آن گونه که از خوزستان خبر میرسد، سطح آب در برخی مناطق مرکزی و غربی استان خیلی زودتر از تصورها در حال فروکش کردن است و موجب شده مزارع غرق شده کم کم از زیر آب سر برآورند. این در حالی است که در جنوب استان هم بر خلاف تصورها به جای کاهش ارتفاع آب، افزایش آب در روزهای اخیر گزارش شده است.
مسائلی که نشان میدهد همه امور مطابق محاسبه پیش نرفته و یا دست کم ارزیابیها در همه موارد صحیح نبوده است. نکاتی مهم که باید امیدوار باشیم در نتیجه فعالیت پژوهشگران و مستندسازی آنچه در این مدت سپری شده، ثبت و ضبط شده و با یافتن اشتباهات و در پیش گرفتن تدابیر و مشخص کردن راهکارهای اصولی تر، تجربه سیلابهای اخیر، به تجربهای تبدیل شود که دیگر نیاز به تکرار نخواهد داشت.
علی بلمچی، بخشدار مرکزی اهواز درخصوص وضعیت سیل زدگان گفت: تمامی راههای ارتباطی روستاهای بخش مرکزی اهواز بازگشایی شده اند و کلیه اهالی این روستاها در منطقه بامدژ به روستای محل سکونت خود بازگشتند. بنیاد مسکن اهواز به تمام خانوادههایی که سیلاب وارد منازل آنها شده، مبلغ ۵ میلیون تومان جهت کمک هزینه خرید لوازم زندگی پرداخت خواهد کرد. خانوارهایی که در صدد تعمیر منازل آسیبدیده از سیل هستند با ارائه درخواست به بنیاد مسکن، این بنیاد نسبت به معرفی آنها به بانکهای عامل جهت دریافت تسهیلات تعمیر منزل به مبلغ حداکثر ۱۵ میلیون تومان با نرخ کارمزد ۴ درصد اقدام میکند.
این مقام مسئول اظهار داشت: خانوادههای سیلزدهای که خانههای آنها آسیب دیده و نمیتوانند به خانههای خود بازگردند، پس از ثبت نام و تایید کارشناس، مبلغ ۶ میلیون تومان به عنوان بلاعوض جهت رهن منزل به آنها پرداخت میگردد. هزینه تسهیلات پرداختی برای خانوادههای سیلزدهای که قصد تجدید بنای منزل خود به صورت کامل دارند، مبلغ ۴۰ میلیون تومان با کارمزد ۴ درصد و ۱۰ میلیون تومان بلاعوض است.
جواد رحیمی مقدم، فرماندار سیروان اظهار کرد: علاوه بر روستای چم شیر سیروان، هشت روستای کوهنانی استان لرستان نیز در اثر بالا آمدن آب سد سیمره دچار آبگرفتگی و قطعی راه ارتباطی شده و امدادرسانی به مردم این روستاها تنها از طرف این شهرستان امکانپذیر است. برق تعدادی از این روستاها قطع شده بود که از طریق روستای داربلوط سیروان و توسط قایقهای تندرو سپاه پاسداران وصل شد.
علاوه بر روستای چم شیر، راه ارتباطی روستاهای چم روته و داربلوط نیز قطع شد که از طریق ایجاد راه جدید مشکل ارتباطی این روستاها حل شد. راه ارتباطی هشت روستای کوهنانی لرستان نیز قطع شده و امداد رسانی به آنها از طریق شهرستان سیروان و توسط قایق انجام میشود.
غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان با اشاره به جبران خسارتهای سیل در استان خوزستان، بیان داشت: بنیاد مسکن در حال بررسی تمامی مناطق سیلزده است و برای خانههایی که کامل تخریب شده باشند ۶ میلیون تومان پول اجاره برای یک سال و ۵ میلیون تومان برای اثاثیه منزل پرداخت میکند و اولویت با روستاهایی است که تا مدتی دیگر در آب هستند و امکان بازگشت به خانه برای مردم وجود ندارد.
وی تصریح کرد: برای هر هکتار گندم آبی ۵ میلیون تومان و گندم دیم ۲ میلیون تومان کمک بلاعوض پرداخت میشود و برای هر هکتار گندم آبی ۵ میلیون تومان و هر هکتار گندم دیم نیز ۵ میلیون تومان وام قرضالحسنه ۴ درصد پرداخت میشود و پرداخت خسارت برای دامهای سبک و سنگین، باغها، تلمبه، پمپ و دیگر تجهیزات کشاورزی نیز در نظر گرفته شده است.
شریعتی با اشاره به ورود نفت برای کمک به خسارتهای وارد شده، بیان داشت: شرکت نفت تقبل کرد که در مناطق نفتخیز مثل اهواز، کارون، باوی و دشت آزادگان مدارس و خانههای بهداشت که دچار آسیب شدند را بازسازی و یا تعمیر کند؛ همچنین برای راههای بین روستای، بینشهری و بهسازی روستاهای سیلزده قیر رایگان تحویل دهد.
استاندار خوزستان افزود: ستاد اجرایی فرمان امام ۱۰ هزار بسته لوازمخانگی شامل یخچال، فرش، پتو، سرویس ظرف، گاز و لوازمتحریر را به خانوادههای سیلزده تحویل داد.
این مقام مسئول با اشاره به توزیع بستههای غذای یکماهه توسط هلالاحمر، اذعان داشت: ۲۶ هزار بسته بهداشتی، ۱۵ هزار بسته لباس و تدارک شرایط درمان پزشکی و ازدواج برای جوانها از فعالیتهای مهم هلالاحمر در روزهای اخیر بود.
نماینده عالی دولت در استان خوزستان در ادامه گفت: مدارس در ۳ استان سیلزده ۴۰۰ میلیارد تومان خسارت دیدند که خیرین مدرسهساز ۲۱۰ میلیارد تومان آن را تقبل کردند.
غلامرضا شریعتی با بیان اینکه مدیر روابط عمومی باید نقصها را برطرف کند، بیان داشت: هیچ محدودیتی در حضور رسانهها وجود ندارد و در ابتدای بحران به روابط عمومی اعلام شد که یک اتاق خبر در مدیریت بحران با حضور همه خبرگزاریها تشکیل شود که تمام اطلاعات در اختیار آنها قرار بگیرد و در بازدیدها نیز حضور داشته باشند. حضور منتقدین مؤثرتر از همراهان است و منتقد اگر واقعیت اطلاعات را در اختیار داشته باشد حتماً آنها را منتقل میکند.
شریعتی با اشاره به اهمیت کار گروهی در بحران، عنوان کرد: اگر کاری در خوزستان انجام شد حداقل ۷۰ درصد بدنه کارشناسی استان به کار گرفته شد اما زحمت و کار برخی افراد مانند سردار شاهوارپور، سردار خادم سیدالشهدا و تلاش شبانهروزی برخی مدیران دیده نشد به دلیل اینکه استاندار بهعنوان رأس مدیریتی دیده میشود.
وی گفت: تیمهای کارشناسی و علمی اساتید دانشگاه در کنار کارشناسان سازمان آب و برق برای مشورت و تصمیمگیری روزانه در خصوص خروجی سدهای خوزستان و پیشبینی آینده استفاده شد؛ همچنین یک گروه پهبادی جوان تشکیل شد که عکسهای هوایی برای بررسی و تصمیمگیری در اختیار استانداری قرار میدادند.
شهردار اهواز با بیان اینکه حدود ۴ هزار کارگر خدمات شهری و فضای سبز به صورت داوطلبانه از روز جمعه هفته آینده جادههای ساحلی اهواز را پاکسازی میکنند گفت: این جادهها از روز شنبه آینده بازگشایی خواهند شد. در برخی نقاط، از جمله؛ جاده زیر پل سلمان فارسی به دلیل بالا آمدن سطح آب رودخانه کارون همچنان محدودیت وجود دارد و تنها در یک لاین بازگشایی خواهد شد.
شهردار اهواز افزود: براساس قرارداد منعقده با بخش خصوصی کارگران شهرداری و خانوادههای آنها برای دریافت خدمات پزشکی میتوانند به درمانگاه شهرداری مراجعه کنند.
احسان میری رئیس بنیاد مسکن بردسکن گفت: تمامی واحدهای خسارت دیده ناشی از سیل تسطیح شده است و تعدادی از خانواده در منازل استیجاری زندگی میکنند و خانوادههایی که منزلی ندارند نیز در چادر هلال احمر اسکان دارند که در روستای سیف آباد فقط ۵ خانوار چنین وضعیتی دارند. خسارت وارده به بخش مسکن ۳۵ میلیارد تومان برآورد شده است و برای تمامی خسارت دیدگان پرونده تشکیل و به محض تخصیص اعتبارات به بانکهای عامل معرفی میشوند.
رئیس بنیاد مسکن بردسکن گفت: اکثر واحدهای خسارت دیده خشتی گلی بوده است هم اکنون اولویت نخست بازسازی منازل مسکونی دچار خسارت است، ولی تا وقتی که دولت اعتباری تخصیص ندهد نمیتوانیم برای مردم کاری کنیم. ساخت واحدهای مسکونی مقاوم حداقل یکسال طول میکشد و دراین رابطه مشارکت همه جانبه مردم نیز ضروری است. یازده هزار واحد روستایی در بردسکن وجود دارد که بیش از ۷۰ درصد واحدهای روستایی شهرستان غیر مقاوم است.
اصغرنودهی رییس جمعیت هلال احمر گنبدکاووس میگوید: این کمپ در محل امامزاده یحیی بن زید ۳۵ خانوار را درخود جای داده است. علاوه براین ۱۳۰ چادر هم در حیاط منازل مسکونی سیلزدگان استقرار یافته است.
رییس جمعیت هلال احمر میگوید: ۱۶۰ خانوار در روستاهای گنبدکاووس در چادرهایی که هلال احمر داده زندگی میکنند و علاوه بر چادر، جیره خشک یک ماهه، پتو، وسایل گرمایشی و بهداشتی، و آب معدنی هم برای این دسته از سیلزدگان داده شده است.
خدادوست موسوی مدیرکل دفتر امور روستاییکهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه سیل به ۷۰ درصد خانه های روستایی خسارت وارد کرده است گفت: سیل حدود ۱۰ هزار میلیارد ریال به استان خسارت وارد کرد. از مجموع کل میزان خسارات وارده ۷۰ درصد مربوط به روستاها، تخریب زیرساخت ها و تاسیسات زیربنایی روستایی بوده است. سیل۵۰۰ میلیارد تومان به راه های استان خسارت وارد کرد که بخش عمدهای از این خسارت ها مربوط به ابنیه ها، پل ها و جاده های روستایی و عشایری بوده است.
وی بیان کرد: بیش از ۶۰ تا ۷۰ درصد منازل روستایی در سیل اخیر تخریب شده اند.
از تارنمای بانک مرکزی، در جلسه شورای پول و اعتبار به ریاست رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مقرر شد برای جبران خسارتهای ناشی از سیل فروردین ماه سال ۱۳۹۸ در همه استانهای آسیب دیده، حداکثر زمان بازپرداخت تسهیلات قرض الحسنه بانکی (با نرخ کارمزد چهار درصد) به مدت هفت سال برای بخش کشاورزی و ۱۵ سال (با احتساب دوره تنفس حداکثر به مدت سه سال) برای بخش مسکن افزایش یابد.
همچنین بر اساس این مصوبه اعطای تسهیلات قرض الحسنه به سیلزدگان از سوی بانکهای عامل باید نسبت به همه تکالیف مندرج در قوانین بابت اعطای تسهیلات قرض الحسنه، در اولویت قرار گیرد.
امانگلدی ضمیر در جلسه کارگروه استانی نوسازی و بازسازی منازل خسارت دیده در سیلاب اخیر اظهار کرد: ۳۰۰۰ واحد مسکونی در سطح روستاها و ۲۵۰۰ واحد شهری توسط کارشناسان برآورد خسارت شدند. با توجه به این ارزیابیها، ۳۰ درصد از واحدهای مسکونی نیاز به بازسازی دارند.
ضمیر با اشاره به کمکهای بلاعوض و تسهیلات قرضالحسنه برای احداث واحدهای آسیب دیده، بیان کرد: برای بازسازی در روستاها ۱۰۰ میلیون ریال کمک بلاعوض و ۴۰۰ میلیون ریال تسهیلات قرضالحسنه با بازپرداخت ۱۵ ساله و در شهرها ۱۲۰ میلیون ریال کمک بلاعوض و ۵۰۰ میلیون ریال تسهیلات قرض الحسنه با بازپرداخت ۱۵ ساله در نظر گرفته شده است. برای تعمیرات واحدهای مسکونی در سطح شهر و روستاها مبلغ ۲۰ میلیون ریال کمک بلاعوض و ۱۵۰ میلیون ریال تسهیلات قرضالحسنه با بازپرداخت پنج ساله و همچنین ۲۰ میلیون ریال کمک بلاعوض برای معیشت و خسارت لوازم خانگی از سوی دولت در نظر گرفته شده است.
غلامرضا شریعتی در گفتوگو با ایسنا، در خصوص آخرین وضعیت آبادان و خرمشهر در پی وقوع سیلاب اظهار کرد: خوشبختانه سیلاب در آبادان و خرمشهر کنترل شده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا احتمال ورود سیلاب به خرمشهر و روستاهای آن، گفت: هر احتمالی وجود دارد.
استاندار خوزستان گفت: نگرانیهایی در خصوص سیلاب در آبادان و خرمشهر وجود دارد اما اقدامات لازم در حال انجام است و مدیریت خواهد شد. همچنین سیلاب در شادگان رو به کاهش است.
غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان ، در خصوص آخرین وضعیت آبادان و خرمشهر در پی وقوع سیلاب گفت: خوشبختانه سیلاب در آبادان و خرمشهر کنترل شده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا احتمال ورود سیلاب به خرمشهر و روستاهای آن، ادامه داد: هر احتمالی وجود دارد. گرانیهایی در خصوص سیلاب در آبادان و خرمشهر وجود دارد اما اقدامات لازم در حال انجام است و مدیریت خواهد شد. همچنین وضعیت سیلاب در شادگان رو به کاهش است.
سعیدی مدیرکل آموزش و پرورش خراسان شمالی با اشاره به خسارت ۷ میلیارد و ۴۵۰ میلیون تومانی سیل به مدارس استان گفت: ۶۰ درصد مدارس استان بیمه است و در این حادثه ۶۷ مدرسه آسیب دچار آسیب شد.
وی از آسیب دیدن ۶۷ مدرسه در جریان بارندگیهای اخیر در استان خبر داد و افزود: بالغبر ۷ میلیارد و ۴۵۰ میلیون تومان خسارت برآورد شد که این رقم را به استانداری، وزارت آموزشوپرورش و بنیاد مستضعفان اعلام کردیم البته حدود ۶۰ درصد مدارس ما بیمه بودند.
کورش مودت، سرپرست فرمانداری خرمشهر به ایسنا گفت: میزان روانآب جاری به سمت خرمشهر در پی شکسته شدن سیلبند ملیحان حدود ۴۰۰ میلیون مترمکعب بر ثانیه بوده است اما با تلاش، این سیلاب به دشتها هدایت شد و از این ناحیه خطری خرمشهر را تهدید نمیکند. همچنین سیلبندهای روستاهای غرب کارون تقویت شده و مشکلی نداریم و سهراهی حسینیه نیز تحت کنترل است.
وی افزود: در حال حاضر سیلاب از سمت طلائیه خرمشهر را تهدید میکند اما سیلبندها در این منطقه احداث شدهاند و مقرر شده که آب به سمت بیابانهای اطراف هدایت شود. همچنین در صورت نیاز سیلاب به سمت پاییندست هدایت میشود تا از طریق اروندرود به دریا وارد شود.
سرپرست فرمانداری خرمشهر بیان کرد: با اقدامات انجام شده آمادگی کامل برای مقابله با خطر ورود سیلاب از سمت طلائیه وجود دارد و جای نگرانی نیست. این آمادگی را داریم که با بحران سیلاب مقابله و از وارد کردن آسیب به خرمشهر جلوگیری شود.
وی با بیان اینکه بحران کنترل سیلاب در خرمشهر دو تا سه ماه دیگر ادامه دارد، گفت: کنترل و هدایت آبهای رها شده به سمت خرمشهر دو تا سه ماه دیگر ادامه خواهد داشت البته این کار در جاهای دیگر نیز همین زمان را میبرد.
علی بلمچی،بخشدار مرکزی اهواز در گفتوگو با ایسنا، در خصوص آخرین وضعیت روستاهای بخش مرکزی اهواز اظهار کرد: این بخش به علت محاصره شدن بین سه رودخانه کرخه، دز و کارون تحت تأثیر سیلاب قرار گرفت. در حال حاضر با فروکش سیلاب در این بخش، از ۳۲ روستای بخش مرکزی اهواز تنها راه ارتباطی روستای سید یدیم قطع است.
وی افزود: در حال حاضر اهالی روستاهای بخش مرکزی اهواز به منازل خود بازگشتهاند و تنها چند خانوار که بابت دریافت خسارات خود نگران هستند و تصور میکنند که اگر در اردوگاه بمانند خسارات خود را دریافت میکنند، حاضر به برگشت به منازل خود نیستند اما در تلاش هستیم این خانوارها به منازل خود برگردند.
بخشدار مرکزی اهواز گفت: یکی از مشکلاتی که اکنون وجود دارد این است که منازل و خیابانهای این بخش کثیف هستند و به پاکسازی نیاز دارند. همچنین جادههای دسترسی روستایی زیر آب رفته بودند و ۵۰ درصد تخریب شدهاند که نیاز به اصلاح و بازسازی اساسی دارند. برخی از جادهها که دچار شکستگی بودند تنها به صورت موقت ترمیم شدند. همچنین برق، گاز و آب روستاها تأمین شده است اما با توجه به اینکه تأسیسات آبفا مشکل پیدا کرده، آب شرب روستاها قطع و وصل میشود که اقدامات لازم در حال انجام است.
مهدی جمالینژاد، معاون عمرانی وزیر کشور در جلسه کارگروه بازسازی و نوسازی مناطق سیل زده در استانداری کرمان گفت: سیلابهایی که از ۲۸ و ۲۹ اسفند ۹۷ آغاز شد، ۲۵ استان کشور را درگیر کرد؛ برای نخستین بار در کشور چنین تجربهای را داریم که ۲۵ استان همزمان دچار بحران شوند.
وی با بیان اینکه شرایط کشور از جهت اقتصادی و سیاسی خیلی خاص است و بازسازی معادل با کارآمدی و عدم کارآمدی میشود، گفت: اگر بخواهیم نشاط و شادابی را ایجاد و دیوار بی اعتمادی بین دولت و مردم و مسؤولان نظام که باید کوتاه شود، جهادی کار کنیم. قرارگاه باید ضربتی، جهادی و در بازه زمانی کوتاه کار را اجرا و ذیل قرارگاه چند کمیته با مأموریتهای متنوع تشکیل شده است. اولین کار، بازسازی و نوسازی منازل و سرپناه مردم است و هر اعتباری در نظر گرفته میشود، فعلاً باید برای این حوزه هزینه بشود. رئیس بنیاد مسکن کشور خیلی خوب به میدان آمده و کار دارد خوب انجام میشود.
جمالینژاد اظهار کرد: بحث نوسازی و بازسای اکنون برای ما حیاتی است و قرارگاه برای این است که کل کشور با هم همزمان پیش بروند و زمان بندی برای ما خیلی مهم است. باید در بازسازی و نوسازی مناطق سیل زده پیمانکاران قوی به میدان بیاید تا با بالا و پایین رفتن قیمتها، کار متوقف نشود و این مسئله مهمی است. درمورد روستاهایی که نیاز به جابه جایی است، باید مسئله زمین به سرعت حل شود و منابع طبیعی سریع ورود کرده و تکلیف زمینها، بستر و حریم رودخانهها را مشخص کند.
وی با اشاره به اینکه ۵۸ روستا در سطح کشور در استانهای سیل زده باید جابه جا شوند بیان کرد: محور ساخت منازل در استانهای سیل زده از صفر تا ۱۰۰ توسط بنیاد مسکن انجام خواهد شد که نشان از حجم زیاد میزان بازسازی و نوسازی بوده که باید در این راستا خیّران مسکن ساز ورود پیدا کنند و حساب ۱۰۰ امام را فعال کرد.
هوشنگ جزی، مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری به ایسنا گفت: در گزارش مسئولان بیشتر به این نکته اشاره میشود که خاک و رسوبات از داخل مناطق سیلزده تخلیه شده است اما گزارشی از اینکه این خاک و رسوبات در کجا ریخته میشود، در دسترس نیست.
وی با بیان اینکه به نظر میرسد برنامهای برای استفاده مجدد از خاکی که سیل آن را شسته و به پایین دست آورده است نداریم، تصریح کرد: اگر این خاک صرفا برای تخلیه سریع به آبراههها و رودخانهها ریخته شود با سیلهای احتمالی بعدی مجدد به پاییندست و به سمت مناطق مسکونی حرکت میکند.
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری ادامه داد: متاسفانه برای مسائل این چنینی از پیش برنامهریزی نشده است و در حال حاضر نیز که در شرایط اضطرار قرار داریم، مردم انتطار دارند که خاک بهسرعت از خانه و محلشان خارج شود. چنانچه از قبل برای این موضوع برنامهریزی کرده بودیم الان میتوانستیم این خاک را به منطقه امن دپوی رسوبات منتقل کنیم.
به گفته جزی، سیل وقتی وارد مناطق دشتی میشود مواد مغذی خاک را با خود همراه میکند و در نتیجه خاک مناطق پاییندست را غنیتر میکند: از آنجایی که سیلهای اخیر حجم زیادی خاک و رسوبات همراه خود داشتند، توصیه می کنم که این خاک و رسوبات در رودخانهها و آبراههها دپو نشود. هنگام تخلیه خاک مناطق سیلزده میتوان آنها را به مناطق امن دپو منتقل و از آنها برای کشاورزی، فعالیتهای صنعتی مانند آجرپزی یا در مناطقی که خاک آنها از دست رفته است، استفاده کنیم.