به گزارش سرویس سیاسی تابناک ، دونالد ترامپ اخیرا اعلام کرد که ارسال کمک مالی به افغانستان را مشروط به بازگرداندن تسلیحات آمریکایی جامانده در این کشور کرده است. او روز یکشنبه ۳۰ دی (۱۹ ژانویه ۲۰۲۵)، در گردهماییای در واشینگتن، از دولت بایدن به دلیل رها کردن تجهیزات نظامی به ارزش میلیاردها دلار در افغانستان بهشدت انتقاد کرد و گفت که این تجهیزات عملاً به طالبان داده شدهاند.
ترامپ تأکید کرد که تقویت و مدرنسازی ارتش آمریکا را در اولویت قرار خواهد داد و افزود: «ما ارتشمان را دوباره تقویت و مدرن خواهیم کرد؛ کاری که آنها (دولت بایدن) نکردند. ما کل ارتشمان را از نو بازسازی کرده بودیم و سپس آنها این میلیاردها دلار را به شما دادند. طالبان یادتان هست؟ آنها را به طالبان دادند. بخش بزرگی از تجهیزات نظامی ما را به دشمن دادند.»
وی همچنین اعلام کرده است که پول کمکهای آمریکا به افغانستان به دست طالبان میرسد که نباید برسد، و احتمال قطع کمکهای مالی بشردوستانه آمریکا به افغانستان وجود دارد.
ترامپ در سخنرانی خود در فلوریدا، در پاسخ به سؤالی درباره ارسال کمکهای بشردوستانه ایالات متحده به افغانستان، گفت: «ما نه میلیونها، بلکه میلیاردها دلار به افغانستان و عملاً برای طالبان میفرستیم. این غیرقابلباور است و نباید اتفاق بیفتد.»
ترامپ در سخنرانی خود در فلوریدا گفت: «ما نه میلیونها، بلکه میلیاردها دلار به افغانستان و عملاً برای طالبان میفرستیم. این غیرقابلباور است و نباید اتفاق بیفتد.»
ترامپ از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان انتقاد کرده و آن را اقدامی «احمقانه» دانست. او پیشتر نیز بارها در کارزارهای انتخاباتی خود، دولت بایدن را متهم کرده بود که تجهیزات نظامی به ارزش میلیاردها دلار را در افغانستان رها کرده و این تصمیم را یک «اشتباه بزرگ» عنوان کرده بود.
به گفته ترامپ، خروج ناگهانی و بیبرنامه ایالات متحده از افغانستان، به جایگاه جهانی آمریکا آسیب رسانده و باعث جسارت روسیه برای حمله به اوکراین شده است. تیم برچت، عضو مجلس نمایندگان آمریکا، نیز در نامهای به ترامپ نگرانی خود را نسبت به کمکهای مالی دولت بایدن به طالبان ابراز کرده و خواستار توقف این کمکها شد.
او در این نامه تأکید کرد: «آمریکا نباید دشمنان خود را تأمین مالی کند.» برچت همچنین اشاره کرده که در سال ۲۰۲۳ طرحی را برای متوقف کردن کمکهای مالی به طالبان به کنگره ارائه داده که به تصویب رسیده، اما «چاک شومر، عضو مجلس سنا، از رأیگیری درباره آن جلوگیری کرده است.»
این نماینده کنگره اعلام کرد که قصد دارد مجدداً این لایحه را مطرح کند.
دونالد ترامپ در روز شنبه ۲۲ فوریه ۲۰۲۵ (۴ اسفند ۱۴۰۳) در جریان سخنرانی خود در کنفرانسی در نزدیکی واشنگتن دیسی خواستار بازپسگیری تجهیزات نظامی آمریکا از افغانستان شده و این موضوع را به عنوان یکی از دلایل برای قطع کمکهای مالی به این کشور ذکر کرده است.
او گفت: «.. میخواهم این مساله را بررسی کنم، اگر قرار است به آنها پول بدهیم مشکلی نیست، اما از آنها میخواهم تجهیزات نظامی که در اختیارشان است را پس بدهند» و به تانکها، کامیونها و سلاحهای ارتش آمریکا اشاره کرد. او گفت که طالبان در افغانستان بخش «نسبتا کوچکی» از تجهیزات نظامی آمریکا را در اختیار دارد که با آن رژه میرود و افزود که «وقتی این را میبینم خیلی عصبانی میشوم.»
دونالد ترامپ در کارزار انتخاباتی خود مدعی شد که افغانستان به یکی از بزرگترین فروشندگان تجهیزات نظامی آمریکا تبدیل شده و خروج آمریکا را «شرمآورترین لحظه تاریخ» این کشور دانست.
گفتنی است طبق ادعای ترامپ، ایالات متحده از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰ حدود ۸۸.۶ میلیارد دلار برای تجهیز، آموزش و بازسازی نیروهای امنیتی افغانستان هزینه کرده بود.
نیروهای آمریکایی در تابستان سال ۲۰۲۱ از افغانستان خارج شدند و ساعاتی پس از آن کنترل فرودگاه کابل به دست طالبان افتاد.
پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در اوت ۲۰۲۱، وزارت خارجه پاکستان تأکید کرده که تسلیحات و تجهیزات نظامی باقیمانده آمریکا در این کشوربرای انجام حملات تروریستی در پاکستان مورد استفاده قرار میگیرند و بارها از حکومت طالبان در افغانستان خواستار اخذ اطمینان از اینکه تسلیحات به دست تروریستها نیافتد شدهاند.
معاون سخنگوی حکومت طالبان، حمدالله فطرت، اعلام کرد که تمامی تجهیزات نظامی و تسلیحات باقیمانده «به صورت محفوظ نگهداری میشوند» و هیچ کس اجازه «سوءاستفاده» از آنها را نخواهد داشت.
تسلیحات جا مانده امریکا در افغانستان. این تجهیزات نه تنها به تقویت طالبان کمک کردهاند، بلکه امکان دسترسی گروههای دیگر به تسلیحات پیشرفته را نیز فراهم کردهاند. این تسلیحات ممکن است به بازارهای غیررسمی تسلیحات راه پیدا کنند.
اما این تجهیزات پیشرفته آمریکایی که در افغانستان جا مانده اند، چه تجهیزاتی هستند؟
گزارشی که توسط وزارت دفاع ایالات متحده به کنگره ارائه شده است، نشان میدهد که در زمان خروج شتابزده نیروهای آمریکایی از افغانستان، تجهیزات نظامی به ارزش تقریبی ۷ میلیارد دلار که به دولت پیشین افغانستان تحویل داده شده بود، در این کشور رها شد.
گزارش توسط وزارت دفاع ایالات متحده نشان میدهد که در زمان خروج شتابزده نیروهای آمریکایی از افغانستان، تجهیزات نظامی به ارزش تقریبی ۷ میلیارد دلار که به دولت پیشین افغانستان تحویل داده شده بود، در این کشور رها شد.
تصاویری که از شبکه خبری سیانان در تاریخ ۲۷ آوریل پخش شد نشان میداد که پس از خروج نیروهای آمریکایی، اعضای نیروهای ویژه طالبان با تجهیزات کامل آمریکایی در یکی از آشیانههای فرودگاه بینالمللی حامد کرزی کابل، در حال بررسی هلیکوپترهای ترابری رهاشده توسط نیروهای آمریکایی بودند.
بر اساس درخواست کنگره، وزارت دفاع گزارشی ارائه داد که در آن توضیح داده شد که اموال، تجهیزات و تسلیحاتی که به نیروهای دفاعی و امنیتی پیشین افغانستان تحویل داده شده بود، آیا نابود شده، از کشور خارج شده یا در افغانستان باقی مانده است.
طبق این گزارش، از سال ۲۰۰۵ تا زمان خروج نیروهای آمریکایی در اواخر اوت ۲۰۲۱، ایالات متحده مجموعاً ۱۸.۶ میلیارد دلار تجهیزات نظامی به نیروهای دفاعی و امنیتی پیشین افغانستان ارائه داد که از این میزان، تجهیزاتی به ارزش ۷.۱۲ میلیارد دلار در زمان خروج در افغانستان رها شد. این تجهیزات شامل هواپیما، بمبهای هوایی، وسایل نقلیه نظامی، سلاحها و مهمات، و تجهیزات ارتباطی میشوند.
پیش از خروج، نیروهای آمریکایی ۷۸ فروند هواپیما به ارزش بیش از ۹۲۳ میلیون دلار را در فرودگاه بینالمللی کابل رها کردند. این شامل هواپیماهای نظامی و هلیکوپترهاست که قسمتی از آنها به دست طالبان رسیده است. طبق گزارش، بخشی از این هواپیماها پیش از خروج بهگونهای تخریب شدهاند که قابل استفاده نظامی یا هدایت نباشند. همچنین، ۹۵۲۴ بمب هوایی به ارزش ۶.۵۴ میلیون دلار، که بیشتر آنها بمبهای غیرهدایتشونده بودند، در افغانستان رها شد.
پیش از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، ایالات متحده ۹۶ هزار دستگاه خودروی نظامی به این کشور تحویل داده بود که از این تعداد، بیش از ۴۰ هزار دستگاه، شامل دهها هزار خودروی نظامی هاموی، در افغانستان باقی ماند که مشخص نیست آیا این وسایل نقلیه همچنان قابل استفاده هستند یا خیر.
از ۴۲۷،۳۰۰ قبضه سلاح انفرادی تحویل دادهشده، بیش از ۳۰۰،۰۰۰ قبضه در افغانستان باقی ماند. همچنین، نیروهای آمریکایی مجموعاً ۱،۵۳۷،۰۰۰ فشنگ مهمات ویژه و معمولی به ارزش ۴۸ میلیون دلار و ۱۸۱ هزار واحد مهمات را در افغانستان رها کردند.
بر اساس این گزارش، تجهیزات رهاشده شامل تقریباً تمام دستگاههای ارتباطی مانند ایستگاههای پایه، رادیوهای دستی نظامی و تجهیزات رمزگذاری میشوند. همچنین، تقریباً تمام دستگاههای دید در شب، تجهیزات نظارتی، دستگاههای بیومتریک و مکانیابی، مجموعاً نزدیک به ۴۲،۰۰۰ قطعه، و تجهیزات خنثیسازی و پاکسازی مواد منفجره، شامل ۱۷،۵۰۰ دستگاه تشخیص مواد منفجره، مسدودکنندههای الکترونیکی و لباسهای مخصوص خنثیسازی بمب، در افغانستان رها شدند.
تجهیزات رهاشده شامل تقریباً تمام دستگاههای ارتباطی مانند ایستگاههای پایه، رادیوهای دستی نظامی و تجهیزات رمزگذاری میشوند. همچنین، تقریباً تمام دستگاههای دید در شب، تجهیزات نظارتی، دستگاههای بیومتریک و مکانیابی، مجموعاً نزدیک به ۴۲،۰۰۰ قطعه، و تجهیزات خنثیسازی و پاکسازی مواد منفجره، شامل ۱۷،۵۰۰ دستگاه تشخیص مواد منفجره، مسدودکنندههای الکترونیکی و لباسهای مخصوص خنثیسازی بمب، در افغانستان رها شدند
وزارت دفاع در این گزارش تلاش کرد توضیح دهد که بیشتر این تجهیزات برای استفاده نیاز به نگهداری تخصصی توسط پیمانکاران تعیینشده از سوی پنتاگون دارند.
گزارش همچنین اشاره میکند که در ژانویه سال جاری، وزارت دفاع به کنگره اطلاع داده است که و اوکراین در مارس سال جاری تأییدیه دریافت آنها را امضا کرده است.
ایالات متحده تسلیحات و مهماتی را که برای ارتش پیشین افغانستان تهیه شده بود، اما هنوز تحویل داده نشده بود، بهعنوان کمک به اوکراین ارسال کرد.
این کمکها شامل ۳۷،۰۰۰ گلوله توپ ۱۲۲ میلیمتری، بیش از ۱۵ میلیون فشنگ تفنگ، بیش از ۹۹،۰۰۰ نارنجک ترکشدار و حدود ۱۱۹،۰۰۰ گلوله خمپاره انفجاری بودند. ضمنا قرار بود ۵ فروند هلیکوپتر ترابری Mi-۱۷ که برای استفاده ارتش پیشین افغانستان در نظر گرفته شده بود، رسماً به اوکراین تحویل داده شود. این هلیکوپترها پیش از خروج نیروهای آمریکایی برای تعمیر و نگهداری به اوکراین ارسال شده بودند.
تجهیزات نظامی آمریکایی که پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در آن کشور به جا مانده است.
افغانستان اینترنشنال نیز طی گزارشی به تجهیزات نظامی آمریکایی که پس از خروج نیروهای آمریکایی در دست طالبان باقی ماند پرداخت و نوشت که ارزش این تجهیزات بیش از ۷ میلیارد دلار تخمین زده میشود که شامل موتورهای نظامی، چرخ بالها، سلاحهای پیشرفته، تجهیزات خنثیسازی مواد منفجره و دستگاههای بایومتریک است. این منبع بر نگرانیهای فزاینده در مورد استفاده طالبان از این تسلیحات علیه مردم افغانستان و کشورهای همسایه تاکید کرد. همچنین، این مقاله به جشن طالبان از این تجهیزات با رژه نظامی اشاره کرد و آن را «روز فتح» نامید.
ارزش این تجهیزات بیش از ۷ میلیارد دلار تخمین زده میشود که شامل موتورهای نظامی، چرخ بالها، سلاحهای پیشرفته، تجهیزات خنثیسازی مواد منفجره و دستگاههای بایومتریک است. این منبع بر نگرانیهای فزاینده در مورد استفاده طالبان از این تسلیحات علیه مردم افغانستان و کشورهای همسایه تاکید کرد.
بر اساس گزارشهای موجود، پس از خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، تجهیزات نظامی و فناوری پیشرفتهای به ارزش بیش از ۷ میلیارد دلار در این کشور جا مانده است که اکنون در دست طالبان قرار دارد.
طبق گزارش سربازرس ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار)، نیروی هوایی افغانستان در تابستان ۲۰۲۱، در مجموع ۱۶۷ هواگرد (هواپیما و هلیکوپتر) در اختیار داشت، اما مشخص نیست چه مقداری از این تجهیزات پس از سقوط دولت افغانستان به دست طالبان افتاده یا کارآمد شده باشد. بر اساس این گزارش ۷۸ فروند هواپیما به ارزش ۹۲۳ میلیون دلار در فرودگاه بینالمللی کابل باقی مانده است.
بیش از ۴۰ هزار موتور از مجموع ۹۶ هزار موتور نظامی که ایالات متحده به نیروهای افغان داده بود، در افغانستان باقی ماندهاند.
بیش از ۳۰۰ هزار سلاح از مجموع ۴۲۷ هزار سلاح در این کشور جا مانده است.
علاوه بر این، ۱۸۱ هزار واحد مهمات هوایی، ۵۰ هزار و ۱۵۰ عدد مهمات آموزشی و ۹۲۰۰ دستگاه پرتابکننده مهمات نیز در افغانستان باقی ماندهاند.
تقریباً تمام تجهیزات خنثیسازی مواد منفجره و مینزدایی، از جمله ۱۷۵۰۰ قطعه «تشخیص مواد منفجره، خنثیسازی و تجهیزات حفاظت فردی» در افغانستان باقی مانده است.دستگاههای اسکن اثر انگشت و فناوریهای شناسایی در دست طالبان قرار گرفته است.
مهمترین نکته این است که اگرچه آمریکا ادعا میکند بخشی از تجهیزات (مانند هواپیماها) را «غیرفعال» کرده است، اما طالبان توانستهاند از برخی این تجهیزات استفاده کنند یا تلاشی برای تعمیر و نگهداری آنها داشتهاند. ترامپ نیز در موارد مختلف تأکید کرده که بازپسگیری این تجهیزات یکی از اولویتهای دولت اوست.
تجهیزات نظامی طالبان در سال ۲۰۲۵ و پیامدهای امنیتی
پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در اوت ۲۰۲۱، طالبان کنترل گستردهای بر تجهیزات نظامی باقیمانده از ارتش پیشین افغانستان و کمکهای نظامی ایالات متحده به دست آوردند. بر اساس گزارشهای اخیر، ارزش این تجهیزات تا ۷ میلیارد دلار برآورد شده است. این تجهیزات شامل سلاحهای سبک و سنگین، خودروهای زرهی، هلیکوپترها، سیستمهای ارتباطی پیشرفته و مهمات گسترده میشود. اگرچه طالبان ادعا میکنند این تجهیزات را بهصورت امن نگهداری میکنند، نگرانیهای بینالمللی درباره استفاده از آنها توسط گروههای تروریستی یا تشدید تنشهای منطقهای همچنان وجود دارد.
طالبان از سال ۲۰۲۱ تلاش کردهاند تا نیروهای نظامی خود را با ادغام سربازان و فرماندهان ارتش پیشین افغانستان سازماندهی کنند. بر اساس اعلام سخنگوی طالبان، ذبیحالله مجاهد، هدف این گروه ایجاد یک «ارتش اسلامی» شامل افراد باتجربه در حوزههای فنی و لجستیکی میشود. این ادغام به طالبان امکان بهرهبرداری از دانش فنی برای نگهداری نسبی تجهیزات پیشرفته را داده است، هرچند گزارشها حاکی از چالشهای جدی در نگهداری بلندمدت این سیستمهاست.
طالبان به حجم عظیمی از تسلیحات سبک و سنگین دسترسی دارند که شامل ۳۰۰ هزار قبضه سلاح گرم (از جمله تفنگهای ام۴ و تیربارها) و ۱٫۵۳ میلیون قطعه مهمات میشود. این سلاحها عمدتاً از کمکهای نظامی ایالات متحده بین سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۱ به ارزش ۲۸ میلیارد دلار نشأت میگیرند. علاوه بر این، گزارش سیگار (بازرس ویژه بازسازی افغانستان) نشان میدهد که حداقل ۳۵۸ هزار تفنگ جنگی و ۶۴ هزار تیربار در اختیار این گروه قرار گرفته است.
تقریباً تمام تجهیزات خنثیسازی مواد منفجره و مینزدایی، از جمله ۱۷۵۰۰ قطعه «تشخیص مواد منفجره، خنثیسازی و تجهیزات حفاظت فردی» در افغانستان باقی مانده است.دستگاههای اسکن اثر انگشت و فناوریهای شناسایی در دست طالبان قرار گرفته است.
بر اساس دادههای پنتاگون، طالبان حدود ۱۲ هزار دستگاه خودروی زرهی هاموی را در اختیار دارند. این خودروها بخشی از ۴۰ هزار وسیله نقلیه نظامی باقیمانده از ارتش پیشین افغانستان است که شامل مدلهای ام۱۱۷ و دیگر انواع زرهپوش میشود. اگرچه وضعیت عملیاتی این خودروها بهدلیل قطع همکاری شرکتهای قراردادی آمریکا برای نگهداری، نامشخص است، ولی تصاویر ماهوارهای و گزارشهای میدانی نشان میدهد که بخشی از آنها در مراسمهای نظامی طالبان مورد استفاده قرار میگیرند.
طالبان دستکم ۴۵ فروند هلیکوپتر شامل مدلهای می-۸، می-۱۷، و می-۲۴ را تصاحب کردهاند. با این حال، بیشتر هواپیماهای باقیمانده (مانند جنگندههای سبک و ترابری) توسط نیروهای آمریکایی غیرفعال شدهاند و ارزش باقیمانده آنها ۹۲۳ میلیون دلار برآورد میشود. تنها هلیکوپترهای قدیمیتر که نیاز به نگهداری پیچیده ندارند، احتمالاً قابلیت پروازی محدودی دارند. برای مثال، هلیکوپترهایامدی-۵۳۰ اف و بلکهاوک به دلیل وابستگی به قطعات یدکی و نیروی متخصص، احتمالاً عملیاتی نیستند.
تجهیزات ارتباطی و نظارتی باقیمانده در افغانستان شامل ۱۶۲ هزار دستگاه بیسیم و ۱۶ هزار دوربین دید در شب است. این تجهیزات که بخشی از کمکهای امنیتی ایالات متحده برای مبارزه با تروریسم بود، اکنون توسط طالبان برای تقویت شبکههای فرماندهی و کنترل استفاده میشود. با این حال، فقدان متخصصان آموزشدیده ممکن است کارایی این سیستمها را به مرور زمان کاهش دهد.
علیرغم دسترسی طالبان به حجم گستردهای از تجهیزات، توانایی آنها در نگهداری و استفاده موثر از این سیستمها محدود است. بر اساس گزارش پنتاگون، بیش از ۹۰ درصد تجهیزات پیشرفته (مانند هواپیماها و سیستمهای الکترونیکی) بهدلیل قطع همکاری شرکتهای قراردادی آمریکا، غیرقابل استفاده شدهاند. حتی خودروهای زرهی نیز بهدلیل نبود قطعات یدکی و سوخت مناسب با مشکلات فنی مواجهند. این محدودیتها باعث شده تا طالبان بیشتر بر سلاحهای سبک و تاکتیکهای نامنظم تکیه کنند.
وزارت خارجه پاکستان بارها اعلام کرده که گروههای تروریستی فعال در مرز افغانستان، از جمله طالبان پاکستانی، از سلاحهای آمریکایی باقیمانده برای حملات مرزی استفاده میکنند. این ادعاها از سوی طالبان رد شده است، اما ناظران مستقل گزارش میدهند که قاچاق سلاحهای سبک از افغانستان به پاکستان و ایران افزایش یافته است. علاوه بر این، حضور تجهیزات پیشرفته در دست گروهی که توسط جامعه بینالمللی به رسمیت شناخته نشده، تنشهای ژئوپلیتیکی در آسیای مرکزی را تشدید کرده است.
توانایی طالبان در حفظ این تجهیزات به عوامل متعددی از جمله تحریمهای بینالمللی، وضعیت اقتصادی افغانستان، و امکان همکاری با بازیگران منطقهای بستگی دارد. در کوتاهمدت، سلاحهای سبک و خودروهای زرهی ساده همچنان ستون فقرات توان نظامی طالبان را تشکیل میدهند.
برآوردهای پنتاگون نشان میدهد که ارزش کل تجهیزات باقیمانده در افغانستان حدود ۷ میلیارد دلار است ۳. این رقم شامل ۱۲ هزار هاموی، ۴۵ هلیکوپتر، و صدها هزار سلاح گرم میشود. با این حال، تنها بخش کوچکی از این تجهیزات (عمدتاً سلاحهای سبک و خودروهای ساده) قابل استفاده بلندمدت هستند. بازیابی هلیکوپترها یا سیستمهای الکترونیکی نیازمند همکاری فنی کشورهایی مانند روسیه یا چین است که تاکنون محقق نشده است.
توانایی طالبان در حفظ این تجهیزات به عوامل متعددی از جمله تحریمهای بینالمللی، وضعیت اقتصادی افغانستان، و امکان همکاری با بازیگران منطقهای بستگی دارد. در کوتاهمدت، سلاحهای سبک و خودروهای زرهی ساده همچنان ستون فقرات توان نظامی طالبان را تشکیل میدهند. با این حال، در صورت تداوم تحریمها و عدم دسترسی به قطعات یدکی، حتی این تجهیزات نیز به تدریج کارایی خود را از دست خواهند داد.
در مجموع میتوان گفت طالبان در سال ۲۰۲۵ به حجم قابل توجهی از تجهیزات نظامی آمریکایی و افغانی دسترسی دارند، اما چالشهای فنی و بینالمللی مانع از استفاده کامل آنها شده است. در حالی که این گروه ادعا میکند تجهیزات را بهصورت امن مدیریت میکند، نشت سلاحها به گروههای ثالث و تشدید ناامنی منطقهای همچنان یک تهدید جدی است. جامعه بینالمللی باید با نظارت دقیق و فشار اقتصادی، مانع از تبدیل افغانستان به مرکز قاچاق تسلیحات شود.
گروه طالبان که در سالهای اخیر به عنوان یک نیروی نظامی و سیاسی غالب در افغانستان ظاهر شدهاند، تجهیزات نظامی و مهمات خود را از منابع مختلفی تأمین میکنند. این منابع شامل موارد زیر است:
۱. انبارهای ارتش افغانستان و نیروهای بینالمللی
پس از فروپاشی دولت افغانستان در سال ۲۰۲۱ و عقبنشینی نیروهای بینالمللی (به رهبری ایالات متحده)، طالبان موفق شدند به انبارهای عظیمی از تجهیزات نظامی دسترسی پیدا کنند. این تجهیزات شامل تانکها، خودروهای زرهی و هواپیماهای نظامی است.
سلاحهای سبک و سنگین مانند تفنگهای M۱۶ و AK-۴۷.
موشکها و سیستمهای ضد هوایی.
مهمات، لباسهای نظامی و تجهیزات جانبی.
بسیاری از این تجهیزات توسط ایالات متحده و متحدان آن به ارتش افغانستان تحویل داده شده بودند، اما پس از فروپاشی دولت افغانستان، این تجهیزات به دست طالبان افتاد.
۲. خرید از بازار سیاه و کشورهای همسایه
طالبان از طریق شبکههای قاچاق و بازار سیاه، سلاحها و مهمات را از کشورهای همسایه خریداری میکنند. کشورهایی مانند:
پاکستان: پاکستان به طور سنتی به عنوان یکی از حامیان اصلی طالبان شناخته میشود و احتمالاً نقشی در تأمین تجهیزات نظامی برای این گروه داشته است.
ایران: گزارشهایی وجود دارد که نشان میدهد ایران در برخی مواقع به طالبان کمکهای نظامی کرده است، بهویژه در مناطق مرزی.
روسیه و چین: اگرچه مستقیماً اطلاعات کمی در این زمینه وجود دارد، اما گزارشهایی مبنی بر حمایت غیرمستقیم این کشورها از طالبان وجود دارد.
۳. ساخت داخلی و تعمیر تجهیزات
طالبان در برخی موارد توانستهاند سلاحها و تجهیزات را در داخل افغانستان تعمیر یا حتی تولید کنند. این کار با استفاده از کارگاههای محلی و متخصصانی که در زمینه مهندسی و تعمیرات نظامی مهارت دارند، انجام میشود. برای مثال:
ساخت بمباردهای محلی.
تعمیر خودروهای زرهی و سلاحهای سنگین.
۴. کمکهای خارجی
برخی کشورها و گروههای خارجی نیز به طور غیرمستقیم به طالبان کمک کردهاند. این کمکها ممکن است شامل ارسال سلاح، آموزش نظامی یا حمایت مالی باشد. به عنوان مثال:
پاکستان و عربستان سعودی در گذشته به طالبان کمک کردهاند.
برخی گزارشها نشان میدهد که برخی کشورهای منطقه به طالبان اجازه دادهاند از خاک خود برای تأمین منابع استفاده کنند.
۵. جمعآوری سلاحهای قدیمی
طالبان همچنین از جمعآوری سلاحهای قدیمی و تجهیزات باقیمانده از جنگهای قبلی در افغانستان استفاده میکنند. این سلاحها شامل:
سلاحهای دوران جنگ شوروی (دهه ۱۹۸۰). تجهیزات باقیمانده از جنگ داخلی افغانستان.
در مجموع میتوان گفت که تأمین تجهیزات نظامی طالبان از منابع مختلفی صورت میگیرد، از جمله انبارهای ارتش افغانستان، خرید از بازار سیاه، کمکهای خارجی و تولید داخلی و جمعآوری سلاحهای قدیمی. این تنوع در منابع، به طالبان اجازه داده است که به یک نیروی نظامی مورد توجه در منطقه تبدیل شود.
افسانه کیهان فر