کلیات
فیلم در لغت به معنیِ «نوارِ نازک» از امولسیون فتوشیمیایی بر روی نوار سلولوئیدی گفته می شد و چون برای اولین بار، تصاویر متحرک، روی فیلم عکاسی ثبت میشد و به این وسیله، نمایش داده میشدند، این نام روی تصاویر متحرک ماند؛ البته امروز خود کلمه «فیلم» بهطور تخصصی فقط به تصاویر متحرک گفته میشود که در سینما نمایش داده میشوند، فیلمهایی که پس از پایان اکرانشان در سینما، از تلویزیون پخش شود را «فیلم سینمایی» میگویند و اگر از ابتدا فیلمی را مختص تلویزیون بسازند و ربطی به سینما نداشته باشد، به آن «فیلم تلویزیونی» میگویند. همچنین فیلمهایی که به صورت چند سری (اپیزود) یا قسمت باشد به آنها سریال میگویند. در نتیجه فیلمها به سه دسته شامل: فیلم سینمایی، فیلم تلویزیونی و سریال دستهبندی میشوند.
ریشه این نام در این واقعیت است که فیلم عکاسی بهطور تاریخی عنصر اساسی رسانه ضبط و پخش تصاویر متحرک به حساب میآمده. تولید فیلمها از طریق ضبط تصویر مردم و اشیاء واقعی با دوربین یا به وجود آوردن آنها از طریق تکنیکهای انیمیشن یا جلوههای ویژه است. فیلمها از مجموعهای از قابهای انفرادی تشکیل شدهاند که زمانی که به سرعت و پشت سرهم نمایش داده میشوند، توهم حرکت را در بیننده بهوجود میآورند. بر اثر پدیدهای به نام تداوم دید که بر اثر آن یک منظره برای کسری از ثانیه پس از از بین رفتن آن در حافظه میماند، چشمکهای بین تصاویر، قابل رویت نیستند. همچنین عامل ارتباط عامل دیگری است که باعث مشاهده تصاویر متحرک میگردد. این اثر روانی به نام حرکت بتا معروف است.
از نظر بیشتر کارشناسان، فیلم از انواع مهم هنر بهشمار میآید. فیلمها قابلیت سرگرم کردن، آموزش، روشنگری و الهام بخشیدن به بیننده را دارند. عوامل دیداری سینما، نیاز به هیچ نوع ترجمهای ندارد و قدرت ارتباطات جهانی را به یک محصول تصویر متحرک میبخشند. هر فیلم قابلیت جذب مخاطبان جهانی را دارد بهخصوص اگر از تکنیکهای دوبله یا زیرنویس که گفتار را ترجمه میسازد، بهره جسته باشد. فیلمها همچنین محصولاتی هستند که توسط فرهنگهای مشخص تولید شده و آن فرهنگها را منعکس کرده و همچنین از آنها تأثیر میپذیرد. صنعت فیلم بیش از یک سده است که در حال بینالمللی شدن است. یکی از واقعیتهای جهانی سازی این است که استودیوهای بزرگ هالیوودی صاحب سینماهای زیادی در کشورهای دیگر هستند بنابراین میتوانند از فروش گیشههای بینالمللی خود به صورت مستقیم درآمد به دست بیاورند. آن نوع فیلمهای گرانقیمت پرفروشی که هالیودد امروزه تمایل به ساخت آن دارد نمیتوانند تنها از راه فروش در بازارهای داخلی هزینههای تولید خودشان را برگردانند آنها نیاز به فروش در گیشههای بینالمللی دارند تا بتوانند سود تولید کنند.
تاریخچه فیلم
در اوایل دهه ۱۸۶۰ میلادی، با استفاده از وسایلی مانند زندهگرد و پراکسینوسکوپ، سازوکارهای تولید مصنوعی به وجود آمد و تصاویر دو بعدی متحرک به نمایش درآمدند. این ماشینها از انواع تکامل یافتهٔ ابزارهای سادهٔ اپتیکی مانند توریهای سحرآمیز بودند. این ابزار توان نمایش متوالی تصاویر با سرعتی را داشتند که در آن تصاویر به شکل متحرک به نظر میرسیدند. این پدیده، ماندگاری منظر نام گرفت. طبیعتاً، تصاویر میبایست بهطور دقیق طراحی میشدند تا اثر مورد نظر را داشته باشند، به همین منظور اصول زیربنایی خاصی بهعنوان بنیان ساخت فیلم انیمیشن در نظر گرفته شدند.
با پیشرفت فیلم سلولوئید به منظور عکاسی ثابت، امکان گرفتن عکس از اشیاء متحرکی که در حال حرکت بودند نیز ممکن شد. در مراحل اولیه فناوری گاهی لازم بود که شخص بیننده برای مشاهده تصاویر، در داخل دستگاه مخصوصی نگاه کند. در دهه ۱۸۸۰ میلادی، با ساخته شدن دوربین تصاویر متحرک، گرفتن تصاویر تکی و ضبط آنها بر روی یک حلقه ممکن شد که به سرعت به اختراع پروژکتور تصویر متحرک انجامید. این دستگاه نور را از فیلم پردازش و چاپ شده میگذراند و با کمک بزرگنمائی اپتیکی «تصاویر در حال حرکت» را بر روی پردهای (معمولاً نقرهای رنگ) نمایش میداد. این حلقههای فیلمهای نمایش داده شده به نام «تصاویر متحرک» معروف شدند. نخستین فیلمهای تصاویر متحرک، حالت صحنه ایستا داشتند و در آنها یک حادثه یا عمل، بدون هیچگونه ویرایش کردن یا دیگر تکنیکهای سینمایی، به نمایش درمیآمدند.
تصاویر متحرک تا پایان سدهٔ ۱۹ میلادی، تنها بهعنوان هنر دیداری به حساب میآمدند. اما ابتکار فیلمهای صامت ذهنیت مردم را نیز در اختیار گرفته بود. در آغاز سدهٔ ۲۰ میلادی، رفته رفته ساختار داستانی فیلمها شکل گرفت. در این دوره فیلمهایی به صورت صحنهٔ دنبالهدار ساخته شدند که در مجموع یک داستان را نقل میکردند. سپس این صحنهها جای خود را به صحنههای چندگانه از زوایا و ابعاد متفاوت دادند. تکنیکهای دیگر مانند حرکت دوربین نیز بهعنوان راههای اثرگذار در بیان داستان فیلم به کار گرفته شدند. صاحبان سالنهای تئاتر نیز به جای اینکه تماشاگران را در سکوت نگاه دارند، با در اختیار گرفتن یک پیانیست یا نوازندهٔ ارگ یا یک ارکستر کامل، به نواختن موسیقی، متناسب با فضای هر صحنه فیلم اقدام مینمودند. در آغاز دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، همراه بیشتر فیلمها، فهرست موسیقیهای فیلم هم عرضه میشدند. در محصولات شاخص، این موسیقیها با فیلم عرضه میگردید.
رشد صنعت سینما در اروپا با بروز جنگ جهانی اول متوقف گردید و این در حالی بود که صنعت فیلم در ایالات متحده با ظهور هالیوود به شکوفایی رسید. بههرحال در دهه ۱۹۲۰ میلادی، فیلمسازان اروپائی مانند سرگئی آینشتاین و فردریش ویلهلم مارنائو به همراهی مبتکر آمریکایی دی. دبلیو. گریفیت و دیگران، به ارتقاء سطح این رسانه پرداختند. در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، فناوریهای نو، الصاق حاشیهٔ صوتی گفتار، موسیقی و افکتهای صوتی متناسب با نوع صحنه به فیلم را ممکن ساختند. این فیلمهای صوتدار در آغاز با نام «تصاویر با صدا» یا «تاکیز» شناخته میشدند.
پیشرفت مهم بعدی در صنعت سینما، معرفی رنگ بود. اگرچه اضافه شدن صدا، به سرعت گسترش یافت اما رنگ به تدریج مورد استفاده قرار گرفت. بیشتر مردم رنگی بودن فیلم برایشان مهم نبود. اما همچنانکه روشهای پردازش رنگ بهبود مییافت و در مقایسه با فیلمهای سیاه و سفید قابل رقابتتر میگشتند، فیلمهای رنگی بیشتر و بیشتر تولید میشدند. این زمان هنگام پایان جنگ جهانی دوم بود. فیلم سازان آمریکایی رنگ را بهعنوان عنصر اصلی جذب مخاطب تشخیص دادند و از آن در رقابت با تلویزیون (که تا اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی به صورت رسانهای سیاه و سفید باقیمانده بود) مورد استفاده قرار داد. در پایان دهه ۱۹۶۰ میلادی، رنگ بهعنوان شیوه عادی کار فیلمسازان مطرح شد.
دهههای ۱۹۵۰، ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی شاهد تغییرات در روش تولید و سبک فیلم بودند. هالیوود جدید، موج جدید فرانسوی و ارتقاء فیلمهای فیلمسازان تحصیلکرده و مستقل؛ همه و همه از دگرگونیهایی بودند که فیلم، آنها را در نیمه دوم سده ۲۰ میلادی تجربه نمود.
در پایان سده ۲۰ و در آستانه ورود به سده ۲۱ میلادی، فناوری دیجیتال و استفاده از رایانهها، انقلابی در روش تهیه، پخش و نمایش فیلم پدیدآورد. استفاده از رایانهها برای ساختن جلوههای ویژه، پویانماییهای پیچیده و ضبط و پخش صدا نزدیک به واقعیت صحنه، دگرگونیهای فراوانی را سبب شد.
در آغاز دهه ۲۱ میلادی تلاشهایی برای تلفیق فیلم و واقعیت مجازی در جریان است. صنعت فیلمسازی در ایران بیش از صد سال است که راه اندازی شدهاست.
مراحل فیلمسازی
تعداد و نوع کارکنان لازم جهت تهیه فیلم بستگی به ماهیت آن دارد. بسیاری از فیلمهای حادثهای هالیوود نیاز به صحنه سازیهای کامپیوتری (سی.جی. آی) دارند که توسط یک دوجین عوامل قالبهای سه بعدی، انیمیشن کارها، روتوسکپی کارها و سازندگان تدارک میگردند. بههرحال، یک فیلم کم خرج مستقل توسط عوامل اصلی که معمولاً دستمزد کمی هم دارند قابل ساخت است. کار فیلمسازی در تمام نقاط دنیا با استفاده از فناوریها، سبکهای بازی و اقسام آن در حال انجام است. بودجه برخی از این فیلمها بسیار زیاد و در حد تعهد دولتی است مانند نمونههایی در چین و در مقابل برخی دیگر در حد فیلمسازی در سیستم استودیوی آمریکا هزینهبر هستند.
مراحل مرسوم فیلمسازی در ایران شامل پنج مرحله اساسی است:
-فیلمنامهنویسی
-پیش تولید
-تولید
-پس تولید
-توزیع (اکران)
مدت زمان لازم برای این مراحل معمولاً سه سال است. سال اول صرف مرحله «ارتقاء» است. در سال دوم مراحل «قبل از تولید» و «تولید» به انجام میرسند. سال سوم نیز به مراحل «بعد از تولید» و «توزیع» اختصاص مییابد.
نبض خبر؛
چند هفتهای است که دامنه اعتراضات خیابانی در پاریس ادامه پیدا کرده و مردم معترض فرانسه علیه سیاستهای اقتصادی و سیاسی امانوئل مکرون رئیس جمهور این کشور معترضند و حالا جلیقهزردها با انتشار مطالبات خود، آن را وارد فاز جدیدی کردهاند. به گفتهی برخی از کارشناسان، انقلابی بزرگ در فرانسه در حال رخ دادن است. بیش از هفت سال پیش بود که حضرت آیتاللّه خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی خود در جمع معلمان پیشبینیای از آینده جوامع غربی ارائه دادند؛ شاید در همان زمان برخی در داخل و خارج نسبت به آن پیش بینی، خوشبین نبودند و یا آن را یک اشتباه می پنداشتند اما اکنون شرایط به گونه ای پیش رفته که آینده جوامع غربی بسیار تیره و تاریک جلوه میکند اما باز هم آنها در حال بزک کردن خود هستند.
کد خبر: ۸۶۰۶۸۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۴
نبض خبر؛
اسراء البحیصی، خبرنگار شبکه خبری العالم، براثر شلیک نظامیان اشغالگر صهیونیست در هنگام ارتباط زنده با شبکه مجروح شد. بر اساس تصاویر زنده منتشر شده، خبرنگار این شبکه در حالی که لباس مخصوص خبرنگاری بر تن داشت و به راحتی از سوی نظامیان صهیونیست قابل تشخیص بود هدف گلوله پلاستیکی قرار گرفت و زخمی شد. راهپیمایی بازگشت جمعه - 23 آذر 97 - به درخواست گروه های فلسطینی در نوار غزه برگزار شده است. این لحظات را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۸۶۰۶۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۴
نبض خبر؛
پدر یمنی بعد از 3 ساعت پیادهروی، کودک 5 ماهه خود را به مرکز درمانی میرساند. کادر پزشکی موفق به نجات کودک نمیشوند و کودک در اثر سوءتغذیه شدید جان میسپارد. این لحظات را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۸۶۰۶۷۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۴
کد خبر: ۸۶۰۶۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۴
نبض خبر؛
پاسخ محمدجواد ظريف به اين سئوال نمايندگان پارلمان اروپا كه چرا ايران موشك دارد را میبینید و میشنوید. پاسخ وزیرامورخارجه ایران را با زیرنویس فارسی در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۸۶۰۵۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۳
تکنوتابناک؛
کاوشگر فضایی وویجر 2 که در سال 1977 به فضا پرتاب شده بود بالاخره منظومه شمسی را ترک کرده است و وارد فضای بین ستارهای شده است. در این ویدیو با دانشمندان ناسا که در این پروژه شرکت داشتهاند صحبت میشود و آنها از مفهوم بین ستارهای میگویند و اینکه چه اکتشافات هیجان برانگیزی در انتظار بشر است.
کد خبر: ۸۶۰۵۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۳
نبض خبر؛
حجت الاسلام مجید انصاری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام که در دولت یازده (دولت اول حسن روحانی) معاون حقوقی و پارلمانی رئیس جمهور بود، در برنامه دست خط به سوالی درباره اینکه چرا در دولت دوازدهم حضور پیدا نکرد پاسخ داد.
کد خبر: ۸۶۰۵۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۳
نبض خبر؛
سارقان در تونگالای استرالیا با بیل مکانیکی قصد سرقت از یک بانک را داشتند که در انجام اقدام مجرمانه خود ناکام ماندند. این سارقان پس از اینکه دیوار بانک را با بیل مکانیکی تخریب کردند متوجه صدای آژیر دزدگیر بانک شدند و پا به فرار گذاشتند. تصاویر این سرقت را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۸۶۰۴۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۳
نبض خبر؛
رضا رفیع شاعر و طنز پرداز در گفتگو با یک برنامه اینترنتی، به اظهارنظر درباره رضا گلزار و اجرای تلویزیونی او و دیگر سلبریتیها پرداخت. او همچنین مبنا شدن تعداد فالوئر برای انتخاب مجری و هنرمند را ناصحیح قلمداد کرد. در تابناک میبینید.
کد خبر: ۸۶۰۴۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۳
نبض خبر؛
چند کوهنورد در مسیر صعود به قلهای در گواتمالا بودند که ناگهان را فوران یک کوه آتشفشان روبرو شدند. این فوران به آنها آسیبی نرساند و کوهنوردان موفق شدند از فاصله نزدیک، لحظه فوران را تماشا و فیلم برداری کنند. تصاویر این حادثه را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۸۶۰۲۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۲
حسینیه تابناک؛
حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام از نوادگان پیشوای دوم شیعیان و مکنیٰ به ابوالقاسم و ابوالفتح، در چهارم ربیع الثانی ۱۷۳ ه. ق در مدینه متولد شد و در پانزدهم شوال ۲۵۲ ه. ق در شهرری وفات یافت. مرحوم آیت الله بهجت به ساکنان تهران فرمودند: شما در جوار گنج الهی هستید و قدر آن را بدانید؛ مبارزه و مقابله با ستم، کرامت و عزت نفس از ویژگیهای شخصیتی حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) به شمار میرود. امام هادی (ع) در شأن و منزلت این محدث والامقام فرمودند: «ثواب زیارت عبدالعظیم حسنی در ری هم وزن با ثواب زیارت امام حسین (ع) در کربلاست.» نسب حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام با چهار واسطه به امام حسن مجتبی علیه السلام میرسد و حضرت از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) هستند. در سال ۱۷۳ هجری در مدینه به دنیا آمدند و هم عصر امام کاظم (ع)، امام رضا (ع)، امام جواد (ع) و امام هادی (ع) بودند. حضور مدیر کل ارتباطات آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) را در همین ارتباط میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۸۶۰۲۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۲
نبض خبر؛
مهریه یکی از چالش برانگیزترین بندهای ازدواج است اما فکر میکنید نمایندههای مجلس با چه میزان مهریهای عقد ازدواجشان را بسته اند؟ پاسخهای جالب نمایندههای مجلس دهم را به این سوال بشنوید.
کد خبر: ۸۶۰۱۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۱
نبض خبر؛
به مناسبت با روز جهانی معلولین، مراسمی برای دانش آموزان نابینا برگزار شد؛ دانش آموزانی که چیزهایی میبینند که ما نمیبینیم. گزارش تابناک را از این مراسم میبینید.
کد خبر: ۸۶۰۱۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۱
چرتکه؛
معمولا نرخ رسمی تورم با درک عموم متفاوت است؛ سوال اساسی این است که دلیل این تفاوت چیست؟ تلویزیون در گزارشی استدلالهایی در این زمینه مطرح کرده است.
کد خبر: ۸۶۰۱۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۱
نبض خبر؛
سردار سرتیپ امیرعلی حاجیزاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلام در دانشگاه علم و صنعت در خصوص آمادگی سپاه برای کمک به صنعت خودروسازی گفت: «اگر مسئولین بخواهند سپاه آماده کمک به خودروسازی است.» در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۸۶۰۱۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۱
نبض خبر؛
شب گذشته یک حمله مسلحانه در استراسبورگ فرانسه رخ داد که این گمان وجود دارد، تروریستی است. شبکه تلویزیونی فرانس 24 به نقل از یک خبرنگار حاضر در محل تیراندازی در استراسبورگ اعلام کرد: «تعداد افرادی که در مرکز این شهر تیراندازی کردند دست کم دو نفر بوده است.» تصاویر لحظات وقوع این حادثه و پس از آن را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۸۶۰۰۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۱
پشت صحنه؛
«نخستین انسان / First Man» فیلم ی زندگینامهای درام؛ محصول سال 2018 به کارگردانی دیمین شزل است. این فیلم داستان واقعی برنامه فضایی آپولو و تلاشهای ناسا در طی سالهای 1969–1961 برای فرستادن اولین انسان بر روی کره ماه به تصویر میکشد. تمرکز فیلم بر روی شخصیت نیل آرمسترانگ با بازی رایان گاسلینگ است. علاوه بر گاسلینگ، کلر فوی، کوری استول، کایل چندلر، جیسون کلارک و جان برنثال در این فیلم سینمایی مقابل دوربین لینوس ساندگرن بازی کردند. پشت صحنه این فیلم سینمایی را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۸۶۰۰۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۴
موزیک متن؛
«پیانو / The Piano» فیلم ی درام به کارگردانی جین کمپیون و محصول سال 1993 میلادی است. داستان فیلم به مقطعی از زندگی یک بانوی پیانیست لال بهنام «آدا» در اواسط قرن نوزدهم میلادی میپردازد. آدا (با بازی هالی هانتر) به همراه دختر خردسالش به جزیرهای دوردست میروند تا با مردی که پیش از آن هیچگاه او را ندیده ازدواج کند. موسیقی متن فیلم پیانو را مایکل نایمن ساختهاست. نایمن در سال 1993 برای موسیقی متن این فیلم جایزهٔ بهترین موسیقی متن را از انستیتوی فیلم استرالیا و انجمن منتقدان فیلم شیکاگو دریافت کرد و در زمان عرضه، بیش از یک میلیون نسخه فروخت. قطعه اصلی موسیقی متن این فیلم را به همراه تصاویری از این فیلم میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۸۶۰۰۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۴
کارتون؛
«زیگورد / زیگفرید / Sigurdr / Sigurðr» یکی از قهرمانان افسانهای اساطیر اسکاندیناوی و ژرمنها است که به عنوان شخصیت اصلی حماسه ولسونگا ساگا، و یکی از پهلوانان سرود نیبلونگها به شمار میرود. او به علت کشتن اژدهای فافنیر و شنا کردن در خون آن اژدها رویینتن شدهبود، ولی برگی به کمرش چسبیده بود و او از آن ناحیه آسیبپذیر بود و از همین ناحیه نیز به قتل رسید. زیگورد همچنین با خوردن مقداری از خون فافنیر توانایی برای درک زبان پرندگان را کسب کرد. او به عنوان زیگفرید یکی از قهرمانان سرود آلمانی نیبلونگها، و اپراهای ریشارد واگنر، با عنوانهای زیگفرید و گوتردامرونگ است. جی. آر. آر. تالکین کتابی درباره زیگفرید به نام افسانه زیگفرید و گودرون نوشته بود که در مه 2009 منتشر شد. انیمیشن کوتاه «زیگورد / Sigurdr» به کارگردانی مشترک لودویک بگ، توماس انجالبرت، متیو گابوئر، بوریس رودریگز و شارلوت والت محصول سال 2013 است و با تکیه بر این روایتی اسطورهای خلق شده است. این انیمیشن کوتاه فرانسوی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۸۶۰۰۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۴
موزیک خیابانی؛
موسیقی خیابانی که اکنون تماشا میکنید، اجرای درام خیابانی با استفاده از چند سطل است. نوازنده درام در سطحی از تسلط قرار دارد که با استفاده از ابعاد مختلفهای سطلهای مورد استفاده، سطوح مختلف صدا را استخراج کرده و یک اثر متفاوت را خلق کرده است. این اجرا را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۸۶۰۰۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۴