بر اساس پژوهشی تازه از زمان شیوع کرونا علاوه بر حداقل ۸۰۰ جان‌باخته، نزدیک به ۶۰۰۰ مورد بستری شدن در بیمارستان به دلیل استفاده از اطلاعات نادرست منتشر شده درباره بیماری «کووید ۱۹» ثبت شده است. در یکی از ساده‌ترین موارد بسیاری به دلیل نوشیدن متانول به خیال از بین بردن ویروس در بدنشان مسموم شده‌اند. آن‌ها به اشتباه تصور می‌کردند که متانول درمان دردشان است!
بهای گزاف انتشار اطلاعات نادرست
دنیای امروز دنیای کوچکی است. شایعات و اخبار و اطلاعات نادرست در چشم بر هم زدنی از این گوشه به آن گوشه دنیا می‌رسند. رخت و لباسی که تن این اخبار نادرست می‌پوشند هم بسیار فریب‌دهنده است و کار تشخیص سره از ناسره را دشوارتر از پیش کرده است.
اما در ماجرایی مثل شیوع ویروس کرونای جدید؛ که حالا دیگر جدید هم نیست، پای جان انسان‌ها در میان است. به راحتی با انتشار یک باور نادرست سلامت گروهی بزرگ به خطر می‌افتد.
آنطور که بی‌بی‌سی گزارش کرده است، بسیاری قربانیان این ماجرا با اتکا به توصیه‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی به شکل حقایق پزشکی عرضه می‌شوند، دچار مشکل شده‌اند. مثلا سیر بخورید تا کرونا از شما فراری شود، تا می‌توانید فلان ویتامین را مصرف کنید. بماند که برخی حتی نوشیدن مواد ضدعفونی‌کننده صنعتی یا ادرار را هم توصیه کرده‌اند.
در یک نظرسنجی در آمریکا حدود ۲۸ درصد شرکت‌کنندگان باور داشتند که بیل گیتس به بهانه واکسن کرونا در پی تزریق میکروچیپ به بدن آن‌ها است!
در پژوهش اشاره شده در ابتدای بحث، این رویداد را «اینفودمیک» نامیده‌اند و وظیفه رسانه‌ها، مالکان شبکه‌های اجتماعی و البته آگاهان امر را مبارزه با انتشار آن‌ها عنوان کرده است. در این میان پیکان انتقاد به سمت غول‌های بزرگ شبکه‌های اجتماعی رفته است که امروز بیش از هر زمان دیگری جای رسانه‌های رسمی را گرفته‌اند. آن‌ها متهم هستند که به اندازه کافی در راستای مبارزه با رواج اطلاعات نادرست در پلتفرم‌های‌شان گام برنمی‌دارند.
در این هرج و مرج و البته با سوءاستفاده از ترس مردمی که با ویروس مهاجم و ناشناخته روبه‌رو شده‌اند، بسیاری در شبکه‌های اجتماعی به فکر مال اندوختن هستند. یکی از داغ‌ترین بازارها در این روزگار بازار فروش انواع محصولاتی است که با استفاده از رواج همین اطلاعات نادرست و جعلیات تبلیغ شده‌اند. اینجا نقش رسانه‌های مورد اعتماد مردم در شفاف‌سازی برای جلوگیری از این دست سوءاستفاده‌ها پررنگ‌تر از قبل می‌شود.
خطرات تئوری توطئه و ماجرای واکسن
از روزی که «کووید ۱۹» آمد تا همین حالا همه دنبال شنیدن خبر خوش کشف واکسن هستند. همه منتظرند تا با گرفتن یک واکسن از هراس دائمی ابتلا به این بیماری خلاص شوند. اما حتی واکسن هم از گزند اطلاعات نادرست که در غالب تئوری‌های توطئه جان مردم را به بازی می‌گیرند، در امان نیست.
کمپین‌های تبلیغاتی علیه استفاده از واکسن عمر درازی دارند و تئوری‌های گوناگونی را تبلیغ می‌کنند. جدای از این‌که حرف آن‌ها چیست در همه‌گیری کرونا خطرناک‌تر از هر زمان دیگری خودشان را نشان خواهند داد.
جالب این که علیرغم تلاش‌هایی که برای مقابله با انتشار اطلاعات نادرست درباره واکسن انجام گرفته، در نظرسنجی تازه‌ای که در آمریکا انجام شده است، رقم بالای ۲۸ درصد شرکت‌کنندگان در نظرسنجی معتقد بودند که بیل گیتس از طریق واکسن می‌خواهد میکروچیپ‌هایی را به بدنشان تزریق کند!
مشخص است که با شیوع اطلاعات نادرست یا همان «اینفودمیک» حتی دستاورد بزرگی مثل کشف واکسن کرونا هم به خطر خواهد افتاد.
