ماجرای مافیای دارو در ایران

دکتر رسول دیناروند در گفت‌وگو با مهر اظهارداشت: من فکر می کنم در ایران استفاده از کلمه مافیا را زیاد به کار می بریم و این به خاطر این است که چون شفاف اداره نمی شود و قوانین برای همه حاکم نیست و مردم و مسئولین از این واژه زیاد استفاده می کنند و کلمه مافیا فقط برای دارو استفاده نمی شود.

وی تاکید کرد: به نظر من وقتی زیادی از کلمه مافیا استفاده می کنیم، بنابراین هر نوع تخلفی را مافیا می گوییم. اما آنچه مسلم است اینکه، در حوزه دارو حتما تخلف، قاچاق، سوءاستفاده و... وجود دارد اما لزوما یک تخلف سازمان یافته مافیایی نیست. یعنی، بر اساس تعریف بین المللی مافیا، این تخلفات را نمی توان مافیا نام گذاشت.

دیناروند ادامه داد: اما اگر هر تخلفی، سوءاستفاده و رانتی را فکر کنیم، اسمش مافیا است، بله خب در ایران وجود دارد. چون مطمئنا هنوز فاصله داریم با شفافیت و رعایت کامل قانون. چون اگر قرار بود اینها به طور صد درصد درست می شد، این همه قاچاق نباید در کشور اتفاق می افتاد. نه تنها در مورد دارو، در مورد هر چیزی.

معاون وزیر بهداشت به طبقه بندی شدن کالاهای وارداتی و تاثیر آن بر قاچاق کالا اشاره کرد و افزود: به موجب برنامه هایی که دولت در گذشته اجرا کرد، واردات برخی کالاها گروه بندی شد. یعنی از گروه یک تا 10. گروه یک و دو، ارز مرجع می گرفت و گروه 3، 4 و 5، ارز مبادلاتی می گرفت و واردات گروه 6 به بعد ممنوع شد و ارز به آنها تعلق نمی گرفت. بعدا گروه 6 و 7 و 8 را اعلام کرد که می توانند با ارز خودشان واردات داشته باشند و گروه 9 و 10 نمی توانند واردات ممنوع شد و در نهایت با گروه 10 باقی ماند که نه با ارز خودش و نه ارز مبادلاتی نمی توانست واردات داشته باشد و بسیاری از کالاها را در سطح فروشگاهها و سوپرمارکت ها می بینیم که از نظر ما گروه 10 هستند. یعنی به عنوان سازمان غذا و دارو، فرآورده های وارداتی غذایی و... که گروه 10 هستند و این گروه 10 چه جوری وارد کشور شده است؟ قاچاق.

وی گفت: این چه قاچاقی است که توزیع رسمی دارد؟ یعنی همه فروشگاهها دارند و تنها در تهران نیست.

رئیس سازمان غذا و دارو در ارتباط با وجود مافیای دارو در درون سازمان نیز اظهارداشت: داروی قاچاق، دارویی است که مجوز ندارد. بنابراین، اگر تخلفی صورت گرفته باشد در دستگاه دولتی، تخلفش باید از این نوع باشد که چرا مجوز واردات به آن دارو نداده است. چون کالای قاچاق، کالایی است که مجوز واردات ندارد و در مورد دارو، ما باید مجوز بدهیم که وارد بشود. دارویی که مجوز سازمان غذا و دارو را ندارد، یعنی اینکه سازمان با واردات آن مخالف بوده و قطعا برای آن دلایلی وجود داشته است. اینجا نمی توان فکر کرد خیلی تخلف صورت گرفته است، بلکه تخلفی که صورت می گیرد برعکس این است. یعنی، تخلف در مورد داروهایی است که مجوز دارند و وارد شده اند اما ثبت نشده اند.

دیناروند ادامه داد: نمونه هایی داریم که سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت به آنها مجوز داده اند اما فرایند ثبت را طی نکرده اند و از این موارد در سالهای 90 و 91 و به خصوص نیمه اول سال 92، نمونه های زیادی داریم. فرآورده هایی که بدون اینکه مراحل ثبت را طی کنند، وارد کشور شده اند و آن هم با مجوز. به نظر من در مورد اینها حتی اگر سوء نیتی هم نبوده، بالاخره یک تخلف است و دلیل آن هم کمبودهای دارویی بوده است. یعنی وقتی کمبود دارویی بوده است، گفته اند از هر جای دنیا دارو را بیاورید و من خودم شنیدم از یکی از همین وزرای قبلی که گفت من دست قاچاقچیان را می بوسم اگر کمبودهای دارویی از هر طریقی تامین شود.