کلیات
فیلم در لغت به معنیِ «نوارِ نازک» از امولسیون فتوشیمیایی بر روی نوار سلولوئیدی گفته می شد و چون برای اولین بار، تصاویر متحرک، روی فیلم عکاسی ثبت میشد و به این وسیله، نمایش داده میشدند، این نام روی تصاویر متحرک ماند؛ البته امروز خود کلمه «فیلم» بهطور تخصصی فقط به تصاویر متحرک گفته میشود که در سینما نمایش داده میشوند، فیلمهایی که پس از پایان اکرانشان در سینما، از تلویزیون پخش شود را «فیلم سینمایی» میگویند و اگر از ابتدا فیلمی را مختص تلویزیون بسازند و ربطی به سینما نداشته باشد، به آن «فیلم تلویزیونی» میگویند. همچنین فیلمهایی که به صورت چند سری (اپیزود) یا قسمت باشد به آنها سریال میگویند. در نتیجه فیلمها به سه دسته شامل: فیلم سینمایی، فیلم تلویزیونی و سریال دستهبندی میشوند.
ریشه این نام در این واقعیت است که فیلم عکاسی بهطور تاریخی عنصر اساسی رسانه ضبط و پخش تصاویر متحرک به حساب میآمده. تولید فیلمها از طریق ضبط تصویر مردم و اشیاء واقعی با دوربین یا به وجود آوردن آنها از طریق تکنیکهای انیمیشن یا جلوههای ویژه است. فیلمها از مجموعهای از قابهای انفرادی تشکیل شدهاند که زمانی که به سرعت و پشت سرهم نمایش داده میشوند، توهم حرکت را در بیننده بهوجود میآورند. بر اثر پدیدهای به نام تداوم دید که بر اثر آن یک منظره برای کسری از ثانیه پس از از بین رفتن آن در حافظه میماند، چشمکهای بین تصاویر، قابل رویت نیستند. همچنین عامل ارتباط عامل دیگری است که باعث مشاهده تصاویر متحرک میگردد. این اثر روانی به نام حرکت بتا معروف است.
از نظر بیشتر کارشناسان، فیلم از انواع مهم هنر بهشمار میآید. فیلمها قابلیت سرگرم کردن، آموزش، روشنگری و الهام بخشیدن به بیننده را دارند. عوامل دیداری سینما، نیاز به هیچ نوع ترجمهای ندارد و قدرت ارتباطات جهانی را به یک محصول تصویر متحرک میبخشند. هر فیلم قابلیت جذب مخاطبان جهانی را دارد بهخصوص اگر از تکنیکهای دوبله یا زیرنویس که گفتار را ترجمه میسازد، بهره جسته باشد. فیلمها همچنین محصولاتی هستند که توسط فرهنگهای مشخص تولید شده و آن فرهنگها را منعکس کرده و همچنین از آنها تأثیر میپذیرد. صنعت فیلم بیش از یک سده است که در حال بینالمللی شدن است. یکی از واقعیتهای جهانی سازی این است که استودیوهای بزرگ هالیوودی صاحب سینماهای زیادی در کشورهای دیگر هستند بنابراین میتوانند از فروش گیشههای بینالمللی خود به صورت مستقیم درآمد به دست بیاورند. آن نوع فیلمهای گرانقیمت پرفروشی که هالیودد امروزه تمایل به ساخت آن دارد نمیتوانند تنها از راه فروش در بازارهای داخلی هزینههای تولید خودشان را برگردانند آنها نیاز به فروش در گیشههای بینالمللی دارند تا بتوانند سود تولید کنند.
تاریخچه فیلم
در اوایل دهه ۱۸۶۰ میلادی، با استفاده از وسایلی مانند زندهگرد و پراکسینوسکوپ، سازوکارهای تولید مصنوعی به وجود آمد و تصاویر دو بعدی متحرک به نمایش درآمدند. این ماشینها از انواع تکامل یافتهٔ ابزارهای سادهٔ اپتیکی مانند توریهای سحرآمیز بودند. این ابزار توان نمایش متوالی تصاویر با سرعتی را داشتند که در آن تصاویر به شکل متحرک به نظر میرسیدند. این پدیده، ماندگاری منظر نام گرفت. طبیعتاً، تصاویر میبایست بهطور دقیق طراحی میشدند تا اثر مورد نظر را داشته باشند، به همین منظور اصول زیربنایی خاصی بهعنوان بنیان ساخت فیلم انیمیشن در نظر گرفته شدند.
با پیشرفت فیلم سلولوئید به منظور عکاسی ثابت، امکان گرفتن عکس از اشیاء متحرکی که در حال حرکت بودند نیز ممکن شد. در مراحل اولیه فناوری گاهی لازم بود که شخص بیننده برای مشاهده تصاویر، در داخل دستگاه مخصوصی نگاه کند. در دهه ۱۸۸۰ میلادی، با ساخته شدن دوربین تصاویر متحرک، گرفتن تصاویر تکی و ضبط آنها بر روی یک حلقه ممکن شد که به سرعت به اختراع پروژکتور تصویر متحرک انجامید. این دستگاه نور را از فیلم پردازش و چاپ شده میگذراند و با کمک بزرگنمائی اپتیکی «تصاویر در حال حرکت» را بر روی پردهای (معمولاً نقرهای رنگ) نمایش میداد. این حلقههای فیلمهای نمایش داده شده به نام «تصاویر متحرک» معروف شدند. نخستین فیلمهای تصاویر متحرک، حالت صحنه ایستا داشتند و در آنها یک حادثه یا عمل، بدون هیچگونه ویرایش کردن یا دیگر تکنیکهای سینمایی، به نمایش درمیآمدند.
تصاویر متحرک تا پایان سدهٔ ۱۹ میلادی، تنها بهعنوان هنر دیداری به حساب میآمدند. اما ابتکار فیلمهای صامت ذهنیت مردم را نیز در اختیار گرفته بود. در آغاز سدهٔ ۲۰ میلادی، رفته رفته ساختار داستانی فیلمها شکل گرفت. در این دوره فیلمهایی به صورت صحنهٔ دنبالهدار ساخته شدند که در مجموع یک داستان را نقل میکردند. سپس این صحنهها جای خود را به صحنههای چندگانه از زوایا و ابعاد متفاوت دادند. تکنیکهای دیگر مانند حرکت دوربین نیز بهعنوان راههای اثرگذار در بیان داستان فیلم به کار گرفته شدند. صاحبان سالنهای تئاتر نیز به جای اینکه تماشاگران را در سکوت نگاه دارند، با در اختیار گرفتن یک پیانیست یا نوازندهٔ ارگ یا یک ارکستر کامل، به نواختن موسیقی، متناسب با فضای هر صحنه فیلم اقدام مینمودند. در آغاز دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، همراه بیشتر فیلمها، فهرست موسیقیهای فیلم هم عرضه میشدند. در محصولات شاخص، این موسیقیها با فیلم عرضه میگردید.
رشد صنعت سینما در اروپا با بروز جنگ جهانی اول متوقف گردید و این در حالی بود که صنعت فیلم در ایالات متحده با ظهور هالیوود به شکوفایی رسید. بههرحال در دهه ۱۹۲۰ میلادی، فیلمسازان اروپائی مانند سرگئی آینشتاین و فردریش ویلهلم مارنائو به همراهی مبتکر آمریکایی دی. دبلیو. گریفیت و دیگران، به ارتقاء سطح این رسانه پرداختند. در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، فناوریهای نو، الصاق حاشیهٔ صوتی گفتار، موسیقی و افکتهای صوتی متناسب با نوع صحنه به فیلم را ممکن ساختند. این فیلمهای صوتدار در آغاز با نام «تصاویر با صدا» یا «تاکیز» شناخته میشدند.
پیشرفت مهم بعدی در صنعت سینما، معرفی رنگ بود. اگرچه اضافه شدن صدا، به سرعت گسترش یافت اما رنگ به تدریج مورد استفاده قرار گرفت. بیشتر مردم رنگی بودن فیلم برایشان مهم نبود. اما همچنانکه روشهای پردازش رنگ بهبود مییافت و در مقایسه با فیلمهای سیاه و سفید قابل رقابتتر میگشتند، فیلمهای رنگی بیشتر و بیشتر تولید میشدند. این زمان هنگام پایان جنگ جهانی دوم بود. فیلم سازان آمریکایی رنگ را بهعنوان عنصر اصلی جذب مخاطب تشخیص دادند و از آن در رقابت با تلویزیون (که تا اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی به صورت رسانهای سیاه و سفید باقیمانده بود) مورد استفاده قرار داد. در پایان دهه ۱۹۶۰ میلادی، رنگ بهعنوان شیوه عادی کار فیلمسازان مطرح شد.
دهههای ۱۹۵۰، ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی شاهد تغییرات در روش تولید و سبک فیلم بودند. هالیوود جدید، موج جدید فرانسوی و ارتقاء فیلمهای فیلمسازان تحصیلکرده و مستقل؛ همه و همه از دگرگونیهایی بودند که فیلم، آنها را در نیمه دوم سده ۲۰ میلادی تجربه نمود.
در پایان سده ۲۰ و در آستانه ورود به سده ۲۱ میلادی، فناوری دیجیتال و استفاده از رایانهها، انقلابی در روش تهیه، پخش و نمایش فیلم پدیدآورد. استفاده از رایانهها برای ساختن جلوههای ویژه، پویانماییهای پیچیده و ضبط و پخش صدا نزدیک به واقعیت صحنه، دگرگونیهای فراوانی را سبب شد.
در آغاز دهه ۲۱ میلادی تلاشهایی برای تلفیق فیلم و واقعیت مجازی در جریان است. صنعت فیلمسازی در ایران بیش از صد سال است که راه اندازی شدهاست.
مراحل فیلمسازی
تعداد و نوع کارکنان لازم جهت تهیه فیلم بستگی به ماهیت آن دارد. بسیاری از فیلمهای حادثهای هالیوود نیاز به صحنه سازیهای کامپیوتری (سی.جی. آی) دارند که توسط یک دوجین عوامل قالبهای سه بعدی، انیمیشن کارها، روتوسکپی کارها و سازندگان تدارک میگردند. بههرحال، یک فیلم کم خرج مستقل توسط عوامل اصلی که معمولاً دستمزد کمی هم دارند قابل ساخت است. کار فیلمسازی در تمام نقاط دنیا با استفاده از فناوریها، سبکهای بازی و اقسام آن در حال انجام است. بودجه برخی از این فیلمها بسیار زیاد و در حد تعهد دولتی است مانند نمونههایی در چین و در مقابل برخی دیگر در حد فیلمسازی در سیستم استودیوی آمریکا هزینهبر هستند.
مراحل مرسوم فیلمسازی در ایران شامل پنج مرحله اساسی است:
-فیلمنامهنویسی
-پیش تولید
-تولید
-پس تولید
-توزیع (اکران)
مدت زمان لازم برای این مراحل معمولاً سه سال است. سال اول صرف مرحله «ارتقاء» است. در سال دوم مراحل «قبل از تولید» و «تولید» به انجام میرسند. سال سوم نیز به مراحل «بعد از تولید» و «توزیع» اختصاص مییابد.
ته چین؛
سبزی پلو و ماهی یکی از غذاهای پرطرفدار ایرانی است که جزو سنتهای نوروزی نیز محسوب میشود و بسیاری از خانوادهها به جز ایام معمول سال، وعده غذای نوروزیشان این غذا است. بخشی از آذریها سبزی پلو را با شیوه متفاوتی تهیه میکنند و به جای آبکش کردن برنج، سبزی پلو را با کته تهیه میشود. طرز تهیه این سبزی پلو ماهی که با ماهی قزل آلا تهیه میشود را در تابناک فرامیگیرید.
کد خبر: ۱۰۴۸۰۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۱
ریتم؛
«مازورکا چورو / Mazurka Choro » قطعهای از هیتور «ویلالوبس / Villa-Lobos» آهنگساز برزیلی است. مایکل لوکارلی آهنگساز و نوازنده گیتار کلاسیک این قطعه را اجرا کرده که در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۴۵۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۰
ته چین؛
شولی یزدی یا آش شولی یا اوماچو یکی از آشهای یزدی است که در حین سادگی، خوشمزه نیز هست. در اصل چاشنی این آش، سرکه است ولی میتوانید آن را با رب انار هم میل کنید. دستور پخت این آش را در تابناک فرامیگیرید.
کد خبر: ۱۰۴۵۹۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۰
ریتم؛
«نوکتورن در ر بمل ماژور / Nocturne en ré bémol» قطعهای از کلود-آشیل دبوسی آهنگساز فرانسوی است. آلن پلان پیانیست کلاسیک فرانسوی این قطعه را اجرا کرده که در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۴۵۹۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۹
ته چین؛
«شکلات / Chocolat» به خوراکیهای ساخته شده از کاکائو گفته میشود. این ماده غذایی پرطرفدار و انرژی زا، بهگونه ساده از ترکیب شیر، شکر، کره کاکائو و پودر کاکائو با نسبتهای دگرگون ساخته میشود. پیش از این طرز تهیه یک نوع شکلات را در تابناک فراگرفتهاید و اکنون نوبت به تهیه یک شکلات مرغوب است.
کد خبر: ۱۰۴۵۹۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۶
ریتم؛
«تکسیم تریو / Taksim Trio» از محبوب ترین گروه های موسیقی کشور ترکیه در سطح جهان است که از سال 2007 فعالیتش را آغاز کرد. اعضای این گروه، «حسنو شان اِندریجی /Hüsnü Şenlendirici» نوازنده کلارینت، «آیتاچ دوغان /Aytaç Doğan» نوازنده قانون و «اسماعیل تونچبیلک /İsmail Tunçbilek» نوازنده باغلاما هستند. یک اجرای متفاوت از گروه «تکسیم تریو / Taksim Trio» که آمستردام هلند ثبت شده را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۴۵۹۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۹
ته چین؛
کباب برگ یکی از انواع کبابهای پرطرفدار است که معمولاً با گوشت فیله یا راسته گوسفند و گوساله تهیه میشود. پیش از این طرز تهیه کباب برگ را در تابناک فراگرفتهاید. اکنون طرز دستور پخت کباب برگ تبریزی را که کباب کوبیده تلفیق شده و در توری پخته میشود را با آموزش جواد جوادی آشپز حرفهای فرامیگیرید.
کد خبر: ۱۰۴۵۹۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۵
ریتم؛
«برایم فرشتهای بفرست / Send Me An Angel» یکی از قطعاتی است که «جوزس کورایتیس / Juozas Kuraitis» نوازنده ساکسیفون با این ساز کاور کرده است. این اجرا را اکنون در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۴۵۹۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۸
ته چین؛
کتلت یا شامی کباب، یکی از پرطرفدارترین و لذیذترین غذاهای فست فود یا فینگرفود در ایران است که معمولاً در تهیه آن گوشت ماده اصلی است. کتلت کنجدی یکی از کتلتهای خوش طعم است که دستور پخت آن را با آموزش جواد جوادی آشپز حرفهای فرامیگیرید.
کد خبر: ۱۰۴۵۹۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۳
ریتم؛
«متاسفم برای درد / Sorry for the Pain» قطعهای از مایکل لوکارلی آهنگساز و نوازنده گیتار کلاسیک است. اجرای این قطعه را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۴۵۹۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۸
ته چین؛
مرغ تند تنوری یکی از غذاهای خوش طعم، تندی و دودی است که در فر تهیه میشود. طرز تهیه این مرغ را با آموزش جواد جوادی آشپز حرفهای فرامیگیرید.
کد خبر: ۱۰۴۵۹۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۲
ریتم؛
«جزیره مبارک / L'Isle joyeuse» قطعهای از کلود-آشیل دبوسی آهنگساز فرانسوی است. آلن پلان پیانیست کلاسیک فرانسوی این قطعه را اجرا کرده که در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۴۵۶۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۹
ته چین؛
ماهی کبابی یکی از انواع روشهای پختن کباب است. پیش از این طرز تهیه چندین نوع ماهی را به این شیوه فراگرفتهاید و اکنون نوبت فراگیری ماهی قزل آلای کبابی با آموزش جواد جوادی آشپز حرفهای است.
کد خبر: ۱۰۴۵۵۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۱
ریتم؛
«مرتب سازی / Ordering» قطعهای از رابرت دیلون است که گروه «ترد کاوست پرکاشن / Third Coast Percussion» اجرا کرده است. این اجرا که با مجموعهای از سازهای کوبهای ثبت شده را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۴۵۵۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۸
ته چین؛
خورش پیاز چغرتمه یکی از غذاهای خوش طعم گیلانی است طعم بسیار خوشمزه و تقریبا شیرینی دارد. این خورش معمولاً با برنج سرو میشود اما گروهی نیز آن را با نان میخورند. دستور پخت این خورش خوش طعم را در تابناک فرامیگیرید.
کد خبر: ۱۰۴۵۵۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۹
ریتم؛
«در ساحل برقصد / Kumsalda Dans» قطعهای از گروه «تکسیم تریو / Taksim Trio» است. اعضای این گروه، «حسنو شان اِندریجی /Hüsnü Şenlendirici» نوازنده کلارینت، «آیتاچ دوغان /Aytaç Doğan» نوازنده قانون و «اسماعیل تونچبیلک /İsmail Tunçbilek» نوازنده باغلاما هستند. اجرای زنده این قطعه را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۴۵۵۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۸
ته چین؛
کوکوی یکی از غذاهای معروف در آشپزی ایرانی است. ماده اصلی کوکو تخم مرغ است و در طبخ انواع مختلف این غذا از سبزی، پیاز، سیر، فلفل دلمهای، قارچ، سیب زمینی و ادویه بهطور معمول استفاده میشود. کوکو معمولاً به صورت پهن و گرد یا بیضی درست میشود. پیش از این طرز تهیه شماری از انواع کوکو را در تابناک فراگرفتهاید. اکنون نوبت فراگیری کوکو استرالیایی است.
کد خبر: ۱۰۴۵۵۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۸
سکانس طلایی؛
فیلم سینمایی «مردن به وقت شهریور» به نویسندگی و کارگردانی هاتف علیمردانی محصول سال 1392 است. سینا ملکی برای قبولی در کنکور فقط چند ماه فرصت دارد. از یک سو بنیاد متزلزل خانوادگی و از سوی دیگر آشنایی او با یک جوان خیابانی عاشق موسیقی ماجراهایی را برای او رقم میزند و در آخر با معلوم شدن یک سری اتفاقات جوان عاشق موسیقی تصادف کرده و در اینجا هم پرده از بعضی رازهای دیگر گشوده می شود. حمید فرخنژاد، هانیه توسلی، نازنین بیاتی، ترلان پروانه، نوید لایقی مقدم، صبا گرگین پور، ملیسا ذاکری، مهرداد ماکویی، پروین ملکی و فاطمه مرتاضی در این فیلم مقابل دوربین مهدی جعفری بازی کردند. افشین عزیزی موسیقی متن این فیلم را ساخت و امیر ادیبپرور این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۰۴۵۵۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۷
ریتم؛
«پرلود پروانه / Prelude to a Butterfly» قطعهای از مایکل لوکارلی آهنگساز و نوازنده گیتار کلاسیک است. اجرای این سولو گیتار را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۴۵۵۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۷
سکانس طلایی؛
فیلم سیتمایی «سینما خر» (مشمشه) به نویسندگی و کارگردانی شاهد احمدلو محصول سال 1397 است. مِشمِشه مرضی است مسری که بیشتر در اسب، استر و خر دیده شده و به انسان نیز قابل سرایت است! در واقع همین امر دستمایه سوژه اصلی این فیلم شده است؛ فیلم یک طنز موقعیت است و داستان یک گروه فیلم برداری را روایت می کند که در حال ساخت فیلم ی هستند؛ آنان برای چند سکانس از فیلم احتیاج به یک خر دارند و همین امر کل گروه را با ماجراهای مختلفی مواجه می کند… . بهناز توسلی، محسن دلیخون، بابک نوری، سحر صباغ سرشت، پوریا شکیبایی، حسن رضایی، فاطمه شکری، محمدرضا داوودنژاد و... در این فیلم مقابل دوربین محسن فلاحی بازی کردند. ستار اورکی موسیقی متن این فیلم را ساخت و کاوه ایمانی این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۰۴۵۵۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۶