کرونا، معاملات بازار خودرو را به صفر رساند/ تامین قطعات خودرو در بند کرونا یا بی پولی؟ کدام یک مخرب‌تر است؟

سعید موتمنی رئیس نمایشگاه داران خودرو به خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: این روز‌ها با شیوع ویروس کرونا، کمتر مشتریان برای پرسیدن حتی قیمت به نمایشگاه خودرو مراجعه می‌کنند و اکثر همکاران بنده، غیرحضوری و تلفنی پاسخگوی سوالات هستند. در ماه‌های اخیر با افزایش قیمت خودرو، معاملات با رکود مواجه شده بود و حالا شیوع ویروس کرونا باز هم مزید بر علت شده است و حتی می توان به جرات گفت، معاملات خودرو به حدود صفر رسیده است.

به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ از ابتدای پاییز سال جاری تا دو هفته ابتدایی بهمن ماه قیمت خودرو‌ها روند صعودی داشتند، به طوری که قیمت پراید در یک هفته از ۶۰ میلیون تومان به ۷۵ میلیون تومان افزایش یافت. افزایش شتابان قیمت خودرو به حدی رسید که رئیس قوه قضائیه نیز به موضوع ورود کرد. آیت الله رئیسی در ۲۱ بهمن ماه سال جاری با اشاره به اینکه گزارش‎هایی درباره افزایش قیمت خودرو به دستگاه قضائی رسیده است، گفت: این مسأله غیرقابل قبول است. ایشان خواستار نظارت همه‎جانبه مسئولان وزارت صمت، سازمان تعزیزات و سازمان حمایت از حقوق مصرف‎کنندگان در این زمینه شدند.

ورود دستگاه قضا به وضعیت قیمت خودرو و تشدید نظارت‌ها بر سایت‌های قیمت گذاری خودرو از یک سو و زمزمه‌های مربوط به اخذ مالیات از خرید و فروش خودرو در سال آینده و گنجانده شدن آن در لایحه بودجه ۹۹ از سوی دیگر، باعث شد تا قیمت خودرو روند نزولی به خود بگیرد.

این روز‌ها عامل سومی نیز در کاهش قیمت خودرو دخیل بوده است؛ عاملی که گفته می‌شود بر تولید خودرو نیز اثرگذار خواهد بود. شیوع ویروس کرونا در ایران کسب و کارها، بازار‌ها و صنایع مختلف از جمله خودرو را تحت تاثیر قرار داده است.

کرونا قیمت خودرو را کاهشی کرد / معاملات به حدود صفر رسید!

بررسی‌ها نشان می‌دهد، قیمت خودرو‌های داخلی در مقایسه با هفته اول اسفند کاهشی ۷ تا ۱۲ میلیون تومانی را تجربه کرده اند. آخرین قیمت خودرو‌ها که مربوط به سیزدهم اسفند ۱۳۹۸ است، نشان می‌دهد که در گروه سایپا، قیمت هر دستگاه پراید ۱۱۱ به ۶۲ میلیون تومان، پراید ۱۳۱ سفید به ۵۹ میلیون تومان، پراید ۱۳۲ سفید ۶۳ میلیون تومان، پراید ۱۵۱ به ۶۴ میلیون تومان، تیبا رینگ فولادی ۶۸ میلیون تومان، تیبا رینگ آلومینیومی ۷۳ میلیون تومان، تیبا ۲ سفید ۷۵ میلیون تومان، ساینا ساده ۷۵ میلیون تومان و کوییک دنده‌ای به ۸۷ میلیون تومان رسیده است. همچنین در گروه خودروسازی ایران خودرو قیمت هر دستگاه سمند LX به ۱۰۱ میلیون تومان، سمند سورن به ۱۲۷ میلیون تومان، دنا تیپ ۱ به ۱۴۴ میلیون تومان، دنا تیپ ۲ به ۱۵۸ میلیون تومان، پژو GLX دوگانه سوز به ۱۱۶ میلیون تومان، پژو پارس به ۱۳۷ میلیون تومان و پژو ۲۰۶ تیپ ۲ ساده به ۹۹ میلیون تومان رسیده است.

کارشناسان معتقدند کاهش قیمت خودرو در هفته های اخیر از جانب کاهش تقاضا به دلیل عدم مراجعه مشتریان به نمایشگاه خودروها به دلیل ترس از شیوع ویروس کرونا اتفاق افتاده است. در این رابطه سعید موتمنی، رئیس نمایشگاه داران خودرو به خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: با شیوع ویروس کرونا این روزها کمتر مشتریان برای پرسیدن حتی قیمت به نمایشگاه خودرو مراجعه می کنند و اکثر همکاران بنده، غیرحضوری و تلفنی پاسخگوی سوالات هستند. این موضوع باعث شده است تا وضعیت کسب و کار نمایشگاه داران در این روزها به شدت تحت تاثیر قرار گیرد.

وی افزود: با افزایش قیمت خودرو معاملات با رکود مواجه شده بود و حالا این شیوع ویروس کرونا باز هم مزید بر علت شده و حتی به جرات می توان گفت معاملات به حدود صفر رسیده است.

علیرضا پورحسنی عضو اتحادیه فروشندگان خودرو و نمایشگاه داران نیز طی مصاحبه ای در دوازدهم اسفندماه سال جاری با ایرنا گفت: معاملات ماشین در فضاهای عمومی و پر رفت و آمد انجام می‌شود و با توجه به اینکه در روزهای اخیر مردم از حضور در این اماکن اجتناب می‌کنند پس طبیعی است که شاهد افت محسوس معاملات خودرو در روزهای اخیر باشیم. پورحسنی در خصوص آخرین وضعیت قیمت خودروها گفت: در هفته گذشته با افزایش قیمت ارز و رفتن به لیست سیاه FATF قیمت‌ها روند صعودی به خود گرفت اما باز شدن کانال مالی و کنترل قیمت ارز باعث کاهش قیمت‌ها شد که اینها عوامل بین‌المللی هستند. در حوزه داخلی آن دسته از مالکان ماشین که با هدف کسب سود اقدام به ثبت‌نام خودرو کرده بودند اکنون با وجود گسترش ویروس و تعطیلی شهر و آینده مبهم این افراد به دنبال فروختن خودرو به هر قیمتی هستند زیرا سال آینده مدل آنها یک‌سال قدیمی می‌شود. از طرف دیگر، اکنون کمتر فردی دنبال خرید خودروست. همچنین دغدغه اصلی مردم خرید ماسک و پیدا کردن مواد ضد عفونی و مریض نشدن است تا اینکه خودرو معامله کنند.

کرونا چه تاثیری بر تولید خودرو خواهد گذاشت؟

به تازگی آمار تولید خودرو در یازده ماهه سال جاری منتشر شده است. این آمار نشان می‌دهند که در یازده ماهه سال جاری در مجموع ۷۶۲ هزار و ۱۷۸ دستگاه انواع خودرو تولید شده است که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افت ۱۲.۸ درصدی داشته است. از میزان خودرو‌های تولید شده در مدت مذکور، ۶۹۶ هزار و ۶۹۰ دستگاه سواری بوده است؛ این رقم نیز در مقایسه با تولید سواری در یازده ماهه ۹۷ کاهش ۱۴.۵ درصدی را نشان می‌دهد.

در یازده ماهه سال جاری جمع کل انواع خودرو تولیدی گروه ایران خودرو ۳۴۱ هزار و ۲۶۶ دستگاه بوده است که این رقم در مقایسه مدت مشابه سال گذشته ۱۱.۷ درصد کاهش داشته است. همچنین در مدت مذکور میزان تولید خودروی سواری توسط ایران خودرو ۳۳۴ هزار و ۴۷۸ دستگاه بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱۱.۳ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

گروه خودروسازی سایپا نیز در یازده ماهه سال جاری ۳۸۴ هزار و ۴۲۹ دستگاه خودرو تولید کرده است که این میزان در مقایسه با یازده ماهه سال گذشته ۰.۹ درصد رشد داشته است. البته میزان تولید سواری توسط گروه سایپا در یازده ماهه سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۳.۳ درصد کاهش داشته است.

برخی کارشناسان معتقدند با شیوع ویروس کرونا در چین و تحت تاثیر قرار گرفتن صنعت خودروسازی و قطعه سازی این کشور، شاید تولید خودرو در ایران نیز در ماه های آینده با چالش های جدی مواجه شود.

چین یکی از اصلی ترین تامین کنندگان قطعات خودروی کشورمان به خصوص در زمینه قطعات "های تک" بوده است. حالا با شیوع ویروس کرونا در چین و تعطیلی صنعت خودروسازی و قطعه سازی این کشور پیش بینی می شود که تامین قطعه برای خودروسازان کشورمان دشوارتر از گذشته شود. به علاوه شرایط تحریم ها باعث شده است که خودروسازان نتوانند قطعات کافی برای تولید خودرو را ذخیره سازی کنند که این موضوع خود احتمال کاهش تولید خودرو در چند ماه آینده را تقویت می کند. در این رابطه رضا رضایی فعال صنعت قطعه سازی طی مصاحبه ای اعلام کرد: علاوه بر قطعات "های‌تک" نیاز شرکت‌های قطعه‌ساز به مواد اولیه و بخشی از قطعات مورد استفاده آنها نیز که از مسیر واردات از چین تامین می‌شد، با چالش همراه شده است. رضایی تاکید می‌کند چنانچه روند تامین قطعات و مواد اولیه چینی تسهیل نشود این احتمال وجود دارد که شرکت‌های خودروساز مجبور شوند بار دیگر تولید خودرو ناقص را در دستور کار قرار دهند.

بی پولی برای قطعه سازان بسیار مخرب تر از کروناست

محمدرضا نجفی‌منش رییس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی در گفت و گو با تابناک اقتصادی با تاکید بر اینکه برخی از قطعات و مواد اولیه از چین وارد می‌شود اظهار داشت: هم اکنون با توجه به تعطیلی برخی کارخانه ها در چین، با مشکل تامین قطعات مواجه هستیم؛ هرچند تا پایان سال (دو هفته دیگر) بسیاری از قطعات وارداتی در انبارها موجود است، اکنون در نبود تعدادی از قطعات وارداتی برخی خودروها ناقص تولید می شوند.

وی با تاکید بر کمبود نقدینگی در صنعت قطعه سازی اظهار داشت: بی پولی تاثیر بسیار مخرب تر از کرونا دارد و در نبود نقدینگی، پیش بینی تعطیلی دور از ذهن نیست.

نجفی منش در ادامه یادآور شد، در ماه های اخیر در مجلس شورای اسلامی اختصاص تسهیلات ده هزار میلیارد تومانی به دو خودروساز مصوب شد و برای تایید و ابلاغ به شورای پول و اعتبار ارسال شد که در نهایت شورای پول و اعتبار رقم ۷۲۰۰ میلیارد تومان را تصویب کرد. از این مبلغ، ۵ هزار میلیارد تومان نقدی به دو خودروساز یعنی ایران خودرو و سایپا اختصاص یافت که از این رقم تنها بخشی را به ایران خودرو پرداخت کردند که لازم به ذکر است از این مبلغ، ۲۰ درصد بلوکه و مابقی به حساب ایران خودرو واریز شد. اما به سایپا و شرکت های قطعه ساز مگاموتور و سازه گستر تا این لحظه یک ریال هم پرداخت نشده است.

وی همچنین تاکید کرد در کنار پنج هزار میلیارد تومان، قرار شد ۲۲۰۰ میلیارد تومان به صورت اوراق بانکی به خودروسازان تخصیص یابد که از این رقم نیز هیچ گونه پرداختی صورت نگرفته است و همچنان با وجود مصوب مجلس و شورای پول و اعتبار، شاهد بدقولی بانک‌ها و شبکه بانکی هستیم.

وی در پایان با تاکید بر کمبود نقدینگی و بی پولی قطعه سازان اظهار داشت، اگر این روند ادامه پیدا کند و همچنان قطعه ساز در انتظار نقدینگی از سوی خودروسازان باشد، پیش بینی می‌شود روند تولید کاهش داشته و تیراژ تولید پایین بیاید که در این میان خطر تعطیلی کارخانه‌های قطعه ساز و تعدیل نیرو وجود دارد و نیازمند حمایت دولت و بانک مرکزی صنعت قطعه سازی و خودروسازان است؛ در نتیجه قطعه سازان با مشکلی بزرگتر از کرونا مواجه هستند.

لازم به ذکر است؛ در تاریخ بیست و پنج آذرماه ۹۸، ولی ملکی رئیس کمیته صنعت کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتگو با تابناک گفته بود: در این وضعیت، اگر قطعه سازان به شرکت‌های خودروساز قطعه ندهند، تولید کاهش پیدا می‌کند؛ این یعنی توان نقدینگی خودروسازان پایین آمده، تولید کمتر شده و تورم و قیمت‌ها افزایش می‌یابد و آن‌ها نمی‌توانند تعهدات خود را به قطعه سازان پرداخت کنند. در نتیجه میزان مطالبات آن‌ها روز به روز بیشتر و توان قطعه سازان کمتر شده و آن‌ها هم نمی‌توانند قطعات لازم را بدهند و در نهایت دیگر خودرویی تولید نمی‌شود. با این وضیعت تا عید نوروز قیمت خودرو‌ها تا دو برابر افزایش پیدا می‌کند؛ یعنی اگر قیمت پراید ۴۰ میلیون تومان است به ۸۰ میلیون تومان می‌رسد.

این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس خاطرنشان کرد: در وضعیت کنونی، قطعه سازان ۱۵۰ هزار نیرو را تعدیل کرده و به حدود ۲۵۰ هزار تن رسانده اند که فعلا بیکارند تا وقتی از آن‌ها برای بازگشت به کار دعوت شود، بیکاری بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر آن هم فقط در صنعت قطعه سازی فاجعه است.

ملکی اضافه کرد: با توجه به این شرایط، ما در این جلسه تاکید کردیم باید نقدینگی قطعه سازان به ویژه از سوی بانک مرکزی به گونه‌ای تامین شود که قطعه سازان مستقیم این پول را بگیرند تا توان نقدینگی آن‌ها برای تولید قطعه و به دنبال آن افزایش ظرفیت تولید خودروسازان بالا رود؛ اقدامی که نتیجه آن جلوگیری از کاهش تولید خودرو، بیکاری کارگران و کنترل آثار تورمی است. وی در یک جمع بندی اظهار کرد: نتیجه جلسه سه ساعته این کمیته، اختصاص ۱۰ هزار میلیارد تومان از طریق بانک‌ها به حدود ده هزار شرکت قطعه ساز است که ۵ هزارمیلیاد تومان آن از طریق شرکت سایپا و ۵ هزار میلیارد تومان از طریق ایران خودرو به قطعه سازان داده شود و نظارت بر این کار هم به عهده وزرات صمت است.

ملکی با بیان اینکه طبق تصمیم این کمیته بانک‌ها ظرف دو هفته آینده برای نحوه اختصاص این پول تصمیم گیری کرده و آن را برای تایید به شورای پول و اعتبار تحویل می‌دهند، افزود: باید نظر بانک‌ها برای این کار مساعد باشد، چون با این کار ضمن کنترل تورم، کارگران به کار برمی گردند.