رئیس جمهور با مذاکره و اذن رهبری، می‌تواند رفع فیلترینگ کند

به گزارش تابناک، سینا تفنگچی پژوهشگر هوش مصنوعی، فضای مجازی و فناوری‌های نوین ارتباطی در گفتگو با تابناک درباره وضعیت فعلی فیلترینگ و اختیارات رئیس جمهور برای رفع آن، گفت: ایران جز معدود کشورهایی است که بالاترین درصد فیلترینگ را به ویژه در شبکه‌های اجتماعی دارد.

وی با اشاره به اینکه ایران جز اقلیت فیلترکنندگان سخت شبکه‌‍‌های اجتماعی است بیان کرد: ایران تمام شبکه‌های اجتماعی که در دنیا محبوب هستند را فیلتر کرده است و تنها پیام رسان‌های داخلی بدون فیلتر هستند. هرچند با نگاهی به گذشته، همزمان در دولت احمدی‌نژاد که بنیانگذار فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی بود حتی یکی از شبکه‌های داخلی ما به نام «بیسفون» که می‌توانست جایگزین خیلی از پیام‌رسان‌های خارجی کنونی باشد هم فیلتر شد.

اختیارات رئیس جمهور برای رفع فیلترینگ چقدر است؟

تفنگچی با اشاره به اختیارات رئیس جمهور برای رفع فیلترینگ، بیان کرد: شخص رئیس جمهور با مذاکره با نهادهای فرادستی و حتی دریافت اذن رهبری، برای رفع فیلترینگ می‌تواند اقدام کند و با اجماع‌سازی رفع فیلترینگ را انجام دهند بنابراین اینگونه نیست که اختیار لازم برای رفع فیلترینگ را نداشته باشد.

وی اضافه کرد: رفع فیلترینگ یک اما دارد؛ آن هم این است که در چه سطح و میزانی انجام شود؛  اگر در حال حاضر از قوه قضائیه یک استعلام برای فیلتر بگیرید مشاهده خواهید کرد که سایت‌هایی که اصلا فکرش را هم نمی‌کنید فیلتر شدند چون بحث فیلترینگ تنها مختص شبکه‌های اجتماعی نیست و بسیاری از بازی‌ها و سایت‌ها که تعدادشان هم زیاد است به دلایل عجیب و غریبی فیلتر شدند.

این پژوهشگر فضای مجازی، اظهار کرد: یک سری از سایت‌ها در کشور فیلتر شدند که خود بنده وقتی با فیلتر‌شکن وارد آن سایت شدم دیدم هیچ دلیلی برای فیلتر کردن این سایت وجود نداشته است؛ شاید در مقاطعی به دلیل موضوعی که حساسیت برانگیز بوده سایت مد نظر فیلتر شده ولی بعد که آن حساسیت هم برطرف شده دیگر نظارتی نبوده که آن سایت مجدد رفع فیلتر شود.

وی ادامه داد: به این ترتیب انبوهی از سایت‌های فیلتر شده برای ما باقی مانده است و حتی اگر رفع فیلتر هم شوند شاید مردم متوجه رفع فیلتر آن نشوند. در یک نمونه سایت بازرگانی چینی در کشور ما فیلتر شده است؛ مخاطبان این سایت به شدت محدود است یعنی شما باید بازرگانی چین و غیره را داشته باشید که بتوانید از ظرفیت آن سایت استفاده کنید.

ماجرای رفع فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی در دستور کار قرار بگیرد

وی در خصوص اقدام حداقلی دولت چهاردهم برای رفع فیلترینگ، بیان کرد: برای رفع حداقلی فیلتر، ارائه گزارش سایت‌ها و نام آن‌ها به مردم لازم است تا آگاهی بخشی در خصوص نام و هویت موارد فیلترشده حاصل شود و این مهم می‌تواند در دیدگاه مردم تأثیر‌گذار باشد.

این پژوهشگر فضای مجازی، اذعان کرد: ماجرای رفع فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها، رفع فیلتر تلگرام، واتساپ و اینستاگرام باید در دستور کار قرار بگیرد تا تسهیلگری در راه‌های برقراری ارتباط مردم صورت گیرد.

تفنگچی اعلام کرد: در دولت یازدهم و دوازدهم، بحث فیلترینگ هوشمند مطرح شد تا از طریق آن، صرفا محتوای مجرمانه را فیلتر کنند و شما دسترسی به سایر موارد را داشته باشید اما من اطلاع ندارم که این موضوع تا چه اندازه پیش رفت و یکی از اقدامات اصلی که وزارت ارتباطات و نیز شورای عالی فضای مجازی باید در دستور کار خود قرار دهند همین موضوع فیلترینگ هوشمند است.

وی ادامه داد: با فیلترینگ هوشمند ما کمتر شاهد فیلترینگ یکپارچه کل سایت و یا شبکه اجتماعی خواهیم بود و مردم قادر خواهند بود به صورت مطلوبی از ظرفیت و محتوای شبکه‌های اجتماعی استفاده کرده و تحت تأثیر خسارات ناشی از فیلترینگ یکپارچه قرار نگیرند.

این پژوهشگر فضای مجازی، خاطرنشان کرد: در عصر کنونی، شبکه‌های اجتماعی به بستری برای کسب درآمد تبدیل شده و وقتی دولت‌ها به هر شکلی سعی در ایجاد اختلال در آن داشته باشند، نباید این انتظار را داشته باشند که آن کسب و کار بتواند در بستر پیام‌رسان‌های داخلی به همان سبک و سیاق سابق فعالیت کرده و درآمد کسب کند. به ویژه که خطوط قرمز متعدد و البته عجیب بسترهای داخلی، کاربر تولیدکننده را با مشکلات بسیاری همراه می‌کند.

وی ادامه داد: هرچند که این چالش را در بین نهادهای داخلی کشور نیز شاهد هستیم و به طور مثال، محتوای انتشار یافته در vod ها، امکان نمایش در صدا و سیما را ندارند؛ طبیعتاً بسیاری از مواردی که در بستر اینستاگرام توسط بلاگرهای داخلی انتشار پیدا می‌کنند هم در بستر روبیکا و ایتا و... اجازه نشر نخواهند داشت و کاربر تولیدکننده محتوا ترجیح می‌دهد در چارچوب محدودیت‌های کمتر به کار خود ادامه دهد تا در بستری که مملو از موارد محدودکننده بوده و موجب نارضایتی کاربران بازدیدکننده می‌شود.