با اعلام فتوای جهاد کفایی در عراق از سوی آیت الله سیستانی، مرجع عالیقدر شیعیان این کشور، تحولات عراق وارد فاز جدیدی شد که مشخصه آن، متشکل شدن شیعیان عراقی به منظور مقابله با گروه های تروریست تفکیری است. مؤسسه مطالعات جنگ آمریکا در گزارشی تحلیلی به بررسی این موضوع پرداخته و مهمترین گروه های شیعه در عراق را ـ که آماده نبرد با تکفیری ها هستند ـ معرفی کرده است.
به گزارش «تابناک»، مؤسسه مطالعات جنگ آمریکا در مطلبی به تحلیل روند متشکل شدن گروه های شیعه در عراق به منظور مقابله با گروه های ترویست تکفیری پرداخته و می نویسد، به جز نگرانی های موجود درباره احتمال هجوم تروریست ها به بغداد، از عزم شیعیان برای جلوگیری از اقدام احتمالی تکفیری ها برای هتک حرمت اماکن مقدسه در عراق ناشی می شود.
در این گزارش اشاره شده که پیش از این نیز در سال 2006، حمله تروریست ها به حرمین عسکریین (ع) در سامرا، سبب شد که شیعیان سلاح به دست گرفته و به مقابله با عناصر افراطی بپردازند. در این راستا، باید گفت که محافظت از حرمین برای شیعیان عراق و همچنین ایران، اهمیتی حیاتی دارد. وجود این عنصر، در محافظت شیعیان از حرم حضرت زینب (س) در سوریه نیز قابل مشاهده بود.
با این حال، تحلیلگر مؤسسه مطالعات جنگ بر این باور است که این بار، بسیج شیعیان با آنچه در سال 2006 اتفاق افتاد، متفاوت است. از همه مهمتر اینکه این بسیج، زودتر از بار گذشته رخ داد. در سال 2006، بسیج شیعیان در قالب «جیش المهدی» حدود شش هفته زمان برد؛ اما این بار، گروه های شیعه در یک هفته پس از سقوط موصل، متشکل شدند.
در این گزارش، در بیان دلیل این سرعت عمل بسیج شیعیان، به چند عامل اشاره شده است؛
1ـ گروه های مسلح شیعه از قبیل بدر، گردان های یوم الموعود و عصائب اهل الحق از قبل به منظور آمادگی برای برگزاری انتخابات پارلمانی اخیر، متشکل شده بودند.
2ـ از اوت 2013 به بعد، نوری مالکی، نخست وزیر عراق، نیروهای شیعه را وارد ساختار نیروهای امنیتی عراق کرده است.
3ـ از سال گذشته تاکنون، مالکی اقدام به عضوگیری و متشکل کردن اعضای قبایل عراق در قالب نیروهای حفاظت از امنیت در این کشور کرده و یک ساز و کار اداری مشخص و همچنین مراکز ویژه ای برای این کار ایجاد نموده است.
4ـ گروه های مسلح شیعی، پیش از این در تلاش برای مقابله با تروریست ها در سوریه متشکل شده بودند. فرماندهان این واحدها، اکنون در حال بازگشت به عراق هستند.
5ـ از ماه ژانویه تاکنون، دولت عراق توانایی خود را برای جابجایی و تحرک دادن به واحدها در عرصه نبرد نشان داده است.
6ـ آیت الله سیستانی، مرجع شیعیان عراق، از عراقی ها خواسته تا برای مبارزه با تکفیری ها و محافظت از حرمین، متشکل شده و سلاح به دست بگیرند.
7ـ در پی خروج نیروهای آمریکایی در عراق، نیروهای قدس سپاه پاسداران ایران از امکان فعالیت بیشتری در این کشور برخوردار شده و توانسته اند بخشی از نیروهای محور مقاومت را در این کشور متشکل کنند.
بسیج شدن این گروه های شیعه در کنار یکدیگر، امکان یک ضدحمله سریع و پرشمار را فراهم کرده که سبب غافلگیری تروریست های تکفیری شده است، زیرا این گروه ها پیش از این احتمال چنین تشکلی را پیش بینی نمی کردند.
مؤسسه مطالعات جنگ در ادامه گزارش خود با بیان جزئیات، به این موضوع اشاره کرده که هم اکنون مراکز پذیرش مبارزان داوطلب در سراسر عراق راه اندازی شده و آغاز به فعالیت کرده است. گستره این روند به حدی رسیده که حتی چهره های سرشناس عراقی، همچون عمار حکیم نیز لباس نظامی پوشیده و آمادگی خود را برای نبرد با تکفیری ها اعلام کرده اند.
بنابراین، در پایان باید گفت، شیعیان عراق منتظر پیشروی های بیشتر تکفیری ها و یا سازماندهی واحدهای نظامی رسمی از سوی دولت نخواهند ماند. آن ها از هم اکنون همه توان خود را برای محافظت از شیعیان، اماکن مقدسه و مناطق شیعه نشین به کار بسته اند. بی گمان، در صورتی که هرگونه اقدامی از سوی تروریست های علیه حرمین صورت گیرد، اقدامات متقابل شیعیان وارد فاز جدیدی خواهد شد.