برنده شدن در دنیای بی رقیب، بلای خاموشیست که پایان هولناکی برای بسیاری از شرکتهای بزرگ به دنبال داشته است، اما هنوز برخی مدیران وطنی از آن درس نگرفتهاند!
به گزارش «تابناک»، از جمله جلوههای مدرنیته در زندگی روزمره، فعالیت گسترده استارتاپها در عرصه خدمات روزمره است؛ خدمات در حوزههای مختلف که شاید تا یک دهه پیش تصور نمیکردیم نیازی به دریافت شان داشته باشیم، اما اکنون بسیاریمان تبدیل به شده و آنقدر به آنها خو کردهایم که فکر کردن به دنیای بدون این خدمات برایمان ساده نیست.
وضعیتی آشنا برای بسیاری از افرادی که در کلانشهرها ساکن هستند و برای رفت و آمد از تاکسیهای اینترنتی استفاده میکنند یا برخی خریدهای روزمرهشان را به واسطه فروشگاههای آنلاین انجام میدهند یا برای تهیه غذا از اپلیکیشنها کمک میگیرند یا حتی به کمک این دنیای نوپا برای امور مختلف مانند خرید تلفن همراه، خرید بلیت و رزرو هتل، خرید لوازم منزل یا لوازم یدکی و... بهره میگیرند.
دنیای تازهای که برخلاف آنچه به نظر میرسد، در برخی امور ابتدایی و پیش پا افتاده هم با اشکالاتی مهم و اساسی دست به گریبان است و در نتیجه، بسیاری از کاربران را با مشکلاتی عجیب مواجه میکند. کاربرانی که در نتیجه فقدان نظارت موثر، گاه به استیصال میرسند و چارهای جز چشم پوشی از حقوقشان ندارند، به ویژه آنکه در بسیاری از موارد تخلفهای رقم خورده کوچک است و پیگیری شان از مبادی قانونی صرفه ندارد.
از جمله شکایتهای پرتکرار کاربران این دنیای تازه، پاسخگو نبودن و شانه خالی کردن صاحبان این کسب و کارها از مسئولیت شان در زمینه پشتیبانی و رسیدگی به شکایتهای کاربران معترض است. مشتریانی که امیدوارند در صورت مواجهه با اشکالات در زمان خرید و دریافت خدمت، با مراجعه به پشتیبانی این کسب و کارها، به حق و حقوقشان خواهند رسید، اما بسیاری شان در زمان مواجه شدن با مشکل تازه پی میبرند که تا چه اندازه بی پناه هستند و به اصطلاح دستشان به هیچ جا بند نیست.
به عنوان مثال میشود به این مثال توجه کرد که کاربری بیش از یک میلیون و ۵۵۰ هزار تومان را صرف خرید غذا از اسنپ فود کرده، اما نه غذایی دریافت کرده و نه پولش را پس دادهاند! موردی که حتی رسانهای شدنش هم به حل و فصلش کمکی نکرده است و به خوبی نشان میدهد که این کسب و کار تا چه اندازه با پاسخگویی غریبه است و اساسا چه اعتماد راسخی به مواجه نشدن با هیچ نوع عقوبت احتمالی دارد!
بیشتر بخوانید:
البته این مورد تنها یک مثال است، اما اگر بدانیم این اتفاق در زیرمجموعه یکی از بزرگترین کسبوکارهای آنلاین و استارتاپهای مشهور وطنی رخ داده که اتفاقا خرید و تحویل غذا بعد از حمل و نقل، دومین خدمت پرسود و بزرگ این مجموعه است، اوضاع فرق میکند چراکه بحث درباره کسب و کاری است که از بسیاری از کسب و کارهای آنلاین در کشور بزرگتر است، اما این ابعاد بزرگ و هیولایی هم موجب نشده نظارت بر این مجموعه چه توسط مدیران اسنپ و چه توسط نهادهای نظارتی، جدی گرفته شود.
آن گونه که گزارش عملکرد گروه اسنپ در سال ۱۴۰۲ نشان میدهد، اسنپ فود با قریب به ۳۵۰ میلیون بازدید، دومین سرویس محبوب اسنپ بوده است. سرویسی که در ادامه گزارش عملکرد میبینیم که بالغ بر ۷۱ درصد استفاده از آن بابت خرید غذا (رستوران) بوده و بعد خرید نان با حدود ۱۰ درصد، دومین علت مراجعه به این بخش از سوپراپلیکیشن بوده است. به عبارتی از هر چهارنفری که به اسنپ فود مراجعه میکنند، سه نفر برای خرید غذا اقدام کردهاند و بدین ترتیب کسب و کار بزرگی در این حوزه شکل گرفته که نمونه بی مسئولیتی آن در رسیدگی به شکایت مشتریان بالاتر مورد اشاره قرار گرفته است.
اشکالی که بسیاری از کارشناسان حوزه بر این باورند که در وهله اول نتیجه کوتاهی و قصور نهادهای نظارتی است و در وهله بعد، به دلیل فقدان رقیب جدی است که در این ابعاد بروز و نمود یافته است. بلایی که میدانیم کسب و کارهای بزرگ زیادی را در جهان به نابودی کشانده است؛ مثل فرجامی که نوکیا، غول دنیای تولید گوشی تلفن همراه یافت یا بلایی که بر سر یاهو آمد و نمونههای زیاد و متنوع دیگری که با چند دقیقه تامل، میتوانیم به یادشان بیاوریم.
عاقبت شوم کسب و کارهایی که کسی فکر نمیکرد به نابودی کشیده شوند، اما بی توجهی به برخی امور ابتدایی موجب شد به نقطه پایان برسند و دیگر خبری از امپراتوری پر سودشان نباشد. دنیای مجموعههایی که وقتی رقیب ندارند، به شدت بزرگ میشوند و به سرعت سرسام آور رشد میکنند و در این مسیر به ملزومات کسب و کار منصفانه پایبندی نشان نمیدهند و در نتیجه با ورود رقیب به بازار، به سرعت سقوط میکنند و از بین میروند.
آیندهای که احتمالا چشم انتظار بسیاری از کسب و کارهای ایرانی از جمله اسنپ فود است، در نتیجه فقدان امکان عرضه خدمت توسط استارتاپهای مشهور جهانی، توانستهاند با کپی برداری از آنها برای خود دژهای پرسودی بسازند که صدای اعتراض هیچ شاکیای به آنها نفوذ نخواهد کرد و حتی خود را در برابر فجایعی مانند درز و نشت اطلاعات میلیونها کاربر هم مسئول نمیدانند و از فرصت سکوت نهادهای نظارتی، نهایت سواستفاده را میکنند!