ضررهای سنگین سهامداران؛ آیا «دامنه نوسان» باید کاهش یابد؟

از نوزدهم مرداد ماه سال جاری بود که بورس شروع به ریزش کرد و کمتر کسی فکر آن را می کرد که این ریزش تاکنون ادامه داشته باشد.

به گزارش بورس تابناک، شاخص

کل در روز دوشنبه، پنجم آبان ۱۳۹۹ یک بار دیگر ارتفاع خود را کاهش داد و با اُفت ۲.۷۳ درصدی مواجه شد. این اُفت باعث شد تا تنها در هفت روز گذشته معاملاتی شاخص کل شاهد اُفت ۱۵ درصدی باشد. با این کاهش شاخص کل، این نماگر اصلی بازار سرمایه عملاً به کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی وارد شد و هم اکنون در یک قدمی کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی قرار دارد؛ کانالی که در ابتدای تابستان سال جاری به آن وارد شده بود، ولی ورود شاخص کل به کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی در تابستان سال جاری با پاییز سال جاری بسیار متفاوت بود.

هنگامی که در تابستان سال جاری، شاخص کل به کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی وارد شد، هجوم و تقاضا برای ورود به بازار سرمایه بسیار بود و بیشتر نماد‌ها در صف‌های خرید قفل بودند و بورس روز‌های سبزی را پشت سر می‌گذاشت؛ اما حالا در پاییز سال جاری در حالی شاخص کل به کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی وارد می‌شود که حال و روز بازار سرمایه اصلا مساعد نیست و بیش از ۵۰ درصد نماد‌ها در صف فروش قفل هستند و خریداری در بازار نیست و همین ارزش معاملات روزانه را به زیر ۳ هزار میلیارد تومان کشانده است.

به هر صورت، با این وضعیت بازار سرمایه و طولانی شدن دوره اصلاح آن‌هایی که در بازار ماندگار شدند، ضرر‌های سنگینی را تاکنون متحمل شده اند. این ضرر‌های سنگین باعث شده است تا سهامداران خواستار کاهش دامنه نوسان برای جلوگیری از ریزش بیشتر بورس و ضرر‌ها شوند؛ راهکاری که پس از ترور سردار سلیمانی برای جلوگیری از ضرر‌های بیشتر سهامداران اجرایی شد.

چرا دامنه نوسان کاهش نمی یابد؟

حمید میرمعینی کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار بورس تابناک در پاسخ به این پرسش گفت: دامنه نوسان یکی از ایراداتی است که هم اکنون در بازار سرمایه وجود دارد. به هر حال چه در دورانی که بازار در حال رشد بود و چه اکنون که بازار در حال ریزش است، دامنه نوسان یکی از ایراداتی بود که بر سر راه کشف قیمت عادلانه و منصفانه وجود داشت. همچنین وجود دامنه نوسان بر روی نقش تحلیل در رفتار معامله گران بسیار تاثیرگذار بوده است. وی ادامه داد: بنابراین عمده دلیل دچار شدن بازار سرمایه به موضوع افراط در رشد و تفریط در سقوط به همین مساله دامنه نوسان باز می گردد.

میرمعینی اظهار داشت: اگر دامنه نوسان وجود نداشت و به جای آن مکانیزم های جایگزینی وجود داشت که می توانستند این رفتار توده ای را کنترل کنند، دیگر شاهد این رفتار صف نشینی نبودیم و حتی کسانی که در بازار سرمایه تخصص نداشتند می توانستند از خدمات شرکت های مالی استفاده کنند.

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به برخی ها که می گویند، جهت جلوگیری از ضرر و زیان دامنه نوسان باید کاهش یابد، گفت: به هر حال تا زمانی که قیمت ها به سطح جذابی نرسد، این ریزش ها ادامه خواهد داشت و بنابراین هر چه زودتر قیمت سهام به نقطه تعادل و جذاب برسد، بهتر است. وی ادامه داد: به نظر من باید دامنه نوسان نه تنها کم نشود بلکه بیشتر هم بشود تا نقدشوندگی بازار افزایش یابد که یکی از مهمترین ویژگی های بازار سرمایه است.

عباس‌علی حقانی‌نسب دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز طی گفت‌وگویی با سایت تجارت نیوز در رابطه با دامنه نوسان بورس گفت: بازار سهام ما به دلیل کم بودن دامنه نوسان کم‌عمق است و قدرت دستکاری در آن بسیار بالاست. همچنین دامنه نوسان کم، بازار را به حالت فرسایشی سوق می‌دهد و اگر دامنه نوسان دو درصد شود سهام موجود در بازار دیر به تعادل می‌رسد و از طرفی هم نقدشوندگی بازار سهام نیز از بین می‌رود.

این کارشناس در رابطه با به کارگیری ابزارهای کنترلی دیگر بیان کرد: در رابطه با کنترل بازار از طریق حجم مبنا اولین اثر مثبت این است که به بازار سهام عمق می‌بخشد و تا حجم معقولی از معاملات صورت نگیرد، قیمت سهم تغییری نخواهد کرد و تغییر قیمت یک روز نسبت به روز قبل متناسب با حجم معاملات صورت خواهد گرفت و از طرفی هم قدرت نقدشوندگی بازار سهام بیشتر است.

او در رابطه با راهکار تعادل بازار سهام گفت: باز کردن مشروط دامنه نوسان راهکار تعادل بازار است اما به شرط اینکه حجم مبنا حداقل به ده برابر مقدار موجود افزایش پیدا کند.

به هر صورت آن گونه که کارشناسان معتقدند، به نظر می رسد اگر قرار باشد دامنه نوسان تغییر کند بهتر است این تغییر در راستای افزایش دامنه نوسان باشد تا کاهش آن، چرا که این افزایش اولاً زودتر بازار سرمایه را به قیمت های جذاب می رساند و از ریزش فرسایشی جلوگیری می کند و ثانیاً نقدشوندگی بازار را افزایش خواهد داد.