شاخص فضای کسب و کار بر اساس 10 زیرشاخص، آغاز کسب وکار، دریافت مجوز ساخت و ساز، هزینه دریافت اشتراک برق توسط شرکتها، ثبت داراییها، کسب اعتبارات یا دریافت وام، حمایت از سرمایهگذاران، پرداخت مالیات، تجارت کالا در جهان، سهولت اجرای قراردادها و ورشکستگی و تعطیلی شرکتها محاسبه میشود. این شاخص نشان دهنده سهولت و مناسب بودن هر کشور برای انجام فعالیتهای اقتصادی و تجاری است. بانك جهاني هر ساله وضعيت كشورهاي مختلف جهان را با اين شاخص ارزيابي مي كند.
وضعیت ایران از نظر معیارهای شاخص سهولت کسب و کار:
درگزارش بانك جهاني، رتبه ایران در سال ٢٠١٥ درمیان ١٨٩ کشور جهان، ١١٨ گزارش شده است كه نسبت به سال قبل ١ رتبه بهبود يافته است.
در میان ده حوزه مختلف کسب و کار، رتبه ایران تنها در زیرشاخصهای شرایط و مقررات اخذ مجوز ساخت و دسترسی به برق به ترتیب ٢٩ و ٦ پله بهبود یافته است.
بیشترین تضعیف عملکرد ایران در حوزه اخذ اعتبارات با ٧ رتبه کاهش مشاهده میشود .
بانک جهانی در گزارش اخیر خود تغییراتی را در نحوه ارزیابی برخی معیارهای کسب و کار ایجاد کرده است. این گزارش شاخصهای کیفیت را به معیارهای ثبت مالکیت، شرایط و مقررات اخذ مجوز ساخت، دسترسی به برق و اجرای قراردادها افزوده است. شاخص تجارت فرامرزی نیز اصلاح شده و در حال حاضر، تمرکز آن بر ده محصول عمده صادراتی کشورها و بزرگترین شرکای تجاری آنهاست.
طبق گزارش سال ۲۰۱۷ بانک جهانی از وضعیت بینالمللی شاخص سهولت انجام کسبوکار (doing business ۲۰۱۷)، جایگاه ایران در بین ۱۹۰ کشور در رتبه ۱۲۰ قرار گرفت که بر این اساس در دوره فعالیت دولت یازدهم جایگاه بینالمللی ایران از رتبه ۱۵۲ در سال ۲۰۱۳ میلادی به رتبه ۱۲۰ در سال ۲۰۱۷ میلادی ارتقا یافت.
به عبارتی دیگر رتبه ایران در شاخص انجام کسب و کار به طور متوسط سالانه هشت پله ارتقا داشته است.
شاخص انجام کسب وکار بانک جهانی شامل ۱۰ زیرشاخص شروع کسب و کار (رتبه ۱۰۲)، اخذ مجوز ساخت (رتبه ۲۷)، دسترسی به برق (رتبه ۹۴)، ثبت مالکیت (رتبه ۸۶)، اخذ اعتبارات (رتبه ۱۰۱)، حمایت از سهامداران خرد (رتبه ۱۶۵)، سهولت پرداخت مالیات (رتبه ۱۰۰)، تجارت فرامرزی (رتبه ۱۷۰)، سهولت اجرای قراردادها (رتبه ۷۰)، ورشکستگی و پرداخت دیون (رتبه ۱۵۶) است.