نفت در انتظار جهش ۱۰ دلاری، اقتصاد ایران رنجور از شوکهای سیاسی، احضار یازده مدیر درباره سیل، ادلب موضوع اجالس سه جانبه ترکیه، دعوای تعزیرات با شرکتهای هواپیمایی، فرار مالیاتی ۱۰۰۰ میلیاردی پزشکان غیردولتی، پس لرزههای انفجار آرامکو در بازار نفت، اولین واکنش برانکو بعد اخراج از الاهلی عربستان، جبهه پایداری بر سر دو راهی آیتالله مصباح یا پناهیان؟ و اتهام زنی دوباره سعودی علیه ایران، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامههای امروز دوشنبه ۲۵ شهریور ماه در حالی چاپ و منتشر شد که پس لرزههای حمله پهپادی انصارالله به شریان حیاتی سعودی از جمله نفت در انتظار جهش ۱۰ دلاری (خراسان)، اتهام زنی دوباره سعودی به ایران (شرق)، هراس از بحران نفت (ابتکار)، انفجار آرامکو کاخ سفید را برآشفت (جوان) در صفحات نخست روزنامههای امروز برجسته شده است.
ادامه بحثها و جدالها درباره انتقاد از صدا و سیما از یک سو و دفاع کیهان از پناهیان از دیگر سو نیز در تعدادی از روزنامههای امروز مورد توجه قرار گرفته است.
در ادامه تعدادی از یادداشتها و سرمقالههای منتشره در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
آن سوی ماجرای حمله به آرامکو
امیر مسروری در یادداشت روز امروز خراسان با موضوع قرار دادن موضوع حمله به آرامکو نوشت: ۱. انصار الله به وعده عمل کرد. این گروه نشان داد نه تنها از حیات سیاسی یمن قابل حذف نیستند بلکه روز به روز با استفاده از توان داخلی به قدرتی دست یافته که میتوان از آن به عنوان توان بازدارنده داخلی یاد کرد. حمله به آرامکو از چند منظر اهمیت راهبردی دارد. از یک سو انصار ا... به وعده پاسخ متقابل و همتراز عمل کرد و از سوی دیگر نشان داد دستش برای اهداف سراسری و پر هزینه علیه ریاض باز است. بر خلاف انتظار روز اول عربستان این حمله با توان داخلی یمنیها انجام شد و مقاومت در یمن به سطحی از توانایی دست یافت که توانست نیمی از بازار نفت صادراتی سعودیها را از کار بیندازد. در کنار این موارد انصار الله و ارتش یمن نشان دادند درباره حوادث جنوب این کشور بی تفاوت نیستند و اگر امارات بخواهد اقدامات ناشیانه خود را ادامه دهد حتما ابوظبی و دبی هدف بعدی است.
کما این که مقامات یمنی بارها اعلام کردند در صورت ادامه سیاستهای مداخله جویانه امارات، قطعا این کشور در امان نخواهد بود. پیشتر هم خبرگزاری آناتولی با افشای متن جلسه مقامات اماراتی نگرانی و دلهره آنان را در برابر یمن منتشر ساخت که جنجال زیادی برپا کرد. به نظر میرسد در این حمله علاوه بر اقدامات متقابل درخصوص سیاستهای بن سلمان توسط یمنی ها، انصار ا... پیامی واضح به امارات فرستاد و نشان داد در مقابل تمامیت ارضی این کشور با احدی مذاکره نمیکند و آینده یمن فقط یمنی - یمنی است.
۲. این حمله یک دستاورد اطلاعاتی و امنیتی ویژه در تاریخ یک صد سال اخیر یمن است. یمنیها در پرونده اخیر با استفاده از عناصر نفوذی در خاک عربستان، این عملیات را اجرا کردند که برای سعودیها سنگین تمام شد. آنها با استفاده از قدرت اطلاعاتی ضمن از کار انداختن سیستم پدافندی این شرکت، پهپادهای خود را از خاک عربستان علیه آرامکو به پرواز در آوردند و اهداف مد نظر را در شرکت آرامکو نابود ساختند. به کارگیری انصارالله از بیش از یک میلیون یمنی در خاک عربستان در کنار هزاران معترض خاندان سعودی و ارتشیهای آزاد شده این کشور در شبه جزیره، دستاوردی است که سعودیها باور نمیکنند و احساس میکنند استفاده از چنین توانی در اندازه انصارالله نیست در حالی که انصارالله نشان داد بهترین بازیگر برای به کارگیری بازیگران دیگر در شبه جزیره است. در چنین شرایطی و برای جلوگیری از سطح آسیب پذیری سعودیها مجبور شدند به دروغ حمله پهپادی را از خاک عراق اعلام و جنجال جدید بر پا کنند. این در حالی است که یمنیها پیشتر برد موشکی و پهپادی خود را به عربستان نشان دادند و بیان کردند برای زدن آرامکو و اهداف اقتصادی عربستان هیچ تردیدی ندارند. چندی قبل هم وزیر دفاع یمن با بازدید از نیروهای مستقر در خاک عربستان به آنها وعده نبرد در میدان جدید داده بود که این وعده عملی شد.
صداوسیمای دربستی و موضع همیشه حق به جانب
ژوبین صفاری در سرمقاله امروز روزنامه ابتکار با عنوان صداوسیمای دربستی با موضوع قرار دادن انتقادات اخیر علیه صدا و سیما نوشت: «محمدحسین رنجبران» مدیرکل روابط عمومی صداوسیما طی دو روز گذشته گفته بود هجمه به صداوسیما در آستانه انتخابات طبیعی است و رسانه ملی را دربست برای خود می خواهند. اما در خصوص این اظهارنظر این سوال پیش می آید که رسانه ملی در پرداختن به مشکلات، عملکردی بی طرفانه و البته غیرانحصاری دارد؟ اگر نخواهیم به گذشته برگردیم شاید نمونه نقض سخنان آقای رنجبران در رویکرد اخیر صداوسیما در خصوص یک پرونده خودسوزی بود که در آن اتهاماتی به برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی زده شد و علی مطهری در نامه ای خواستار پاسخگویی به این اتهامات شد.
در نامه مطهری البته به سابقه بی توجهی رسانه ملی به درخواست مرحوم هاشمیرفسنجانی نیز اشاره شد و البته هنوز پاسخی از سوی صداوسیما و روابط عمومی آن (محمدحسین رنجبران) در خصوص درخواست آقای مطهری داده نشده است. همین رویکرد البته نشان میدهد رسانه ملی که به گفته رنجبران به اقتضای زمان و فراخور موضوع باید به مباحث ورود و کنکاش کند و به روشنگری ابعاد مختلف ماجرا بپردازد؛ چندان روشنگرانه و با تجمیع نظرات موافق و مخالف به موضوع ورود نکرده است. هرچند رنجبران مخاطبان ۸۰ درصدی صداوسیما را گواه عملکرد مثبت خود می داند، اما حداقل به گواه برخی نظرسنجیها که از سوی برخی سایتها انجام گرفته است حدود ۹۰ درصد از مخاطبان صداوسیما در ماجرای خودسوزی، نتوانست افکار عمومی را قانع کند. از سوی دیگر عملکرد صداوسیما به خصوص در چند سال گذشته نشان داده است در پرداختن به موضوعات چندان بیطرفانه قضاوت نکرده است. چنانکه در ماجرای هجمه به تیم دیپلماسی دولت هیچ فرصتی برای پخش آرای موافق راهبردها و برنامههای دستگاه دیپلماسی کشور داده نشد. رنجبران در بخش دیگر سخنان خود البته رسانههای منتقد را متهم به بسیج برای هجمه به این سازمان کرده است، درحالیکه این گزاره خود گواه نقدناپذیری رسانه ای است که معتقد به هجمه است و نه نقد. همچنین وی در بخش دیگر سخنان خود گفته بود: «قطعا ورود به برخی مباحث مهم روز و مورد سؤال مردم و روشنگری درخصوص آن خوشایند برخی نیست، اما سازمان صداوسیما تنها منافع ملت را در نظر میگیرد و تسلیم فشارها و سهم خواهیها نخواهد شد.»
حال باید پرسید معیار و متر صداوسیما برای در نظر گرفتن منافع ملت چیست که حتی فرصت پاسخگویی به هجمه ها را هم نمی دهد. در حالی که دولت با همه کاستی هایش ـ که باید مورد نقد قرار گیرد ـ برخاسته از رأی ملت است. به نظر میرسد معضلی که گریبان صداوسیما را گرفته است نشستن از منظر حق به جانب و تعیین منافع ملت از دیدگاه سلایق شخصی است. گو اینکه تعطیلی برنامه پرمخاطبی مانند ۹۰ هم از منظر منافعی بوده که مدیران وقت صداوسیما برای ملت در نظر گرفته اند. با این همه شاید بهتر باشد که حتی اگر مدیران صداوسیما تصور آن را دارند که در پرداختن به موضوعات مواضع بیطرفانه و فراجناحی عمل میکنند ضمن استناد به آرای مخاطب ۸۰ درصدی گروهی از اساتید و دانشجویان رشته علوم ارتباطات را در تحلیل محتوای برنامه های صداوسیما به یاری بطلبند تا شاید با استناد به مباحث علمی بر بی طرف نبودن خود واقف شوند.
آقای روحانی ارزش ۲۴ میلیون رأی کجاست؟
علی محمد نمازی، نایب رئیس مجمع نمایندگان ادوار مجلس طی یادداشتی با عنوان ارزش ۲۴ میلیون رأی کجاست، در روزنامه آرمان ملی نوشت: هر فعالیتـی، اجرای هـر برنامـهای و رقابت یا مسـابقه اصـول و قواعد خود را دارد. اداره کشـور با نظـام دموکراتیک و مردمسالار نیز از قواعـد خاص خود پیروی میکنـد. از جمله این قواعـد احترام بـه رای اکثریت و عـدم مزاحمت و حتی همـکاری در اجرای برنامههای به رای گذاشـته شـده بـا روش مورد نظر منتخـب و یا منتخبیـن مـردم اکثریت مـردم اسـت. البته همـه فعالیتهای نظام هـای مردمسالار میبایـد در چارچـوب محکـم و تخطـی ناپذیـر قانون اساسـی و میثاق ملی باشـد، اما معلوم نیسـت چرا در بعضی اینگونـه نظامها و از جمله ایـران و به ویـژه دوره دوم ریاسـت جمهـوری آقای دکتـر روحانی قدر و ارزش و قدرت برخاسـته از ۲۴ میلیون رأی به رسـمیت شـناخته نمیشود؟
اگر چه قانون اساسی جمهوری اسلامی از بعضی اشکالات ساختاری از جمله متناسـب نبـودن اختیـارات بـا مسـئولیتها و وجـود مـوازی کاری و تداخل وظایف رنـج میبـرد، اما عمـده ایـن اشـکال ناشـی از عملکرد خـود منتخب مردم و اسـتفاده نکـردن از ظرفیت و اختیارات منـدرج در قانون اساسـی و بعد از آن، کارشـکنیها و ایجاد موانع توسـط مخالفیـن و رقباسـت. احتماال اغلب روسـای جمهور از همین میـزان اختیارات موجود در قانون اساسـی اسـتفاده لازم را نبرده و در نتیجـه به اقتدار قوه مجریه لطمه و بعضا هـم از نبود اختیارات گلـه کرده انـد. ایـن عارضـه سـوء بیـش از همـه در دولـت فعلـی خودنمایی میکند. نمونههای قابـل توجهی از حملات و ایـرادات تند توسـط مداحان و سـخنرانان افراطی جناح مقابـل در دهه اول مـاه محرم، حتـی از تریبونهای حساس و رسـمی صورت گرفته اسـت و مورد اخیر آن اظهارات سخنران پیش از خطبه هـای نماز جمعـه تهـران دربـاره رئیس جمهور میباشـد که ایشـان را متهم نمـوده که جامعـه را دو قطبـی نموده اسـت و متعاقـب آن راهپیمایی جمعـی از نمازگـزاران اسـت. نمونه هـای ناشـی از عملکـرد رئیس جمهـور با عنایت به اینکـه رئیس جمهـور در اصل صـد و بیسـت و یکم قانون اساسـی به قرآن سوگند یاد میکند که پاسـدار مذهب رسـمی و نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسـی باشـد. رئیس جمهور در برابر رواج خرافات و اسـتفاده ابزاری از دین و مذهب و با تخلفـات صورت گرفته از قانون اساسـی، چـه اقدامی صورت داده اسـت؟ همچنیـن عمل نکـردن بـه وعده هـای انتخاباتـی مزیـد بر علت بوده اسـت و مواظبـت ننمـودن از توافقنامـه برجام کـه از دسـتاوردهای مهم دسـتگاه دیپلماسـی و خود دکتـر روحانی میباشـد. ایشـان توضیـح ندادند؛
۱-چرا شـرط اصلـی توافـق برجام کـه برد-برد بـود دربـاره بعضـی از طرفها جامه عمل نپوشـید؟
۲-چـرا دههـا توافقنامـه منعقده بیـن ایران و کشـورها و شـرکتهایی که پـس از برجام بـه ایران سـفر کردنـد و امیـد بسـیار در مردم ایجاد و نویدبخش آینـده کار و تلاش و اشـتغال بود به قـرارداد منتهی نگردید و مرحله اجـرا در نیامـد؟
۳-چرا بـا کارشـکنیهای در مسـیر اجـرای تعهدات برجام برخورد نشـد؟
۴-با عنایت بـه اینکه ایـران از نظر تنوع اقلیمـی جزو ۵ و از نظر میراث فرهنگی و تاریخی جزو ۱۰ کشـور برتر جهان است چرا نتوانسته به حد قابل قبولـی از جذب گردشـگر دسـت یابد و چـرا گروهی برای سـپری کردن اوقات فراغت خود به کشـورهای خـارج و از جمله ترکیه و امـارات و قطر سـفر میکنند و چـرا خروجی مسـافر به خـارج با ورودی گردشـگر به کشـور قابل مقایسـه نیسـت؟
از طرفی فشـارهای وارده چه از داخـل و چه از خـارج از کشـور خود را در سـخنان و مواضع آقـای رئیس جمهور از جملـه، تناقضهای بین اظهارات اخیر ایشـان نشـان میدهـد، متأسـفانه میتـوان نتیجه گیری نمود کـه دولـت دوم آقـای دکتر روحانـی تا ایـن زمـان در مواردی اسـتحکام الزام را نداشـته اسـت. همانطور که در بالا آمد، منشـأ این خروجـی از دو حالت خارج نیسـت.
الف) عملکرد رئیس جمهور و همکاران ایشـان ب) ایجاد اخلال و کارشـکنی زیاد در مسـیر فعالیتهای دولت.
درباره حالـت اول با صرفهترین گزینـه اسـتعفا خواهـد بـود و در مـورد گزینـه دوم طـرح مشکلات و موانع و کارشـکنیها به صـورت شـفاف با ملـت و اسـتفاده از ظرفیـت قانون اساسـی (اصـل ۵۹) برای بـرون رفـت از ایـن وضعیـت؛ چرا کـه ادامـه این شـرایط در راسـتای مصالح ملت، نظام و کشـور نیسـت.