چند وقتی است که واحدهای استخراج کننده ارزهای دیجیتالی در ایران به سوژه رسانهها تبدیل شده اند. واحدهایی که به دلیل ارزان بودن برق صنعتی و کشاورزی در ایران به صورت قارچ گونهای در حال رشد هستند و مصرف برق بالای آنها شرکت توانیر را مجبور به واکنش و قطع برق این واحدها کرده است. از ابتدای تیر ماه تاکنون قیمت هر واحد بیت کوین حدود ۱۳ درصد رشد داشته است و به پول ملی قیمت هر واحد بیت کوین به ۱۵۷ میلیون تومان رسیده است.
به گزارش
تابناک اقتصادی، چند وقتی است که دوباره موضوع ارزهای دیجیتالی در کشور مطرح شده است. این بار موضوع ممنوعیت یا عدم ممنوعیت خرید و فروش آن در ایران مطرح نیست بلکه صحبت از استخراج این ارزها در ایران و هزینههایی است که استخراج هر واحد از آنها به کشور تحمیل میکنند.
ارز دیجیتال به عنوان یک واحد پولی یا واسطه تبادل (جدا از واسطههای فیزیکی مانند اوراق بانکی یا سکه) میباشد که به صورت الکترونیکی ذخیره و منتقل میشود و مبنای آن صفر و یک است. این ارز که بر پایه اینترنت تعریف میشود دارای ویژگیهای مشابه با پول فیزیکی است، اما تراکنشهای انتقال سرمایه را به صورت آنی و بدون مرز بین افراد انجام میدهد. تعداد ارزهای دیجیتالی بسیار زیاد است، اما بیت کوین، اتریوم، ریپل و لایت کوین از جمله ارزهای دیجیتالی مشهور به حساب میآیند.
محلهایی که در آنها ارز دیجیتالی استخراج میشود، اصطلاحاً فارم ماینینگ یا به فارسی مزرعه استخراج میگویند. ماینینگ یا استخراج ارز دیجیتالی یکی از بهترین راهها برای کسب درآمد از طریق ارزهای دیجیتالی است. فارم ماینینگ یا مزرعه استخراج فضا یا سولهای است که به دستگاههای استخراج ارز دیجیتال (اسیک ماینر) اختصاص یافته است. یک فارم ماینینگ یا مزرعه استخراج میتواند از تعدادی محدود تا چند هزار اسیک ماینر و منبع تغذیه همراهشان که در ساختاری قفسه مانند مرتب شده اند تشکیل شود.
اصلیترین موضوع در استخراج ارزهای دیجیتالی، برق است. هر قدر برق ارزانتر باشد در نتیجه استخراج ارزهای دیجیتالی از سوددهی بیشتری برخودار خواهد بود. ظاهرا با فراهم ساختن حدود ۹۰۰ مگاوات برق، میتوان بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار دستگاه استخراج را راه اندازی کرد.
با توجه به اینکه از یک سو هنوز قانون مشخصی در زمینه ممنوعیت استخراج یا عدم استخراج این ارزها در ایران وجود ندارد و از سوی دیگر قیمت برق در ایران به خصوص برای صنعت و کشاورزی پایینتر از برق خانگی است بسیاری در ایران اقدام به راه اندازی مزارع استخراج ارزهای دیجیتالی در سولههای صنعتی، کشاورزی، مساجد و ... نموده اند که این موضوع در چند هفته اخیر با واکنشهایی رو به رو بوده است. همایون حائری، معاون وزیر برق و انرژی وزارت نیروی ایران طی مصاحبهای گفته است، معدنکاران بیت کوین در ایران از نرخ برق یارانهای بهره میبرند و حتی از مساجد هم که برق را رایگان میگیرند سوء استفاده میکنند. مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی شرکت برق نیز طی مصاحبهای با بیان اینکه استخراج هر بیت کوین معادل مصرف ۲۴ واحد مسکونی در سال است گفت: هنوز تعرفه مشخصی برای برق مصرفی بیت کوین تعریف نشده است که البته پیشنهاد وزارت نیرو در این خصوص به هیئت دولت ارسال و درحال بررسی در کمیسیونهای مختلف است که پس از تعیین به همه شرکتها ابلاغ خواهد شد.
به دلیل همین مصرف برق بسیار بالای مزارع استخراج ارزهای دیجیتالی، متولی زاده مدیرعامل شرکت توانیر در ۲۶ خرداد ماه سال جاری با ارسال نامهای به برقهای منطقهای خواستار قطع برق واحدهای استخراج رمز ارزها شد.
این قطع برق واحدهای استخراج ارزهای دیجیتالی در ایران به عنوان یک مانع هرگز نخواهد توانست جلوی رشد واحدهای استخراج ارز دیجیتالی در ایران را بگیرد چرا که همان گونه که از نمودار زیر ملاحظه میگردد قیمت هر واحد بیت کوین در هفتههای اخیر رشد بسیار چشمگیری داشته است. طبق آخرین اطلاعات قیمت هر واحد بیت کوین در روز جمعه مورخه ۷ تیر ۱۳۹۸ به ۱۲ هزار و ۱۱۹ دلار رسیده که این رقم از اول تیر ماه تاکنون ۱۳ درصد رشد داشته است. اگر قیمت هر دلار مطابق با تصویر زیر ۱۲ هزار و ۹۵۰ تومان باشد، آنگاه قیمت هر واحد بیت کوین هم اکنون در ایران ۱۵۷ میلیون تومان میباشد.
خبرگزاری تسنیم به نقل از بلومبرگ اعلام کرده است که هزینه تولید یک واحد بیت کوین در ایران حدود ۳۵ میلیون تومان میباشد؛ بنابراین اگر این مبلغ ۳۵ میلیون تومان را از ۱۵۷ میلیون تومان کسر کنیم، میتوان گفت که سود ناشی از استخراج هر واحد بیت کوین در ایران حدود ۱۲۲ میلیون تومان میباشد.
نتیجه آن که با این سود کلان، به نظر میرسد قطع برق این واحدها راهکار درستی جهت حذف یا ساماندهی آنها نمیباشد و دولت باید شرایطی را فراهم کند تا هم این واحدها به استخراج خود ادامه بدهند و هم خودش از فعالیت این واحدها درآمدی داشته باشد. در بیشتر کشورهای دنیا از کسانی که ارزکاوی میکنند مبلغی به عنوان مالیات اخذ میشود و آنها باید هزینه برق را با تعرفه بالاتری پرداخت کنند. دولت نیز میتواند در شرایط فعلی که در تنگنای مالی به سر میبرد، برای این واحدها مالیاتهایی را اتخاذ کند.