روزنامه خراسان در ادامه نوشت: «یک کوله کوچیک، سیگار، یک خورده یوروی نقد، کمپوت، یک پاوربانک و گوشی فول شارژ ...» این، همه آن چیزی است که قرار است برای خروج غیر قانونی از کشور همراه من باشد. چیز‌هایی که فردی با نام احتمالا مستعارِ «کوروش تهرانی» به من گوشزد می‌کند که تهیه کنم و منتظر آمدن ماشین باشم. قرار است ترانسفر غیرقانونی‌ام از مشهد و با سوار شدن در یک پژوی اختصاصی انجام شود و بعد از رسیدن به مرز بازرگان، دو - سه روزی را هم برای آماده شدن گذرنامه جعلی منتظرم بمانم، بعد از آن وارد خاک ترکیه شوم و این خدمات وی‌آی‌پی تا رسیدن به استانبول ادامه یابد.
حسابی زبان بازی می‌کنند!
یافتن راه ارتباطی با افرادی که ادعای انجام ترانسفر غیرقانونی دارند، چندان دشوار نیست و هر کسی که اراده کند می‌تواند شماره‌های تماس آن را بیابد. برای آن‌ها هم کافی است پشت خط تلفن بفهمند تو واقعا مشتری هستی و حاضری برای خروج غیرقانونی از کشور پول خرج کنی، حسابی زبان‌بازی می‌کنند و مشتری درمانده را به باتلاقی می‌کشانند که معلوم نیست آخرش مرگ است یا سقوط از کوه‌های مرزی، شاید هم بازداشت توسط مرزبانان ایران یا ترکیه و سپری کردن بقیه سال‌های عمر پشت میله‌های زندان.
ارتباطم با «کوروش» از طریق تماس واتس‌اپی برقرار می‌شود و وارد گفتگو می‌شویم:
من خیلی سریع باید از کشور خارج بشم، می‌خوام بدونم باید چه کار کنم؟
پول بزن برام، پاشو بیا، می‌فرستمت بری، مشکلی نداره اصلا.
من به خاطر یه مشکلی، ممنوع الخروجم. نمی‌تونم قانونی از ایران خارج بشم.
ببین داداش هر مشکلی داری، مهم نیست. ما از هیچ کس سوال و جواب نمی‌کنیم. هر جا می‌خوای بری پول بزن به شماره حسابی که بهت میدم، آدرس می‌فرستم برات، پاشو بیا لب مرز ردت می‌کنم. شما فقط مقصدت رو بگو.
برام بهتره که برم ترکیه، اون جا چند تا دوست و آشنا دارم.
خب، مشکلی نداره، کِی می‌خوای اقدام کنی؟ تاریخش رو به من بگو!
آخر همین هفته.
می‌خوای وی‌آی‌پی بری یا از کوه و کمر ردت کنم؟ کدوم رو می‌خوای؟
هزینه هاش چقدر فرق داره؟
از کوه و کمر ۱۰۰۰ یورو. راه وی‌آی‌پی با مدارک اورج (منظورش اورجینال است یعنی ادعا می‌کند که مدارک اصلی در اختیارم می‌گذارد) ۱۵۰۰ یورو. یه نفر رو می‌فرستم که هواتو داشته باشه، از راه خوب ردت می‌کنم با مدارک اورج و گارانتی، اما برای وی‌آی‌پی اولش باید پیش پرداخت بدی که مدارکت رو آماده کنم، بعدش ماشین می‌فرستم دنبالت، تحویلت می‌گیره و مستقیم میاره تا لب مرز. نان استاپ (بدون توقف) میاردت مرز بازرگان.
پس من، چون می‌خوام از مشهد بیام، چی کار کنم دقیقا؟ ماشین می‌فرستی دنبالم؟
تو فقط بگو کجا هستی من ماشین بفرستم دنبالت.
میتونی ماشین رو برای پنج شنبه صبح هماهنگ کنی؟
اگه بیعانه بزنی، ادا در نیاری، نری و دوباره شش ماه دیگه بیای، کارِت رو انجام میدم. اگه نه، بخوای بری فکر کنی و هی سوال جواب کنی، بی خیال.
نه بابا، من واقعا می‌خوام سریع برم اون ور.
پس یه لیست بهت میگم برو سریع تهیه کن. یه کوله کوچیک، اگه سیگاری هستی سیگار، یه خورده یوروی نقد، کمپوت، غذا، یه دونه پاوربانک خوب، عرق گیر، با گوشی فول شارژ. برو اینا رو بخر.
باشه. اینا اوکی هست. فقط این که من چطوری اعتماد کنم و پول بریزم براتون؟
مشتی من سایت دارم، کارم اینه، همه من رو میشناسن، یارو اومده می‌خواد خودش و زن و بچش رو بفرستم اسکاتلند، هنوز من رو ندیده، واسه هر نفر ۷۶۰۰ یورو پول زده، میشه نزدیک ۲۰۰-۳۰۰ میلیون. این ۲۰-۳۰ تومنی که تو می‌خوای بدی پولی نیست واسه من. بعدشم، من باید به شما اعتماد کنم، حالا این که شما مشکل داری یا نداری و می‌خوای بری به کسی ربطی نداره، اما اگه من ردت کنم و فردا داستان بشه، واسه من داستان میشه نه تو. به خاطر ۲۰-۳۰ تومن نگران اعتماد کردنی؟ خب اصلا اعتماد نکن!
ترجیح میدم اعتماد کنم، چون باید خیلی زود از کشور خارج بشم.
شما داداشِ بزرگ ما، احترامت واجب، من اعتبار خودم رو واسه این پولا خراب نمی‌کنم. پیجم هست، سایتم هست، کانالم هست. شماره تماسم هم هر موقع از ۲۴ ساعت پیام بدی جواب میدم، چون به مسافرهام متعهدم. واسه من فرقی نمی‌کنه طرف کیه و چیه!
بیعانه رو تا کِی باید بریزم؟
گفتی می‌خوای پنج شنبه راه بیفتی دیگه؟ تا فردا پس فردا بیعانه رو بریزی خوبه.
چقدر باید واریز کنم؟
چه مسیری رو می‌خوای بری؟ مدارک می‌خوای یا نه؟
آره ترجیح میدم وی‌آی‌پی باشه. با مدارک خیالم راحت تره. چه مدارکی میدی بهم؟
گذرنامه و آیدی کارت اصلی میدم بهت. توی مسیر اگه یهو پلیس اومد توی ماشین یا اتوبوس جلوت رو گرفت گیر نکنی. اگه گفتن الان که کرونا هست چه جوری پا شدی اومدی، مدارکت رو نشون میدی و میگی که مُهرش مال شش ماه یا سه ماه قبل هست، اقامت هم دارم. مدرک اورج هم که میگم مدارک ایرانی اصلی هست ها، گذرنامه‌ها ثبت شده است.
خب پس باید عکس بفرستم برات؟
میری عکاسی، دوتا عکس می‌گیری، یه دونه با ته ریش، مو‌های یه وری، تی شرت رنگ روشن. یه دونه هم شیش تیغ، حالت موهات رو عوض کن، با تیشرت رنگ تیره. بعدش فایل عکس‌ها رو بدون روتوش و دست نخورده برای من می‌فرستی. یه هزار تا هم برام می‌زنی به حساب صرافم. بعدش من یا برات ماشین می‌فرستم، یا میگم بیا تهران میدون آزادی. یه پژو میاد دنبالت، تحویلت می‌گیره تا لب مرز. اون جا هم می‌فرستمت پیش رفیقم حسن. یه جای جدا و تمیز واست در نظر می‌گیریم، اون جا می‌مونی تا دو سه روزه ردت کنیم بری.
چرا دو - سه روز علافی؟
من باید مرز‌ها رو بسنجم، همین جوری نیست که تا بیای ردت کنم. میای، استراحت می‌کنی، آب و غذا رو بهت میدم، مرز رو می‌سنجم، مسیری که برای خروج وی‌آی‌پی اوکی بود انتخاب می‌کنم، بعدش ماشین میاد سوارت می‌کنه و میری. وارد خاک ترکیه میشی، اون جا میری توی یکی از دهاتای ترکیه، از اون جا هم ۱۷۰۰ کیلومتر تا استانبول فاصله است.
قراره من تک باشم یا گروهی میریم؟
چون شما می‌خوای وی‌آی‌پی بری‌تر و تمیز جابه جات می‌کنم، مسیر خوب، مدارک خوب، با آب و غذا و سیم کارت و هر چی که بخوای. اصلا اگه نیاز باشه خودم میام بالا سر کارِت.
اون ور چی؟ توی ترکیه کسی هست که ساپورتم کنه اولش؟
وارد که شدی تسویه حسابت با ما رو انجام میدی، گذرنامه هم که دستته، بعدش برات یه ماشین می‌گیریم تا استانبول. اگه با اتوبوس بری دو - سه روز توی راهی، اما برات ماشین می‌گیریم که یه روز و نیمه برسی. سه هزار لیر میدم به اون طرف که جابه‌جات کنه، پنج هزار تا هم میدم که برسونت تا استانبول.
اوکی، حله، می‌خوام بیعانه رو بدم که کار رو شروع کنی. شماره حساب بده بهم.
هر وقت خواستی بری بانک، همون جا تماس بگیر که شماره شبا بفرستم.
می‌خوام اینترنتی واریز کنم.
هزار یورو میشه تقریبا ۲۹ میلیون تومن. من عجله‌ای ندارم ها، فکر نکنی می‌خوام به خاطر ۲۰-۳۰ تومن فرار کنم. من همین الان که دارم با تو صحبت می‌کنم، دارم با دو سه تا مشتری دیگه هم چت می‌کنم.
نه، من اعتماد کردم و می‌خوام کارم زودتر پیش بره.
ببین داداش، خدا شاهده اگه همین الانم راه بیفتی بیای، کارِت رو انجام میدم که زودتر رد بشی. از بابت من خیالت راحت....
زندگی‌هایی که تباه می‌شود
گفت و گویم با کوروش تمام می‌شود و دقایقی بعد شماره حساب را برایم ارسال می‌کند: به نام ... با شماره کارت «xxxxxxxx ۶۲۲۱۰۶۱۲» و شماره حساب و شبای بانکی. داستان من و کوروش فعلا در این مرحله تمام می‌شود، اما نمی‌دانم کوروش‌های دیگر چند نفر از متقاضیان مهاجرت غیر قانونی را تا لب مرز‌ها خواهند کشاند و با این کلاهبرداری‌ها زندگی شان را تباه خواهند کرد.
مرگ، بازداشت، خودکشی
طی سال‌های اخیر خبر‌های بسیاری درباره وضعیت بغرنج پناهجویان و مهاجران غیرقانونی در کشور‌های مختلف منتشر شده است. آن چه می‌خوانید، گزیده‌ای از این خبرهاست که توسط خبرگزاری‌های رسمی داخلی و خارجی انعکاس داده شده است:
- در سال گذشته، دو هزار و ۳۶ نفر شامل اتباع ایرانی و خارجی که بین بار کامیون‌های ترانزیت بودند و قصد خروج غیر قانونی از گمرک بازرگان را داشتند، شناسایی و دستگیر شدند.
- بر اساس اعلام گمرک، همچنین طی ۱۱ ماه سال گذشته ۸۷۸ نفر قاچاق انسان در گمرکات شناسایی و کشف شده است. این کشفیات که خروج غیر قانونی افراد را شامل می‌شود بیشتر به سمت غرب یعنی کشور ترکیه گزارش شده است.
- بر اساس اعلام سازمان بین المللی مهاجرت، فقط در سال ۲۰۱۶ میلادی بیش از ۳ هزار نفر از مهاجران غیر قانونی در راه رسیدن به مقصد جان خود را از دست داده یا ناپدید شده اند.
- در آبان سال ۹۸، وزارت کشور گرجستان از بازداشت چهار تبعه خارجی از جمله دو تن از شهروندان ایران به اتهام ورود غیر قانونی به خاک این کشور خبر داد. بر اساس قانون کیفری این کشور بازداشت شدگان به چهار تا پنج سال زندان محکوم می‌شوند.
- روز‌های پایانی اسفند ۹۸، خانواده کامران گودرزی اطلاع دادند که فرزندشان در پی خروج غیر قانونی از کشور، در ترکیه مفقود شده است. جنازه کامران دو ماه بعد، همراه هفت پناهجوی اهل کشور‌های دیگر داخل خاک ترکیه و در کوه‌های نزدیک شهر مرزی چالدران پیدا شد.
- طی سال‌های اخیر، خبر افزایش آمار خودکشی در جزایر «مانوس» و «نائورو»، نگرانی‌ها درباره وضعیت مهاجران غیر قانونی در استرالیا را بیشتر کرده است. این جزایر محل اردوگاه‌های اسکان این مهاجران است. خبر‌ها حاکی است، بیشتر این پناهجویان ایرانی، پاکستانی، عراقی، افغانستانی، سریلانکایی و ویتنامی هستند.
- طبق قانون گذرنامه، خروج غیر قانونی از کشور جرم است و با مجازات حبس و جریمه نقدی همراه خواهد بود. هر چند که به نظر می‌رسد لازم است این قانون به روزرسانی شود و میزان جریمه نقدی و مدت زمان لحاظ شده برای حبس در آن، افزایش یابد تا بازدارندگی بیشتری داشته باشد.
