در روزهایی که محیط زیست کشورمان حال و روز ناخوشی دارد و اخبار ناخوشی از حیات وحش مخابره میشود، برخی همه وجودشان را وقف بهبود اوضاع کردهاند؛ آنهایی که برایشان نجات یک پرنده به اندازه به چندماه زحمت میارزد.
به گزارش «تابناک»؛ عقاب مهاجری که چند ماه پیش مورد اصابت گلوله قرار گرفته و از مرز مرگ به زندگی بازگشته بود، در نتیجه تلاشهای بی مثال جمعی دلسوز، بار دیگر به حیات وحش بازگشت؛ اتفاقی بی مثال در جهان که اگر در کشوری دیگر رخ داده بود، چه بسا راحتتر پی به اهمیتش میبردیم!
صحبت درباره عقاب شاهی، یا به عبارتی، شاه باز است که چند ماه پیش در حالی یافت شده بود که توان پریدن نداشت. اتفاقی که آن زمان محیط بانان تصور میکردند به دلیل شکستگی بال پرنده حاصل آمده؛ بی خبر از آنکه این پرنده مورد اصابت گلوله شکارچیان قرار گرفته و بر اثر ساچمهای که به گردنش خورده بود، از آسمان به زمین سقوط کرده و بالش به آن وضع درآمده است.
رویدادی که پس از رقم خوردن آن، به رفتن شکارچیان از محل و باقی ماندن پرنده نیمه جان گره خورده تا روزی که این پرنده شناسایی و برای درمان به پناهگاه حیات وحش سمسکنده منتقل شده است. از اینجای ماجرا به بعد، تلاش برای بازگرداندن این پرنده بی نظیر به آسمان بوده که «جانان» نام گرفته و تا آن روز کسی از رنج رفته بر او آگاهی نداشت.
محمدعلی اللهقلی، فعال و کارشناس محیط زیست در تشریح ماجرا میگوید: اول آبانماه سال جاری بود که با هماهنگی مسئولان اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران، یک عقاب شاهی مهاجر و مصدوم را که دو هفته در پناهگاه حیات وحش سمسکنده ساری تحت درمان قرار گرفته برای رهاسازی آماده کردیم، اما متوجه شدیم که این پرنده جوان توانایی پرواز ندارد.
وی ادامه میدهد: جانان را به بیمارستان دامپزشکی دکتر فتاحیان در تهران منتقل کردیم. آنچه رادیوگرافی نشان داد، وجود یک ساچمه در گردن این پرنده و شکستگی بال چپ بود که بیش از یک ماه از جوشخوردگی آن میگذشت. متوجه شدیم که حیوان پس از اصابت گلوله به گردنش سقوط کرده، بالش شکسته و این بال شکسته بدون آنکه استخوانها در امتداد یکدیگر قرار گرفته باشند، جوش خورده و همین سبب شده بود حیوان امکان پرواز را از دست بدهد.
شاهباز یا عقاب شاهی (Imperial Eagle) گونهای پرنده شکاری از تیرهٔ عقابیان و راستهٔ شاهینسانان است که در دوران بلوغ پرهای زینتی قهوهای مایل به سیاه دارد. این پرنده از گونههای آسیبپذیر و پرندگان حفاظت شده است. نسل این پرنده در بسیاری از مناطق منقرض شده یا در خطر انقراض است و به همین جهت در فهرست گونههای آسیبپذیر آییوسیان قرار گرفته است.
این فعال محیط زیست یادآور میشود: عمل جراحی بال این عقاب با توجه به اینکه یک ماه از جوش خوردن استخوانها گذشته بود، بسیار حساس و زمانبر بود. باید استخوانها شکسته میشد و شکستگیها در امتداد یکدیگر قرار میگرفت. خوشخبتانه حیوان در برابر بیهوشی ۱۱۰ دقیقهای مقاومت کرد و مراحل پس از جراحی از جمله فیزیوتراپی، بزرگتر کردن تدریجی جایگاه و نصب نشیمن برای تمرین پرواز تحت نظارت تیم درمانی بیمارستان به مدت شانزده هفته ادامه یافت.
اللهقلی با تأکید بر بیسابقه بودن این عمل جراحی در سطح بینالمللی یادآور میشود: اینکه یک پرنده شکاری مانند عقاب شاهی، بعد از شکستگی بال بتواند قابلیت پروازی بینقص را به دست آورد، در سطح جهان، نادر است. چه آنکه در مورد این عقاب، یک ماه از جوش خوردن ناقص استخوان گذشته بود. باید با افتخار بگویم بازگشت این عقاب شاهیِ بالشکسته به آسمان یک افتخار ملی و معجزه است؛ معجزهای که نه مسئولان و سازمان عریض و طویل حفاظت از محیط زیست و گونههای مختلف حیات وحش، که جمعی از دلسوزان رقم زدهاند. افرادی که میکوشند لابهلای اخبار ناخوشایند محیط زیستی و نالههایی که در خصوص اهمیت ندادن به محیط زیست و مشکلات فراوان در این حوزه از هر سو به گوش میرسد، تمام توانشان را به کار بگیرند و حتی تجربه نشدن یک اتفاق در عرصه بین المللی هم نتواند سد راهشان شود. آنهایی که نومید نمیشوند و برعکس، قصد دارند امید را در دل همه زنده نگه دارند و امیدآفرینی میکنند.
این فیلم کوتاه را ببینید تا دریابید درباره چه صحبت میکنیم؛ فیلمی که ارزش چند بار دیدن و به اشتراک گذاشتن دارد.