کاتولیسیزم یکی از شاخههای مهم مسیحیت میباشد که پیروان بیشتری از شاخههای اصلی دیگر مسیحیت یعنی ارتدکس و پروتستان دارد ( هم اکنون ۱.۱ میلیارد مسیحی کاتولیک در جهان هستند). در عربی، کاتولیک را «جاثلیق» میگویند که اصطلاحا به پیشوای دینی مسیحیان شرقی گفته میشده است.
به گزارش پایگاه خبری «تازه»، کلیسای تاریخی کاتولیک رومی، ۶۶ جزوه کتاب مقدس را به عنوان کلام خداوند پذیرفته است. این کلیسا جزوههای «آپوکریفا» (آپوکریفا یا اَسفار مشکوک در اصطلاح به کتابهایی باستانی با محتوای یهودی و مسیحی گفته میشود که برخی از گروههای یهودیت، کاتولیک، ارتدکس و پروتستان، آنها را نیمهشرعی نامیدهاند) را نیز به عنوان الهام خدا قبول دارد. همچنین کاتولیکها سنتهای کلیسایی را نیز هم پای کتاب مقدس مرجع اقتدار خود میداند. از اینرو سلسله مراتب کلیسایی در نزد کاتولیکها از اهمیت ویژهای برخوردار است. در همین زمینه باید گفت که؛ اولین مبلغ دینی کاتولیکها کشیش سپس اسقف و بعد اسقف اعظم و بالاتر از آن کاردینال و بالاترین مقام پاپ است. پاپ در کشور واتیکان که در دل شهر رم است زندگی میکند. گروه تولید «تازه» در این جستار میکوشد نقش هر کدام از مراتب روحانیون کلیسای کاتولیک را توضیح داده و به ارائه مختصری از سابقه تاریخی آن بپردازد.
کشیش:این واژه از لحاظ ریشه شناسی از بزرگتر و ارشد گرفته شده و معنی sacerdos را در خود دارد که درزبانهای انگلیسی، فرانسه وآلمانی هیچ معادلی ندارد. کشیش مجری نیایش الهی و به ویژه بلند مرتبه ترین اقدام نیایش یعنی از خودگذشتگی است. در کلیسای کاتولیک رومی به مردی که به مدت ۶ تا ۷ سال نزد یک اسقف آموزش دینی دیده باشد کشیش گفته میشود. پس از این دوره آموزشی، فرد کشیش شده اجازه برگزاری موعظه دینی و انجام آیینهای دینی را دریافت میکند. از وظایف مهم هر کشیش اجرای آیینهای عشای ربانی است.معادل کشیش در اسلام «آخوند» و در یهودیت «خاخام» نامیده میشود.
کشیش دو درجه دارد، درجه کامل و تمام و درجه ناتمام. درجه اول متعلق به اسقف است. اسقف در حقیقت یک کشیش است او مراتب کشیشی را گذرانده و تمام رسوم دینی را کامل کرده است. درجه دوم متعلق کشیش است، که به واسطه این مقام او قدرت ارائه قربانی ( به طور مثال آیین عشای ربانی و نان و شرابی که در این مراسم خورده میشود) را به دست میآورد، و میتواند گناهان را ببخشد، تقدیس کند، موعظه کند، و به طور کل وظایف عبادی را انجام داده و کارکردهای کشیشی خود را تحقق بخشد. همچنین در سنت شرقی و رومی، تنها مردان میتوانند کشیش شوند، قانوناً تنها مردهای بالای 30 سال میتوانند کشیش شوند، اگرچه با تشخیص اسقف میتوان استثناتی نیز لحاظ کرد . به عنوان یک قانون کلی، کشیشها در آیین کاتولیک نمیتوانند ازدواج کنند، اما مردان متأهل میتوانند کشیش شوند و این امر نیز مستلزم قوانین خاصی است.
اسقف:اسقف عضو تعیین شده روحانیت مسیحی است که به طور کلی به امور حکومتی و نظارتی گماشته میشود. در مسیحیت اسقف مسئولیت کشیش ارشد دارد و به ریش سفیدان ماند. در کلیسای کاتولیک روم، ارتدکس شرقی، کلیساهای ارتودکس آسیایی، کلیسای آشوری، در کلیساهای کاتولیک مستقل و در کلیساهای وابسته به کلیسای انگلیس، اسقف جانشین پاپ بوده که طبق یک مسیر مستقیم تاریخی بر میگردد به دوازده حواریون مسیح. در داخل این کلیساها، اسقف میتواند مقامهای روحانی، از جمله اسقفهای دیگر را، تعیین کند. اسقفها در میان رهبران کلیسای کاتولیک و کلیسای ارتدکس شرقی از اهمیت ویژهای برخوردارند. اسقفها عموماً مسئول هدایت منطقهای هستند که بسیار پرجمعیت است.
اسقف اعظم:در مسیحیت اسقف اعظم، اسقف ترفیع یافتهای است که رئیس یک قلمرو خاص زیر نظر اسقف است که از نظر اندازه، تاریخ و یا هر دو، ناحیه کلیسایى زیر نفوذ اسقف اعظم نامیده میشود. زمانی که یک اسقف، اسقف اعظم میشود، هیچ آداب خاصی درباره او صورت نمیگیرد، اما زمانی که فرد به درجه اسقفی نائل میشود، طی مراسم ویژهای منصوب میشود اسقف اعظم الزاما قدرت بیشتری از اسقفها ندارد، اما مسئولیت قلمروهایی را در اختیار دارد که بلند آوازهتر و مشهورتر است. اسقف اعظم نمیتواند ردایی را که پاپ و کاردینالها برتن میکنند، بپوشد. برخی به صورت نادرست سنت تیموتی و تیتوس شاگران سنت پل را به عنوان اولین اسقفان اعظم کلیسا معرفی کردهاند. احتمالا آنها اسقف اعظم اما در معنای وسیعتر بودهاند، یکی از آنها اسقف اعظم آسیای صغیر و دیگری اسقف اعظم جزیره کرت بوده است.
کاردینال:در کلیسای کاتولیک رم کاردینال شخص عالی مقامی است که در دومین مقام پس از پاپ قرار دارد. واژه کاردینال از ریشه لاتین cardo به معنای پاشنه مشتق شده است، چرا که کاردینالها به عنوان «لولای درِ کلیسا» به شمار میروند. روی هم رفته، کاردینالها، شورای سرّی کاردینالهای انتخاب پاپ را تشکیل میدهند. کاردینالها به سه درجه تقسیمبندی میشوند: کاردنیال اسقفها، کاردینال کشیشها و کاردینال دیکونها. پاپ، کاردینالهای تازهای نیز منصوب کرده است که کاردینالهای شورای کلیسایی نامیده میشوند. در برخی مواقع از کاردینالها به عنوان «پرنسهای کلیسا» نام برده میشود. این طبقه از روحانیان کاتولیک مهمترین مشاوران پاپ هستند و بسیاری از آنها در سازمان اداری واتیکان مشغول فعالیت بوده و بر اداره مقر پاپ نظارت دارند. علاوه بر این، آنها مسئول انتخاب پاپها هستند و عدهای از آنها در فاصلهای که پاپ از دنیا میرود و تا انتخاب پاپ بعدی مسئولیت کلیسا را بر عهده دارند.
از قرن ۱۳ کاردینالها با لباس رسمی قرمز رنگشان شناخته میشوند که این رنگ نماد اشتیاق آنها برای مرگ در راه ایمان در صورت لزوم است. کاردینالها همچنین بالای نشان خود کلاه لبهدار و منگولهدار بزرگی به نام galero قرار میدهند که نماد باستانی ادارهای است که در آن خدمت میکنند. از سال ۱۶۳۰، کاردینال به عنوان یک لقب محسوب میشود که درست پس از نام خانوادگی آنها قرار گرفته و جزئی از نام آنها تلقی میشود و پیش از آن واژه Eminence را به کار میبرند که به معنای عالی مرتبه است. مانند عالی جناب تئودور کاردینال مک کریک، اسقف واشنگتون.
پوشش رسمی یک کاردینال
کاردینالها همیشه در طول تاریخ پاپ را انتخاب نمیکردند، بلکه انتخاب پاپ در اصل به عهده مردم رم بود، اما طی قرون وسطی انتخاب پاپ به کاردینالها واگذار شد. پاپ میتواند اعضای شورای کاردنیالهای انتخاب پاپ را تغییر دهد. پاپ ژان پل دوم، در سال ۲۰۰۳، ۳۱ کاردینال را به کاردینالهای شورای کلیسایی افزود و تعداد کاردینالهای این شورا را به ۱۳۵ از ۱۹۴ کاردینال شورای انتخاب پاپ رساند. در سال ۲۰۰۵ تعداد کاردینالهای شورای انتخاب پاپ به ۱۱۷ نفر رسید.
پاپ:پاپ لقب رهبر کاتولیکهای جهان است. وی والاترین و مقدسترین مقام مذهبی در کلیسای کاتولیک روم است که بالاترین مقام مذهبی در کلیسای کاتولیک محسوب میشود. واژه پاپ، معنای پدر در زبان لاتینی را میدهد. پایتخت پاپ کشور کوچک و سمبولیک واتیکان است. پاپ کنونی بندیکت شانزدهم خوانده میشود که پس از درگذشت ژان پل دوم به این مقام رسیده است.
پاپ توسط روحانیون مقیم رم و اطراف آن انتخاب میشد. در سال ۱۰۵۹، حق انتخاب به کاردینالهای کلیسای مقدس رم داده شد و در سال ۱۱۷۹، حق رای تمامی کاردینالها، یکسان اعلام شد. پاپ اوربان ششم که در سال ۱۳۷۸ انتخاب شد، آخرین پاپی بود که در زمان انتخاب کاردینال نبود. قانون کلیسا میگیود که اگر یک فرد غیر روحانی انتخاب شود باید از رئیس مجمع کاردینالها تقدیس اسقفی بگیرد. در قوانین کنونی کلیسا، پاپ توسط کاردینالهایی که کمتر از ۸۰ سال دارند، انتخاب میشود. برای پاپ القاب متعددی بکار رفته و میرود از جمله؛ اسقف رم، جانشین مسیح، خادم خادمان خدا، جانشین شاهزاده حواریونف کاهن بزرگ و پیشوای مذهبی.
نشان پاپی دفتر رسمی پاپ در «کلیسای سنت جان لاتران» و اقامتگاه رسمی او «قصر واتیکان» است. او یک قصر تابستانی در قلعه گاندولفو (در نزدیکی شهر باستانی آلبالونگا) دارد. در گذشته، اقامتگاه رسمی پاپ، قصر لاتران بود که توسط امپراطور رم، کنستانتین اول، اهدا شده بود. حوزه قضایی روحانی پاپ (مقر پاپ) متفاوت از حوزه دنیوی (شهر واتیکان) است.
دفتر رسمی پاپ در «کلیسای سنت جان لاتران»