ایران باید گفتگوی مستقیم با آمریکا انجام دهد/ طرفداران حمله نظامی به ایران در دولت ترامپ در اکثریت هستند

رئیس برنامه خلع سلاح، کنترل سلاح و عدم اشاعه موسسه صلح استکهلم (سیپری) معتقد است مسائل باقی‌مانده برنامه هسته‌ای ایران تحت پوشش پادمان‌ها تنها در صورت ایجاد تعادل سیاسی جدید بین ایران و آمریکا/اتحادیه اروپا E۳+۳ و کاهش تحریم‌ها حل خواهند شد.

به گزارش سرویس بین الملل تابناک، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌و‌گو با بلومبرگ اعلام کرد که از برجام چیزی به جز یک اسم باقی نمانده است.

گروسی در این گفت‌و‌گو گفت که احتمالاً برای مذاکرات با مقامات ایران «به زودی به تهران باز خواهد گشت.» وی افزود: ما در نقطه بسیار مهمی هستیم. می‌دانیم که (دونالد) ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به رهبر ایران نامه‌ای ارسال کرده است.

مدیرکل آژانس اضافه کرد: بدیهی است که باید به نوعی تفاهم برسیم؛ تفاهمی که به طور کامل از احتمال دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کند. نوامبر پارسال به تهران رفتم و با رئیس جمهور و وزیر خارجه (ایران) صحبت کردم و احتمالاً به زودی به تهران برگردم.

گروسی با تکرار ادعا‌های قبلی درباره کشف ذرات اورانیوم در تأسیسات ایران، مدعی شد: می‌دانیم که توافقی به نام برجام وجود داشت که در سال ۲۰۱۵ امضا شد، اما این توافق دیگر وجود ندارد و تنها نامی از آن باقی مانده است. ما در جایی که انتظارش را داشتیم، نیستیم. ردی از اورانیوم در جایی پیدا کردیم که انتظارش را نداشتیم و اصلاً محل فعالیت هسته‌ای نبود.

وی مدعی شد: از همتایان ایرانی درباره مواد هسته‌ای و تجهیزاتی سوال کردیم که جواب رضایت‌بخشی نشنیدیم. من به ایران سفر کردم و تمایل دارم که این کار را ادامه دهم. اما حالا این اتفاقات با هم در حال رخ دادن است.

در خصوص این موضوع خبرنگار تابناک گفتگویی با «طارق رئوف» رئیس سابق بخش امنیت سیاسی و شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی انجام داده که در ادامه می‌آید.

«رئوف» مشاور پیشین هسته‌ای هیات کانادا و در حال حاضر رئیس برنامه خلع سلاح، کنترل سلاح و عدم اشاعه موسسه صلح استکهلم (سیپری) است.

*رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌و‌گو با بلومبرگ مدعی شده است که از برجام چیزی به جز یک اسم باقی نمانده است. احتمالاً برای مذاکرات با مقامات ایران «به زودی به تهران باز خواهد گشت.» ارزیابی شما از سخنان وی و سفر او به ایران چیست؟

واقع‌بینانه بگویم، برجام مدت‌هاست که مرده است. با توجه به وضعیت فعلی برنامه هسته‌ای ایران، بازگشت به محدودیت‌های برجام دیگر امکان‌پذیر نیست. یک طرف، یعنی آمریکا، یکجانبه خارج شد و بعداً ایران نیز از محدودیت‌های برجام خارج شد.

*به نظر می‌رسد از نظر آژانس نیز همکاری ایران و آژانس منوط به مذاکره احتمالی ایران و آمریکاست. از سوی دیگر اژانس قرار است چند ماه دیگر گزارش جامعی از برنامه هسته‌ای ایران ارائه دهد. آیا ممکن است این گزارش قبل از به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران و امریکا منتشر شود؟

مدت‌هاست مشخص شده که مسائل باقی‌مانده تحت پوشش پادمان‌ها تنها در صورت ایجاد تعادل سیاسی جدید بین ایران و آمریکا/اتحادیه اروپا E۳+۳ و کاهش تحریم‌ها حل خواهند شد. 

درخواست اتحادیه اروپا برای یک گزارش جامع، اشتباهی از سوی E۳ بود. چنین گزارشی به احتمال زیاد برخی مسائل PMD (ابعاد احتمالی نظامی) را که در دسامبر ۲۰۱۵ بسته شده بودند، دوباره باز می‌کند، در حالی که شورای حکام آژانس بین المللی ارژی اتمی نیز این موضوع را مختومه اعلام کرده بود.

بنابراین، تروئیکای اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) با درخواست چنین گزارشی صادق نبوده و انگیزه واقعی آنها ایجاد زمینه برای بازگشت تحریم‌ها (مکانیسم ماشه) قبل از اکتبر ۲۰۲۵ است. ایران نیز گفته اگر چنین شود، از NPT (پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای) خارج خواهد شد.

*آمریکا اعلام کرده مذاکرات غیر مستقیم با ایران در جریان است. آیا مذاکرات غیر مستقیم می‌تواند مثمر ثمر باشد؟

ایران باید مستقیماً با تیم ترامپ مذاکره کند و از بازی‌های سیاسی دست بردارد. وقت آن است که از شعار‌های سیاسی فاصله بگیرد و روابطش با آمریکا را عادی کند، چیزی که به نظر می‌رسد آمریکا نیز خواهان آن است.

*در تیم دولت ترامپ مشخصا دو دیدگاه متفاوت نسبت به برنامه اتمی ایران قابل ردیابی است. در حالی که استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه و ایلان ماسک نگاه تجارت محور و متعادل تری نسبت به موضوع هسته‌ای ایران دارند، مارکو روبیو و مایک والتز نگاه تندتری به موضوع هسته‌ای ایران دارند. ارزیابی شما چیست؟

بله، کسانی که به دنبال اقدام نظامی علیه ایران هستند، در موضع قوی‌ای قرار دارند. نتانیاهو رئیس کمیسیون اتمی اسرائیل را همراه با برخی دیگر به واشنگتن فرستاده تا برای اقدام نظامی لابی کند.

*دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا گفته است که به ایران گفته‌ایم که باید با ما به هر شکلی که شده رایزنی کند. ارزیابی شما از این سخن چیست؟ آیا معنای این حرف در حاشیه بودن طرح حمله نظامی علیه ایران را نشان نمی‌دهد؟

خیر، این جمله نشان‌دهنده آن است که ترامپ همچنان تمام گزینه‌ها، از جمله اقدام نظامی، را روی میز نگه داشته است. او به ایران هشدار داده که اگر مذاکره نکند، عواقب سختی در انتظارش خواهد بود.