به گزارش «تابناک» روزنامه های امروز سه شنبه ۲۹ بهمن ماه در حالی چاپ و منتشر شد که ماجرای مسئولیت اعلام آمار کشته شدگان آبان ماه، آشفته بازار لیست های انتخاباتی، تکاپوی انتخاباتی اصلاحطلبان پس از تخریب! سخنان روحانی در نقد دو قطبی شدن مسائل در جامعه، مذاکرات صلح ترامپ با طالبان و قمار انتخاباتی و نشست خبری کارگزاران و بازگشت به مانیفست آیت الله هاشمی تیترهایی هستند که در صفحات نخست روزنامه های امروز برجسته شده اند.
در ادامه تعدادی از یادداشت ها و سرمقاله های منتشره در روزنامه های امروز را مرور می کنیم؛
محمد مهاجری روزنامه نگار طی یادداشتی که با عنوان قهر و آشتی با انتخابات در روزنامه ایران نوشت: نظام جمهوری اسلامی، صندوق محور است. کمتراز 50روز بعد از پیروزی انقلاب، مردم با مقوله «انتخاب» پای صندوق آمدهاند و این رفتار همواره بهعنوان عنصراصلی امنیت ملی پاس داشته شده است.
در اوج روزهای سخت جنگ تحمیلی و زیر تهدید بمباران نیز صندوق رأی - ولو موقت - کنار گذاشته نشده و حتی یک بار انتخابات به هر دلیلی متوقف نشده است. از این لحاظ، ایران دارای یک برند افتخارآمیز جهانی است. در عین حال بر سر همین صندوق رأی منازعات و کشمکش های فراوانی پدیدآمده. از همین صندوق افرادی برآمدهاند که بعدتر با اصل نظام در افتادهاند اما جمهوری اسلامی هرگز بهخاطر چنین ناملایماتی، انتخابات را ترک نکرده است. گرچه در پارهای مواقع، افراد یا گروه هایی با صندوق قهر کردهاند.
امروز، کشور ما بهخاطر ایستادگی بر مواضع برحق خود از سوی برخی کشورها به سرکردگی امریکا زیر فشار تحریم است و همچون 40سال گذشته تبلیغ میشود که مردم ایران با نظام همراه نیستند و با تحریمها میتوان به مردم ایران خدمت کرد تا از نظام دست بشویند. این تهدیدها اگر علیه کشورهایی که انتخابات ندارند یا بهصورت کاریکاتوری از آن بهره میگیرند اعمال شود حتماً به نفع تهدیدکنندگان خواهد بود اما در کشوری که پایه امنیت آن بر صندوق رأی گذاشته شده، به سادگی جواب نمیدهد. بعلاوه در ارزیابی شخصیت ملتها، میزان تابآوری و مقاومت آنهاست که ملاک تصمیمات جهانی له یا علیه آنها میشود.
با این توضیح روشن است که حضور پای صندوق رأی، آینده ایران را بیمه میکند، اماشماری از شهروندان ممکن است بپرسند با فضای انتخاباتی موجود، عملاً بسیاری از انگیزهها برای حضور پای صندوق رأی از بین رفته یا ضعیف شده باشد. این پرسش را باید بهرسمیت شناخت و در پاسخ آن باید گفت اگر صندوق محوری، اساس سیاست جمهوری اسلامی است همه ارکان قدرت باید به آن توجه داشته باشند. به همین دلیل است که فعالان سیاسی معتقدند اگر از مردم با همه سلیقههای متعدد انتظار حضور در انتخابات میرود، لازم است پا به پای آن نامزدهای مورد علاقه سلایق مختلف هم حضور داشته باشند. با این حال نکته مهم آن است که اگر بخشی از شاکله قدرت در کشور وظیفه خود را انجام نداد یا احساس شد در اجرای کامل آن کوتاهی کرد، بقیه دستگاهها و نیز مردم نمیتوانند از زیر بار مسئولیت، شانه خالی کنند.
مردم و گروههای سیاسی با شرکت در انتخابات جمعه در واقع دو سیگنال را مخابره میکنند. نخست اینکه امنیت و منافع ملی کشورشان را که فراتر از دعواهای سیاسی است فریاد میکنند و دوم اینکه با نوع رأی دادن خود، پیام نظر و رفتارشان را می دهند و دست آخر اینکه قرار نیست عمر ایران با همین انتخابات به پایان برسد! در 40سال گذشته گاهی این جناح و گاهی آن جناح رأی آوردهاند. هر دو هم منتخب بخشی از مردم بودهاند و طبق قانون توانستهاند حکمرانی کنند. گیرم مجلس یازدهم برای بخشهایی از مردم و نخبگان دندانگیر نباشد. تنها با حضور در صحنه انتخابات است که میتوان ورق را عوض کرد. با قهر و کناره جویی، مشکلی حل نمیشود. به نظرم رأی سفید رأی نیست، اما اگر قرارباشد کسی بین دو گزینه عدم شرکت در انتخابات و دادن رأی سفید، یکی را برگزیند، دومی را پیشنهاد میدهم.
جلال خوشچهره طی یادداشتی در سرمقاله شماره امروز روزنامه ابتکار با عنوان پرسش از نامزدهای مجلس یازدهم نوشت: مجلس یازدهم متفاوت از همه مجالسی خواهد بود که تا پیش از این تجربه شده است. یکدستی در گرایش عمومی اعضای آن در غیبت یا حضور کمرنگ نمایندگان دیگر گرایشها از حالا قابل پیشبینی است. تصور میشود وجه غالب را گرایشی در اختیار گیرد که طی استقرار مجلس دهم و دولتهای یازدهم و دوازدهم، اصلیترین منتقد و مخالف سیاستها و رویکردهای قوای مقننه و مجریه بوده است. اما آیا بروز مجلس آینده بازتابی از توافق عمومی است یا در کم و کیف آن باید منتظر رقابتها و انتخابهای گریزناپذیری بود که برحسب شرایط بر جهتگیری آن تاثیر خواهد گذاشت؟
همه چیز بستگی به شرایطی دارد که آینده آبستن آن است. ممکن است از حالا گرایش مستعد در اختیار داشتن مجلس یازدهم برحسب استدلالهای خود، تصویری را در ذهن شکل داده باشد. در این تصویر، یکدستی اکثریت اعضای مجلس، تسهیلکننده تصمیمها و اجرای رویکردهایی است که نتیجه انتخابات گذشته مانع تحقق آنها بوده است. اما اگر نتایج گذشته محصول توافق عمومی برای رویکردی بود که به برونرفت کشور از مشکلات امید میداد، آیا رویکرد مجلس یازدهم خواهد توانست با تغییر نگرشها دراینباره کارآمد باشد؟ انکار نمیتوان کرد که مجلس کنونی به اندازه آرای مردم عمل نکرد. بررسی دلایل آن از حوصله این سطور خارج است. با این حال، آنچه مجلس دهم را با سنگینی انتقادات روبهرو کرده، مربوط به گرایش انتخاباتی مردم نیست بلکه ناتوانی مجلس در تحقق شعارها و اهدافی بوده است که سبب ترغیب مردم برای حضور پای صندوقهای رای شد. حال مدعیان حضور در رقابتهای انتخاباتی مجلس پیش روی با این پرسش روبهرو هستند که آیا رویکرد خود را به روشنی نزد مردم تعریف و تعبیر کردهاند؟
آنچه در اظهارات نامزدهای انتخاباتی قابل دریافت است، وجه سلبی رویکرد غالب در مجلس دهم است اما درباره وجه ایجابی آنچه قرار است در دستور کار اصلی مجلس آینده باشد، کمتر گفته شده و یا در پردهای از ابهام بیان میشود. طیفهای رقیب در انتخابات پیش رو طی سالهای اخیر در صف مخالفان برجام، سیاست خارجی دولت دوازدهم (و به تبع آن یازدهم)، سیاستهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بودهاند. محور اتهامات به شیوه تعامل رویکرد غالب در مجلس و دولت کنونی با جامعه جهانی، کمرنگی خصلت انقلابی در سیاستهای داخلی و خارجی است. با این حال هنوز مختصات رویکرد مطلوب طیفهایی که قرار است بر کرسیهای مجلس یازدهم تکیه زنند، به روشنی تبیین نشده است. بازتاب رقابتهای انتخاباتی نیز بیشتر متوجه فهرستهای انتخاباتی و تقسیم سهم هریک از طیفها در آن فهرستهاست. طرفه اینکه فهرستهای انتخاباتی با چهرههایی تزئین شده که بیشتر آنان یا نزد مردم ناشناختهاند و یا از تجربه اندکی در سیاستورزی برخوردارند.
غیبت چهرهها یا کنشگران سیاسی در این دور از انتخابات یک موضوع است و کم تجربگی شمار بسیاری از نامزدهای انتخاباتی در عرصه سیاست و قانونگذاری موضوع دیگر. بدیهی است ورود چهرههای جدید امر مطلوبی است اگر با این باور همراه باشد که آنان برای حضور در نهاد قانونگذاری کشور از آمادگی و پختگی لازم نیز برخوردارند. یکدستی در گرایش عمومی مجلس یازدهم هنگامی موثر خواهد بود که با کارآمدی و جلب اعتماد عمومی همراه شود. تقلیل رقابتهای انتخاباتی به رقابت میان سهمخواهان در فهرستهای انتخاباتی به جای رقابت میان رویکردها، نمیتواند خلا رقابت میان گرایشها را پر کند. اگر هدف تنها کنار گذاشتن رویکرد غالب در مجلس کنونی است، لازم است رویکرد آتی به روشنی و در رقابت حتی میان طیفهای نزدیک به یک جریان نیز تعریف شود. در این صورت میتوان دوری و نزدیکی گرایشها را در چارچوب توافق عمومی محک زد.
محمد سعید مدنی در بخشی از یادداشت روز امروز روزنامه کیهان با عنوان شکر نعمت انقلاب نوشت: گرانی هست، مشکلات هست، رانتخواری و تبعیض هست و خیلی چیزهای دیگر هم هست که البته در نظام پا گرفته از مجاهدتها و شهادتطلبیها و... نباید باشد... مردم به ویژه طبقات پایینتر جامعه آنها را با عمق وجود و در مسیر زندگی روزمره خود لمس و احساس میکنند با این همه اما جمعه در پیش باز هم مردم خواهند آمد. خواهند آمد تا بار دیگر این بار در شرایط حساس و در حالی که دشمنان آدمکش و خبیث این ملک و ملت نقاب از چهره برداشته و علنا و عملا علیه این انقلاب بزرگ چنگ و دندان نشان میدهند با حضور خود پای صندوق رای و انتخابات مجلس یازدهم، بلوغ و بصیرت خود را اثبات و خار چشم دشمنان شوند و وفاداری خود را به نظام و مقاومت خود را در راه تحقق آرمانها و شعارهای بزرگ انقلاب اسلامی به جهانیان اعلام نمایند. بزرگترین دستاورد عملی این «حضور» مثل حضورهای دیگر مثلا در راهپیمایی ۲۲ بهمن و... مأیوس کردن دشمنان و تضمین امنیت این سرزمین است. نکتهای که اینجا مهم و باعث دغدغه و نگرانی است این است که این امنیت ناشی از حضور مردم در صحنه باید به نفع مردم و انقلاب مردم تمام شود نه اینکه به فرصتی تبدیل شود برای کسانی که به ریش این ملت و جانبازیها و فداکاریها و ایثارها و شهادتها و... میخندند و علیرغم ظاهرسازیها و ریاکاریها چون به خلوت میروند آن کار دیگر میکنند. کسانی که بعضا ردای مسئولیت و مدیریت هم به تن دارند و با عملکرد خود از پشت بر پیکر این ملت بزرگ خنجر میزنند.
- توقعات و انتظارات مردم در اظهار نظرهایی که اینجا و آنجا و در جمعهای خصوصی و عمومی و... مطرح میکنند، خاصه در مصاحبههای کوتاهی که این روز و شبها از شبکههای مختلف و بخشهای خبری سیما پخش میشود، مسائل حاد و پیچیدهای نیست. اگر آنها را جمعبندی و تحلیل محتوا و خلاصه کنیم عصاره آن میشود: «خدمت»! مردم از نمایندگان خود مثل سایر مسئولان فقط توقع خدمت دارند. انجام خالصانه وظیفه آنچنان که به نفع این مردم و در جهت تحقق آرمانهای بلند انقلاب این مردم تمام شود. «در قانون اساسی شما موظف شدهاید که از دستاوردهای انقلاب و مبانی اسلام دفاع کنید...»(رهبر انقلاب در دیدار نمایندگان مجلس بهار(۹۵) مردم از نمایندگان خود انتظار دارند با عملکرد خود پاسدار خون شهدا باشند در خط و مسیر سردار دلها حاج قاسم شهید پیرو ولایت باشند. با خدمت خالصانه خود به سهم خود حرکت به سوی «شکلگیری یک ایران قدرتمند» را سرعت بخشند. مجلس را در «رأس امور» قرار دهند و به عنوان بزرگترین و مهمترین مرجع و مرکز قانونگذاری بستر «پیشرفت ملت» را که بزرگترین مساله دشمن است هموار نمایند و... بعد از انتخابات و به مجلس راه پیدا کردن هم به آنچه قبل از آن میگفتند و در بارهاش شعار و وعده میدادند پایبند باشند نه اینکه خرشان که از پل گذشت دنبال کار خود و منافع خانوادگی و باندی و... بروند و نسبت به مردم بیاعتنایی و تحقیر و رفتار طاغوتی پیشه کنند و دشمن را جری و گستاخ کنند.
دشمنی که به اندازه کافی برای کینهتوزی و دشمنی با این ملت قد علم کرده که با انقلاب معجزهآسای خود بساط مستکبران را برهم زده و نقشههای دویستساله را خنثی کرده و رویاهای دور و دراز آنها را بر باد داده و... انگیزه و برنامه دارد. بیانصافی است که از درون هم به دست افراد غافل و یا مغرض و نفودی و... که در مراکز حساسی چون مجلس و دولت و قوه قضائیه و... رخنه کردهاند این ملت شریف و این مردم نجیب و مقاوم مورد اذیت و آزار قرار بگیرند و... .