با اعلام رسمی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، از این پس تا اطلاع ثانوی هیچ هنرمند، نویسنده و چهره فرهنگی عضو جدید صندوق حمایت از پیشکسوتان، هنرمندان و خبرنگاران نخواهد شد و این تصمیم تا تغییر وضعیت اقتصادی این صندوق و احتمالاً شکلگیری تراز مثبت برقرار خواهد بود؛ اما آیا میتوان به تراز مثبت این صندوق امید داشت؟
به گزارش «تابناک»، صندوق حمایت از پیشکسوتان، هنرمندان و خبرنگاران همچون برخی از صندوقهای دارای کارکرد مشابه در دیگر نهادها، نه تنها نتوانسته سودده باشد، بلکه بار هزینههایش رو به روز بیش از پیش بر دوش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سنگینی کرده، تا آنجا که این صندوق در هزینههای سنگین معمولش ماند و مسئولان کنونی این صندوق در شرایطی اداره این مجموعه را بر عهده گرفتند که رقم چند ده میلیاردی بدهی به نهادهای طرف قرارداد، مانع از ادامه فعالیتشان شده بود.
چندین ماه پیش اعلام شد، صندوق بیمه هنرمندان ۳۵ میلیارد تومان بدهکار است، به طوری که سازمان تأمین اجتماعی، خواستار دریافت طلب خود بوده و تصمیم به قطع کامل مطالبات بیمه هنرمندان گرفته بود؛ اما وزارت در تلاش است، علاوه بر رفع این مشکل، امکان بیمه تکمیلی را نیز فراهم کند و این چالشی است که برای دوره طولانی ماند، تا اینکه در درجه اول اعلام شد، رویهای جدا برای پرداخت حق بیمه خبرنگاران در نظر گرفته شده و سپس محدودیتهای دیگری در نظر گرفته شد که آخرین آنها، توقف عضوگیری برای این صندوق است.
در این باره، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته است: «صندوق حمایت از هنرمندان، نویسندگان و خبرنگاران نباید فقط به اعتبارات دولتی متکی باشد، بلکه باید به سوددهی رسیده و بازدهی خوبی داشته باشد. صندوق حمایت از هنرمندان، نویسندگان و خبرنگاران به دلیل مشکلات مالی تا اطلاع بعدی عضو جدید نمیپذیرد، ولی تمامی حق بیمه افرادی را که عضو این صندوق هستند پرداخت میکند».
با تکیه بر این گفتار میتوان چنین استنباط کرد که صندوق حمایت از هنرمندان و نویسندگان، تنها متعهد به چهرههایی است که تاکنون عضو صندوق شدهاند و دیگر هنرمندان، نویسندگان و فرهیختگانی که فرصت عضویت در این صندوق را نیافتهاند، همچون جاماندگان از کشتی، باید صبر کنند تا کشتی خالی دیگری برسد، زیرا این کشتی توان حمل بیش از این را ندارد و برای ادامه مسیر همین کشتی نیز سوخت کافی وجود ندارد!
علی جنتی در بخشی از سخنانش، راهکار عبور از این وضعیت را نیز بیان کرده و گفته است: «تمام تلاش ما این است که صندوق به اعتبارات دولتی متکی نباشد و بتواند همه هنرمندان، روزنامهنگاران و نویسندگان را زیر پوشش خود قرار دهد و از این روی، افرادی را در هیأت مدیره آن به کار گرفتهایم تا بتوانند این صندوق را به سوددهی و بازدهی برسانند» و در واقع باید به انتظار نشست تا این صندوق با تراز مثبت مالی همراه شود و به سوددهی برسد.
هرچند به نظر میرسد این روش منطقی است، تحققش با تردیدهای جدی مواجه است و علت این امر نیز نبود منابعی برای به سود رساندن نهادی است که بالقوه هزینهزاست و با افزایش روزافزون اعضایش، بر هزینهها افزوده میشود و متأسفانه وزارت فرهنگ و ارشاد نیز مجموعههای درآمدزا ندارد که بتواند جبران هزینههای صورت پذیرفته را بکند.
در برخی از نهادها، با واگذاری اماکن و مجموعههای درآمدزا به نهادهایی نظیر صندوقهای بازنشستگان یا صندوقهای حمایت از اقشار، پشتوانه اقتصادی برای این مجموعهها شکل میدهند؛ اما با توجه به آنکه در ادوار گذشته، هیچ یک از وزرای فرهنگ و ارشاد در پی توسعه واقعی زیرساخت اقتصادی این نهاده نبوده و به همین وزارت فرهنگ و ارشاد به تعداد انگشتان یک دست حتی سالن سینما نیز ندارد، زیرساختی وجود ندارد که بهره برداریاش را به این صندوق واگذار کرد.
بنابراین تصور تراز مثبت این نهاد حتی در یک دهه آینده نیز دور از ذهن است و به همین دلیل انتظار میرود ضمن طراحی چنین پروسهای برای تقویت بنیان مالی و در نهایت استقلال مالی صندوق حمایت از هنرمندان، نویسندگان و خبرنگاران، در کوتاه مدت نیز با تأمین اعتبارات از ردیفهای دیگر بودجه، این ضروریات حداقلی برای همه هنرمندان، نویسندگان و خبرنگاران فراهم شود.