ارزهای دیجیتال واژه ای که این روزها بسیار می شنویم و هر روز اخباری جدید از این حوزه از داخل و خارج کشور منتشر می شود. گستردگی و بسط این حوزه چنان به سرعت در حال وقوع است که دیگر نمی توان آن را با ورود اینترنت به دنیا قیاس کرد. در داخل کشور این حوزه از سوی افراد فعال، متخصص و در مجموع بخش خصوصی بسیار جدی گرفته شده است. اما به اعتقاد فعالان رسمی این حوزه بدنه حاکمیت از این مقوله کمی عقب مانده و حال با ورود به این حوزه واکنشهایی متفاوتی را هر روز از سوی دولت و حاکمیت شاهد هستیم.
اعلام مسدودکردن درگاههای پرداخت صرافی های دیجیتال، از سوی مجلس و بانک مرکزی باعث واکنشهایی از سوی افراد فعال و رسمی، انجمنهای فینتک و بلاک چین شد.
هر کدام از افراد متخصص و فعال این حوزه ادله هایی منطقی برای حفظ این بازار نو در کشور دارند.
رمزارزها فرصتی کوتاه برای اقتصادکشور نه تهدید
یک فعال حوزه رمزارز در این باره می گوید:
ما طی سالهای اخیر ( بیش از هفت سال ) است که با بانک مرکزی در تعامل دائم بوده ایم تا کنون چندین طرح ارائه داده ایم که متاسفانه همه آنها مسکوت مانده است. شاید یکی از دلایلی که بانک مرکزی تا کنون نسبت به این حوزه اقدامی نمیکرد عدم دانش کافی بود.
متاسفانه رفت و آمدهای بسیار اما بی نتیجه داشتیم، تا اینکه رفته رفته حجم این بازار گسترده شد.در نهایت مجلس وارد عمل شد.آقای قالیباف نامه ای را خطاب به بانک مرکزی مبنی بر سر و سامان دادن به این حوزه، ارسال کردند. اما بانک مرکزی اولین گزینه ای که به ذهنش رسید بستن درگاهها بود.
مدیرعامل هلدینگ نیک اندیش که سالهاست در این حوزه به صورت تخصصی و رسمی در حال فعالیت است می افزاید:
با این اتفاق خوشبختانه به مجلس احضار شدیم.توضیحاتی در مبحث رمزارزها ارائه کردیم. از جمله توضیح اینکه چگونه از دارایی ها کشور باید در همین حوزه نگهداری شود. به عبارتی چگونه می توانیم دارایی های مردم را روانه صرافی های خارجی نکنیم.زیرا صرافی های خارجی هر لحظه هم ممکن است به واسطه تحریمها بسته شوند. با توجه به اینکه در سالی قرار داریم که عنوان حمایت و مانع زدایی را دارد و مجلس و دولت و بانک مرکزی به جای اینکه حمایت و کمک به این حوزه و مانع زدایی کردن آن، برعکس در حال سنگ اندازی است.
وحید والی می گوید: خوشبختانه با این توضیحات به اعضای محترم مجلس، آنها آگاهی و اشراف به این حوزه پیدا کردند. این اتفاق نقطه عطفی شد تا بدانند رمزارزها برای کشور ما یک فرصت است نه یک تهدید.
وحید والی
والی در خصوص اینکه اگر با تصمیم دولت یا مجلس درگاههای پرداخت رمزارز داخل بسته شود می گوید:
اگر درگاهها بسته شود قطعا سیل خروج سرمایه های ایرانی به صرافی های خارجی تشدید پیدا خواهد کرد.تجربه اسفند ماه گذشته که شاپرک نامه ای برای بسته شدن درگاهها ارسال کرد و بسیاری از دارایی های ایران به سمت خارج رفت، تکرار خواهد شد. همین یک هفته اخیر که روند برخورد تشدید پیدا کرده اخبار منفی بیشتر منتشر شده است؛ بسیاری از مردم سرمایه ها را از صرفی های داخلی بیرون کشیدند.
این فعال حوزه رمز در خصوص آینده رمزارزها معتقد است:
رمزارزها پول آینده دنیا است. اگر ما توانستیم امروز سهم خود را از این بازار بگیریم برد کرده ایم اما اگر تعلل کنیم فردا شاید خیلی دیر باشد.در کشور هم پتانسیل زیادی برای مایند و استخراج داریم.
بلاک چین در آینده به وب 3 تبدیل خواهد شد
دبیر انجمن فینتک نیز در خصوص رفتار و واکنشهای دولت، مجلس و بانک مرکزی نسبت به گسترش حوزه رمزارزها می گوید:
حاکمیت و به ویژه رگولاتوری در ایران نسبت به تکنولوژی، نوآوری و تغییر یک مقاومت خاصی دارند و هر اتفاقی را در ابتدا به عنوان یک تهدید امنیتی می بینند. در حوزه رمزارزها در سالهای گذشته نوعی سردرگمی وجود داشت. این نوع رفتار باعث شده که اغلب این حوزه را به صورت یک تهدید امنیتی ببینند؛ در حالیکه این حوزه می توانست یک فرصت جدی برای کشور باشد.
به نظر میرسد که بحث اقتصاد امنیتی بر امنیت اقتصادی ارجح داده شده است؛ این تفکر امنیتی متاسفانه در اکثر مواقع اشتباه عمل می کند.به این صورت که ابتدا روش انکار و بعد از آن روش سلبی را در پیش میگیرند. در حوزه هایی مثل ویدیو، ماهواره حتی اینترنت که شاهد رفتارهای سلبی بودیم؛ امیدواریم در حوزه ارزدیجیتال این اتفاق نیفتد و عقلانیت به این حوزه بازگردد.
مصطفی نقی پور در خصوص تصمیم سلبی حاکمیت و اثرات آن بر حوزه رمزارزها می گوید:
اولین تاثیر آن مهاجرت سرمایه های حوزه رمزارز به خارج از کشور است کما اینکه در اسفند سال گذشته با نامه شاپرک مبنی بر مسدودکردن درگاهها، اکثر سرمایه های رمزارزی از پلتفرمهای داخلی به پلتفرمهای خارجی مهاجرت کرد. دومین اتفاق، مهاجرت سرمایه های انسانی خواهد بود. یعنی الان متاسفانه به دلیل پایین بودن دستمزد شاهد مهاجرت جوانان برنامه نویس متخصص در این حوزه هستیم. سومین اتفاق، ایجاد زیرزمینی شدن این فعالیت است. یعنی وقتی اقتصاد رمزارز زیرزمینی شود ما عملا از منافع آن دیگر بهره مند نخواهیم بود.
وی در مورد آینده این حوزه می گوید:
تمام پیش بینی ها مبنی بر این است که بلاک چین در آینده به وب 3 تبدیل خواهد شد. یعنی آینده وب دنیا در این بستر و به این سمت خواهد رفت. در حال حاضر هم بروزری آمده که مبتنی بر بلاک چین است و پرایوسی و حفظ اطلاعات شخصی را انجام خواهد داد. طبق پیش بینی موسسات معتبر دنیا تا سال 2030 بلاک چین می تواند به کسب و کارهای دنیا حدود 3500 میلیارد دلار ارزش افزوده اضافه کند. این به غیر از ارزشی است که رمزارزها می توانند ایجاد کنند. این فرصت در داخل کشور وجود دارد. رتبه سرمایه انسانی ما در دنیا در حال حاضر بین 3 تا 5 است که رتبه فوق العاده ای است.
سپهر محمدی- مصطفی نقی پور
رمزارزها، کلاس جدید دارایی
دبیر انجمن بلاک چین نیز در خصوص حوزه رمزارزها می گوید:
رمزارزها کلاس جدید دارایی بوده که به نام دارایی های دیجیتال موسوم هستند. رفتار واحدی نمیتوان با این کلاس جدید دارایی داشت. زیرا برخی از آنها کارکرد پولی و برخی ارزی دارند که طبیعتا بانک مرکزی باید ورود کند. برخی از اینها گواهی و برخی قرارداد هوشمند هستند که این قبیل اصلا نیاز به نهاد ناظر ندارند. یعنی فقط باید به عنوان سند دیجیتال شناخته شوند. لذا حاکمیت در کشور در قدم اول باید نهادی معرفی کند به عنوان تشخیص ماهیت رمزارزها. مثلا اگر یک رمز دارایی، پول بود رگولاتور آن بانک مرکزی خواهد بود اگر یک رمز دارایی، سهام بود رگولاتور آن می تواند بورس باشد. اگر یک رمزدارایی،گواهی بود اصلا رگولاتوری نیاز ندارد. بنابراین باید حسب ماهیت دارایی ، رگولاتور آن حوزه شناسایی شود.
در حال حاضر برخورد دولت با رمزارزها به صورت برخورد فیل در خانه تاریک است هر کسی به هر جایی دستش رسیده گفته رمزارز فقط همین است؛ مثلا می توان آن را استخراج کرد. دیگری می گوید، رمزارز سهام است و دیگری رمزارز را پول می داند. نکته جالب اینکه تمام رمزارزها نه پول نه سهام نه ارز نه دارایی اند بلکه همه اینها رمزارز هستند.
سپهر محمدی می افزاید:
متاسفانه قانونی در کشور تصویب شده است که تمام دارایی های در بستر بلاک چین را رمزارز و همه رمزارزها را ارز شناسایی کرده است؛ تماما در ذیل قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز قرار داده و با آن برخورد می کند. متاسفانه این قانون ناصحیح است. چرا که همه آنچه بر بستر بلاک چین است، رمز اراز نیست و بیشتر اینها رمز دارایی هستند و برخورد ارزگونه با آن بسیار اشتباه است.
وی در مورد اینکه آیا ممکن است صرافی ها زیر مجموعه بانکها شوند می گوید:
من نشنیده ام گفته شود که صرافی ها زیر مجموعه بانکها شوند بیشتر این موضوع مطرح است که صرافی های سنتی و بانکها در حوزه رمزارزهای استخراجی ورود کنند. البته به نظر ما این روشی بهینه نیست به این دلیل که صرافی های سنتی و بانکها اساسا نهادهای محافظه کار هستند در حالیکه رمزارزها و فناوری بلاک چین، چابک و بسیار متغیر است و من بسیار نگران خواهم بود اگر که صرافی ها و بانکها به این حوزه ورود کنند.
لذا پیشنهاد ما این است که یک نهاد بخش خصوصی به صورت خود تنظیم گر و صرف رگولیتوری به رگولاتوری این حوزه بپردازند و به تبع آن صرافی های بانک مرکزی هم اگر می خواهند خرید و فروش رمزارز کنند با هماهنگی این نهادها باشد. به دلیل اینکه اگر این نهاد نباشد امنیت ولت ها، سایتها، پول مردم و درگاههای پرداخت می تواند بسیار به خطر بیفتد.
بورس هم فرصت بود