این روزها درحالی وابستگی درآمدهای شهرداری تهران به عوارض ساخت و ساز یا بهعبارتی فروش تراکم، بیش از 75 درصد اعلام میشود که در سالهای اخیر بهعلت رکود بازار ساخت و ساز و فروش مسکن، این وابستگی به فروش داراییهای شهر و استقراض از بانکها و نهادهای خاص منجر شده است و در حال حاضر چیزی از داراییهای تهران باقی نمانده است.
به گزارش روزنامه ایران، هماکنون به گفته میرلوحی عضو شورای شهر تهران از کلانشهر تهران تنها هزار و 300 فقره املاک ریزدانه یا همان خانه های 50 تا 100 متری باقی مانده که نوسازی آن باعث در آمد می شود در حوزه بزرگ مقیاسها نیز تنها یک بانک و چند فروشگاه زنجیره ای شاید محل درآمدزایی شهرداری باشد. البته شورای پنجم به محض اینکه روی کارآمد، جلوی فروش این پروژهها را گرفت. علاوه بر این 52 هزار میلیارد تومان بدهی روی دست شهرداری تهران گذاشته شده که با احتساب رقم مورد نیاز برای اتمام پروژههای نیمه کاره به 80 هزار میلیارد تومان میرسد.
طی 8 ماه اخیر، تنها حدود 6 هزار میلیارد تومان از مجموع بدهیها پرداخت شده و از آنجا که نیمی از این بدهیها، بانکی است، هر سال به مبلغ 5 تا 6 هزار میلیارد تومان به این بدهیها اضافه میشود، بهطوری که تا پایان دوره پنجم شورای شهر تهران، مجموع بدهیهای شهرداری تهران به 80 هزار میلیارد تومان خواهد رسید.این درصورتی است که حتی یک ریال هم به این مبالغ طی چند سال آینده اضافه نشود. میرلوحی تأکید میکند که طی سالهای اخیر در ظاهر، فروش تراکم، برای شهرداری تهران درآمدزایی کرده، اما در اصل فروش داراییهای شهر، بار سنگین هزینهها را به دوش میکشیده است! آنطور که میرلوحی میگوید از 23 هزار میلیارد تومان بودجه شهرداری تهران و شرکتهای وابسته، تنها تأمین 2 هزار و 500 میلیارد تومان آن از طریق فروش تراکم امکان پذیر است و شهرداری حق ندارد برای تأمین درآمدهایش به شهر فروشی روی بیاورد.
بر خلاف آنچه که گفته میشود رکورد فروش تراکم در تهران دردوره کرباسچی زده شده است، اما میرلوحی میگوید که بیشترین درآمد وابسته به فروش تراکم، با توجه به بودجه چند هزار میلیاردی شهرداری در دوره قالیباف اتفاق افتاده است. اما از سالهای 90 به بعد که شهرداری تهران دچار بحران شده و پروژههای مشارکتی و درآمدی نداشته، مجبور به فروش املاک و داراییهای شهر حتی پارکها و فضاهای حاشیهای شده است!
اما آیا طی 8 ماه اخیر املاک و داراییهای شهر فروخته نشده است؟ میرلوحی به این سؤال جواب منفی داده و به «ایران» میگوید که ما ناگزیر به فروش تعدادی املاک باقیمانده شدهایم که البته بسیار معدود و انگشت شمار بوده است. (او البته به عددی اشاره نمیکند!)
این عضو شورای شهر تهران همچنین درباره استقراض شهرداری تهران طی 8 ماه اخیر هم اینطور توضیح میدهد: شهرداری تهران طی 8 ماه اخیر که مدت زمان روی کار آمدن اصلاحطلبان محسوب میشود، حدود 660 میلیارد تومان استقراض کرده است که در مقایسه با 5 ماهه اول سال گذشته، (پیش از آمدن نجفی به شهرداری تهران) که 2 هزار و 750 میلیارد تومان استقراض شده بود، رقم ناچیزی است.
با این توصیف باید پرسید که تکلیف درآمدهای پایدار شهرداری تهران چه میشود؟ آیا شهرداری از این ناحیه هیچ درآمدی نداشته و به ناچار به استقراض و تلنبار کردن بدهیهای جدید روی آورده است.
سال گذشته تنها حدود 21 درصد درآمدهای شهرداری از درآمدهای پایدار همچون عوارض نوسازی، مالیات بر ارزش افزوده تأمین شده که امسال با تلاشهای صورت گرفته به 27 تا 30 درصد رسیده است. میرلوحی با بیان اینکه حداقل 5 و حداکثر 6 هزار میلیارد تومان بودجه از درآمدهای پایدار است، تأکید میکند که شورای پنجم محکم پای طرح تفصیلی و جامع مانده، اما متأسفانه در سالهای گذشته این دو طرح بویژه در منطقه 22 و شمال شهر تهران مورد بیاعتنایی قرار گرفته است!
به گفته وی، سهم درآمدی شهرداری تهران از جرایمی که ناشی از تخلفات بوده است، سالانه 3 هزار میلیارد تومان برآورد میشود. البته تخلفاتی که رسمیت پیدا کرده و پای ثابت درآمدزایی شهرداری بوده است.
میرلوحی با بیان اینکه سهم شهرداری تهران از عوارض دریافتی از خانههای تهران بسیار اندک است، میگوید: هماکنون 2 میلیون و 100 هزار خانه و واحد آپارتمان در تهران وجود دارد که متوسط پرداختی سالانه هر خانه، 98 هزار تومان و عوارض ناشی از پسماند نیز 80 هزار تومان است که باید افزایش یابد. اگرچه دریافت عوارض از پارکهای حاشیهای و عوارض عبور از اتوبانها میتواند به ایجاد درآمدهای پایدار کمک کند.وی با انتقاد از رعایت نشدن سهم شهرداریها از مالیات بر ارزش افزوده میگوید: سهم شهرداریها از ارزش افزوده، 50 درصد است، اما اکنون حدود یک سوم پرداخت میشود. البته ما پیگیر این موضوع هستیم و در جلسهای که با نمایندگان مجلس داشتیم، بهدنبال برگرداندن سهم واقعی شهرداریها از این درآمد هستیم. هماکنون از 9 درصد تنها 3 درصد به شهرداریها تعلق میگیرد، درحالیکه یکی از منابع اصلی درآمدی شهرداریها از همین موضوع است.
میرلوحی درباره هزینه جرایم و طرح ترافیک هم اینطور توضیح میدهد که این مبلغ در مقایسه با بودجه 23 هزار میلیاردی شهرداری تهران چیزی کمتر از 500 میلیارد تومان است که رقم قابل اعتنایی نمیشود.
سهم دولت در کمک به شهرداریها موضوع مهم دیگری است که باب انتقاد از شهرداران قبلی را باز میکند: «قرار بر این بود تا بخشی از هزینههای مترو و حمل و نقل عمومی از محل یارانه سوخت پیشبینی شده، اما متأسفانه در دوره احمدینژاد، علی رغم مصوبه 2 میلیارد تومانی مجلس برای شهرداریها، این منابع اختصاص نیافت. در دوره قالیباف نیز به علت عدم رابطه حسنه بین دولت و شهرداری عملاً اتفاقی در این حوزه رخ نداد.»
حالا بدهی چند هزار میلیارد تومانی روی دست دولت مانده که بنا به گفته مسئولان شهرداری؛ 14 هزار میلیارد تومان برآورد میشود. البته در این رقم و نوع پرداخت آن، همچنان ابهامات زیادی وجود دارد.
میرلوحی با اشاره به رابطه خوب دولت و شهرداری و همچنین حضور شهردار تهران در جلسات هیأت دولت در دوره جدید از اتفاقات بسیار خوبی خبر میدهد که بزودی به کمک منابع درآمدی شهر تهران خواهد آمد. اختصاص 2 میلیارد یورو برای خرید واگن و توسعه حمل و نقل عمومی و انتشار 5 هزار میلیارد تومان اوراق قرضه از جمله این موارد است. این عضو شورا اظهار امیدواری میکند که با تلاشهای صورت گرفته تا پایان امسال 2 هزار میلیارد تومان از این رقم محقق شود. مناقصه خرید 650 واگن برای تهران هم از دیگر کارهای انجام شده در این دوره است. به گفته وی، تهران هماکنون به 2 هزار واگن نیاز دارد.