ابراهیم متقی در دنیای اقتصاد نوشت:
مذاکرات نیویورک، فرصت مطلوبی برای دیپلماسی هستهای ایران به وجود آورد تا به موازات طرح موضوعات چندجانبه، مسائل دوجانبه نیز در فرآیند رسيدن به توافق عمومی بین ایران و کشورهای 1+5 به وجود آید.در شرایطی که تا زمان نهایی شدن موافقتنامه مشترک ایران و گروه 1+5 کمتر از 2 ماه دیگر باقی مانده است، در سفر نیویورک تیم دیپلماتیک وزارت امور خارجه، شرایط برای پیگیری ساز و کارهای نیل به توافق بهوجود آمد؛ اما جهتگیری ایران و اعضای 1+5 در مورد تعداد سانتریفیوژها، جایگزینی سانتریفیوژهای نسل سوم و ایجاد گسست بین آبشارهای غنیسازی را باید در زمره اختلافات موجود در روابط ایران با کشورهای 1+5 دانست.
در این مرحله تلاش میشود تا موقعیت ایران به لحاظ قابلیتهای تولیدی در روند غنیسازی اورانیوم کاهش یابد اما تجربه تعليق فرآيند غنيسازي اورانيوم در سال 2003 بيانگر آن است كه آمريكا و جهان غرب هيچگونه امتياز واقعي در برابر انعطافهاي راهبردي ايران ايجاد نميكنند. در اين شرايط حتي ميتوان اين موضوع را مطرح كرد كه اگر ايران روند غنيسازي خود را در وضعيت تعليق قرار دهد، آيا آمريكاييها تمامي تحريمها و محدوديتهاي اعمالشده عليه ايران را حذف خواهند كرد؟ ارزيابيهاي تاريخي سياست راهبردي آمريكا بيانگر آن است كه انجام چنين اقدامي حتي در شرايطي كه ايران غنيسازي را در وضعيت تعليق كامل قرار دهد، كار دشواري خواهد بود. این در حالی است که سیاست رسمی کشور در ادامه روند غنیسازی به موازات ادامه مذاکرات هستهای قرار گرفته است.
ایران اعتقاد دارد که راستیآزمایی هیچ مغایرتی با روند غنیسازی و ارتقای سانتریفیوژها ندارد. مذاكرات هستهاي ايران و كارگزاران ديپلماتيك كشورهاي گروه 1+5 از 15 سپتامبر 2014 آغاز شد. طبعا فرآيند جديد مذاكرات هستهاي بايد ماهيت ملموس، عيني و معطوف به حل موضوعات داشته باشد.
اما در روزهای آخر مذاکرات هستهای در نیویورک، شاهد موضعگیریهای متفاوت مقامهای غربی در رابطه با پیشرفت مذاکرات بودیم؛ از یک طرف اشتاین مایر وزیر امور خارجه آلمان از نزدیکی بیسابقه مواضع طرفین به یکدیگر سخن میگوید و از طرف دیگر لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه اعلام کرده که پیشرفت چشمگیری در گفتوگوهای هستهای به وجود نیامده است. در این رابطه باید توجه کرد که مواضع کشورهای 1+5 نسبت به یکدیگر، هماهنگ است، اما در این بین تفاوت در پردازش موضوع وجود دارد. تمامی اعضای گروه بر کاهش قابلیت ایران در غنیسازی اورانیوم تاکید دارند؛ اما چگونگی و فرآیند نیل به این وضعیت متفاوت به نظر میرسد. به همین دلیل است که در مذاکرات دو جانبه ممکن است بعضی توافقات به وجود آید اما روندهای معطوف به مذاکرات چندجانبه، ماهیت کاملا متفاوتی خواهد داشت. این در حالی است که روند تصمیمگیری در قالب مذاکرات هستهای، ماهیت جمعی دارد و بنابراین مذاکرات دوجانبه را نمیتوان محور تصمیمگیری گروه 1+5 دانست.