یه گزارش «تابناک»، مریم سلیمی با این توضیح که ارتباطات سلامت مطالعه و استفاده از فنون و ابزارهای ارتباطی به منظور آگاهی دادن و تأثیر بر تصمیمهای فردی و جمعی افراد جامعه است که موجب تقویت سلامت آنها میشود گفت: در آینده سه حوزه سلامت از راه دور، سلامت الکترونیک و سلامت همراه بیش از پیش پیوند خورده و به یاری تراشه ها، نانوماشینها، فناوریهای پوشیدنی، رباتها، هوش مصنوعی، واقعیت ترکیبی و توسعه یافته، هولوگرافی، چاپ سه بعدی و... تأثیرات شگرفی بر حوزه سلامت و ارتباطات سلامت خواهند داشت.
وی با بیان اینکه عوامل تکنولوژیکی و شرایط بحرانی، چون همه گیری بیماریهایی مانند کووید ۱۹ در توسعه سلامت دیجیتال موثرند گفت: از جمله عوامل و تحولات تکنولوژیکی موثر در این میان میتوان از این موارد یاد کرد: توسعه و همگانی شدن استفاده از اینترنت اشیا درخدمت سلامت از راه دور و نظارت و مدیریت بر آن (اعم از مدیریت و نظارت بر سلامت افراد، میزان مصرف دارو و...)، هوشمند شدن اشیا در خدمت سلامت انسانها (به طور مثال دستشویی هوشمندی که با بررسی وضعیت ادرار میزان سلامت کلیه و... را رصد میکند)، استفاده از اپلیکشنهای سلامت شخصی و اشتراک گذاری اطلاعات آن با پزشک، یاری گرفتن از هوش مصنوعی در مسیر کمک به شناسایی و درمان بیماریها و ارائه تحلیلهای مربوطه، نصب تراشها یا حضور نانوماشینها و میکرورباتها در بدن انسانها و کمک به بهبود سلامتی و ارائه گزارش آنلاین از آخرین وضعیت سلامت، توسعه بهره گیری از واقعیتهای ترکیبی و توسعه یافته در مسیر سلامت انسانها، یاری گرفتن از رباتهای پرستار و پزشک و....
این دکترای علوم ارتباطات گفت: شرایط بحرانی، چون همه گیری بیمارهایی مانند کووید ۱۹ جوامع را به سمت سلامت دیجیتال بیش از پیش سوق خواهد داد، چراکه تجربه حاضر بشر نشان داد که انجام اقداماتی همچون کنترل هوشمند سلامت افراد، امکان ویزیت آنلاین، گزارش گیری لحظهای از بدن آنها و... یا حتی استفاده از رباتهای پرستار و پزشک میتوانست از شکل گیری فاجعهها و تهدیدکنندگان حوزه سلامت به ویژه در قالب همگانی همچون کرونا جلوگیری کنند.
این پژوهشگر حوزه ارتباطی با تأکید بر اینکه کرونا و بیماریهایی مانند آن میتوانند در کنار ضرورت بخشیدن به توسعه بیش از پیش سلامت دیجیتال، به توسعه ارتباطات سلامت نیز سرعت و شتاب بیشتری بخشد اضافه کرد: آنچه قطعی است اینکه بشر ضرورت سلامت دیجیتال را بیش از بیش حس خواهد کرد و لذا این رویکرد بر بستر، رسانه ها، قالبها و حوزههایی که ارتباطات سلامت در آن چارچوب نقش آفرین است، اثرگذار خواهد بود.
وی تأکید کرد: تجارب دوره کرونا بشر، جامعه پزشکی و ارتباطات سلامت را به حوزههای نوین تر، تعاملیتر و هوشمندتری سوق خواهد داد.
سلیمی گفت: در آینده میتوان در انتظار سلامت مبتنی بر فناوری پوشیدنی و مواردی مثل آن بود به طوری که کلیه پوشیدنیهای همراه انسان از توان گزارشگری و ارائه اطلاعات و تحلیل وضعیت اعضای مختلف بدن برخورد خواهند بود. همین ابزار به یاری اینترنت اشیا، یکی از زمینههای توسعه ارتباطات سلامت در مسیر تعامل با افراد برای کمک به ارتقا و بهبود سلامت آنها خواهد بود.
وی با بیان اینکه همچنان ارتباطات به یاری انواع رسانهها که بیشتر نیز به سمت هوشمند شدن، تعاملی شدن و شخصی سازی شدن میروند میتوانند پیامهای آگاهی بخش، اطلاع رسان، آموزشی، اقناعی و... در حوزه بهداشت و سلامت را در اختیار مخاطبان خود قرار دهند کما اینکه با تمرکز رسانهها بر رفع نابرابریهای بهداشتی و سلامتی و... از این منظر نیز میتوانند به این حوزه کمک کنند.
وی افزود: در حال حاضر فناوریهای پوشیدنی مانند ساعت هوشمند وجود دارند که میکوشند از وضعیت سلامت، خواب و… گزارشهایی دهند، ولی برخی افراد از به کارگیری اینگونه ابزار خودداری میکنند، چون آن را مغایر با حریم خصوصی و صدمه زننده به آن میدانند. حس اینکه دائم گزارش سلامتی و بیماری فرد برای مراکز درمانی، خانواده، پزشک متخصص و… ارارسال شود، برای برخی افراد آزار دهنده است.
وی افزود: از بعد امنیتی نیز اینگونه اطلاعات و انتشار آنها برای سیاستمداران، سلبریتیها و... حکم کابوس را دارد. با این حال حرکت به سمت سلامت دیجیتال ولو با اعمال محدودیتهایی اجتناب ناپذیر است.
سلیمی اضافه کرد: جهان اگر در دوره سلامت دیجیتال به سر میبرد یا کرونایی در کار نبود یا حداقل قربانی کمتری میگرفت.
این پژوهشگر ارتباطی در خصوص آینده ارتباطات سلامت اضافه کرد: بشر در تلاش است تا با روشهای مختلفی از جمله به یاری تکنولوژی، توسعه چاپ سه بعدی و سایر ابزارها و روشها، زمینه بهبود و ارتقای سلامت انسانها را فراهم کند و در این مسیر بیش از پیش از فنون ارتباطی به منظور آگاهی دادن و تأثیر بر تصمیمهای فردی و جمعی افراد برای تقویت سلامت آنها بهره خواهد گرفت و لذا آینده روشنی را میتوان برای آینده ارتباطات سلامت متصور بود.
وی با اشاره به ضرورت توجه به ارتباطات سلامت در دوره کرونا گفت: ارتباطات سلامت در ایران نیازمند توجه است و این توجه باید جنبه آکادمیک تری به خود بگیرد و امکان ایجاد این رشته در دانشگاههای بیشتری در کشور فراهم شود.
سلیمی با اشاره به اهمیت ارتباطات در حوزه سلامت گفت: ارتباطات در حوزه سلامت باید از چارچوب صرفا َ کمک به بهبود و ارتقای سلامت به یاری رسانهها و ابزار ارتباطی پا فراتر نهد و به تعامل بیش از پیش و بهتر جامعه تخصصی پزشکی و عامه جامعه کمک کند.
وی افزود: حسن ارتباط این دو جامعه با یکدیگر و نیز فضای اعتماد و پذیرش را بین آنها افزایش خواهد داد.
این مدرس دانشگاه اضافه کرد: یکی از علل گسترش کرونا در کنار دیگر علل و عوامل، عدم تعامل لازم به این دو جامعه است.
این پژوهشگر ارتباطی گفت: این روزها بیماران زیادی در بیمارستانها بستری میشوند و خانوادهها امکان تعامل با عزیزان خود را ندارند، استفاده از ابزارها و روشهای ارتباطی بین بیمارستانها و خانوادهها به یاری سایت، اپلی کیشن یا هر روش دیگری برای اطلاع و گزارش دهی لحظهای میتواند در این تعامل سازنده و موثر باشد.