بین الملل تابناک: در ادامه دور هشتم رایزنیها در وین با حضور هیأتهای جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) امروز (جمعه) نشستهای کارشناسی در جریان است. در همین خصوص نشست کارگروه اقدامات هستهای با حضور کارشناسان جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۴ در هتل کوبورگ شهر وین برگزار شد.
دو نماینده مجلس سنای آمریکا که عضو احزاب رقیب جمهوریخواه و دموکرات هستند طرحی فراجناحی برای ایجاد یک بانک سوخت هستهای در منطقه برای جلوگیری از غنیسازی بومی در ایران معرفی کردند.
در بخشی از این قطعنامه که توسط «لیندسی گراهام»، عضو جمهوریخواه و «رابرت منندز»، عضو دموکرات مجلس سنا تهیه شده آمده است: «در حالی که برنامه هستهای ایران سایر کشورها را به سمت رقابت با توانمندیهای غنیسازی این کشور سوق میدهد، ارزیابی مجلس سنا این است که ایجاد یک بانک سوخت هستهای در منطقه یا توسعه بانک اورانیوم کمغنای فعلی میتواند بخشی از یک برنامه جامعه برای مقابله با منع اشاعه هستهای در خاورمیانه باشد.»
سناتورهای آمریکایی در بند دیگری از این قطعنامه تأکید کردهاند: «ایالات متحده باید سیاستی را اجرا کند که اطمینان حاصل میکند هر کشوری که از غنیسازی بومی و بازفرآوری اورانیوم صرفنظر میکند قادر به خریداری سوخت برای رآکتورهای هستهای خود از یک بانک سوخت هستهای بینالمللی خواهد بود.
در بخش دیگری از طرح تصریح شده چنانچه ایران وارد توافقی شود که در آن از غنیسازی بومی صرفنظر میکند ایالات متحده باید برای این کشور تخفیفهای تحریمیای فراتر از آنچه در برجام به ایران اعطا میشود در نظر بگیرد.
منندز و گراهام هر دو از حامیان سرسخت رژیم صهیونیستی و از مخالفان توافق هستهای برجام هستند. منندز در حال حاضر ریاست کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا را به عهده دارد.
این دو نماینده در قطعنامه جدید خود تأکید کردهاند هر توافق بینالمللی که با هدف محدودسازی برنامه هستهای ایران و ارائه تخفیف تحریمی به این کشور شکل میگیرد بایستی به مجلس سنا آورده شده و مورد تأیید قرار بگیرد.
دو سناتور ضد ایرانی با نگارش یادداشتی در روزنامه واشنگتنپست پیشنهاد جدیدی برای مقابله با برنامه هستهای ایران مطرح کردهاند.
«باب منندز»، نماینده دموکرات ایالت نیوجرسی در مجلس سنای آمریکا و «لیندسی گراهام»، سناتور جمهوریخواه از ایالت کالیفرنیا در این یادداشت خواستار تشکیل بانک سوخت هستهای در منطقه شدهاند.
منندز و گراهام هر دو از حامیان سرسخت رژیم صهیونیستی و از مخالفان توافق هستهای برجام هستند. منندز در حال حاضر ریاست کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا را به عهده دارد.
این دو سناتور چند ماه پیش در یادداشتی در روزنامه واشنگتنپست توضیحاتی را درباره طرح خودشان مطرح کرده و مدعی شده بودند که مخالفت آنها با توافق هستهای برجام به معنی مخالفت با دیپلماسی با ایران نیست. آنها نوشته بودند: «سوءبرداشت متداولی وجود دارد مبنی بر اینکه مخالفان توافق هستهای ایران مخالف دیپلماسی با این کشور نیز هستند. هیچ ایدهای نمیتواند بیش از این از حقیقت فاصله داشته باشد.»
نگارندگان نامه در ادامه ادعا کرده بودند که تصور میکنند دولت «جو بایدن»، رئیسجمهور فعلی آمریکا فرصت دارد به فراتر از احیای صرف برجام فکر کند. آنها در ادامه پیشنهاد خود را اینطور مطرح کردهاند: «معتقدیم روشی برای رسیدن به مصالحه وجود دارد که ضمن برخورداری شدن از حمایت کشورهای منطقه، با هدف اعلامشده ایران برای دستیابی به انرژی صلحآمیز هستهای و جلوگیری از شکلگیری مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه مطابقت دارد. معتقدیم کشورهایی که مایل به برخورداری از انرژی هستهای صلحآمیز جهت تأمین برق و شغل برای مردمشان هستند باید بتوانند این کار را به طریقی ایمن انجام دهند. پیشنهاد ما این است که یک گام ملموس برای رسیدن به این هدف، ایجاد یک بانک سوخت هستهای در منطقه است.»
نگارندگان این یادداشت در ادامه از دولت بایدن خواسته بودند تلاشهای دیپلماتیک خود با ایران را فقط به کنترل برنامه هستهای محدود نکنند. آنها این سوال را مطرح کرده بودند: «چرا باید تلاشهای دیپلماتیک خود را فقط به کنترل برنامه هستهای ایران محدود کنیم؟ در عوض، باید رویکردی را دنبال کنیم که به صورت معنادار این رفتارهای ایران و اهرم فشار به دست آمده از آن برای تهران در نتیجه آنها را محدود کند.»
این ادعا در حالی مطرح شده که دولت پیشین آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» نیز با هدف رسیدن به توافقی «بهتر و طولانیتر» از برجام آمریکا را از این توافق هستهای خارج کرده بود. با این حال، ترامپ علیرغم اجرای سختگیرانه سیاست موسوم به «فشار حداکثری» بدون رسیدن به خواستههایش کاخ سفید را ترک کرد.
دولت فعلی آمریکا همانند بسیاری از دیگر تحلیلگران و کارشناسان به شکست سیاست فشار حداکثری اعتراف کرده و گفته قصد دارد آمریکا را به برجام برگرداند، هر چند که تا به حال اقدامات لازم را برای عمل به تعهداتش انجام نداده است.
منندز و گراهام در یادداشت خود در روزنامه واشنگتنپست نوشته بودند: «اگر از ایران مطالبات بیشتر داریم باید برای کاهش بیشتر تحریمها در ازای آن هم آمادگی داشته باشیم. ایالات متحده و جامعه بینالمللی باید روی تعاملات دیپلماتیک جدید سرمایهگذاری کرده و به ترغیب مذاکرات گستردهتر برای مهار نفوذ مخرب ایران در منطقه بپردازند.»
منندز و گراهام مدعی شدهاند چنانچه مسئولان ایران دنبال برنامه هستهای صلحآمیز باشند از ایجاد بانک سوخت هستهای در منطقه حمایت خواهند کرد. آنها نوشتهاند: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی در حال حاضر یک بانک سوخت هستهای ایجاد کرده که اعضای این نهاد بینالمللی میتوانند در صورت اخلال در ترتیبات سوختی میتوانند به آن دسترسی پیدا کنند. این را میتوان به گونهای توسعه داد که هر کدام از کشورهای خلیج [فارس] میتوانند به شرط چشمپوشی از غنیسازی اورانیوم در داخل کشور از بانک سوخت هستهای آژانس استفاده کنند.»
طرح دو سناتور آمریکایی در حالی ارائه شده که ادامه هشتمین دور مذاکرات رفع تحریمها در وین از چند روز پیش آغاز شده است. امروز گزارش شد نشست کارگروههای ترتیبات اجرایی و همچنین اقدامات هستهای با حضور کارشناسان ایران و ۱+۴ امروز در وین برگزار شد.
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در مذاکرات وین در توییتی از گفتوگو با نماینده اتحادیه اروپا در این مذاکرات خبر داد. وی در توضیح این دیدار نوشت: گفتوگوی مفصلی با آقای انریکه مورا هماهنگکننده اتحادیه اروپا در مورد این که سند نهایی گفتوگوهای وین به چه شکل ممکن است باشد، داشتم.
نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین ساعاتی پیش هم از دیدار با نماینده آمریکا در این مذاکرات خبر داده و نوشته بود: یک دیدار بسیار مفید دیگر با آقای رابرت مالی نماینده آمریکا در امور ایران. ما قطعاً در مذاکرات وین در مورد برجام در حال پیشروی هستیم.
وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا، روز پنجشنبه در مصاحبه با اماسانبیسی اظهارنظرهای مرتبط با موقعیت برتر ایران در مذاکرات هستهای را رد کرد و گفت: در صورتی که ایران به برجام پایبند بماند، ما برجام را به طور کامل وارد خواهیم کرد.
وی افزود: همه گزینههای ما همیشه روی میز باقی می مانند، صرف نظر از اینکه چه چیزی در اینجا انتخاب میشود.
تعدادی از سناتورهای جمهوری خواه اخیراً در نامه ای به بایدن، رئیسجمهور آمریکا گفتهاند که هر توافقی باید "برای ارزیابی" به کنگره ارائه شود و "احتمال جلوگیری از اجرای کنگره" است اما دولت بایدن تاکنون به این نامه پاسخی نداده است.
قانونگذاران جمهوریخواه همچنین اعلام کردهاند که با لغو تحریمهای اقتصادی اعمالشده علیه ایران مخالف هستند و گفتهاند که این اقدام به تهران برای آنچه آن را فعالیتهای بیثباتکننده خواندهاند، کمک میکند.
مارک دوبوویتز، رئیس بنیاد دفاع از دموکراسیها که مخالف توافق هستهای ۲۰۱۵ بود، گفت که ایرانیها «میدانند که رئیسجمهور بایدن برای رسیدن به توافق ناامید است». او به خبرگزاری فرانسه گفت: "بنابراین آنها دولت را برای گرفتن امتیاز تحت فشار قرار داده اند." دوبوویتز که از بازگشت به "فشار حداکثری" حمایت می کند، گفت که دولت می خواهد "برنامه هسته ای ایران را دوباره در یک جعبه قرار دهد" تا آنها بتوانند روی اولویت های دیگر مانند چین تمرکز کنند. او گفت: "مشکل این است که جعبه در ندارد."
داریل کیمبال، مدیر اجرایی انجمن کنترل تسلیحات، طرفدار احیای این توافق است و استدلال می کند که "هیچ گزینه جایگزین مناسبی برای بازگرداندن سریع پایبندی به برجام وجود ندارد."
کیمبال گفت: «واقعیت این است که بدون بازگشت سریع به پایبندی متقابل به برجام، بیش از حد قابل قبول، ممکن و شاید حتی محتمل است که ایران برای تبدیل شدن به یک کشور دارای سلاح هستهای تلاش کند.»
در حال حاضر نیز نشست کارگروه سوم (ترتیبات اجرایی) با حضور کارشناسان مذکور در هتل کوبورگ در حال برگزاری است.
کارشناسان کشورمان ساعتی پیش برای شرکت در این نشست وارد هتل کوبورگ وین، محل برگزاری مذاکرات شدند. جلسات کارشناسی قرار است در قالب موضوعات مختلف، درکنار رایزنیهای دیپلماتیک پیگیری شود.
دور هشتم گفتوگوها از ۶ دی ماه در وین آغاز شده و یکی از طولانیترین دورهای مذاکرات است. شرکتکنندگان این روزها سرگرم تکمیل پیشنویس متن توافق و تصمیمگیری در مورد برخی موضوعات اختلافی هستند.
دیروز علی باقری مذاکره کننده ارشد ایران با نمایندگان اتحادیه اروپا، روسیه و سه کشور اروپایی به صورت جداگانه دیدار کرد. سپس نمایندگان گروه ۱+۴ و آمریکا در حالی که مذاکرات به مراحل حساس رسیده و دست یابی به توافق نهایی به تصمیمات سیاسی کاخ سفید گره خورده است، تشکیل جلسه دادند.
مذاکره کننده ارشد انگلیس نیز نتیجه گفت وگوی نسبتا طولانی سه کشور اروپایی با مذاکره کننده ارشد ایران را مفید و سازنده توصیف کرد. قریب به اتفاق هیاتها اذعان دارند که گفتوگوها به رغم پیچیدگی برخی مسائل، رو به جلو و در مسیر پیشرفت است.
تاکید اتحادیه اروپا بر اجرای کامل برجام
هم زمان با برگزاری جلسات کارشناسی اعضای برجام در وین، نماینده اتحادیه اروپا تصریح کرد که هدف مشارکت کنندگان در گفتوگوها اطمینان از اجرای کامل توافق سال ۹۴ است.
جلسات کارشناسان گروه ۱+۴، ایران و اتحادیه اروپا از صبح امروز (جمعه) آغاز شده است. طرفها نخست در چارچوب کارگروه اقدامات هستهای تشکیل جلسه داده و بر اساس برنامه اعلام شده نشست سایر کارگروهها نیز در حوزه رفع تحریمها و ترتیبات اجرایی برگزار خواهد شد.
استفن کلمنت سفیر و نماینده دائم اتحادیه اروپا نزد سازمانهای بینالمللی مستقر در وین که ریاست جلسه کارگروه اقدامات هسته ای را برعهده داشت نوشت: با توجه به اهمیت زمان، رایزنیهای فشرده ادامه دارد و هدف ما اطمینان از اجرای کامل همه جنبههای برجام است.
دیپلمات روس: کار فشرده در وین در جریان است
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین، امروز (جمعه) از تداوم کار فشرده در مذاکرات رفع تحریمهای ایران خبر داد.
اولیانوف در صفحه توئیتر خود نوشت: «کار فشرده روی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در وین در جریان است. هر سه کارگروه (لغو تحریمها، مسائل هستهای، و اجرا و پیگیری) امروز برای رسیدگی به مسائل قابل ملاحظه باقیمانده نشست خواهند داشت».
روز چهارشنبه نیز پایگاه «واشنگتنفریبیکن» که از رسانههای نزدیک به جریان نومحافظهکار در آمریکا است، گزارش داد چین و روسیه در جریان مذاکرات رفع تحریمها در وین، آمریکا را برای پذیرش مطالبات ایران تحت فشار قرار دادهاند.
درخواست مهم ایران در مذاکرات وین
کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون در روسیه اعلام کرد که تهران در احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خواستار تضمینی است که تحریمی اعمال نشود.
جلالی روز جمعه در نشست مطبوعاتی در خبرگزاری روسیاسگودنیا در مسکو گفت: ایران در تلاش ها برای احیای برجام خواستار آن است که به ایران تضمین داده شود در صورت تغییر حکومت در آمریکا، تحریم های جدید در مورد تهران اعمال نمی شود.
وی افزود: ما به غرب می گوییم که تحریم هایی که وضع کرده اید سخت است و حقوق ملت ایران را نقض می کند و باید بطور کامل لغو شود.
سفیر ایران در روسیه تصریح کرد: اگر غربی ها در مذاکرات به سوی لغو تحریم ها حرکت کنند، مذاکرات وین ثمربخش و پرنتیجه خواهد بود.
جلالی با بیان اینکه، ایران از حق بین المللی خود برای توسعه انرژی هسته ای استفاده می کند، افزود: در دکترین دفاعی ایران هیچ جایگاهی برای سلاح هسته ای وجود ندارد و رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران هم فتوا داده است که ایران هیچگاه سلاح هسته ای نمی سازد.
وی با تاکید بر لزوم لغو تحریم های یکجانبه علیه جمهوری اسلامی ایران؛ این تحریم ها را ظالمانه خواند و گفت اکنون توپ در زمین بازی غرب و آمریکا قرار دارد.
سفیر جمهوری اسلامی ایران گفت: ما مناسب ترین راه را مذاکره می دانیم اما در عین حال نه مذاکره برای مذاکره بلکه به دنبال نتیجه هستیم.
او افزود: غرب می گوید ایران می تواند به سمت انرژی صلح آمیز حرکت کند اما در واقع تلاش آنها این است که ما را از این مسیر بازنگاه دارند.