چهار اقدام ایران در گام سوم، خروج دلالان از بازار ارز، گاندوی دوم علیه ظریف، چگونه کلیسای پورتلند حسینیه شد؟ گامهای کوچک پاسخ محدودیتهای بزرگ برجام؟ پزشکان نسخه «فرار از مالیات» برای خود پیچیدند! ۱۱۰ سال زندان برای متهمان اعتراضات هفت تپه، آزادی سعید مرتضوی از زندان، مذاکرات قطر و خیانت آمریکا و نوشتههایی با محوریت عاشورا از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامههای امروز یکشنبه هفدهم شهریور در حالی چاپ و منتشر شد که تشریح اقدامات ایران در گام سوم و اعلام جزییات بیشتر درباره کاهش تعهدات هستهای برجامی در صفحه نخست تعدادی از روزنامهها برجسته شده است. مستند داستان اتم که توسط علی مطهری گاندوی دو نام گرفته نیز مورد انتقاد یادداشت نویسان چند روزنامه قرار گرفت. یادوارههایی از آیت الله طالقانی نیز در کنار ویژه گزارشها و تصاویر عاشورایی در صفحات نخست تعدادی از روزنامهها منتشر شده است.
در ادامه تعدادی از یادداشتها و سرمقالههای منتشره در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
مذاکرات در تله فریب و بلوف
محمدکاظم انبارلویی در بخشی از سرمقاله امروز روزنامه رسالت با عنوان مذاکرات در تله فریب و بلوف نوشت: آمریکا و اروپا طبق معاهده برجام که به تصویب شورای امنیت سازمان ملل رسیده باید کلیه تحریمهای نفتی، بانکی و ... را بردارند؛ لذا چانهزدن روی فروش صدهزار بشکه و واریز آن در سازوکار instex که یک «بلوف» و «فریب» بیش نیست آنهم برای تأمین غذا و دارو جز اهانت به مردم و ادعاها و وعدههایی که در این سال به ملت داده شده چیست؟
دولت باید گام سوم و چهارم را محکم بردارد تا به سرعت به نقطه صفر قبل از توافق برجام برگردیم. آمریکا و اروپا تمام خشابهای تحریمی و تهدیدی خود را خالی کردند و هیچ حرف جدیدی ندارند. دولت با نگاه دقیق و راهبردی به شرق و عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی و تکیه بر ظرفیتهای عظیم و پایان ناپذیر داخل هنوز حرفی برای گفتن و جبران خسارتها دارد.
دولت برای تنبیه غرب باید همان تهدید روحانی که گفت: اگر قرار باشد ما نفت نتوانیم بفروشیم هیچکس دیگری حق ندارد، نفت بفروشد را عملیاتی کند. اروپا باید مزه این تهدید را بچشد و ایران این توانایی را دارد که خطر تهدید تحریمهای ظالمانه را با عملیاتی کردن این راهبرد دفع کند.
قدرت یعنی توانایی اثرگذاری روی ترجیحات حریف. آمریکاییها در اتاق جنگ اقتصادی با حربه تحریمها مدام روی ترجیحات ما اثرگذاری میکنند. چرا ما با ظرفیتهای عظیمی از قدرت ملی و قدرت منطقهای و حتی فرامنطقهای حاضر نیستیم روی ترجیحات دشمن اثرگذاری کنیم. «چماق» آمریکاییها را باید سر خودشان فرود آوردیم و «هویج» آنها را هم به سمت خودشان پرتاب کنیم. یک دستور کار بر روی میز فرماندهان جنگ اقتصادی آمریکا بگذاریم که هزینه آن به تریلیونها دلار میرسد. آنها اهل هزینه – فایده هستند. این هزینه با گامهای سست کاهش تعهدات برجامی و مذاکرات پاریس تولید نمیشود. کرکره مذاکرات با غرب را تا موقعی که تعهدات را از حرف به عمل در نیاوردهاند پایین بکشیم و به فکر چماقی باشیم که قرار بود به سر ما بزنند آن را محکم بر سر آنها فرود آوریم تا آنها را از توهم غلبه بر ملت ایران بیرون آورد.
امیدوارم در ایام محرم و صفر دستگاه دیپلماسی کشور شمر زمانه خود را بشناسد؛ و با زدن دست رد بر پیشنهادهای تحقیرآمیز و موهن در یک برخورد کربلایی و عاشورایی تکلیف خود را با دشمنان ملت ایران روشن کند.
شهید مطهری، قهرمان خرافهزدایی از عاشورا
ولی الله شجاعپوریان، مدیرمسئول همدلی در سرمقاله امروز این روزنامه با عنوان شهید مطهری، قهرمان خرافهزدایی از عاشورا، مسأله خرافه زدایی از عاشورا را موضوع قرار داد و نوشت: حادثه عاشورا بدون تردید یکی از عظیمترین، مهمترین و در عین حال تلخترین حوادث تاریخ اسلام و تشیع است که در وقوع و تراژدیک بودن آن هیچ گونه ابهامی وجود ندارد. منابع دسته اولی، چون تاریخ طبری، تاریخ یعقوبی و مقاتل متقدم متعدد به تفصیل اصل آن حادثه را تشریح کردهاند، اما متاسفانه این حادثه عظیم و روشنگر به دلایل مختلف که بخشی از آن ناشی از معاندت دشمنان اسلام و اهلبیت و بخشی از آن نیز معلول اغراق و افراط ما شیعیان بوده، در طول قرنها دچار تحریف، افزودنیهای مخالف عقل و منطق شده است که زیر نام تحریفات و خرافات واقعه کربلا از آن تعبیر میشود.
یکی از چالش های مهمی که حادثه کربلا در قرون بعدی با آن مواجه شد، تشدید جنبههای احساسی، عاطفی و حماسی عاشورا بر جنبههای عقلانی، آگاهیبخش و عبرتآموز آن است. بدیهی است تطویل و شاخ و برگ دادن بر حادثهای که کمتر از نصف روزی زمان برده است و غلبه وجهه عاطفی عاشورا بر جنبه عقلانی آن به دلایل مختلف مورد استقبال برخی حکومتهای دینی مورد تایید حاکمان قرار گرفته است و سوگمندانه کمتر عالم دینی، فقیه و مومنی در برابر این انحراف از معیار واکنش نشان داده و به مرور این بیواکنشی به انحرافها کار را به جایی رسانده که امروز اگر حتی یک عالم دینی و مرجع تقلید هم بخواهد اشارهای به این تحریفها داشته باشد، در مظان اتهام و بدخواهی قرار میگیرد. البته در طول تاریخ نیز کم و بیش شخصیتهایی بودهاند که هشدارهایی درباره تحریفهای حادثه عاشورا دادهاند، ولی این افراد یا به همان دلیل خوف از واکنش منفی افکار عمومی یا به دلیل قرار گرفتن در اقلیت صدایشان شنیده نشده و امروز اوضاع نگران کنندهای از روایت حادثه عاشورا در افکار عمومی وجود دارد که مسئولیت دینی و مذهبی حکم میکند محققان و علمای دین به این موضوع ورود کنند.
یکی از مهمترین و برجستهترین شخصیتهای دینی که در ایام معاصر این مسئولیت سنگین را قبول کرد، به حق شهید مطهری بود. ایشان در کتب مختلف و مجموعه سخنرانیهایی که به یادگار گذاشتهاند، بر انواع و اقسام تحریفات عاشورا در گذر زمان اشاره کردهاند و تمام تلاش خود را برای پیرایش عاشورا از شور و هیجان و عاطفه به کار بستهاند. خوشبختانه مجموعه نکتهنظرهای ایشان در باب خرافات و تحریفهای عاشورا در کتاب سه جلدی «حماسه عاشورا» تدوین شده است که اثری بینظیر در این زمینه است. البته این روزها کمتر نشانی از دیدگاههای استاد مطهری در مراسمهای رسمی کشور که معمولا رسانه ملی به فراوانی آنها را نمایش میدهد، دیده میشود و متاسفانه تحریفات عاشورا با شدتی بیشتر از دورههای پیشین در حال گسترش است. اگر بر نکاتی که شهید مطهری در کتاب یا مجموع سخنرانیهای خود درباره حادثه عاشورا بیان کرده است، مروری داشته باشیم درمییابیم که تلاش شهید مطهری نه کمرنگکردن حادثه عظیم عاشورا بلکه عقلانیکردن آن، احیای اهداف واقعی قیام امام حسین (ع) و زدودن آثار تحریفات و خرافات از اعتقادات راستین شیعیان است. اگر در قرنهای گذشته به دلیل عدم دسترسپذیری منابع معتبر، کتبی همچون روضهالشهدا با کمترین اعتبار در جامعه معرفی شد، امروز نسل جوان به تمام مقاتل و منابع دستهاول دسترسی دارد و اگر علمای دینی به این موضوع ورود نکنند و تحریفهای عاشورا را به نسل جوان معرفی نکنند، بیاعتمادی حاصل از آن باعث بدبینی نسل جوان و عدم باورپذیری در سالهای آینده میشود. در دنیای امروز که پذیرش هر چیزی با معیار عقل محک میخورد، بهتر است حادثه عاشورا را با همان سبک و سیاق عقلانی و باورپذیر و منطقیاش به نسل جدید معرفی کنیم و آن طور که شهید مطهری، قهرمان مبارزه با تحریفات عاشورا در عصر معاصر باور داشتهاند، به پیرایش این میراث و سرمایه عظیم معنوی همت گماریم.
تهدید دیپلماتهای ایرانی در مستند صدا و سیما
طیبه سیاوشی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی طی یادداشتی در روزنامه اعتماد با موضوع قرار دادن مستند اتم که علی مطهری از آن به عنوان گاندوی دو نام برده، نوشت: علی مطهری، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اخیرا طی یادداشتی مستند اتم را به گاندو دوم تشبیه کرده است؛ تشبیهی که به عقیده نگارنده صحیح است و البته بجا. اما پرسش اینجاست که چرا رایزنیها با صداوسیما و مسئولان این دستگاه راه به جایی نمیبرد. هرچند که از ابتدا نیز انتظار آن را نداشتیم که با این توصیهها اوضاع رنگی دگر به خود گیرد ولی همچنان امید ما آن است که مسئولان این دستگاه نیز برای ذرهای هم که شده در لحظه و مکانی مشخص به یاد منافع و مصالح ملی افتاده و آن را در اولویت اقدامات خود قرار دهند. امروز در کوچه و بازار از خود میپرسند که مگر میشود دستگاهی به این شکل به دیپلماتی هموطن خود آسیب و ضربه بزند، در حالی که آنان همواره مورد تایید عالیترین مقامات جمهوری اسلامی به ویژه رهبری قرار گرفتهاند.
امروز شرایط به گونهای است که تقریبا همه فعالان سیاسی و اقتصادی بر این مهم واقفند که بهبود در اقتصاد ایران و ایجاد گشایش در اقتصاد کلان جمهوری اسلامی ارتباطی مستقیم و غیرقابل انکار با عرصه دیپلماسی و سیاست خارجی دارد و همین موضوع به تنهایی گواهی بر لزوم حمایت همهجانبه از تیم مذاکرهکننده و دیپلماتهای آنان است بنابراین اتهامزنی از سوی دستگاههایی، چون صداوسیما و برخی افراد و جناحهای سیاسی به عقیده نگارنده در بهترین حالت چیزی نیست جز یک کجسلیقگی سیاسی؛ کجسلیقگیای که سبب شده امروز عملا این دستگاه و آن افراد به بیراهه روند. جامعه ایران در شرایط کنونی شاهد تقابل دو دیدگاه با یکدیگر است ولی نکته قابل تامل اتهاماتی است که یک جناح به دیگری میزند. جناح نخست صراحتا جناح و دیدگاه سیاسی مقابل خود را به خیانت متهم میکند که امریست غیرقابل پذیرش. اتفاقی که در مستند داستان اتم نیز رخ میدهد و سازندگان جزییات وقایع را همانطور که میخواهند، روایت میکنند. شاید آنچه این افراد باید بیشتر به آن توجه کنند همان حضور تمام مسوولان و مردم ایران با هرجناح و دیدگاه سیاسی در یک کشتی است؛ کشتیای که کاش هرگز سوراخ نشود ولی اگر چنین شد، همه باهم غرق شده و در آب فرو خواهیم شد. مشکل آن است که این جناح سیاسی خود را معتقدتر و البته انقلابیتر از جناح مقابل میداند و به همین واسطه اظهارات یا در کلامی صحیحتر، اتهاماتی را علیه دیگران که به هر دلیلی دیدگاهی مخالف با عقیده آنان دارند، مطرح میکنند که بیشتر از سوی رسانههای خارج از کشور مطرح میشود. نکته جالب اینکه این مستند با لحنی تهدیدآمیز تمام افرادی که از قضا مخالفتی با دیدگاه سازندگان این مستند و حامیانش را دارند خطاب قرار میدهد و معتقد است که تمامی حامیان دیپلماتهای ایرانی، خائن به نظام محسوب میشوند. این مستند در بخشهایی به ماجرای لوایح در ارتباط با گروه ویژه اقدام مالی یا همان FATF نیز اشاره میکند و عملا سعی در ارایه پیامی به آنان دارد ولی نگارنده معتقد است که این افراد نمیتوانند تصمیمگیرنده باشند چراکه اتخاذ تصمیم در چنین مباحث با اهمیت و کلانی بر عهده نهادهایی مشخص همچون مجمع تشخیص مصلحت نظام است و سطوح عالی کشور درباره آن به بحث و بررسی خواهند نشست، همچون مذاکراتی که وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی انجام میدهد؛ مذاکراتی که قطعا با عالیترین سطوح نظام هماهنگ شده است. اینکه به نوعی همه را تهدید میکرد که همراستا هستند با دستگاه دیپلماسی و همه خائن به نظام هستید ولی بحث این است که معتقدم این افراد نمیتوانند تصمیمگیرنده در این مباحث باشند و خط فکری برای مجمع تشخیص مصلحت نظام ترسیم کنند، چون این تصمیمها تابع تصمیمگیری جمعی در سطح عالی کشور است همانطور که مذاکرات ظریف نیز چنین شرایطی دارد.