«سعید حجاریان» تئوریسین جریان اصلاحات در تازهترین اظهارنظر انتخاباتی، کمی از ایده قبلی اش درباره مشروط کردن انتخابات و تحریم این عرصه در صورت عدم تحقق خواسته های اصلاح طلبان عقب نشینی کرده، اما تأکیدی دوباره در ارتباط با این مسأله داشته و خواستار «عبور مقطعی جریان اصلاحات از انتخابات در صورت عدم تحقق خواسته هایشان شده و در عین حال اذعان کرده که «این موضوع می تواند رویکرد مناسبی باشد، اما استراتژی دقیقی نیست»!
به گزارش «تابناک»؛ حجاریان در گفت و گویی در پاسخ به این پرسش که اکنون در کنار «مشارکت مشروط» سه استراتژی «حضور بی قید و شرط در انتخابات»، «سکوت در انتخابات» و «خروج از انتخابات» نیز مطرح است. فواید و مضرات هر یک از این استراتژیها چیست، میگوید: «واضح است، استراتژی حضور بی قیدوشرط، مردم و اصلاح طلبان را به کلی از یکدیگر جدا میکند، اکنون، مردم به جریانهای سیاسی بی اعتماد هستند و هر نوع لغزش و اشتباه تاکتیکی و استراتژیک به مثابه مرگ یک جریان است، امروزه برخی از مردم میگویند، شما گفتید به روحانی رأی بدهید تا شرایط سامان شود؛ اما این طور نشد، فلذا دیگر با طناب شما به چاه نمیرویم. پس، اگر گفتار انتخاباتی تولید میکنیم، باید مبتنی بر تحلیلهای دقیق باشد نه صرفا هراس افکنی و انتخاب بین بد و بدتر و بدترین.»
وی ادامه میدهد: «استراتژی سکوت در انتخابات با عبور مقطعی از انتخابات ما را ضربهپذیر خواهد کرد، زیرا ممکن است عدهای حتی در مرکز اصلاحات رأی دهند و این به شکنندگی میانجامد و هسته سخت قدرت قادر است، این افتراق را به هر طریق که مایل است، ترجمه کند. از این جهت، شاید عبور مقطعی از انتخابات رویکرد مناسبی باشد؛ اما نیاز به ترویج آن نیست؛ اگر شرایط فراهم نشد، با ذکر دلایلی از خیر انتخابات میگذریم همین، اما «عبور از انتخابات» استراتژی دقیقی نیست، زیرا حکم به پایان پروژه اصلاحی سیاست محور میدهد.»
حجاریان در حقیقت آسیب پیش روی جریان اصلاحات را ـ که احتمال افتراق بین آنها و پایگاه رأیشان است ـ به خوبی شناسایی کرده و تأکید دارد که مردم به خاطر اظهارات اصلاح طلبان در مورد روی کار آمدن دولت روحانی و گره زدن حل مشکلات به حضور چنین دولتی از این جریان گلایه مندند، شاید چاره مرتفع کردن این گلایه مندی، «عبور از انتخابات» باشد، اما او هم تأکید دارد این موضوع استراتژی دقیقی نیست و می تواند حکم پایان پروژه اصلاحی سیاست محور در کشور باشد.
تئورسین جریان اصلاحات در عین حال «سید محمد خاتمی» و برخی بزرگان و چهره های با نفوذ جریان اصلاحات را مخاطب سخنان خود قرار داده و تأکید کرده است، به دلایلی که او پیش از این به آن اشاره کرده اصلاح طلبان کار سختی در انتخابات اسفند ماه مجلس در پیش روی دارند؛ بنابراین، باید یک استراتژی دقیق برای حضور در این عرصه طراحی شود تا این حضور در انتخابات باعث هدر رفتن سرمایه های جریان اصلاحات نشود.
او گفته که «خاتمی و هر کسی دیگر باید با وسواس بیشتری استراتژی شان را انتخاب کنند و آبروی خود را خرج هر کس و هر نوع انتخاباتی نکنند تا سرمایه اصلاحات هدر نرود.» حجاریان در این سخنان باز هم تاکید دارد که خاتمی و تصمیم گیرندگان جریان اصلاحات نباید به مثابه آنچه در انتخابات مجلس دهم افتاد برخی افراد را به پشتوانه حرف، سخن و درخواست خود راهی مجلس کنند؛ هرچند همچنان شیوه اعتراضی به انتخابات را رها نمی کند.
بر اساس آنچه حجاریان گفته، شیوه و روش انتخاباتی جریان اصلاحات در انتخابات مجلس یازدهم به طور کلی متفاوت از مجلس گذشته خواهد بود. او عنوان کرده «همانطور که به خاطر دارید من درباره «حضور مشروط» در انتخابات نکاتی را گفتم یکی از ابعادش این است که منتظر بمانیم و ببینیم هسته اصولگرایان بنا دارند چگونه انتخاباتی را برگزار کنند، وجه دیگر حضور مشروط، اشتراط با نفس است؛ یعنی باید میان خودمان بر سر کیفیت زمین بازی انتخابات توافق کنیم، این دو شرط پهلو به پهلوی هم هستند. البته شرطهای دیگری هم وجود دارد که لازمه طرح و تحقق آن، تهیه منشور اصلاح طلبی است.»
این فعال سیاسی اصلاح طلب همچنین درباره تفکیک نیروهای خودی و غیر خودی با وجود منشور اصلاح طلبی گفت: «شاید در کوتاه مدت به بار ننشیند، اما چند خاصیت دارد که مهمترین آنها غربالگری و تفکیک نیروهای اصلی و بدلی است. البته نباید به دنبال حذف رفت. به این معنا که خودمان فعال سراغ افراد میرویم و از آنها برای ثبت نام دعوت میکنیم و مانند دورهای پیش رویکرد منفعلانه پیش نخواهیم گرفت و گزینهها را از میان ثبت نام کردهها انتخاب نخواهیم کرد؛ تشخیص هم با مردم است که به چه کسی اعتماد کنند. مثلا افرادی که حرفهای خارج از کادر میزنند، عیارشان مشخص است. اگر این مرحله به درستی طی شود، میشود به سراغ تشکیل «هسته سخت اصلاحات» برویم که پیشتر خصوصیات آن را برشمرده ام.»
او همچنین انتقادات تندی را نسبت به عملکرد فراکسیون امید و رئیس آن یعنی «محمد رضا عارف» بیان می کند و می گوید: «ما اگر صد نماینده به مجلس بفرستیم، ولی لیدر نداشته باشند، به هر طرفی میلغزند و هزینه ایجاد میکنند، فراکسیون امید به چنین وضعیتی دچار شد لذا میبینیم استراتژی دقیق ندارد و مواضعش ناهمگون و رأی هایش غیرشفاف است، اما در مقابل رادیکالهای مجلس مدیر دارند. به یاد دارید زمانی آقای ناطق نوری در مجلس بود و چنین نقشی را برای راستها ایفا میکرد، میگفت اگر دست به عمامهام زدم یعنی رأی منفی بدهید و اگر دستم پایین بود رأی مثبت بدهید، یعنی نظر نمایندگان به رهبر فراکسیونشان بود. ما باید سطح رئیس فراکسیون اصلاح طلبان را بالا ببریم.»
او در این سخنان خود به طور واضح رئیس فراکسیون امید را خطاب قرار می دهد و با بیان انتقادات خود نسبت به عملکرد او و فراکسیون اصلاح طلب مجلس دهم خواستار آن می شود که سطح رئیس فراکسیون اصلاح طلب مجلس یازدهم از چهره ای مثل عارف بالاتر برود و فردی در طراز حجت الاسلام «علی اکبر ناطق نوری» که قدرت راهبری او در برهه هایی از مجلس در فراکسیون اصولگرایان زبانزد بوده، از طرف اصلاح طلبان برگزیده شده و هدایت فراکسیون منتسب به این جریان در مجلس آینده را حتی با تعداد افراد کمتر اما با نفوذ و تأثیرگذاری بیشتر بر عهده بگیرد.
در حقیقت سخنان حجاریان نشان می دهد اولا او نسبت به شرایطی که پیش روی اصلاح طلبان در انتخابات اسفند ماه مجلس قرار خواهد گرفت نگرانی هایی خاصی دارد و طبیعتا این نگرانی ها مطابق با آنچه از مدت ها پیش کارشناسان سیاسی هم هشدار می دادند، در بدنه اصلاحات و همچنین در بین سران و تصمیم گیرندگان اصلاح طلب وجود دارد؛ بنابراین، باید آنها بر اساس یک استراتژی دقیق و درست دست به حضور در انتخابات پیش روی بزنند.
دوم اینکه حجاریان متوجه تفاوت نظر و دیدگاه سران جریان اصلاحات و تصمیم گیرندگان این جریان با طیف تندرو در خصوص مشروط و یا تحریم کردن انتخابات شده است. او همچنان عقیده دارد که مردم سر انتخاب روحانی و دولت او که با همراهی اصلاح طلبان شکل گرفت، از این جریان گلایه مندند و همین مسأله شرایط خوبی را پیش روی آنها برای انتخابات مجلس قرار نمی دهد؛ بنابراین، استراتژی غیر دقیق «عبور از انتخابات» را پیشنهاد می کند و آن را چاره کار می داند؛ هرچند به درستی این موضوع را حکم پایان پروژه اصلاحی سیاست محور در کشور می خواند.
بر همین اساس است که حجاریان تأکید دارد، اصلاح طلبان تصمیم گیر از جمله خاتمی در انتخابات آتی باید خیلی با وسواس پیرامون چگونگی حضور جریان اصلاحات در انتخابات تصمیم بگیرند و اقدامات انتخاباتی را بر اساس همین حساسیت اتخاذ کنند. البته هم او، هم خاتمی و هم اصلاح طلبان به خوبی می دانند، دیگر «تکرار» هیچ کس چاره حضور در انتخابات و رأی دادن به لیست یک جریان نخواهد بود.
او همچنین در مورد انتخاب چهره هایی که اصالت اصلاح طلبی دارند، از موضوعات مهم و دستورکارهای ویژه ای می داند که اصلاح طلبان باید برای انتخابات پیش رو آن را به کار ببندند تا اتفاقاتی که درباره افراد راه یافته از لیست امید به مجلس دهم افتاد را شاهد نباشیم. او کیفیت حضور چهره های اصلاح طلب در مجلس آتی را بسیار پراهمیت تر از کمیت حضور آنها خوانده و از تشکیل «هسته سخت اصلاحات» و تهیه «منشور اصلاح طلبی» بر همین اساس سخن به میان آورده است.
حجاریان و جریان اصلاحات که به نظر می رسد، در ارتباط با ضعیف بودن قدرت راهبری در فراکسیون امید و همچنین ضعف تصمیم گیری در این فراکسیون اتفاق نظر دارند. به شدت از ریاست «محمدرضا عارف» در فراکسیون اصلاح طلبان مجلس یازدهم و همچنین تصمیمات فراکسیونی چهره های حاضر در این فراکسیون انتقاد کرده و خواستار حضور چهره ای مقتدر و دارای قدرت راهبری بالا در رأس فراکسیون اصلاح طلبان برای مجلس آتی شده است؛ نظراتی که احتمالا در تصمیم گیری های انتخاباتی جریان اصلاحات لحاظ خواهد شد.