به گزارش تابناک به نقل از ایسنا، به نقل از پایگاه ماسیسپست، نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان گفت: ایروان آماده یک گفتوگوی سازنده است که به صلح پایدار در این منطقه بینجامد. حق مردم آرتساخ برای خودمختاری نباید از طریق قوه قهریه تعلیق شود؛ این درگیری را در نتیجه استفاده از زور نمیتوان حل و فصل شده در نظر گرفت.
نخستوزیر ارمنستان تاکید کرد که تماسها با میانجیگری سازمان امنیت و همکاری اروپا به طرفین اجازه میدهد تا زمینه مشترکی یافته و عرصهای را برای یافتن به سوالات بسیار باز کنند.
او ابراز امیدواری کرد که رهبری آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد بتواند به غلبه بر چالشهای متعدد کمک کند. پاشینیان در صحبتهایش به منطقه قفقاز جنوبی اشاره کرد و به بیان دیدگاهها و پیشنهاداتش برای حل و فصل مشکلات موجود پرداخت.
پاشینیان گفت: همانطور که میدانید در پاییز ۲۰۲۰، ناگورنو-قره باغ قربانی تجاوز شد. جنگی که چهل و چهار روز به طول انجامید، جان چندین هزار تن را گرفت. دهها هزار تن از ساکنان این منطقه قربانی شدند. این تجاوز با نقض فاحش حقوق بینالملل به دست نیروهای مسلح آذربایجان از جمله هدف قرار دادن عمدی غیرنظامیان و زیرساختهای حیاتی، کشتار غیرقانونی اسیران جنگی و گروگانهای غیرنظامی، شکنجه و بسیاری دیگر از جنایات مستند همراه بود. در نتیجه این اقدامات، در بخشهایی از این منطقه که به کنترل آذربایجان درآمد، مردم ارمنستان هدف پاکسازی قومیتی کامل قرار گرفتند. متاسفانه جامعه بینالمللی در اینجا دوباره نتوانست جلوی قساوتهای جمعی را بگیرد. امروز، هیچ ارمنی عملا نمیتواند در اراضی تحت کنترل آذربایجان زندگی کند. با تلاشهای میانجیگری فدراسیون روسیه، امکان جلوگیری از خونریزی به وجود آمد. در نهم نوامبر بیانیه آتشبس سهجانبه امضا شد. نیروهای حافظ صلح فدراسیون روسیه در ناگورنو-قره باغ مستقر شدند که امروز ثبات و امنیت را در آنجا تضمین میکنند.
نخستوزیر ارمنستان افزود: یک ماه پیش مجمع ملی جمهوری ارمنستان برنامه اقدام دولت را برای ۲۰۲۶-۲۰۲۱ تصویب کرد که در آن یکی از مفاد کلیدی ایجاد دوره توسعه صلحآمیز برای کشور ما و منطقه است. علاوه بر این، براساس نتایج انتخابات زودهنگام پارلمانی که در ۲۰ ژوئن ۲۰۲۱ برگزار شد، مردم ارمنستان به دولت ما اختیار دادند که به سمت این هدف کلیدی حرکت کند. باید تأکید کرد که دولت ما این اختیار مهم را براساس نتایج انتخاباتی که برای غلبه بر بحران سیاسی داخلی برگزار شد، دریافت کرد.
او افزود: این دومین انتخابات در کشور ما پس از انقلاب مردمی بدون خشونت –مخملی- در ارمنستان در سال ۲۰۱۸ بود. هر دو انتخابات توسط ناظران بینالمللی به عنوان رقابتی، شفاف و مطابق با استانداردهای دموکراتیک ارزیابی شدند؛ بنابراین چگونه میخواهیم با هدف باز کردن دوره توسعه صلحآمیز برای کشور و منطقه خود برسیم؟ از طریق گفتگو، غلبه فزاینده بر فضای خصومت دردناک در منطقه ما. ما میدانیم که راه دشوار و طولانی خواهد بود. متأسفانه حوادثی که برای مشروعیتزدایی از دستورکار صلح و تعمیق و نهادینهسازی فضای خصومت طراحی شد، به طور روزانه رخ میدهد. نقض آتشبس، اظهارات تجاوزکارانه و توهینآمیز علیه ارمنستان و مردم ارمنستان به تشدید اوضاع ادامه میدهد.
نخستوزیر ارمنستان گفت: اقدامی خلاف دستور صلح این است که برخلاف ماده ۸ بیانیه ۹ نوامبر، آذربایجان نه تنها هنوز دهها شهروند جمهوری ارمنستان را در اسارت نگه داشته، بلکه بسیاری از آنها را با اتهامات واهی به ۶ تا ۲۰ سال زندان محکوم کرده است. علاوه بر این، افرادی هستند که اسارت آنها هنوز توسط آذربایجان تأیید نشده است، گرچه شواهد واضحی وجود دارد که آنها اسیر شدهاند. این امر در شرایطی که در پاییز سال ۲۰۲۰، کاربران آذربایجانی فیلمهای مربوط به اسارت سربازان خاص ارمنی را منتشر کردند و بعدا اجساد سر بریده یا شلیک شده به آن سربازان کشف شد، غیرقابل قبولتر میشود. ما شواهد غیرقابل انکاری در مورد شکنجه اسرا داریم.
پاشینیان گفت: یک نمونه حیرتآور از تعمیق فضای خصومت، افتتاح پارک به اصطلاح غنیمت در باکو است، جایی که دانشآموزان آذربایجانی برای تماشای مجسمه سربازان اسیر، کشته شده یا دارای خونریزی به گردش میروند. از این نظر، من گشایش ارتباطات منطقهای را بسیار مهم میدانم که در نهمین بخش بیانیه سهجانبه امضا شده توسط رئیس جمهور فدراسیون روسیه، رئیس جمهور آذربایجان و نخستوزیر ارمنستان در ۹ نوامبر ۲۰۲۰ و ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱ بیان شده است.
او تاکید کرد: شریانهای حمل و نقل به هم پیوسته این منطقه نتیجه حل این مساله خواهد بود. فرصتی برای ایجاد روابط اقتصادی ایجاد میشود که یکی از پیش نیازهای مهم توسعه صلحآمیز است. در حین بررسی موضوع بازگشایی پیوندهای حمل و نقل، متوجه شدیم که گزینههایی وجود دارد که هدف آنها حفظ انزوا و خصومت منطقهای است، اما گزینههایی هم وجود دارند که بر پیوند منطقهای تأکید میکنند و میتوانند راهحلی گام به گام برای مشکل خصومت باشند. ما طرفدار گزینه دوم هستیم. اگر راهآهن اتصال ارمنستان به ترکیه هم باز شود، پس از آن موضوع گشایش ارتباطات منطقهای، دامنه گستردهتر را پوشش میدهد.
نخستوزیر ارمنستان در ادامه صحبتهایش در سازمان ملل متحد گفت: ارمنستان آماده یک گفتوگوی سازنده است که باید منجر به ایجاد صلح پایدار و بادوام در منطقه شود. در این راستا، ما پیشنهاد میکنیم که روند بازگرداندن زندانیان جنگی، گروگانها و سایر اسیران را بدون تاخیر تکمیل کنیم. همچنین ضرورت دارد که فرایند صلح به منظور حل و فصل درگیری ناگورنو-قره باغ تحت نظارت روسای گروه مینسک در سازمان همکاری و امنیت اروپا از سر گرفته شود. شکی نیست که وضعیت ایجاد شده از طریق استفاده از زور نمیتواند مشروعیت را از نظر حقوق بینالملل به دست آورد. حق مردم آرتساخ به منظور تعیین سرنوشت خود را نمیتوان از طریق استفاده از زور متوقف کرد؛ این درگیری را نمیتوان از طریق استفاده از زور حل شده فرض کرد. درگیری ناگورنو- قره باغ در انتظار حل و فصل عادلانه است. این طبق بیانیههای کشورهای میانجی که بر نیاز به سرگیری روند مذاکره براساس اصول شناخته شده تأکید میکنند، نشان داده شده است. معتقدیم که ارتباطاتی با میانجیگری این کشورها، طرفین را قادر میسازد تا زمینههای مشترک را پیدا کنند و راههای خود را برای رسیدگی به بسیاری از مسائل دشوار باز کنند.
نیکول پاشینیان همچنین گفت: بعد مساله تعریف و ترسیم مرز ارمنستان و آذربایجان است. متاسفانه باید عرض کنم که که تصور یک فرایند تعریف مرزی با پس زمینه تیراندازیهای تقریبا روزانه و تحریکات مختلف در مرز ارمنستان و آذربایجان، با پس زمینه حضور واحدهای نیروهای مسلح آذربایجان که در ۱۲ مه ۲۰۲۱ در بخشی نفوذ کرد، دشوار است. برای غلبه بر این وضعیت، ما پیشنهادات زیر را توصیه کردیم؛ در بخش فوق، نیروهای مسلح هر دو کشور ارمنستان و آذربایجان باید به طور همزمان به سمت مرزهای دوران شوروی عقب بروند، ناظران بینالمللی در امتداد این مرز مستقر شوند و تحت نظارت بینالمللی، ما ترسیم مرزی را آغاز کنیم. ما آماده هستیم که این پیشنهاد را در هر زمانی اجرا کنیم.
نخستوزیر ارمنستان تاکید کرد: من در صحبتهایم به مسائلی با اهمیت حیاتی برای کشورمان و این منطقه تاکید کردم. این مسائل به طور فزایندهای نیاز دارند تا امروز مورد توجه قرار گیرند و نیاز به توجه فوری جامعه بینالمللی دارند. میخواهم دوباره تأیید کنم که ارمنستان، به عنوان یک عضو مسؤول در جامعه بینالمللی و یک شریک قابل اعتماد، همچنان به تقویت نظم جامع بینالمللی، به همکاری بینالمللی براساس همکاری، اهداف و اصول منشور سازمان ملل متحد، ترویج توسعه پایدار و حمایت از حقوق بنیادی اساسی ادامه خواهد داد. ما متعهد به گفتوگوی سازنده و جامع با تمام شرکایمان هستیم. ارمنستان آماده است تا هرگونه تلاش برای کمک به غلبه بر چالشهای جهانی فعلی مانند تغییرات اقلیمی، پاندمی کووید، مسائل صلح، امنیت و توسعه پایدار را داشته باشد.