به گزارش تابناک، مهناز شیخی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: سل یک بیماری باکتریایی است که عامل آن میکروبی به نام "مایکوباکتریوم" است که انواع مختلفی دارد ولی نوع "توبرکلوس" آن در انسان ایجاد بیماری می‌کند. در بیش از ۸۰ درصد موارد مربوط به سل، سیستم تنفسی بدن درگیر این بیماری می‌شود اما با این وجود امکان مبتلا شدن تمامی قسمت‌های بدن از جمله چشم، گوش، کلیه‌ها و... به این بیماری وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه راه انتقال این بیماری عمدتاً از راه تنفسی است، گفت: فرد بیمار با عطسه، سرفه و حتی داد زدن در فضای بسته می‌تواند میکروب را به دیگران منتقل کند. اگر فردی با بیمار مبتلا به سل، بیش از ۱۰ ساعت در هفته در تماس باشد احتمال آلودگی او زیاد است.
وی بیان کرد: میکروب سل روی سطوح از جمله ملحفه و فرش می‌نشیند و بعد از تکان دادن آنها مجدداً در فضا پخش و موجب انتقال بیماری می‌شود. این میکروب در محل‌های نمور، سربسته و مرطوب تا مدت‌های زیادی زنده می‌ماند ولی در مقابل نور مستقیم آفتاب در عرض ۵ دقیقه از بین می‌رود. این میکروب از راه غذا خوردن وارد بدن نمی‌شود.
پزشک هماهنگ‌کننده سل استان گلستان با بیان اینکه عمده‌ترین علائم این بیماری سرفه است، خاطرنشان کرد: در مواردی که سرفه در فرد بیش از ۲ هفته طول می‌کشد، باید به بیماری سل شک کنیم و از فرد آزمایش گرفته شود. احساس خستگی، تب، تعریق شبانه و خصوصاً کاهش وزن از دیگر علائم سل ریوی هستند. در مواردی که بخش‌های خارج ریوی درگیر این میکروب می‌شود، علائم خاصی با توجه به بخش آلوده به این میکروب دارند. تشخیص بیماری در موارد سل ریوی بر اساس نمونه‌گیری از خلط بیمار انجام می‌گیرد و در موارد خارج ریوی تشخیص بر اساس نمونه‌برداری از بافت محل مشکوک به آلودگی است.
شیخی تأکید کرد: اگر بیماری سل در زمان مناسبت و به موقع تشخیص داده شود، نزدیک به ۱۰۰ درصد درمان‌پذیر است. با اقدامات بیماریابی فعال و افزایش آگاهی مردم طی سال‌های اخیر، بیش از ۷۰ درصد بیماران در زمان مناسب شناسایی می‌شوند.
وی با اشاره به راه‌اندازی مرکز تخصصی ایزوله فشار منفی در استان، گفت: در این مرکز پنج تخت آی سی یو با امکانات ویژه وجود دارد. بیماران خاصی از جمله بیماران سل مقاوم به درمان در این مرکز بستری می‌شوند. در استان پزشک دوره دیده برای درمان بیماران سل مقاوم به درمان داریم.
وی با اشاره به اینکه درمان این بیماری حداقل ۶ ماه زمان می‌برد، گفت: ۴ نوع داروی مختلف برای درمان در اختیار بیماران مبتلا به سل قرار می‌گیرد. تمامی اقدامات تشخیصی و درمانی بیماران سل در کشور کاملاً به‌صورت رایگان است.
شیخی بیان کرد: معمولاً گفته می‌شود دو هفته پس از شروع درمان فرد مبتلا به سل تا بیش از ۹۰ درصد احتمال انتقال بیماری به اطرافیان از بین می‌رود به همین خاطر فرد بیمار باید حداقل در دو هفته اول درمان، کاملاً به‌صورت ایزوله و جدا از دیگر اعضای خانواده باشد. پس از شروع درمان هر دو ماه یکبار از بیمار نمونه‌گیری می‌شود و با توجه به نتیجه آزمایش، ادامه درمان دنبال می‌شود.
پزشک هماهنگ‌کننده سل استان گلستان خاطرنشان کرد: شیوع بیماری سل فصل خاصی ندارد اما به‌طورکلی در ۶ ماه دوم سال با توجه به افزایش بروز بیماری‌های تنفسی و تشدید سرفه و مراجعه بیماران به پزشک، تشخیص آن بیشتر می‌شود.
شیخی با بیان اینکه امکان ابتلای مجدد فرد به بیماری سل وجود دارد، گفت: در مواردی که تست سل بیمار مثبت شده، بیماریابی را در کسانی که با بیمار در تماس بودند، انجام می‌دهیم. اگر فرد دارای علائم بالینی باشد، تست خلط و در غیر این صورت تست پوستی گرفته می‌شود. اگر با اطمینان مشخص شود فرد مبتلا به سل نیست، درمان پیشگیری سل را دنبال می‌کنیم.
وی در ادامه با اشاره به اینکه گلستان رتبه دوم بروز سل در کشور را دارد، گفت: بروز سل در مناطق شرق استان بیشتر از غرب استان است. هنوز علت اصلی این موضوع بررسی نشده اما مواردی از جمله ترددها، وضعیت اقتصادی و سبک زندگی را می‌توان در این موضوع مؤثر دانست.
شیخی، سوءتغذیه را در بروز این بیماری بسیار مؤثر دانست و گفت: افراد معتاد مستعد ابتلا به سل هستند و پاسخ به درمان در آنها نیز ضعیف‌تر است. احتمال ابتلای سل در افراد دارای نقص سیستم ایمنی بدن نیز بیشتر است.
پزشک هماهنگ‌کننده سل گلستان با اشاره به اینکه از نظر بروز سل، شهر و روستا فرقی با هم ندارد، گفت: رامیان، آزادشهر و علی‌آباد کتول از جمله شهرستان‌هایی هستند که بروز بالایی در سل دارند. بروز در سنین ۴۸ تا ۵۲ سال بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بروز سل در گلستان نسبت به سال‌های قبل کمتر شده است، گفت: سال گذشته بروز سل در استان، ۲۷ مورد در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت بوده است. هر ساله ۴ تا ۵ درصد بیماران که درمان آنها آغاز شده جان خود را از دست می‌دهند؛ البته بیماری‌های زمینه‌ای افراد نیز در مرگ این افراد اثرگذار است.
شیخی با اشاره به اینکه بیماری سل دوره نهفتگی طولانی‌مدتی دارد، تصریح کرد: استفاده از ماسک شاید در طولانی‌مدت در کاهش بروز سل تأثیرگذار باشد. گفته می‌شود یک‌سوم افراد جامعه سل نهفته دارند که ممکن است به دلایل مختلف تبدیل به سل فعال شود. بعد از شیوع کرونا تشخیص بیماری سل حدود ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده است. علت این موضوع می‌تواند ترس از مراجعه به پزشک و یا تشخیص اشتباه کرونا به جای این بیماری باشد. برنامه‌هایی را برای جبران این کاهش تشخیص دنبال می‌کنیم.
