابات حضور داشته باشند یا نه، براساس استانی شدن لیست مشترک ارائه دهند.
این طرح از سوی مجلس برای تایید به شورای نگهبان فرستاده شده است و نمایندگان مجلس منتظر اعلام رای و نظر این شورا است که تا کنون شورا نظرش را اعلام نکرده است. با این حال روز گذشته حجتالاسلام غلامرضا مصباحیمقدم، عضو هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام، با بیان اینکه هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص با استانی شدن انتخابات مخالفت کرده است، به تسنیم گفت: طرح استانی شدن انتخابات در مجمع تشخیص مصلحت نظام بررسی شد و نتیجه بررسی نیز در این مورد به کمیسیون مربوطه مجلس شورای اسلامی ارجاع شده است. این در حالی است که بر اساس قانون، هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام نباید پیش از اظهارنظر شورای نگهبان درباره طرح و لوایح نظر خود را اعلام کند. درواقع طرح استانی شدن انتخابات از سوی مجلس به شورای نگهبان ارجاع داده شده است و این شورا تاکنون نظرش را مبنی بر تایید و یا رد این طرح اعلام نکرده است و هنوز مشخص نیست که شورای نگهبان چه تصمیمی دراینباره خواهد گرفت.
قاسم میرزایینیکو، نماینده مجلس و عضو کمیسیون امور داخلی و شوراها در واکنش به ورود هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام به طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی گفته: مجلس بارها و به طور ویژه زمان بررسی لوایح چهارگانه در شورای نگهبان، در مورد اظهارنظر هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام قبل از شورای نگهبان تذکر داد، اما متاسفانه این موضوع به رویه اشتباه تبدیل شده است. ما منتظر اعلام نظر شورای نگهبان درخصوص طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس هستیم، سپس اگر ایرادی گرفته شد و مجلس بر مصوبه خود اصرار کرد، مجمع تشخیص مصلحت نظام نظر خود را بیان کند.
با این حال با توجه اظهارات مصباحیمقدم نه از جایگاهی که در مجمع تشخیص مصلحت نظام دارند بلکه به واسطه سبقه سیاسی ایشان این شائبه به وجود میآید که جریان اصولگرا به دنبال وقفه و مخالفت در طرح استانی شدن انتخابات هستند. سیدرحیم ابوالحسنی، فعال سیاسی و استاد دانشگاه دراینباره معتقد است رد شدن این طرح خواسته جریان رقیب است پس وقتی هنوز شورای نگهبان نظرش را درباره استانی شدن انتخابات اعلام نکرده است آقای مصباحیمقدم چنین سخنانی را بیان میکند، نشان میدهد او با توجه به سبقه سیاسیشان با جریان رقب مخالف این طرح هستند.
این فعال سیاسی با بیان اینکه جریان محافظه کار عمدا در تصویب این طرح اخلال ایجاد میکند به «ابتکار» گفت: آنها در تلاش هستند تا طرح استانی شدن انتخابات به اسفند امسال نرسد. در این بین این جریان اصلاحطلب است که دچار سردرگمی شده است و همچنان در بلاتکلیفی بهسر میبرد.
تله یک میلیون تومانی در فراخوان پوپولیستی دولت
مهران ابراهیمیان طی یادداشتی که در شماره امروز جوان منتشر شده در مطلبی با عنوان تله یک میلیون تومانی در فراخوان پوپولیستی دولت نوشت: جهانگیری فراخوانی داده که ما با یارانههای سنگین چه کنیم، خودمان توزیع کالاهای اساسی را در قالب کوپن و سهمیهبندی بر عهده بگیریم یا به طور کلی قیمت همه کالاها را آزاد و به جای آن اختلاف قیمتها را به مردم به عنوان یارانه بدهیم؟
نخست اینکه باید متذکر شد طرح این مسئله بیش از آنکه جنبه مشورتی برای اجرا داشته باشد، به نوعی فرار از مسئولیتگریزی دولت یا یافتن مقصر در اجرای چنین طرحی است. وگرنه در شرایط جنگ اقتصادی که جهانگیری معاون اول بارها به عنوان شخص فرمانده اقتصاد مقاومتی دولت به آن اذعان داشته، فرمانده درباره نحوه دفاع در مقابل دشمن فراخوان عمومی نمیزند. یعنی اگر قرار بود فراخوانی باشد، باید درباره ارز ۴۲۰۰ تومانی میبود که اکنون هیچ کارشناسی آن را تأیید نمیکند، اما جهت یادآوری به چند نکته زیر اشاره میشود.
این دو پیشنهاد حاصل دو نوع تفکر در بدنه تصمیمگیر اقتصادی دولت است که تفکر اول بر اساس نگاه علمی در شرایطی مانند جنگ به دنبال دخالت بیشتر دولتها است. حرکتی که کینز اقتصاددان در اوایل قرن ۲۰ آن را به شکل آکادمیک مطرح کرد. حرکتی که نیاز به نظارت و دقت و تلاش بیشتر دولت دارد و البته رانتهایی هم وجود دارد که قابل کتمان نیست، اما تفکر نوع دوم تجربهای است که دولت قبل از روحانی به آن مبادرت ورزید که از دل آن شتاب بیشتر نقدینگی و سرعتبخشی به تورم بیشتر بود. اما در این روش بر خلاف تصور، اتفاقی که رخ میدهد تحریک تقاضا را در پی خواهیم داشت که در شرایط کنونی با عنایت به محدودیت تولید و واردات، نقدینگی بالا و آمادگی مردم برای تورم انتظاری بسیار تورمزا بوده و خطرناک است.
اما این تمام ایراد فراخوان نبودهاست، زیرا صرفنظر از این ایراد وارده بالا درباره شورگذاری عمومی این طرح، عکسالعمل سیاسی رئیسجمهور اسبق کشور نیز قابلتأمل و حتی خطرناک است. این شخص به مانند سبک و سیاق قبلیاش باز هم فرصتی برای موجسواری پیدا کرده و در توئیتی مدعی شده که میتوان با واقعیسازی قیمت انرژی ماهانه به هر فرد ایرانی یک میلیون تومان یارانه پرداخت کرد.
نگاهی بر اساس محاسبات ساده و ماشین حسابی که تنها از ذهن یک مهندس بدون توجه به آثار و تبعات و رفتار پیچیده انسانها تراوش کردهاست. ممکن است که نگارنده هم از چنین پیشنهاد پوپولیسمگونهای خوشش بیاید، اما از هراس تبعات آن مجبور به نوشتن چنین مطلبی شده است.
تصور کنید که بر اساس ادعا این شخص به ۸۰ میلیون ایرانی ماهانه یک میلیون تومان یارانه پرداخت شود. در چنین شرایطی خواه ناخواه حتی اگر بیش از ۷۰ درصد آن را هم از شما بابت قبضهای آب و برق و بنزین و... گرفته شود، سالانه ۹۶۰ هزار میلیارد تومان پول به گردش درمی آید که با ۳۰۰ هزار میلیارد تومان نرخ سود سالانه سپردهها و محدودیت تولید و واردات چه بلایی سر پول ملی خواهد آمد، برای یک لحظه فکر کنید که تنها بعد از چند سال چه بلایی سر ۴۰ هزار تومان یارانه نقدی آمد و شما حتی قادر به خرید نیم کیلو گوشت با آن نیستید و اکنون قرار است همین بلا نیز در آیندهای نزدیکتر بر سر یارانه یک میلیون تومانی بیاید، در حالی که حقوق شما نیز رشد بسیار کمتری داشتهاست، چون از یک سو تعداد کارمندان در دوره رئیسجمهوری قبلی افزایش یافته و از سوی دیگر تحریمها ما را به درآمدهای افسانهای نفت جدا کردهاست!
مردم و تصمیمگیران مراقب باشند که عدهای به خاطر خوشنامی موقتی و فرار از مسئولیت ساماندهی سیستمهای توزیع کشور، عوام را مغفول و در تله پرداختهای بینتیجه و تورمساز نیندازند.