مذاکرات در حالی روز شنبه دنبال خواهد شد که «مارکو روبیو» وزیر خارجه آمریکا از غنی سازی صفر سخن رانده است و اعلام کرده منظور ویتکاف از غنی سازی ۳.۶۷ درصدی توسط ایران به معنای وارد کردن اورانیوم با این سطح از غنا بوده است.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، دور سوم گفتوگوهای ایران و آمریکا فردا ششم اردیبهشت در مسقط عمان برگزار میشود و برای اولین بار نیز کارشناسان دو طرف موضوعات فنی و جزئیات را مورد بحث و بررسی قرار خواهند داد.
از طرف آمریکا، «مایکل آنتون» مدیر برنامهریزی سیاست وزارت خارجه آمریکا به عنوان رهبر تیم فنی انتخاب شده است. آنتون در مذاکرات رم در ۳۰ فروردین نیز ویتکاف را همراهی میکرد. او رهبر تیمی ۱۲ نفره خواهد بود.
در نوامبر ۲۰۱۷، آنتون که در آن زمان سخنگوی شورای امنیت ملی (NSC) زیر نظر رئیسجمهور دونالد ترامپ بود، بر عدم خروج یکجانبه ایالات متحده از توافق هستهای ایران تأکید کرد. او استدلال کرد که چنین حرکتی نخواهد توانست اهداف دولت را محقق کند و حفظ این توافق، اهرمی برای حل مشکلات آن از طریق کانالهای دیپلماتیک فراهم میآورد.
یکی از مقامات دولت آمریکا گفته: «او فردی ایدهآل برای این مأموریت است؛ هم به خاطر تجربهاش و هم توان تحلیلیاش. مهمتر از همه، او تضمین میکند که دستورکار رئیسجمهور ترامپ در این پرونده بهدرستی پیش برود.»
آنتون یک مقام کمحاشیه، اما با نفوذ رو به رشد در دولت است که در دوره اول ترامپ در شورای امنیت ملی فعالیت داشت و سپس به مؤسسه محافظهکار «کلیرمانت» پیوست. او تاکنون موضع عمومی مشخصی درباره پرونده ایران اتخاذ نکرده است؛ موضوعی که سالهاست باعث بحثهای داغ و اختلافبرانگیز در واشنگتن شده است.
مذاکرات فنی دو طرف نیز همانند مذاکرات نمایندگان ارشد دو طرف به صورت غیر مستقیم برگزار میشود.
مذاکرات در حالی روز شنبه دنبال خواهد شد که «مارکو روبیو» وزیر خارجه آمریکا از غنی سازی صفر سخن رانده است و اعلام کرده منظور ویتکاف از غنی سازی ۳.۶۷ درصدی توسط ایران به معنای وارد کردن اورانیوم با این سطح از غنا بوده است.
روبیو در حالی این موضوع را بیان کرده که ایران اساسا اعلام کرده بود «مدل لیبی» یعنی برچیدن برنامه هستهای خود را نمیپذیرد و اصل غنی سازی نیز محل بحث و گفتوگو نخواهد بود.
با وجود این دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در آخرین اظهار نظر در مورد مذاکرات با ایران گفته است: اوضاع در خصوص ایران به خوبی پیش میرود. ما مذاکرات بسیاری خوبی با ایران انجام میدهیم.
ترامپ همچنین در ادامه سخنان خود گزاره «توافق یا جنگ» را با مطرح کردن ضمنی گزینه نظامی علیه ایران در صورت عدم توافق مطرح کرد.
از طرف دیگر آکسیوس در گزارشی مدعی شده که عباس عراقچی وزیر خارجه ایران به استیو ویتکاف، نماینده دولت آمریکا در مذاکرات گفته است که با توجه به ماهیت فنی دقیق هر توافق هستهای، تکمیل مذاکرات ظرف ۶۰ روز بسیار دشوار خواهد بود. در مقابل ویتکاف به عراقچی گفته است که فعلاً نمیخواهد درباره توافق موقت صحبت کند. در عوض، او میخواهد روی دستیابی به یک توافق جامع در ۶۰ روز تمرکز کند.
به ادعای آکسیوس، وزیر امور خارجه ایران در طول این گفتوگوها پیشنهاد داده تا طرفین بر توافقی موقت در جهت «تمدید مهلت گفتوگوها» برای رسیدن «به توافقی جامع» موافقت کنند.
با این وجود این منبع خبری نوشته است: عراقچی و ویتکاف در طول گفتوگوهای رم به پیشرفتهای بسیاری دست پیدا کردند.
مذاکرات در حالی در دور سوم در مسقط دنبال خواهد شد که «لسانجلس تایمز» از ۳ عامل کلیدی نام میبرد که توافق ایران و آمریکا را سختتر میکند. به نوشته این رسانه، نخست، بهنظر میرسد که دولت ترامپ درباره هدف نهایی این مذاکرات دچار اختلاف نظر است. در ذهن ترامپ، هدف روشن است: ایران نباید سلاح هستهای داشته باشد. اما او اغلب نظرش را بر اساس آخرین فردی که با او صحبت کرده، تغییر میدهد. چند روز پس از آنکه هدف نسبتاً محدود «بدون سلاح» را مطرح کرد، ترامپ گفت: «ایران باید از اساس مفهوم سلاح هستهای را کنار بگذارد»، که این جمله به این معناست که تأسیسات غنیسازی ایران باید برای همیشه تعطیل شوند.
به نوشته «لسانجلس تایمز» استیو ویتکاف در حال بررسی این ایده بوده که برنامهای سختگیرانه برای راستیآزمایی و نظارت طراحی شود تا اطمینان حاصل شود که تهران نمیتواند دانش هستهای خود را به سمت تولید سلاح سوق دهد. نکته طنز ماجرا اینجاست که این دقیقاً همان توافقی است که ترامپ میتوانست از دولت اوباما به ارث ببرد اگر در سال ۲۰۱۸ از برنامه جامع اقدام مشترک خارج نشده بود.
در همین حال، مشاور امنیت ملی، مایک والتز، و وزیر امور خارجه، مارکو روبیو، چنین صحبت میکنند که گویی ایران باید همهچیز را کنار بگذارد، همانگونه که معمر قذافی، دیکتاتور لیبی، در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ زمانی که زرادخانه سلاحهای کشتار جمعیاش را به بازرسان آمریکایی تحویل داد، چنین کرد.
به نوشته این روزنامه، بهطور خلاصه، جناحهای رقیبی در داخل دولت ترامپ بر سر سیاست ایران با یکدیگر درگیر هستند و تا زمانی که این اختلاف نظرها حل نشود، مذاکرهای با محتوای واقعی با ایرانیها آغاز نخواهد شد. اگر والتز و روبیو پیروز این جدال شوند، مذاکرات از همان ابتدا محکوم به شکست است.
«لسانجلس تایمز» در ادامه گزارش خود نوشته است: موفقیت یا شکست دیپلماسی، بستگی دارد به اینکه طرفین چقدر در پای میز مذاکره انعطافپذیر باشند. خواستههای آمریکا باید منطقی باشند، نه حداکثری. این مسأله در مورد ایران نیز صدق میکند. طبق گزارش رسانهها، مقامات ایرانی از ترامپ خواستهاند تضمین دهد که او یا هر رئیسجمهور آیندهای در آمریکا از توافقی که حاصل شود، خارج نخواهد شد. با توجه به سابقه خروج واشنگتن از برجام تنها سه سال پس از امضایش و بازگرداندن تحریمها علیه ایران، نمیتوان (آیت الله) خامنهای را برای چنین درخواستی سرزنش کرد.
به نوشته این روزنامه، مشکل اینجاست که هیچ رئیسجمهوری در آمریکا نمیتواند چنین تضمینی بدهد. دولت ترامپ همان پاسخی را به ایران خواهد داد که دولت بایدن در مذاکرات ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ داد: هیچ رئیسجمهوری بهطور قانونی نمیتواند دولت آینده آمریکا را متعهد کند. حتی معاهدهای که به تصویب سنا برسد ـ که محکمترین نوع توافق بینالمللی برای ایالات متحده است ـ نیز تضمینی برای اجرای پایدار آن محسوب نمیشود.
رؤسایجمهور پیشین آمریکا در گذشته از معاهدات خارج شدهاند — ترامپ در دوره اول ریاستجمهوریاش از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد (INF) و پیمان آسمانهای باز (Open Skies) خارج شد — و بدون شک رؤسایجمهور در آینده نیز چنین خواهند کرد. اگر ایران در این موضوع انعطاف نشان ندهد یا دو طرف نتوانند به ترتیبی دیگر دست یابند که حداقل در مرحله اجرا موجب پاسخگویی شود، آنگاه دیپلماسی در معرض شکست قرار میگیرد.
«لسانجلس تایمز» مینویسد: یک چیز مسلم است و آن این است که هرچه آمریکا و ایران در مسیر دستیابی به یک توافق هستهای پیشرفت بیشتری داشته باشند، منتقدان راهحل دیپلماتیک صدای بلندتری پیدا خواهند کرد.
از سوی دیگر، اکسیوس در گزارشی اعلام کرده که ویتکاف روز چهارشنبه در واشنگتن با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دیدار کرده است.
این دومین دیدار آنها در کمتر از یک هفته بود. اگر توافقی حاصل شود، به احتمال زیاد آژانس مسئولیت نظارت و راستیآزمایی تأسیسات هستهای ایران را بر عهده خواهد داشت.
این در حالی است که ویتکاف قبلا اعلام کرده که آمریکا نظارت سازمان ملل (آژانس بین المللی انرژی اتمی) را قبول ندارد و باید بازرسان آمریکایی باشند.
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.