یک سال پس از سفر هیأتی بزرگ به هند برای بررسی کیفیت برنج وارداتی، شهروند روزنامه وابسته به هلال احمر ادعاهای جالبی در این باره مطرح کرده است. شرایط مذاکرات هسته‌ای، صادرات نفت در دوره پس از وضع تحریم‌ها و ادعای روزنامه جوان درباره تلاش دولت برای رقیب‌تراشی برای خود، دیگر مطالب مهم روزنامه‌های دوشنبه هستند.
ابهام‌های تازه در پرونده برنج‌های آلوده در سایه هزینه سفر
نمایندگان به هند
شهروند در مطلبی با روتیتر
«یک سال از سفر هیأت ١٨ نفره تفحص به هندوستان گذشت اما خبری نیامد» و تیتر
«ابهام‌های تازه در پرونده برنج‌های آلوده» نوشته است: بهمن ٩٢ هیأتی ١٨ نفره از ایران برای بررسی وضع برنج‌های وارداتی، به مدت ۶ روز به کشور هند سفر کردند تا خیال مردم را از شایعه‌ها راحت کنند و بگویند که چه نوع برنجی وارد ایران می‌شود. این هیأت متشکل از نمایندگان کمیسیون کشاورزی و بهداشت و درمان مجلس، نمایندگان وزارت جهاد کشاورزی، نماینده بخش آزمایشگاهی و کنترل کیفیت سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت و مجمع واردکنندگان برنج بود. آن‌ها رفتند و آمدند اما دستاورد هریک از اعضای این هیأت ایرانی پس از پایان سفر درخصوص آلودگی برنج‌های وارداتی هندی متفاوت بود و شک‌ها را بیشتر کرد که اصلا چنین سفری درست بوده است یا خیر؟
در این حوزه، سازمان غذا و دارو پس از گذشت یک‌سال، هنوز نتایج آزمایش ۴۶ کیلوگرم نمونه برنج خط تولید ٩ کارخانه فرآوری برنج کشور هندوستان را به سازمان‌ها و عموم مردم اطلاع‌رسانی نکرده و همچنان شبهاتی در تأمین هزینه‌های سفر این هیأت وجود دارد. برخی اعضای این تیم اظهار داشته‌اند که در این سفر از ٩ کارخانه فرآوری برنج هندی بازدید به عمل آمده که نمونه‌هایی برنج از خط تولید این ٩ کارخانه به منظور بررسی از نظر بهداشتی به ایران آورده شده که درحال حاضر در آزمایشگاه وزارت بهداشت و درمان مورد آزمایش و بررسی قرار گرفته‌اند. همچنان قرار است به‌زودی نتایج آزمایشات برنج نمونه‌برداری شده اعلام شود.
اما مسئول تیم اعزامی به هند تأکید دارد که آوردن نمونه‌های برنج از خط تولید ٩ کارخانه فرآوری برنج هندی به منظور بررسی از نظر بهداشتی، کذب محض است. در این راستا یک منبع آگاه در مجلس گفته است که با پیگیری‌های صورت‌گرفته، ۴۶ تا ۴٩ کیلوگرم برنج ازخط تولید ٩ کارخانه فرآوری برنج هندی به‌عنوان نمونه جهت آزمایش و بررسی به آزمایشگاه وزارت بهداشت آمده است و ادعای سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس درباره نیاوردن نمونه‌های برنج از خط تولید ٩ کارخانه فرآوری برنج هندی نادرست است. همچنین تناقض در اعلام نتایج اولیه آزمایش نمونه‌های برنج هندی از سوی اعضای هیأت هم با توجه به جلسات صورت‌گرفته در سازمان غذا و دارو، مدرکی دیگر درخصوص آلودگی برنج‌های هندی بود، به‌طوری که در ابتدا آلودگی دو نمونه از برنج‌های هندی تأیید شد، اما در‌‌نهایت سازمان غذا و دارو این تأییدیه را تکذیب کرد و عملیات فرآوری دو کارخانه را از نظر فنی و بهداشتی مشکوک اعلام کرد.
پس از گذشت یک سال، هنوز تأمین هزینه‌های سفر این هیأت شفاف‌سازی نشده است که به طور حتم شفاف‌سازی این موضوع می‌تواند در صحت گزارش نتایج سفر بسیار موثر باشد. مهرداد بائوج‌لاهوتی یکی از نمایندگان مجلس اولین فردی بود که کلید شک و شبهه‌دار بودن تأمین هزینه‌های سفر این تیم را زد که در این راستا بار‌ها برخی نمایندگان با مصاحبه با منابع دیگر خبری اعلام کردند که نمایندگان حاضر در هیأت با هزینه مجلس و با هماهنگی آقای لاریجانی به کشور هند سفر کرده‌اند.
سیدهدایت حسینی، مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآورده‌های خوراکی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، درخصوص نتایج نهایی آزمایش میزان فلزات سنگین در نمونه‌های برنج هندی در وزارت بهداشت و درمان پس از گذشت یک سال گفت: میزان فلزات سنگین موجود در نمونه‌های برنج خط تولید ٩ کارخانه فرآوری برنج هندی در آزمایشگاه وزارت بهداشت و درمان منطبق با شرایط استاندارد ایران بود که به دلیل انطباق با شرایط استاندارد نتایج به عموم مردم اطلاع‌رسانی نشده است. او به «شهروند» تصریح کرد: گزارش دستاورد این سفر به مجلس شورای اسلامی و سازمان‌های ذیربط ارجاع شده است. حسینی، درخصوص تشکیک در تأمین هزینه‌های سفر هیأت ایرانی به هند، گفت: هزینه‌های سفر هیأت ایرانی به هند از سوی مجلس پرداخت شده است به همین دلیل تشکیک درخصوص هزینه‌های این سفر را تکذیب می‌کنم.
مهرداد بائوج‌لاهوتی، مجدد در پاسخ به اینکه آیا گزارش دستاورد سفر هیأت ایرانی به مجلس ارجاع شده است، گفت: سؤال من فقط این است که این هیأت ۴ نفره از نمایندگان مجلس با هزینه مجلس به هند رفتند یا با هزینه واردکنندگان؟ اگر این نمایندگان با هزینه مجلس رفتند به‌طورحتم منافع ملی را در نظرخواهند گرفت، اما اگر با هزینه واردکنندگان برنج رفتند بی‌شک منافع آن‌ها را در نظر می‌گیرند و نمی‌توانند غیر از منافع واردکنندگان درخصوص منافع ملی اظهارنظر و گزارش دقیقی اعلام کنند. نماینده مردم لنگرود در مجلس، تصریح کرد: وقتی برخی نمایندگان از همین مجلس شورای اسلامی با هزینه واردکنندگان برنج برای تهیه گزارش به کشور هندوستان می‌روند، بی‌شک نتیجه آن واردات بی‌رویه و آلوده برنج خواهد بود. عضو کمیسیون عمران مجلس، با تأکید بر اینکه هنوز گزارشی از دستاورد سفر هیأت ایرانی به هند به دیگر نمایندگان مجلس ارسال نشده است، گفت: برنج‌های وارداتی آلوده هستند و شکی در این امر به هیچ عنوان وجود ندارد.
جمیل علیزاده‌شایق دبیر انجمن برنج، مسئول دیگری است که در این حوزه خبر‌های دسته اول‌تری دارد و به «شهروند» گفت: پس از بازگشت این هیأت ایرانی از سفر، طبق روال گذشته جلسه کمیسیون سلامت وزارت بهداشت و درمان تشکیل شد و در این جلسه از هیأت ایرانی خواهان ارایه گزارش سفر شدیم، اما هیأت ایرانی هیچ گزارشی از دستاورد سفر خود به هندوستان ارایه نداد. او با یادآوری تشکیل جلسه از سوی اتاق بازرگانی ایران درخصوص بررسی نتایج سفر، افزود: در جلسه اتاق بازرگانی پرده از رازی گشوده شد که تا به آن لحظه از سوی وزارت بهداشت و درمان مطرح نشده بود به‌طوری که درآن جلسه مشخص شد که میزبان سفر هیأت ایرانی به هند انجمن واردکنندگان برنج بوده یعنی این هیأت ١٨ نفره با هزینه مجمع واردکنندگان به کشور هند سفر کرده‌اند.
وی ادامه داد: پس از اینکه یکی از اعضای هیأت‌مدیره مجمع واردکنندگان در اتاق بازرگانی این گاف را داد، هیأت‌مدیره مجمع پس از پایان جلسه این فرد را به دلیل اشتباهش توبیخ کرد. دبیر انجمن برنج کشور، گفت: در آن جلسه رئیس اتاق بازرگانی ایران این موضوع را زیر سؤال برد که لزومی نداشت این هیأت ١٨نفره با هزینه مجمع واردکنندگان به کشور هند سفر کنند بنابراین عملکرد این انجمن خود شک و شبهه دارد.
وی با اشاره به سفر دیگر هیأت ایرانی به پاکستان و تایلند ادامه داد: در جلسه چندماه پیش کمیسیون سلامت مقرر شد که هیأت‌هایی به منظور بررسی سلامت برنج‌های وارداتی به پاکستان و تایلند اعزام شوند که درحال حاضر به‌عنوان عضوی از کمیسیون سلامت وزارت بهداشت و درمان نمی‌دانم که هیأت ایرانی سفر به پاکستان و تایلند را انجام داده است یا خیر؟ زیرا کمیسیون سلامت دیگر انجام هر گونه سفری را علنی و رسانه‌ای نمی‌کند و همچنین مدت زمان زیادی است که کمیسیون تشکیل جلسه نداده است.
وی با بیان اینکه هنوز گزارشی از دستاورد سفر هیأت ایرانی به هند ارسال نشده است، گفت: این هیأت‌رئیسه مجلس است که باید خواهان ارایه گزارش از این ۴ نفر نمایندگان مجلس باشد، به همین دلیل بی‌شک بسیاری از مسئولان ازجمله هیأت‌رئیسه مجلس هم خواهان مسکوت ماندن این پرونده است. به‌طورحتم لابی قدرتمند واردکنندگان و برخی از کارخانه‌های بسته‌بندی برنج، هرگونه اظهارنظر واقعی درباره سلامت برنج‌های وارداتی از هند را که مشکوک به آلودگی هستند، بایکوت کرده است، زیرا اگر مجمع واردکنندگان هزینه سفر هیأت ١٨ نفره ایرانی را تقبل کرده‌باشد می‌تواند، می‌ه‌مان را نمک‌گیر کرده باشد که میهمانان نمی‌توانند آن‌طور که باید گزارش علنی و برخلاف میل مجمع واردکنندگان ارایه دهند. به هر سو حالا داستان گزارش سفر و آزمایش سلامت برنج‌های هندی در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است، و مسئولان اجرایی کشور به‌ویژه هیأت‌رئیسه مجلس باید برای آن فکری کنند.
رصد صادرات نفت پس از تحریمهادنیای اقتصاد گزارش بانک مرکزی از تولید و صادرات نفت در سال‌های اخیر را مورد توجه قرار داده و نوشته: آمارهای بانک مرکزی حاکی از آن است که مقدار تولید و صادرات نفت (شامل نفت خام و فرآورده‌های نفتی) در سال ۹۲ به کمترین میزان خود طی سال‌های ۸۹ تا ۹۲ رسیده است. همچنین نسبت صادرات به تولید در سال ۹۲ به ۴۸ درصد رسیده که نسبت به سال ۹۰ معادل ۱۰ واحد درصد از این مقدار کاسته شده است. این روند نزولی اثر تحریم‌ها را در روند صادرات نفتی مشخص می‌کند. بانک مرکزی در کنار آمار سالانه، آمار فصلی سال ۹۲ را نیز منتشر کرده است. بر اساس آمارهای بانک مرکزی در سه فصل نخست سال ۹۲، رشد فصلی صادرات منفی بوده، اما در فصل زمستان رشد منفی صادرات نفت متوقف شده و ۵/۱ درصد به مقدار صادرات افزوده شده که می‌توان این موضوع را به اثر توافق هسته‌ای ژنو در انتهای پاییز سال گذشته و توقف وضع تحریم‌های جدید نسبت داد.
بانک مرکزی آمار «تولید» و «صادرات نفت» در سال ۹۲ را به روز کرد. بر این اساس در سال ۹۲ میزان تولید نفت ۵/۳ میلیون بشکه در روز اعلام شده که از این میزان ۷/۱ میلیون بشکه صادر شده است. آمار‌ها نشان می‌دهد که در سال ۹۱، نفت تولید شده در هر روز ۷/۳ میلیون بشکه بوده که از این میزان ۹/۱ میلیون بشکه صادر شده بود؛ بنابراین میزان تولید روزانه نفت در سال ۹۲ نسبت به ۹۱ معادل ۷/۶ درصد کاهش یافته و همچنین میزان صادرات نیز در این مدت ۳/۱۱ درصد افت کرده است.
بر اساس آمار بانک مرکزی طی سال‌های ۸۹ تا ۹۲ کمترین میزان صادرات و تولید نفت در سال ۹۲ رقم خورده است. این روند نزولی اثر تحریم‌های بین‌المللی را در کاهش مقدار تولید و صادرات نفت کشور نمایان می‌سازد. بر اساس آمار منتشر شده می‌توان «نسبت صادرات به تولید» در سال‌های ۸۹ تا ۹۲ را محاسبه کرد، این نسبت منعکس می‌کند که در هرسال چه نسبتی از نفت تولید شده در کشور صادر شده است.
بر این اساس در سال‌های ۸۹ تا ۹۲ بیشترین میزان این نسبت در سال ۹۰ معادل ۵۸ درصد گزارش شده است. کمترین میزان نسبت تولید به صادرات نیز در سال ۹۲ معادل ۴۸ درصد گزارش شده که نشان می‌دهد طی دو سال نسبت تولید به صادرات ۱۰ واحد درصد کاهش یافته است. از آمار ارائه‌شده می‌توان دریافت که طی این چهار سال میزان تولید نفت با یک نوسان مشخص در حال تغییر بوده؛ اما موضوعی که باعث افت نسبت «صادرات به تولید» شده، اثر کاهش صادرات به دلیل تحریم‌های نفتی بوده است.
در گزارش جدید سالانه، آمار فصلی تولید و صادرات نفتی در سال ۹۲ نیز منتشر شده است.
بر این اساس بیشترین تولید و صادرات نفت در بهار سال ۹۲ (تولید معادل ۷/۳ میلیون و صادرات معادل ۸/۱ میلیون بشکه در هر روز) و کمترین میزان تولید و صادرات در ماه پاییز (تولید معادل ۲/۳ میلیون و صادرات معادل ۵/۱ میلیون بشکه) ثبت شده است؛ بنابراین این موضوع نشان می‌دهد که میزان تولید و صادرات در نیمه دوم سال ۹۲ نسبت به نیمه نخست کاهش یافته است.
بر اساس آمار بانک مرکزی نسبت صادرات نسبت به تولید نیز در نیمه نخست سال گذشته نسبت به نیمه دوم بیشتر بوده است. طبق آمار نسبت مذکور در دو فصل بهار و تابستان سال ۹۲ معادل ۴۹ درصد بوده که این رقم در فصل پاییز به ۴۷ درصد و در زمستان به ۴۸ درصد رسیده است.
آمار فصلی منتشر شده در سال ۹۲ حاکی از آن است که رشد فصلی صادرات در سه ماه نخست سال جاری روند نزولی داشته و اوج این کاهش در پاییز ۹۲ بوده که میزان آن نسبت به فصل قبل ۳/۱۴ درصد افت کرده است. اما این روند در زمستان سال گذشته توقف کرده و صادرات در زمستان نسبت به پاییز ۵/۱ درصد رشد کرده است. البته افزایش تولید نفت در این فصل به مقدار قابل توجهی نبوده و نتوانسته روند نزولی در فصل‌های قبل را جبران کند، اما تغییر جهت صادرات نفتی را می‌توان ناشی از «توافق هسته‌ای ژنو» در انتهای پاییز سال گذشته عنوان کرد.
به بیان دیگر، وضع نشدن تحریم جدید، در توافق ژنو باعث شد که روند نزولی کاهش تولید نفت نیز متوقف شود و حتی آمار صادرات فصلی طلای سیاه در زمستان سال گذشته معادل ۵/۱ درصد رشد کرده است. البته آمار ۶ ماه نخست سال جاری مشخص خواهد کرد که اثر توافق ژنو در سال جاری نیز تداوم داشته یا اینکه روند صعودی آن متوقف شده است.
بانک مرکزی مقدار «تولید و صادرات نفتی» را نیمه نخست سال جاری منتشر نکرده است، اما «ارزش صادرات نفتی» را در این مدت ارائه کرده است. بر اساس آمار منتشر شده در نیمه نخست سال جاری ارزش صادرات نفتی به ۶/۳۳ میلیارد دلار رسیده است.
این در حالی است که در نیمه نخست سال جاری ارزش کل صادرات نفتی معادل ۳/۳۰ میلیارد دلار گزارش شده و نشان می‌دهد این آمار در نیمه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۱ درصد افزایش یافته است. بنابراین اگر در نیمه نخست دو سال ۹۲ و ۹۳ بهای نفت را ثابت فرض کنیم، می‌توان نتیجه‌گیری کرد که میزان صادرات نفتی در نیمه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد کرده است.
آمارهای گزارش بانک مرکزی حاکی از آن است که ارزش صادرات نفتی در ۶ ماه نخست سال جاری نسبت به سال قبل رشد کرده است، اما بررسی روند فصلی در سال جاری بیانگر این موضوع است که در تابستان نسبت به بهار سال جاری کاهش یافته است.
بر این اساس در بهار سال جاری ارزش صادرات معادل ۶/۱۷ میلیارد دلار ثبت شده بود، حال آنکه این آمار در تابستان سال جاری معادل ۱۶ میلیارد دلار بوده است. البته به نظر می‌رسد افت ارزش صادرات بیش از آنکه محصول کاهش مقدار صادرات باشد، به کاهش قیمت نفت جهانی ارتباط داشته باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بهای نفت جهانی طی تابستان حدود ۱۸ درصد کاهش یافته است و این موضوع در افت ارزش دلاری صادرات نفتی اثر گذاشته است.
با وجود کاهش ارزش صادرات نفتی نسبت به سال گذشته، این آمار در تابستان سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است. در تابستان سال گذشته ارزش دلاری صادرات نفت حدود ۵/۱۴میلیارد دلار اعلام شده است و نشان می‌دهد ارزش دلاری صادرات در تابستان سال جاری نسبت به سال قبل ۱۰ درصد افزایش یافته است.
برای دولت رقیب بتراشید!
جوان در خبری کوتاه و بدون اعلام منبع آن نوشته: یکی از مشاوران نزدیک به دولت اخیراً در جمعی از فعالان رسانه‌ای از آن‌ها خواسته است برای دولت رقیب بتراشند! در این جلسه که با حضور فعالان رسانه‌ای اصلاحات و حامی دولت برگزار شده، آقای «ح. ا» تأکید کرده است، برای دولت رقیب بتراشید.
به گزارش جوان، وی افزوده است: جریان احمدی‌نژاد را چنان بزرگ جلوه بدهید که فضای دوقطبی در کشور حاکم شود. این در حالی است که مقام معظم رهبری بار‌ها مجموعه دولت را به «کار و فعالیت و خدمت مستمر به مردم» و «پرهیز از حاشیه‌سازی‌ها» و «پرهیز از دوقطبی کردن جامعه با شعار‌ها و دعواهای سیاسی» توصیه کرده‌اند.
اوج حساسیت در مذاکرات هستهایگزارش روزنامه‌ها از مذاکرات هسته‌ای، اغلب همان چیزی است که روزنامه جمهوری اسلامی با تیتر
«المانیتور گزارش داد: ایران و آمریکا دنبال نوشتن سند مشترک توافق هستند» منتشر کرده است. جمهوری اسلامی در این باره نوشته: پایگاه خبری المانیتور به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داد: مذاکره کنندگان ایران و آمریکا در ژنو برای تهیه یک سند مشترک بسیار تلاش کردند.
یک دیپلمات نزدیک به مذاکرات در پاسخ به سؤال المانیتور مبنی بر اینکه آیا سندی که مذاکره کنندگان ایران و آمریکا روی آن کار کرده‌اند به دیگر اعضای گروه ۱+ ۵ ارائه خواهد شد یا نه؟ گفت: نه در این دور از مذاکرات این دیپلمات‌ها همچنین گفتند که این سند اصول توافق نام دارد که احتمالا مقدمات چارچوب توافقی است که ایران و گروه ۱+ ۵ قرار است تا ماه مارس ۲۰۱۵ به آن دست پیدا کنند.
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و محمد جواد ظریف همتای ایرانی‌اش که هفته گذشته دوبار با یکدیگر در ژنو پاریس دیدار کردند هر دو ابراز امیدواری کرده‌اند که این دور از مذاکرات می‌تواند راه رسیدن به توافق را هموار کند. هر دو طرف مذاکره‌کننده از سوی کشور‌هایشان با فشار روبه‌رو هستند و بر لزوم حصول یک توافق تا ضرب‌الاجل جدید تعیین شده تأکید می‌کنند اما حتی تهیه پیش نویس که تعیین‌کننده اصول کلی توافق نهایی باشد هنوز کار دشواری است.
اصلی‌ترین موانع برای رسیدن به یک توافق ظرفیت غنی‌سازی ایران و سرعت لغو تحریم‌ها علیه این کشور و مدت زمان توافق نهایی است.
علی واعظ کار‌شناس حوزه ایران در گروه بحران بین‌الملل در گفت‌وگو با المانیتور تأکید کرد: رایزنی‌های میان ایران و آمریکا طی روزهای اخیر سخت‌ترین و دقیق‌ترین آن‌ها از سال ۲۰۱۳ تاکنون بوده است.
این کار‌شناس گفت: من فکر می‌کنم هدف آن‌ها تهیه چهارچوبی است که خطوط کلی یک توافق است که قابل ارائه از سوی مذاکره کنندگان ایران و آمریکا به دیگر اعضای گروه ۱+ ۵ باشد.
او همچنین گفت: میزان پیشرفت آن‌ها در تهیه این پیش نویس آینده مذاکرات را تعیین خواهد کرد. چون هر دو طرف با توجه به انتقادات در تهران و واشنگتن می‌دانند که وضعیت کنونی قابل ادامه یافتن نیست.
باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه خطاب به جمهوری‌خواهان کنگره گفت، هر گونه تحریم جدید علیه ایران را وتو خواهد کرد چون به روند مذاکرات آسیب می‌زند.
توصیه‌ها و برداشت‌های روزنامه‌ها از روند مذاکرات البته متفاوت است. جوان با درج سخنان فریدون عباسی در مطلبی با تیتر
«توصیه رئیس سابق سازمان انرژی اتمی» از جمله نوشته: رئیس انجمن هسته‌ای ایران در پاسخ به این پرسش که «ما در حال حاضر چه تعداد سانتریفیوژ برای پیشرفت کار نیاز داریم و اگر از یک حدی و تعدادی پایین‌تر بیاید چه اتفاقی می‌افتد؟» توضیح داد: پافشاری طرف مقابل روی تعداد برای چیست؟ ما در یک روند منطقی پیش می‌رفتیم، تعداد سانتریفیوژهایP۱ را روی یک اندازه نگه داشته بودیم و می‌رفتیم تا تجربه پیدا کنیم و سانتریفیوژهای نسل جدید را تولید صنعتی کنیم. ما چه آزاری برای جهان داشتیم؟ مقیاس ما مقیاس نیمه‌صنعتی و پایلوت بود و داشتیم تجربه می‌کردیم، بنابراین پافشاری آن‌ها بر کاهش تعداد برای این است که کلاً فناوری ما را از کار بیندازند و نگذارند تحقیقات به نتیجه برسد. وی افزود: من بار‌ها در مصاحبه‌ها گفتم ما به وقت کار می‌کنیم و به میزان پیشرفت خود در بوشهر و دارخوین و میزان نیاز خود سرمایه‌گذاری می‌کنیم.
دلیلی ندارد بیش از حد روی سانتریفیوژ پافشاری کنیم. ما باید تعدادی را که معقول می‌دانیم داشته باشیم و ضمن بهینه‌سازی، تحقیقات خود را کامل کرده و در فن‌آوری و ساخت ماشین‌های با SWU بالا رشد بیشتری کنیم. اینکه این موارد را امسال بسازیم یا برای چهار سال آینده، باید در این مورد خودمان بر مبنای برنامه توسعه کشور تصمیم بگیریم. عباسی با تأکید بر اینکه تعداد سانتریفیوژ‌ها باید معقول و منطقی و بر حسب نیاز ما باشد، خطاب به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای گفت: توصیه می‌کنم کسی تعداد سانتریفیوژ‌ها را پایین نیاورد. این آن‌ها هستند که باید از حماقتشان دست بردارند و با ما در نیفتند، چون هرچه درافتادند ما پیشرفت کردیم و این یک درس بزرگ برای مسئولان اجرایی فعلی کشور است که نگاه به درون را در خودشان تقویت کنند تا از مردم جدا نشوند و با اقتصاد مقاومتی شعاری برخورد نکنند.
شرق نیز در بخش پایانی مطلبی با تیتر
«لابی دایمی تندرو‌ها علیه مذاکرات» به قلم علی خرم نوشته: نگارنده در ایام مذاکرات «وین ٨» متذکر شد که شرایط پس از آن برای دولت آمریکا، دشوار‌تر خواهد شد و طرفین تلاش کنند تا در همان مقطع، توافق جامع حاصل شود. هر دو دولت در تلاش برای نزدیک‌شدن مواضع به یکدیگر هستند اما واقعیت‌های صحنه، شرایط دیگری را دیکته می‌کند. به هر حال، هر چه مذاکرات به درازا کشیده شود متغیرهای جدید به صورت روزانه و هفتگی، خود را نشان خواهند داد. به نظر می‌رسد تیم‌های مذاکره‌کننده که مسیر دشواری را پشت‌سر گذاشته‌اند نباید اجازه دهند تا سرنوشت مذاکرات به دست بدخواهان ایران رقم زده شود. در ایالات متحده علاوه بر جمهوری‌خواهان، لابی اسراییل و اعراب هم در حال کار شبانه‌روزی است. اگر تصور شود شرایط پرونده هسته‌ای ایران، «استاتیک» است، اشتباه راهبردی رخ داده است.
اتفاقا وضعیت کاملا «دینامیک» و وابسته به متغیرهای لحظه‌ای است. انعطاف حداکثری برای رسیدن به توافق اولیه در اسفندماه جاری و نگارش متن جامع تا تیرماه، باید مدنظر همه طرفین باشد.
روزنامه ابتکار نیز سرمقاله خود را با تیتر
«نگرانی‌های ایران و آمریکا» به قلم مهدی روزبهانی و به موضوع هسته‌ای اختصاص داده است. وی نوشته: عباس عراقچی، مذاکره کننده ارشد تیم هسته‌ای کشورمان فضای مذاکرات میان ایران و آمریکا را «جدی» ارزیابی کرد اما گفت که «اختلاف‌ها همچنان به قوت خود باقی هستند». ولی «اختلافات» میان ایران و آمریکا که ریشه در حوادث تاریخی و بدبینی دو طرف دارد با هشدار اوباما به کنگره این کشور، تفسیری متفاوت یافته است؛ به این معنی که هرچند اختلافات وجود دارد اما دو طرف به سمت درک نگرانی‌های یکدیگر حرکت می‌کنند یا حداقل می‌توان گفت که مذاکرات هسته‌ای بستری فراهم آورده که ایران و آمریکا بتوانند نگرانی‌های خود را رو در رو مطرح کنند تا به این ترتیب با حسن نیت و اراده سیاسی دو طرف، گامی مثبت در معادلات بین‌المللی برداشته شود. لغو تحریم‌های ظالمانه که با ساختاری پیچیده عموما توسط آمریکا علیه ایران طی دوره‌های مختلف ایجاد شده است همواره به عنوان اولویت اول مذاکرات از سوی ایران مطرح شده است. هرچند که با توافق موقت ژنو و پرداخت دارایی‌های بلوکه شده ایران اعلام شد که ساختار تحریم‌ها ترک برداشته است اما تلاش گروه‌های افراطی برای وضع تحریم‌های جدید علیه ایران راه دستیابی به توافق نهایی را برای مذاکره کنندگان دچار مشکل کرده است. در حالی که مذاکرات هسته‌ای تیم مذاکره کننده کشورمان با نمایندگان کشورهای ۱+۵ همچنان ادامه دارد، باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا بعد از دیدار با دیوید کامرون، نخست وزیر انگلیس در واشنگتن تهدید کرد که هر گونه تحریم جدید کنگره علیه ایران را وتو خواهد کرد چرا که روند مذاکرات را به خطر می‌اندازد. نمایندگان دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه کنگره اعلام کرده‌اند در صورتی که توافقی با ایران حاصل نشود از۳۰ ژوئن تحریم‌های جدیدی را علیه ایران به تصویب خواهند رساند. کمیته مالی مجلس سنا اعلام کرده است که تصویب اولیه این طرح را پنج شنبه آینده انجام خواهد داد و گفته است که تعدیلات لازم تا پایان روز سه شنبه اعمال خواهد شد.
با این حال دعوت اوباما در واشنگتن از نمایندگان کنگره برای دادن فرصت بیشتر به مذاکرات و خودداری از اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران گویا تا کنون گوش شنوایی نداشته است. باب منندز، سناتور جمهوری‌خواه و عضو کمیته روابط خارجی در این باره گفته است که اختلاف‌های اساسی با اوباما بر سر اعمال تحریم‌ها وجود دارد در حالی که ما گمان نمی‌کنیم تصویب طرحی برای اعمال تحریم‌های بیشتر در صورتی که توافق با ایران تا پایان ژوئن به دست نیاید، ضرر داشته باشد. همچنین مارک کرک، سناتور جمهوری‌خواه نیز ضمن تایید اظهارات منندز معتقد است که وحدت و یکپارچگی جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها در کنگره ایران را وادار می‌کند که در غنی سازی اورانیوم و پلوتونیوم برای ساخت بمب هسته‌ای تجدید نظر کند.
در این میان، هشدار رئیس جمهور آمریکا به کنگره این کشور تنها یک رویارویی سیاسی نیست و می‌تواند به عنوان درک اوباما از نگرانی ایران تفسیر شود. در واقع می‌توان گفت که اوباما به نگرانی تهران در مورد فشار اقتصادی ناشی از تحریم پاسخ مثبت داده است و با اعلام رسمی آن در کنار همتای بریتانیایی خود سعی دارد اعلام کند هرچند هنوز اختلافات وجود دارد اما نگرانی تهران درک شده است و کاخ سفید آماده است که برای برطرف کردن آن اقدامات جدی، حتی رویارویی با کنگره را انجام بدهد. اما این هشدار اوباما در حالی اعلام می‌شود که مذاکرات فشرده هسته‌ای در ژنو جریان دارد و طی چند روز گذشته محمد جواد ظریف و جان کری طی چند نوبت با یکدیگر گفت‌وگو کردند.
در این میان باید در نظر داشت که بی‌شک آمریکا و شخص رئیس جمهور این کشور نیز نگرانی‌های مختلفی در جهان و منطقه دارد که یا مستقیم و یا غیر مستقیم به ایران مربوط می‌شود. از این روی، اعلام حسن نیت او به تهران برای اتخاذ تصمیمات سیاسی قطعا منتظر درک متقابل است. نگرانی‌هایی که به احتمال زیاد در متن و حاشیه مذاکرات هسته‌ای و دیدارهای چندباره ظریف و کری مطرح شده است؛ هرچند سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده است که ظریف و کری تنها در مورد پرونده هسته‌ای صحبت می‌کنند اما به موضوع شهروندان آمریکایی در بند ایران نیز اشاره کرده است. بعید به نظر می‌رسد که کری در هواخوری خود با ظریف در پاریس از اعلام نگرانی‌های اوباما خودداری کرده باشد. از این رو می‌توان گفت که هرچند هنوز اختلافات باقی است اما درکی از نگرانی‌ها شکل گرفته که خبر از حسن نیت دو طرف، برخلاف فشارهای داخلی و بین‌المللی گروه‌های افراطی دارد که البته رفع آن نیز به گفته مقامات دیپلماتیک دو طرف نیازمند اراده سیاسی است.
