به گزارش «تابناک»، رژیم های گیاهخواری از ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح وجود داشته است. انواع مختلفی از رژیم گیاهخواری وجود دارد و افراد ممکن است به دلایل مختلفی آنها را امتحان کنند.
انواع این رژیم ها عبارتند از سلامت، اخلاق، محیط زیست و مذهب.رژیم های غذایی گیاهخواری و وگان در چند سال اخیر بسیار بیشتر شده اند. این مقاله به شباهت ها و تفاوت های بین گیاهخواری و وگان می پردازد همچنین در مورد چگونگی تأثیر آنها بر سلامت و محیط زیست صحبت می کند.
رژیم گیاهخواری چیست؟
طبق تعریف انجمن گیاهخواران، گیاهخوار کسی است که هیچ گونه گوشت، مرغ، ماهی، صدف یا محصولات جانبی کشتار حیوانات نمی خورد. رژیم های گیاهخواری حاوی سطوح مختلفی از میوه ها، سبزیجات، غلات، حبوبات، آجیل و دانه ها هستند. گنجاندن لبنیات، عسل و تخم مرغ به نوع رژیم غذایی شما بستگی دارد.
رایج ترین انواع گیاهخواران عبارتند از:
رژیم گیاهخواری لاکتو-اوو: گیاهخوارانی که از تمامی انواع گوشت حیوانات اجتناب می کنند، اما لبنیات و محصولاتی مانند تخم مرغ مصرف می کنند.
گیاهخواران لاکتو: گیاهخوارانی که از انواع گوشت حیوانات و تخم مرغ اجتناب می کنند، اما لبنیات مصرف می کنند.
گیاهخواران اوو: گیاهخوارانی که از تمام محصولات حیوانی به جز تخم مرغ اجتناب می کنند
گیاهخواران وگان: گیاهخوارانی که از تمام انواع گوشت حیوانات و محصولات حیوانی اجتناب می کنند
افرادی که گوشت یا مرغ نمی‌خورند اما ماهی مصرف می‌کنند، گوشت‌خوار محسوب می‌شوند، در حالی که در برخی منابع این افراد نیز جز گیاهخواران تلقی می شوند. در حالی که اگرچه آنها گاهی اوقات گیاهخواران در نظر گرفته می شوند، اما گوشت حیوانات را می خورند. بنابراین، آنها از نظر فنی تحت تعریف گیاهخواری قرار نمی گیرند.
رژیم وگان چیست؟
رژیم غذایی وگان را می توان سخت ترین شکل گیاهخواری دانست. وگانیسم در حال حاضر توسط جامعه وگان به عنوان شیوه ای از زندگی تعریف می شود که تلاش می کند تا حد امکان تمام اشکال استثمار و ظلم حیوانات را کنار بگذارد. این شامل بهره برداری برای غذا و هر هدف دیگری می شود. بنابراین، رژیم وگان نه تنها گوشت حیوانات را حذف می کند، بلکه لبنیات، تخم مرغ و سایر موادی که از حیوانات می آیند را نیز حذف می کند. این شامل:
- ژلاتین
- عسل
- کارمین
- پپسین
- شلاک
- آلبومین
- کشک
- کازئین
- برخی از انواع ویتامین D3
گیاهخواران و وگان ها اغلب به دلایل مشابه از خوردن محصولات حیوانی اجتناب می کنند. بزرگترین تفاوت آن ها در درجه ای است که آنها محصولات حیوانی را قابل قبول می دانند. به عنوان مثال، هم گیاهخواران و هم وگان ها ممکن است گوشت را به دلایل بهداشتی یا محیطی از رژیم غذایی خود حذف کنند. وگان ها همچنین از تمام محصولات جانبی حیوانی اجتناب می کنند زیرا معتقدند این بیشترین تأثیر را بر سلامت و محیط زیست آنها دارد. از نظر اخلاقی، گیاهخواران مخالف کشتن حیوانات برای غذا هستند، اما به طور کلی مصرف فرآورده های جانبی حیوانی مانند شیر و تخم مرغ را تا زمانی که حیوانات را در شرایط مناسب نگهداری می کنند، قابل قبول می دانند.
از سوی دیگر، وگان ها معتقدند که حیوانات حق ندارند برای استفاده انسانی، چه برای غذا، چه برای لباس، چه برای علم یا سرگرمی، آزاد باشند. در نتیجه، آنها بدون توجه به شرایطی که حیوانات در آن پرورش یا نگهداری می شوند، به دنبال اجتناب از تمام محصولات جانبی حیوانی هستند. میل به اجتناب از هر گونه استثمار حیوانات به این دلیل است که وگان ها از خوردن هرگونه لبنیات و تخم مرغ پرهیز می کنند، محصولاتی که بسیاری از گیاهخواران با مصرف آنها مشکلی ندارند.
به طور کلی گیاهخواران و وگان ها در اعتقادات خود در مورد استفاده از حیوانات توسط انسان متفاوت هستند. به همین دلیل است که برخی از گیاهخواران ممکن است محصولات حیوانی مصرف کنند، در حالی که وگان ها این کار را نمی کنند.
ملاحظات تغذیه ای برای رژیم های گیاهخواری و وگان
تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم‌های گیاهخواری و وگان دارای چربی‌های اشباع شده و کلسترول پایین هستند. آنها همچنین حاوی مقادیر زیادی ویتامین، مواد معدنی، فیبر و ترکیبات گیاهی سالم هستند. علاوه بر این، هر دو رژیم غذایی حاوی مقدار زیادی مواد مغذی هستند. اینها ممکن است شامل میوه، سبزیجات، غلات کامل، آجیل، دانه ها و محصولات سویا باشد. از سوی دیگر، برنامه ریزی ضعیف رژیم های گیاهخواری و وگان می تواند منجر به دریافت کم برخی از مواد مغذی، به ویژه آهن، کلسیم، روی و ویتامین D شود. هر دو رژیم غذایی حاوی مقادیر محدودی ویتامین B12 و اسیدهای چرب امگا 3 با زنجیره بلند هستند، اگرچه سطح این مواد مغذی در وگان ها به طور کلی کمتر از گیاهخواران است.
در حالی که رژیم‌های گیاهخواری و وگان به شدت بر روی میوه‌ها، حبوبات و سبزیجات تکیه می‌کنند، برخی از اقلام غذایی موجود در این رژیم ها ممکن است بدون غذا و گوشت باشند، اما هنوز هم می توانند مضر باشند مانند:
- مواد غذایی بسیار پردازش شده
- مواد غذایی دارای قندهای افزوده بالا
- از روش هایی که مواد غذایی با چربی اضافی پخته شود
کوکی ها، سیب زمینی سرخ کرده، آب نبات ها و حتی بستنی های مبتنی بر آجیل ممکن است در دسته بندی وگان و گیاه خواران قرار بگیرند، اما همچنان حاوی کربوهیدرات های تصفیه شده، بسیار فرآوری شده، دارای قند افزوده بالا یا سرخ شده هستند. این اقلام باید تا حد امکان در حد اعتدال مصرف شوند.
گیاهخواران و وگان ها معمولا سطوح مشابهی از اکثر مواد مغذی را مصرف می کنند. با این حال، رژیم های غذایی نامناسب می تواند منجر به دریافت کم چندین ماده مغذی شود.
کدام یک از رژیم گیاهخواری و وگان سالم تر است؟
بر اساس گزارشی از آکادمی تغذیه و رژیم غذایی و چندین بررسی علمی، هر دو رژیم گیاهخواری و وگان را می توان برای تمام مراحل زندگی مناسب در نظر گرفت، به شرطی که رژیم غذایی به خوبی برنامه ریزی شده باشد. دریافت ناکافی مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا 3، کلسیم و ویتامین‌های D و B12 می‌تواند بر جنبه‌های مختلف سلامتی، از جمله سلامت روانی و جسمی تأثیر منفی بگذارد. هم گیاهخواران و هم وگان ها ممکن است مصرف کمتری از این مواد مغذی داشته باشند. با این حال، مطالعات نشان می‌دهد که گیاهخواران نسبت به وگان‌ها کمی بیشتر کلسیم و ویتامین B12 مصرف می‌کنند. با این وجود، هم گیاهخواران و هم وگان ها باید به استراتژی های تغذیه ای که برای افزایش جذب مواد مغذی از غذاهای گیاهی است توجه ویژه ای داشته باشند. همچنین ممکن است مصرف غذاها و مکمل های غنی شده، به ویژه برای مواد مغذی مانند آهن، کلسیم، امگا 3 و ویتامین های D و B12 ضروری باشد.
گیاهخواران و وگان ها باید عوامل زیر را به شدت در نظر داشته باشند:
- تجزیه و تحلیل مصرف مواد مغذی روزانه آنها
- اندازه گیری سطح مواد مغذی خون آنها
- مصرف مکمل ها بر این اساس
مطالعات معدودی که مستقیماً رژیم‌های گیاهخواری را با وگان مقایسه می‌کنند، گزارش می‌دهند که وگان‌ها ممکن است نسبت به گیاهخواران خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و انواع سرطان را تا حدودی کمتر داشته باشند. گفتنی است، اکثر مطالعات تاکنون ماهیت مشاهده ای داشته اند. این بدان معنی است که نمی توان دقیقاً گفت که کدام جنبه از رژیم غذایی وگان این اثرات را ایجاد می کند.
هر دو رژیم گیاهخواری و وگان را می توان گزینه های غذایی سالم در نظر گرفت. با این حال، اگر هر دو این رژیم ها به خوبی برنامه ریزی نشوند، می تواند منجر به کمبود مواد مغذی شود.
وگانیسم به عنوان سبکی از زندگی
اگرچه گیاهخواران و وگان ها ممکن است از محصولات حیوانی برای اهداف مشابه اجتناب کنند اما این انتخاب اغلب فراتر از رژیم غذایی برای وگان ها است. در واقع، وگانیسم اغلب به عنوان یک سبک زندگی در نظر گرفته می‌شود که به شدت بر حقوق حیوانات تأکید دارد. به همین دلیل، بسیاری از وگان ها نیز از خرید لباس های حاوی ابریشم، پشم، چرم یا جیر اجتناب می کنند. علاوه بر این، بسیاری از وگان ها شرکت هایی را که روی حیوانات آزمایش می کنند تحریم کرده و فقط لوازم آرایشی بدون تست حیوانی می خرند. افرادی که به عنوان “وگان های اخلاقی” شناخته می شوند تمایل دارند از سیرک ها، باغ وحش ها، مسابقات اسب دوانی و هر فعالیت دیگری که شامل استفاده از حیوانات برای سرگرمی باشد، دوری کنند. در نهایت، بسیاری از دوستداران محیط زیست به دلیل کاهش تأثیر آن بر منابع زمین و مزایایی که در برابر تغییرات آب و هوایی دارد، رژیم گیاهخواری را اتخاذ می کنند. برای بسیاری، وگانیسم چیزی بیش از یک رژیم غذایی است. این توضیح می دهد که چرا بسیاری از وگان ها از خرج کردن پول برای لباس، محصولات زیبایی یا سرگرمی هایی که شامل استثمار حیوانات می شود، امتناع می ورزند.
نتیجه گیری
گیاهخواران و وگان ها ممکن است به دلایل مشابه از مصرف محصولات حیوانی خودداری کنند، اما این کار را به میزان های مختلف انجام می دهند. انواع مختلفی از گیاهخواران وجود دارند و وگان ها در سخت ترین انتهای طیف گیاهخواری قرار دارند. هر دو نوع رژیم غذایی را می توان برای تمام مراحل زندگی ایمن در نظر گرفت، اما رژیم های گیاهخواری حتی ممکن است مزایای سلامتی بیشتری را ارائه دهد. با این حال، برای گیاهخواران و وگان ها مهم است که رژیم غذایی خود را به خوبی برنامه ریزی کنند تا از عوارض سلامتی در دراز مدت جلوگیری کنند.
منبع: اینفوگیاهی
