به گزارش تابناک به نقل از ایسنا، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان روز دوشنبه در چارچوب "گفتگو‌های مدیترانه‌ای" با بیان اینکه ما با دو ویروس مقابله می‌کنیم، اظهار کرد: یکی از آن‌ها کرونا است که در این زمینه ما با دوستانمان در ایتالیا و سایر نقاط جهان همدردی می‌کنیم.
وی اضافه کرد: ما بیماری دیگری داریم به نام یکجانبه نگری؛ دیدیدم که مردم ونزوئلا و ایران هم از همه گیری ویروس کرونا و هم از جانب آمریکا تحت فشار قرار دارند؛ چراکه آمریکایی‌ها اجازه نمی‌دهند آن‌ها غذا و دارو تهیه کنند.
ظریف در خصوص برجام گفت: من باور دارم که توافق هسته‌ای یک دستاورد بزرگ دیپلماسی بوده است. این توافق با سخت‌کوشی و مذاکرات جدی به دست آمده است. این مذاکرات با چشم‌های باز انجام شد، ما فهمیدیم که نمی‌توانیم تمام مشکلات را حل کنیم و بر روی یک مشکل تمرکز کردیم. ما باور داریم که به راه‌حلی منطقی برای مشکل دست یافتیم. البته این از سوی ایران لزوما مشکل نبوده؛ چراکه ایران در وهله اول نیز به دنبال سلاح هسته‌ای نرفته بود، اما با این حال دیگر کشور‌ها نگرانی‌هایی داشتند.
وی ادامه داد: ما تصمیم گرفتیم که به برخی مسائل نپردازیم. ما به مسائل دفاعی ایران و مسائل منطقه‌ای نپرداختیم، نه به این دلیل که ما مشکلی داشتیم، بلکه آمریکا نمی‌توانست به نگرانی‌های ما پاسخ دهد. آمریکا در چند دهه‌ی اخیر ۳ جنگ در منطقه ما راه انداخته است. آمریکا تجهیزات نظامی را بیشتر از هرجای دیگری به اینجا می‌فروشد.
این مقام دستگاه دیپلماسی کشورمان اظهار کرد: پس ما تصمیم گرفتیم که به توافق چندجانبه برسیم. همه ما تصمیم گرفتیم که توجه‌مان را به توافق هسته‌ای معطوف کنیم. پنج سال پیش ایران به توافق پایبند بود، بااینکه دولت اوباما به تمام تعهدات خود عمل نکرد. اولین نامه من به فدریکا موگرینی – که به زودی منتشرش خواهم کرد- در دوم سپتامبر ۲۰۱۶ ارسال شد؛ چراکه ۷ ماه زمان برد تا آمریکا در خصوص درخواست فروش هواپیمای ایرباس به ایران تصمیم‌گیری کند. من طی نامه در این خصوص شکایت کردم.
ظریف افزود: به ۷ مورد عدم پایبندی توسط آمریکا در این نامه اشاره شده است و اولین مرتبه که فرایند حل اختلافات را تحت بند ۳۶ فعال کردم، هفته گذشته نبود، بلکه در نوامبر ۲۰۱۶ بوده که کنگره آمریکا با تحریم‌های ایران موافقت کرد و آن را ده سال تمدید کرد. رئیس‌جمهور از قدرت خود برای جلوگیری از این قضیه استفاده نکرد.
وی ادامه داد: پس از به روی کار آمدن ترامپ و خروج آمریکا از برجام، ما بار دیگر درنامه‌ای به فدریکا موگرینی مکانیسم حل اختلافات را در ۱۰ مه ۲۰۱۸ فعال کردیم. ما زمینه قضایی اتخاذ این مکانیسم را فراهم کردیم. چون ما برجام را با چشمان باز عقد کرده بودیم، مکانیسم حل اختلافات را در آن نهادیم. برخی از کشور‌های اروپایی باور دارند که این مکانیسم تنها برای خودشان است، اما اینطور نیست. اگر ایران باور داشته باشد که دیگر طرفین به تعهدات خود عمل نمی‌کنند، می‌تواند این مکانیسم را فعال کند.
ظریف گفت: اگر دیگر کشور‌ها نتوانند به وظایف خود عمل کنند، ایران گزینه کاهش تعهدات را دارد. ایران بر خلاف برجام عمل نکرده، بلکه تمام کارهایمان در چارچوب برجام بوده است. اروپایی‌ها تعهداتی ذیل برجام دارند که آن‌ها را اجرا نمی‌کنند. ما تاثیرات برداشته شدن تحریم‌ها را نمی‌بینیم. تمام کشور‌های اروپایی ایران را ترک کرده‌اند. اتحادیه اروپا حتی شرکت‌هایی که ایران را ترک کرده‌اند، را به پای میز محاکمه نکشانده است. پس اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی در انجام تعهدات خود ناکام بوده‌اند. اگر آن‌ها به اجرای تعهداتشان در سه نشست سطح وزیران بپزدارند، ایران حاضر است تا به اجرای کامل تعهداتش بازگردد.
وی اظهار کرد: پایبندی به این تعهدات به اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی بستگی دارد. اگر آمریکا می‌تواند سیاست خارجی سه کشور اروپایی را تعیین کند و اگر آمریکا می‌تواند کاری کند که برجام جزئی از امنیت ملی این کشور محسوب نمی‌شود، اروپا دچار مشکل می‌شود. ایران ۴۰ سال است که تحریم‌ها را تحمل کرده است. تحریم‌های ترامپ غیرانسانی‌ترین تحریم‌های تاریخ جهان هستند. آن‌ها مدعی هستند که تحریم‌ها شامل غذا و دارو نمی‌شود، اما هیچ بانکی حاضر به انتقال پول برای خرید غذا و دارو نیست. پول ما در برخی کشور‌ها بلوکه شده است. ما نمی‌توانیم با پول خود غذا و دارو خریداری کنیم. ایالات متحده فکر می‌کند با عدم تحریم غذا و دارو به ایران کمک کرده است. ما کمک آن‌ها را نمی‌خواهیم.
وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: ما می‌خواهیم که آن‌ها از سر راه کنار بروند تا ما با دوستانمان همکاری کنیم، اما باقی جهان، خصوصا اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی حتی حاضر نیستند بگذارند ما از پول خود استفاده کنیم. آن‌ها اینستکس را راه‌اندازی کرده‌اند. یکی از سه کشور به ما پول بدهکار است و دادگاه‌های آن‌ها دستور پرداخت پول را صادر کرده‌اند، اما آن‌ها خود آماده نیستند. آن‌ها عضوی از اینستکس هستند، اما حاضر نیستند به آن پول دهند. آن‌ها از اینستکس می‌خواهند که از کانال دیگری استفاده کند که از تحریم‌های آمریکا پیروی می‌کند. اروپا باید به خود فکر کند. ما در مقابل این ویروس یکجانبه‌گرایی دوام می‌آوریم، اما آیا اتحادیه اروپا و جامعه جهانی نیز می‌توانند دوام آورند؟
ظریف همچنین در خصوص تحریم‌های تسلیحاتی عنوان کرد: اروپایی‌ها لازم نیست تحریم را بردارند. این تحریم به صورت خودکار برداشته خواهد شد. ما می‌دانستیم که نمی‌توانیم بر روی کسی حساب کنیم تا اینکار را انجام دهد پس این فرایند را خودکار کردیم. این فرایند نیازی به قطعنامه یا گام دیگری ندارد. تمام همتایان اروپایی من هنگام عقد قراردار آنجا نبودند. آن‌ها نمی‌دانند که ما چقدر بر سر این توافق زمان گذاشتیم. وزیر خارجه پمپئو قطعا این را نمی‌داند. ما در خصوص تحریم‌های تسلیحاتی به آن‌ها ۵ سال زمان دادیم. این پنج سال مقطوع بوده و غیرقابل تغییر است. این مسئله به اروپایی‌ها یا آمریکا ربطی ندارد.
وی ادامه داد: ایران در بهترین حالت سالی ۱۷ میلیارد دلار صرف تسلیحات می‌کند. این بودجه نظامی ماست. آمریکا سالیانه به تنهایی سه برابر این مبلغ را به عربستان سعودی می‌فروشد. فرانسه و انگلیس نیز در حال رقابت برای فروش تسلیحات به منطقه هستند. منطقه خلیج فارس ۲۵ درصد تمام تسلیحات جهان را خریدار است. آیا انگلیس و آمریکا حاضر به پایان دادن به فروش تسلیحات‌شان هستند؟
ظریف در خصوص طرح ابتکار هرمز گفت: رئیس‌جمهور روحانی سال گذشته طرح امید را مجمع عمومی عرضه کرد. عربستان پیام منفی خود را برای ما فرستاد، اما ما از کارمان دست نکشیدیم. حال به عربستان می‌گوییم که اگر آن‌ها خواستار امنیت در منطقه هستند و اگر می‌خواهند در مقابله تروریسم همکاری داشته باشیم و گفتگو داشته باشند همیشه شریکی در ایران دارند. آمریکا می‌خواهد جلوی برقراری صلح را بگیرد. عربستان باید بفهمد که بازیکن نیست و تنها سربازی در یک بازی است. آمریکا منطقه را به وقوع فاجعه نزدیک کرده است.
ظریف همچنین در خصوص وضعیت ویروس کرونا اضافه کرد: ما خواستار نشست وزرای بهداشت کشور‌های حومه خلیج فارس بودیم. همه آماده نشست بودند، اما عربستان حاضر نشد.
