این روزها که میزان مصرف برق کشور در چله تابستان در اوج است، بازدید از نیروگاهی که برق حدود 3.5 میلیون ایرانی را تامین می کند، گویای خیلی از سختی هایی بود که تلاشگران عرصه تولید برق کشور به جان می‌خرند تا ما به راحتی و با فشردن یک کلید، بتوانیم از داشتن یک وسیله برقی لذت ببریم.
به گزارش روزنامه خراسان، بازدید خبرنگاران از نیروگاه 2 هزارمگاواتی شهید رجایی در30 کیلومتری شهرستان قزوین نشان داد برق مصرفی ساکنان ایران زمین که با زدن یک کلید به سهولت قابل استفاده است با چه سختی تولید می شود. امیدواریم مخاطبان با خواندن این گزارش هنگام استفاده از هروسیله برقی مقداری درباره شرایط تولید برق فکر کنند تا شاید انگیزه بیشتری برای صرفه جویی و زدودن مصارف بی جا برایشان ایجاد شود؛ البته همین جا تاکید می کنیم که صرفه جویی به معنی مصرف نکردن نیست بلکه به معنی مصرف به جا و بهینه است.
کار در دمای 60درجه و بالاتر
معمولا نیروگاه را در عکس ها و کتاب ها با برج‌های بزرگ خنک کننده آن می شناسند، برج هایی که وظیفه اصلی آن ها کاهش حدود 10 درجه ای دمای آب مصرفی در نیروگاه است؛ دراین بازدید فرصتی به دست آمد تا به داخل این برج ها برویم و از نزدیک با شرایط کاری در آن ها آشنا شویم؛ برای ورود به برج باید از یک دیواره دوجداره عبور کنیم، بازدیدکنندگان ابتدا داخل محفظه ای می شوند که به طور معمول حدود 10 نفر درآن جامی گیرند و در آن را که به محیط باز بیرون راه دارد، می بندند؛ سپس در دیگری به داخل برج خنک کننده باز می شود؛به عبارت دیگر نمی توان مستقیم وارد برج خنک کننده شد زیرا تفاوت فشار میان هوای بیرون با هوای داخل برج، به قدری است که اگر دری به طور مستقیم از داخل برج به بیرون باز شود، به شدت هوا از طریق آن به داخل مکیده می شود.
این شدت به قدری است که می تواند انسان و اشیایی با وزن حدود یک آدم را جابه جا کند. داخل برج دمایی بالای 60 درجه دارد، شبیه یک سونای خشک ، با این تفاوت که وسعت این محیط بسیار زیادتر از سوناست درحدی که می توان تا چند ده متر درآن دوید! دورتادور برج را تا ارتفاعی خاص رادیاتورهای متعددی تشکیل داده است که وظیفه خنک کردن آب درون نیروگاه را برعهده دارد وهوا از میان آن ها به داخل برج مکیده می شود و سپس به دلیل سازه مخروطی شکل برج ؛ هوایی که آب داخل رادیاتورها را خنک کرده است؛به سمت بالا هدایت می شود.
ورود بدون گوشی و کلاه ایمنی ممنوع!
پس از بازدید از برج خنک کننده، برای بازدید از محوطه توربین نیروگاه وارد محیطی می شویم که ابتدای در ورودی آن در3تابلو جداگانه نوشته شده ورود بدون گوشی؛ کلاه ایمنی وتجهیزات و لباس مناسب ممنوع است؛ دراین مکان توربین های نیروگاه قرار گرفته است که به گفته عباس کاکاوند، قائم مقام مدیرعامل نیروگاه شهید رجایی شامل سه توربین است که هرکدام بارهای متفاوتی از فشار بخار را تحمل می کنند.دراینجا دو واحد بخار نیروگاه قرار دارند که هرکدام ظرفیت اسمی 250 مگاوات تولید برق دارند و بیشترین فشاری که توربین این واحدها، تحمل می کند معادل 200 بار است.سروصدای توربین ها و سایر تجهیزات مستقر دراین بخش از نیروگاه به قدری است که با ماندن حدود 20دقیقه درآن، کمی احساس سردرد و سرگیجه می کنم.به همین دلیل باید هنگام ورود به این مکان، علاوه بر کلاه ایمنی و سایر تجهیزات از گوشی نیز استفاده کنید.
گوش به زنگ در اتاق فرمان
با گذر از محوطه ای که توربین ها درآن قراردارند، به اتاق فرمان نیروگاه می رسیم، محفظه ای پر از کلیدها و دستگاه های الکترونیک که وظیفه کنترل تجهیزات و ادوات داخل نیروگاه را برعهده دارد. هر یک از این کلیدها و دکمه های موجود در این اتاق برای کنترل عملکرد بخشی از دو واحد بخار نیروگاه به کار می رود و البته دو واحد دیگر نیروگاه (در مجموع 4 واحد بخار 250 مگاواتی) نیز اتاق فرمان جداگانه ای دارد. داخل اتاق فرمان صدای آژیر خفیفی را می شنویم که مسئول اتاق فرمان توضیح می دهد این یک نوع آلارم (هشدار) است برای تصحیح بخشی از عملکرد نیروگاه! البته به گفته وی این هشدارها سه مرحله ای است که درمرحله اول صدای آژیر ضعیف و در مرحله دوم صدای آژیر خطر شنیده می شود و مرحله سوم شامل مواردی است که عملکرد دستگاه ها متوقف می شود.
اینکه ما تا کی میخوایم از نیروگاهای بخاری و سیکل ترکیبی با این همه حجم آلودگی به عنوان اصلی ترین منبع استفاده کنیم واقعا جای سوال داره