استیضاح در آستانه سؤال از روحانی، فرار از تورم یک میلیون درصدی، تعلیق ۴ کارمند از وزارت نفت به دلیل دریافت هدیه، کلید تبدیل فساددوستی به فسادستیزی، ۵ درصد مبلغ فساد به افشاکنندگان اختصاص مییابد، آغاز دوران حساب کشی، تغییر عجیب وکلا تا درآوردن پیراهن در دادگاه مشایی، پشت پرده جنجال ضدایرانی ترامپ، خون تازه در رگهای مبارزه با تروریسم، کابوس سدی جدید در کوهرنگ، عنوان اتهامی، افساد فیالارض و جزییات طرح دو شکایت ایران در دادگاه لاهه، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامههای امروز یکشنبه چهارم شهریورماه در حالی چاپ و منتشر شدند که محاکمه ابربدهکار بانکی و حواشی دادگاه اسفندیار رحیم مشایی با تیترها و عناوین مختلف در صفحات نخست آنها منعکس شده است. روزنامههای امروز همچنین استیضاح وزیر اقتصاد در آستانه سؤال از رئیس جمهور و گشایش خانه موزه آیت الله هاشمی رفسنجانی را با تیتر و تصویر در صفحه نخست خود برجسته کردند.
روزنامه شرق عنوان استیضاح در آستانه سؤال از روحانی را به عنوان تیتر یک برگزید و به استیضاح وزیر اقتصاد دولت دوازدهم دو روز قبل از روز حضور روحانی در مجلس برای پاسخ به سؤال نمایندگان اشاره کرد. این روزنامه همچنین تصویری از خانه موزه آیت الله هاشمی را در مرکز صفحه اول قرار داد و عنوان هاشمی اهل زهد فروشی نبود را به نقل از سید حسن خمینی تیتر کرد.
روزنامه ایران عنوان خود را فدای مصالح مردم کنیم را که توسط ظریف در همایش عبور از بحران و توسعه ملی ایراد شده بود تیتر یک امروزش کرد و در بخشی دیگر از صفحه اول این گفته رئیس جمهور در مراسم تجدید میثاق با آرمانهای امام؛ از درد و رنج مردم آگاه هستیم را تیتر کرد.
روزنامه کیهان عنوان آرمانهای امام (ره) در انتظار تجدید میثاق عملی دولت را به مناسبت هفته دولت و تجدید میثاق روز گذشته هیأت دولت در حرم امام خمینی تیتر یک امروز خود برگزید و در گزارشی دیگر از قول گزارشگر ویژه سازمان ملل عنوان تحریمهای آمریکا علیه ایران غیرقانونی است را برجسته کرد.
در ادامه تعدادی از یادداشتها و سرمقالههای منتشر شده در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
شریعتمداری: بخشهایی از دادگاه مفسدین اقتصادی محرمانه بماند
کیهان در خبری به نقل از مدیر مسئول این روزنامه نوشت: مطالبه ما برگزاری علنی دادگاههاست، اما بخشهایی هست که باید محرمانه بماند؛ به این معنا که احتمال دارد متهمی در دادگاه صحبتهایی را مطرح کند و سرنخهایی بدهد که این سرنخها، هنوز نسوخته باشد.
حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه کیهان با اشاره به تداوم مبارزه با مفاسد اقتصادی، اظهار داشت: مبارزه با مفاسد اقتصادی باید به طور جدی دنبال شود و اطلاعات و اخبار آن در اختیار مردم قرار بگیرد.
وی افزود: مردم نباید از مطالبه مبارزه با مفاسد اقتصادی دست بردارند؛ از طرف دیگر، سرانجام و عاقبت این مبارزه هم باید برای مردم توضیح داده شود. اصلا معنی ندارد فردی ظرف چند ماه، ۱۸ میلیارد دلار را به باد فنا بدهد و بعد هم نفهمیم چه شد! مبارزه باید ابتدا از دانه درشتها آغاز شود.
شریعتمداری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا برگزاری علنی دادگاههای مفسدان اقتصادی، تحقق پیدا خواهد کرد؟ خاطرنشان کرد: البته وعده این امر را به شرطی که رئیس دادگاه تشخیص بدهد دادهاند. برگزاری علنی دادگاهها باید به تشخیص دستگاه قضایی باشد. ممکن است در دادگاه مسائلی مطرح شود که این مسائل اگر علنی شود به روند تحقیق پرونده آسیب برساند.
مدیر مسئول کیهان بیان داشت: مطالبه ما برگزاری علنی دادگاههاست، اما بخشهایی هست که باید محرمانه بماند؛ به این معنا که احتمال دارد متهمی در دادگاه صحبتهایی را مطرح کند و سرنخهایی بدهد که این سرنخها، هنوز نسوخته باشد. برای اینکه این سرنخها نسوزد، الزاما باید در برخی موارد، روند برگزاری دادگاهها محرمانه بماند و علنی نشود. گفتهاند که روند برگزاری دادگاهها را ضبط و بعدا پخش میکنند؛ در این صورت، هم فواید علنی بودن را دارد و هم اینکه آن سرنخهایی که به آن اشاره کردم، نخواهد سوخت.
اپوزیسیون لولوى مریخى نیست
مسعود خوشابى طی یادداشتی با عنوان اپوزیسیون لولوى مریخى نیست در روزنامه ابتکار نوشت: دکتر على لاریجانى، رئیسالوکلاى مجلس شوراى اسلامى تریبون «نمایشگاه توانمندىهاى صنایع کوچک ایران» (۲۱/۵/۹۷) را غنیمت شمرد و گفت: «کارى نداریم که شرایط سخت مىشود ولى عدهاى براى مقاصد سیاسى نازل نقش اپوزیسیون مىگیرند و گویى که از کره مریخ آمدهاند و هیچ سابقهاى ندارند. باید در شرایط سخت نگاه مسئولانه و طبیبانه داشت، از این رو داشتن وفاق امرى ضرورى است.»
در ساختارسیاسىاى که اپوزیسیون به رسمیت شناخته نشود، جایگاه معتبر قانونى نداشته باشد، مورد احترام و تکریم نباشد، احساس امنیت نکند، عنصرى مزاحم، با برخوردهاى غیرمسئولانه و غیرطبیبانه شناخته شود که جنبههایى از سوابقاش دائم به رخش کشیده شود و آنچنان بیگانه از مناسبات حاکم معرفى شود که یک باز آمده از کره مریخ معرفى شود، هر روز در بطن قدرتش شکافى رخ مىدهد که چهبسا ضرورت وفاق ملى را زیر سؤال مىبرد.
اعتراضات خیابانى، ناآرامىهایى که بین طرفداران دو تیم ورزشى به خشونت کشیده مىشود، تجمعات حقطلبانه بدون شناسنامه معتبر، اعتصابهایى که به سرعت امنیتى مىشوند، خواستههاى اولیهاى که آنقدر مورد کمتوجهى و بىتوجهى قرار مىگیرند که به حرکات انفجارى باورنکردنى مىانجامند، همه و همه یک دلیل دارند، نظام جمهورى اسلامى ایران که زاده آخرین انقلاب سیاسى گسترده قرن بیستم است با وجود اپوزیسیون مانعهالجمع بوده و هست.
وجود اپوزیسون، در هر جامعهاى شرط لازم سلامت آن جامعه است. هر چه طیف اپوزیسیون گسترده و ریشهدارتر باشند، مسیر جامعه در سلامت بیشترى ره مىسپارد.
حذف اپوزیسیون، به هر دلیل و توجیهى زدن تیشه به ریشه خود است، نظمى که فروریزىاش قطعى است، زمانش نامشخص است.
پس از اعلان جنگ و یورش سراسرى و بىامان به فرانسه توسط ارتش نازیسم هیتلرى، حزب کمونیست به رغم مخالفتهاى پرشمارى که با دولت وقت داشت، با تمام توش و توان فداکارانه در صحنه کارزار نشان داد، اپوزیسیون بودن با وفاق ملى واقعى در تعارض نیست.
از اپوزیسیون و حقوق بلافصل آنها لولو ساختن و نزدیکان دیروزى را به آنها تشبیه کردن شیوه پسندیدهاى در ادبیات سیاسى امروز دنیا شناخته نمىشود، نمىتوان سکاندار مظاهر مدرنیسم بود [تفکیک قوا، انتخابات، مجلس قانونگذارى و...]، اما از رهنمودهاى جهانى تاریخىاش بىبهره.
نامبرده در مراسم تحلیف، در حضور دهها دولتمرد ریز و درشت مدعو، در مقابل صدها خبرنگار و رسانه داخلى و خارجى در بدو سخنرانى خود، به نام، جملهاى از کارل مارکس نقل کرد مبنى بر این که: «تاریخ همواره تکرار مىشود، ابتدا به صورت تراژدى و سپس به صورت یک نمایش کمدى»، انتظار این است راوى نقل قول خود بیش از سایرین به آن باور داشته باشد.
پیام این نقل قول در حضور طیف وسیع مسلمانان و دولتمردان ادیان و مکاتب، القاءکننده دید باز، وسعت نظر و دورى از تعصب است.
خوب! اگر به این عبارت باور داریم چرا از تاریخ درس نمىگیریم تا خداى ناخواسته مضحکه عالم و آدم نشویم؟ اگر قرار است بلایى سرمان نازل شود و دچار شرایط سخت شویم، چرا این صعوبت از جنس تراژدى نباشد که دال بر وقوع اتفاقى جدید در تاریخ بشر است؟
تاریخ مدرنیسم به بهایى گزاف این آموزش را دیکته مىکند که قدرتها وقتى بقاء خواهند داشت که آزادىهاى سیاسى را به رسمیت بشناسند و آنها را جزء لایتجزاى سلامت، سعادت و رستگارى جامعه بدانند.
نیت سؤالکنندگان از رئیس جمهوری چیست؟
غلامعلی جعفرزاده عضو فراکسیون مستقلین طی یادداشتی که روزنامه ایران در شماره امروز خود چاپ کرده نوشت: سهشنبه رئیس جمهوری برای پاسخ به سؤال تعدادی از نمایندگان به مجلس میآید. اگر چه اکثریت مجلس با این طرح همراهی نمیکنند، اما به هر حال در دستور کار مجلس قرار گرفته است و گریزی از آن نیست. یکی از دلایلی که بسیاری از همکاران و از جمله من این طرح را امضا نکردیم، به این مهم برمیگردد که بانیان آن مخالفان دولت هستند و همواره در مقابل سیاستها و برنامههای آقای روحانی قرار داشته اند؛ بنابراین من نیت آنها را خدایی و در جهت رفع مشکلات مردم نمیدانم.
با توجه به اطلاعاتی که دارم، میتوانم بگویم اولین گام سناریویی که برخی نمایندگان برای رئیس جمهوری چیدند، کشاندن روحانی به مجلس است. افراد شاخصی که محور طرح این سؤالات شدند، از مخالفان سرسخت آقای روحانی هستند. موضوع دوم که من را مجاب به امضای این طرح نکرد، این بود که این نوع احضارها تداعیگر خاطرات تلخ یکشنبه سیاه در زمان آقای احمدینژاد است و متأسفانه رفتارهایی در آن زمان اتفاق افتاد که به دور از شأن مجلس بود. من با آمدن آقای رئیس جمهوری به مجلس برای صحبت کردن با نمایندگان و شفافسازی اوضاع کشور مخالف نیستم و اتفاقاً معتقد به انجام این کار بوده و هستم، اما با این شیوه که برخی همکاران ما به آن روی آوردند، مخالفم. البته اعتقاد دارم در طرح سؤال از رئیس جمهوری آییننامه مجلس رعایت نشد یعنی افرادی که امضای خود را پس گرفته بودند نباید مجدداً سؤال از رئیس جمهوری را امضا میکردند. ما در مجلس انصراف از انصراف نداریم. از طرفی، پنج سؤالی که قرار است از رئیس جمهوری پرسیده شود در حد سؤال از وزیران مربوطه است؛ اما گویا عدهای بهدنبال انتقامگیری از رئیس جمهوری هستند و خیلی به این موضوعات توجه ندارند. من تصور میکنم اگر رئیس جمهوری با آرامشی که برای گزارش به ملت در صدا و سیما ظاهر شد در مجلس هم حضور پیدا کند، مشکل خاصی برایشان پیش نخواهد آمد. فراموش نکنیم که در شرایط فعلی هرگونه تشدید تنش در بین مسئولان و نهادها اوضاع را بدتر کرده و امید مردم برای برون رفت از وضعیت فعلی را کمتر خواهد کرد. اگرچه بعید نیست برخی حتی بیرون از مجلس چنین آرزویی هم داشته باشند تا بلکه همه تقصیرها را به گردن دولت بیندازند، اما واقعیت چیز دیگری است و به نظر آقای روحانی با تدبیر ویژه در جلسه سهشنبه میتواند هم واقعیات را به مردم بگوید و هم از کارنامه دولت خود دفاع کند و البته بهانه هم به دست تندروها ندهد و آنها که در محافل درونی خود نقشه میکشند را ناکام بگذارد.
درسی که از رفتار عراق با ایران میشود گرفت
جعفر جعفری گلدیر در بخشی از سرمقاله امروز همدلی با عنوان ما از چی دلخوریم؟! نوشت: اگر ما تصمیم گرفتهایم سفره خود را بین مستضعفین! جهان پهن کنیم، آیا این دلیل میشود دیگران نیز چنین کنند و آنهایی را که به فکر رفاه و امنیت و منافع ملت خویش هستند، سرزنش کنیم؟ برعکس، رفتار و مواضع دولت عراق خود یک گوشزد به ماست تا برای چندمین بار به خود بازگردیم و درک کنیم که چطور الزامات سیاسی نمیگذارد حتی مدیونترین؟! کشورها رفتار اخلاقی در عرصه سیاست بینالملل در پیش گیرند و منافع خود را فدای دین و اخلاق کنند. نخستوزیر عراق به اندازه کافی با خود صادق است که بداند با وجود نفوذ ایران در عراق کفه ایالات متحده آمریکا به اندازه کافی سنگین است که هر عدم همراهی با سیاستهای آن را خنثی کند و باعث هزینههای سنگین هم به اقتصاد عراق و هم به جریان سیاسی حیدرالعبادی شود که اکنون درگیر رقابت تنگاتنگ میان گروههای رقیب برای کسب نخستوزیری است.
بیایید قبول کنیم حتی با نخستوزیر شدن نزدیکترین نیروها به ایران در عراق آنها نیز مجبور خواهند بود بیشتر خود را با سیاستهای آمریکا هماهنگ کنند تا ایران. حتی اگر در حرف و موضع طور دیگر عمل کنند، چنان که بزرگترین قدرتهای جهان نیز چنین میکنند. چین، اتحادیه اروپا و روسیه با وجود لفاظیها و بیانیههای سیاسی در حمایت از برجام و مخالفت با تحریمهای ثانویه امریکا در موقع عمل تنها واکنششان ابراز امیدواری است تا که شاید آمریکا آنها را از تحریمها مستثنی کند. پس ما چگونه از دولت ورشکستهای، چون عراق انتظار داریم برخلاف میل قویترین قدرت سیاسی و اقتصادی جهان و کشوری که دارای حضور نظامی در عراق است، عمل کند.
پس بهتر است نیروهای سیاسی ما به جای سرزنش حیدرالعبادی و به رخ کشیدن کمکهای ما به عراق به خود بیایند و اجتماع بینالملل را با یک جامعه سیاسی داخلی اشتباه نگیرند و از خود بپرسند امروز که عراق در شکنندهترین حالت خود دست ما را در پوست گردو میگذارد، فردا اگر سایه آرامش به خود بگیرد و به لطف منابع عظیم نفتی خود و کمکهای آمریکا به اقتصاد خود سر و سامان دهد، چگونه با ما برخورد خواهد کرد؟ آیا دست کمی از سایر برادران خود خواهد داشت؟ به یاد بیاوریم اعمال یاسر عرفات و کشورهای حاشیه خلیج فارس در زمان دفاع مقدس را، حماس در بحران سوریه را و کمکهای شایانی که به آنها کردیم، بخصوص در قضیه حمله عراق به کویت و آنها امروز خوشحال از هر روزگاری خود را همراه آمریکا میبینند. پس چه بهتر که دریابیم این سیاست نه یک ضیافت خانوادگی، بلکه عرصه سیاست مثل هر عرصه دیگر قواعد خود را دارد و بالطبع کشوری در عرصه سیاست بینالملل موفق است که آشنا و همگام با آن قواعد عمل کند و منافع ملت خود را در اولویت قرار دهد و آن را فدای خوشنیتی و خوشباوری سایر ملل نکند تا در مواقع بحرانی بهجای تکیه بر تواناییهای ملت خود چشم انتظار مساعدت و انفاق دیگران شود.
راه نجات ما برای کاستن از فشارهای ایالات متحده آمریکا، نه چشم دوختن به عشوهگریهای اتحادیه اروپا یا چشمداشت از کشورهای پرمناقشهای، چون عراق، پاکستان و افغانستان یا دمدمیمزاجی رجب طیب اردوغان، بلکه نگاه انتقادی به سیاستورزی چهل ساله خود است. ما در درجه اول باید سعی کنیم اعتماد را به میان مردم و دولت بازگردانیم و با دادن حق انتخاب واقعی به آنها، مردم را سزاوارترین نیرو برای اعمال حق حاکمیت بدانیم. در مرتبه دوم باید تاروپود این اقتصاد فامیلی، رفاقتی و رانتی را در هم بپیچیم و آن را با یک اقتصاد شفاف و رقابتی بر اساس مزیتها جایگزین کنیم. عامل سوم پر و بال دادن به نیروهای مدنی و میدان عمل دادن به آنهاست. در جهانی که سیاست نرم بهطور فزایندهای جایگزین سیاست سخت میشود، این نیروهای مدنی هستند که باخلاقیت و پویایی خود و با توان ایجاد بسیج جهانی میتوانند حتی سرسختترین دولتها را وادار به کرنش کنند. به یاد داشته باشیم که نقطه ضعف همه این سه عامل دستکاری است. دستکاری همانند شل کردن یک پیچ در داخل موتور است که قابل پیشبینیترین نتیجه آن درست و موزون کار نکردن آن است و نتیجه نهایی آن خراب شدنش است و از هم پاشیدن آن.