هر ساله با نزدیک شدن به ماه صفر و ایام اربعین حسینی شور و حال وصف نا پذیری در سرزمین عراق بوجود می آید و تمام شئونات اجتماعی و سیاسی کشور ، دولت و مردم عراق از عالی ترین مقامات حکومتی تا یک روستایی ساده در بصره و عماره و نجف و کربلا و سایر بلاد عراق تحت الشعاع یک موضوع قرار می گیرد و آن هم برگزاری هرچه با شکوه تر راهپیمایی اربعین حسینی و خدمات رسانی به زوار سیدالشهدا (ع).
وقتی برای برگزاری یک مسابقه ورزشی نهایت با حدود صدهزار نفر جمعیت و آن هم با وجود تمام زیرساخت های لازم و برای فقط چند ساعت تجمع در یک استادیوم ورزشی از هفته ها قبل نهاد ها و ارگان های اجتماعی و امنیتی و انتظامی و رفاهی یک کشور درگیر موضوع میشوند و با مد نظر قرار دادن تمام ملاحظات و جوانب لازم این تجمع چند ده هزار نفری برای نهایت دو الی چهار ساعت اجرا می گردد ، حال باید دید برای برگزاری یک تجمع انسانی با بالغ بر بیست میلیون نفر جمعیت !!! معادل جمعیت یک کشور و آن هم در بازه زمانی سه الی هفت روزه و در یک جغرافیای بسیار محدود شهری چه تمهیداتی باید اندیشیده شود .
آیا کشور عراق به لحاظ ساختارهای سازمانی و مدیریتی کنترل و هدایت جمعیت در شرایط مناسبی هست ؟
آیا شهر کربلا از زیرساخت های لازم شهری برای چنین تجمعی برخوردار است ؟
آیا مولفه های رفاهی مهم مانند مراکز اقامتی ، خوراک مناسب ، آب آشامیدنی ، سیستم حمل و نقل و جاده ها و راه ها ، سیستم فاضلاب و اگو شهری ، سیستم بازیافت زباله شهری ، سیستم های ارتباط جمعی و مخابراتی ، سیستم پشتیبانی بهداشت و درمان ، سیستم های انرژی شهری برق و گاز و .... در کشور عراق و شهر کربلا و نجف در سطح یک تجمع انسانی با بالغ بر بیست میلون نفر انسان هست ؟
پاسخ سوالات فوق کاملا مشخص است ، کشور عراق با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی و امنیتی و اجتماعی فاقد کمترین و پایین ترین سطح استانداردهای ذکر شده در سوالات بالا است .
پس چطور کشوری که نه از امنیت لازم بر خوردار است و نه پایین ترین سطح استانداردهای رفاهی و شهری را برخوردار است می تواند هر ساله بزرگ ترین و وسیع ترین و بی نظیرترین تجمع انسانی کره زمین و بلکه تاریخ بشریت را اجرا کرده و هرسال و از قبل موفق تر عمل نماید .؟
آری این روح حاکم بر مراسم راهپیمایی اربعین است که باعث این معجزه بزرگ میشود و بیست میلیون نفر انسان بر بال ملائک به زیارت اربعین رفته و سالم به سرزمین ها و کشورها و شهرها و خانه های خود در سراسر جهان باز میگردند .
اگر بخواهیم به صورت تحلیلی و تیر گونه ویژگی های منحصر به فرد مراسم راهپیمایی اربعین را نام ببریم باید گفت :
_ بزرگ ترین تجمع انسانی تاریخ بشریت از لحاظ تعداد جمعیت شرکت کننده در آن که بالغ بر بیست میلیون نفر تخمین زده شده است .
_ بزرگ ترین و وسیع ترین مشارکت مدنی و مردمی در جهان که حدود بیست شبانه روز شهر به شهر و خانه به خانه مردم عراق را تبدیل به مراکز اقامتی و پذیرایی میکند و این مردم عراق هستند که با تمام امکانات زندگی خود از ثروتمندترین شان تا یک عرب روستایی فقیر که تمام زندگی و درآمد سالانه اش شده دو راس گوسفند که آن دو را قربانی کرده و خرج پذیرایی زوار اربعین می کند .
_ متنوع ترین تجمع انسانی با یک هدف مشترک به لحاظ حضور اقوام و ملل مختلف از سراسر جهان
_ متنوع ترین تجمع انسانی با یک هدف مشترک به لحاظ حضور ادیان و مذاهب و عقاید مختلف به طوری که این بیست میلیون نفر حتی ممکن است با عقاید متضاد هم باشند اما همگی در این مراسم به یک وحدت وجودی فارق از نقاط افتراق شان می رسند و آن هم ذوب در دریای رحمت امام حسین شدن است .
_ بزرگ ترین زنجیره لجستیکی و پشتیبانی اجتماعی دنیا با کمترین امکانات و بدون وجود یک سیستم فرماندهی و مدیریت واحد به طوری که در ایام زیات اربعین از این بیست میلیون زائر یک نفر گرسنه و تشنه و بی سرپناه نمی ماند و همه افراد از حداقل سه وعده غذای روزانه و آب آشامیدنی و سرویس بهداشتی و حمام و جای خواب برخوردار خواهند بود . به انضمام سایر پذیرایی های حاشیه ایی نظیر چای ، قهوه ، میوه و شربت و ....
_ بزرگ ترین و وسیع ترین اردوگاه عملیاتی و موقت تجمع و اسکان بشری در کره زمین ! بدون وجود یک سیستم مرکزی مدیریت و فرماندهی و در غالب یک اکو سیستم اجتماعی خودجوش و برآمده از عمق اعتقادات یک امت واحده به صورت برپایی زنجیره ایی بی نظیر و وسیع از اقامت گاه های موقت تحت عنوان موکب که تعداد و آمار نحوه عملکردشان به علت وسعت این مواکب تاکنون قابل جمع آوری آماری نبوده است اما آنچه که مشخص است این است که این زنجیره وسیع و بی بدیل مدیریت خود جوش شامل هزاران هزار موکب و مرکز اقامت موقت است که از امکانات صحرایی و رفاهی کامل برای یک اقامت موقت برخوردار هستند اعم از جای خواب مناسب ، غذا و آب ، چای ، سرویس بهداشتی و حمام و.... که همگی توسط مردم و عشایر عراقی و البته سایر کشورهای دیگر که دارای موکب میباشند برقرار است و یک مدل بی نظیری را به دنیا ارائه کرده است.
خوب این ویژگی های بی نظیر و صدها ویژگی دیگر برای یک مراسم عظیم مذهبی و یک تجمع بزرگ بیست میلیونی انسانی آن هم در کشوری که جولانگاه انواع گروه های تروریستی و تکفیری مانند داعش هست نمونه یک الگو عملی و قابل ارائه به جهان است و آن جامعه جهانی مهدوی بعد از ظهور منجی عالم بشریت است که تمام مفاهیم با ارزش اسلامی و نه تنها اسلامی بلکه انسانی را به رخ جهانیان میکشد مفاهیمی چون عشق ، ایثار ، تکریم انسان ، عدالت ، سادگی ، صداقت ، مهربانی ، اطعام ، صلح ، احترام به یکدیگر ، تحمل و احترام به عقاید و فرهنگ ها و قومیت ها ، تشکیل یک جامعه و اکو سیستم با حضور مختلف ملل اقوام و عقاید حول یک محور واحد ، و... که تمام این مفاهیم مورد ارزش و احترام همه انسان هاست و چه بسا که این رنج و محنت بشریت از عدم توجه به همین مفاهیمی است که اجزای نرم افزاری تشکیل دهنده جامعه جهانی اربعینی ها است که مدلی کوچک و قابل ارائه به جهان است از آن جامعه بزرگ و جهانی عدالت مهدوی که ان شالله بعد از ظهور منجی آخرالزمان حضرت مهدی موعود (عج) تمام دنیا را با حفظ تفاوت های قومی و نژادی و اعتقادی شان حول محور واحد عدالت و حیات طیبه جمع خواخد نمود .
و در انتها باید گفت که مسیر اربعین انشاالله ختم به ظهور خواهد شد . اللهم عجل لولیک الفرج
استاد دانشگاه