به گزارش «تابناک»؛ به فاصله ۲۴ ساعت از انتشار خبر مثبت بودن آزمایش دو فرد مشکوک به ابتلای به ویروس کرونای جدید، موجی از اخبار و شایعات در این خصوص در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود که نگرانی بسیاری از ایرانیان را به دنبال داشته است؛ از شناسایی مواردی از ابتلا در شهرهای مختلف تا عکس و متنها و حتی فایلهای صوتی که تاکید دارند اوضاع فاجعه است!
شرایط به گونهای است که احتمالا با کمی جست و جو در اطرافیانمان با افرادی مواجه میشویم که نگرانند مبادا آبریزش بینی یا سردرد یا سرفه و عطسه شان، نشانه ابتلا به این ویروس باشد و یا فراتر از آن، به دنبال راهی میگردند تا مطمئن شوند که سرماخورده یا مبتلا به آنفلوانزا هستند نه کرونا.
شبیه به فکر کردن به خارش که میتواند منجر به حس خارش در جایی از بدن شود یا مشابه شرایطی که در هر مورد دلشوره آور دیگر تجربه میکنیم و به رغم آنکه میدانیم اغلب دلشورهها بی اساس هستند و به این مهم واقفیم که عبور دلشوره از حدی مشخص، آسیب زا و آفت است، اما راه خلاصی از آن را سراغ نداریم و به داشتنش تن در میدهیم.
اما آیا برخوردی مشابه با ویروس کرونا و احتمال ابتلا به آن درست است؟ پاسخ این سوال حالا محکمتر از قبل، منفی است. این را مرگ دو تن از ایرانیان مبتلا به این ویروس در روز گذشته نشان میدهد که حالا کرونا را به بحث کانونی و اساسی ایرانیان تبدیل کرده است. بحثی همراه با ابهامات ریز و درشت که از جمله آنها آمار مبتلایان و میزان شیوع ویروس کرونا در کشور است. سوالی که برخی میکوشند با اتکا به آمار مرگ ۲ درصد مبتلایان به ویروس، به آن پاسخ دهند.
البته این پاسخ درست نیست. این را یک منبع آگاه در وزارت بهداشت به «تابناک» میگوید که تاکید دارد: نباید با اتکا به فرمول و محاسبه به سراغ این ویروس و میزان شیوع آن رفت، به ویژه زمانی که با این ویروس ناشناخته مواجهیم که تلاش برای شناسایی کاملش ادامه دارد و از روز نخست مطرح شدن اسمش تا کنون بسیاری از اطلاعات درباره آن تغییر کرده و با اطلاعات جدید به روز شده است.
وی میافزاید: اینکه منشا بیماری کجاست و تعداد مبتلایان چند نفر است و امثال این سوالات، سوای اهمیتی که برای مسئولان دارند، باید برای مردم بی اهمیت باشد و به جایش بر پیشگیری از ابتلا به ویروس و مراقبتها در این خصوص تکیه شود. باید تصورمان این باشد که ویروس در اطرافمان هست و برای مراقبت از آن باید نکات مهمی را مدنظر قرار دهیم، نه اینکه ببینیم چند تن در کجا مبتلا شده اند و بعد در آن نقاط و پیرامونشان مراقبت را در دستور کار قرار دهیم.
«درست مثل کاری که چینیها انجام میدهند»؛ این منبع آگاه با تاکید بر این جمله میگوید: در سراسر چین مردم میکوشند با مراقبت و پیشگیری از ابتلا به ویروس در امان بمانند و کار به این نکته ندارند که در شهرشان موردی گزارش شده یا نه. البته چینیها از نظر فرهنگی با ما تفاوتهای محسوسی دارند که از جمله این تفاوت ها، همراهی شدید مردم با مسئولان است در حالی که بسیاری در کشورمان بسیاری در مراجعه به مراکز درمانی مقاومت نشان میدهند.
وی میافزاید: اگر از این ضعف ما نسبت به چینیها صرف نظر کنیم، خوشبختانه ما ایرانیها در یک مورد اساسی در پیشگیری از ابتلا به این ویروس از آنها جلوتر هستیم. اینکه دست هایمان را با آب و صابون میشوییم، بر خلاف چینیها که در استفاده از سرویس بهداشتی هم صرفا از دستمال استفاده میکنند و با آب و صابون بیگانه اند. همین استفاده از آب و صابون و شستوشوی مداوم دستها کلیدیترین پیشگیری از ابتلا به ویروس است و تا ۹۰ درصد خطر را دور میکند.
این مقام آگاه در ادامه به یک اقدام موثر صورت گرفته در چین برای کاهش التهابات شیوع بیماری هم اشاره میکند و میگوید: در چین شبکههای اجتماعی و نرم افزارهای ارتباطی مختلف فیلتر هستند و تقریبا همه امور با «وی چت» صورت میگیرد، اما برای آنکه بازار شایعات و التهابات ناشی از آنها برچیده شود، مدیران ویچت و دولت افزونهای به این نرم افزار اضافه کرده اند که آمار مبتلایان به ویروس، بهبود یافتگان و جان باختگان را مدام نمایش میدهد تا وضعیت شفاف باشد و شایعات شکل نگیرند.
البته این تنها اقدام دولتمردان چینی برای شفاف سازی اوضاع نیست: یک اقدام دیگر که در چین صورت گرفته، انتشار یک نرم افزار موبایلی دیگر است که نشان میدهد چند نفر در نزدیکی شما به این ویروس مبتلا شده اند تا بدانید که کجاها بیشتر مراقبت و از تردد به کجاها پرهیز کنید و شایعات اجازه رشد نداشته باشند. این نرم افزار برای اهالی شهرهایی مانند ووهان که بالغ بر ۱۲ میلیون جمعیت دارد، بسیار کاربردی است و به کمک آن میتوان مراقبت بیشتری کرد و زندگی را ادامه داد، چون توقف همه چیز ممکن نیست.
وی با تاکید بر تاثیر بسیار این دست اقدامات در مقابله با بازار شایعات میگوید: باور کنید شایعات مخربتر و مرگبارتر از این ویروس هستند و برای مقابله با آن هر کاری کنیم، ارزش دارد، اما مهمتر از هر اقدامی، نقش ما اهمیت دارد. نقش مایی که نباید شایعات را باور کنیم یا به آنها اهمیت دهیم و یا مقدمات تکثیرشان را فراهم آوریم. باید به شایعات توجه نکرد و استرس هم نگرفت و با دقت و مراقبت پیشگیری کرد و به دیگران نیز آموزش داد.
این مقام آگاه در پاسخ به این که آیا کیتهای ویژه تشخیص ویروس کرونا در کشور وجود دارد یا خیر، میگوید: بله مقادیر زیادی کیتهای تشخیصی خریداری و در کشور توزیع شده و از این بابت هیچ گونه نگرانی وجود ندارد، اما باور کنید در خود چین هم این گونه نیست که هر نشانه سرماخوردگی یا آنفلوانزا را احتمال به ابتلا تعبیر کنند و نگران شوند. باید بدانیم که درست است نشانهها شبیه هستند، اما در مبتلایان به کرونا بیش از یکی دو نشانه و آن هم در ابعاد وخیم دیده میشود و از آن مهم تر، افرادی در معرض خطرند که بیماریهای زمینهای دارند یا به دلایلی مانند بیماری قلبی، تنفسی، کلیوی و ... دارو مصرف میکنند یا ایمنی بدنشان ضعیف است.
آخرین نکته مورد تاکید وی، یادآوری عمر محدود و تنها هشت ساعته ماسکهای فیلتر دار و تاکید بر این نکته کلیدی است که استفاده از ماسک توصیه نمیشود جز برای افراد مشکوک یا سرما خورده، چون شاید استفاده از ماسک این باور را به وجود آورد که افراد مصون از بیماری هستند و این باور، همراه با ریسک و خطرناک است. بهترین کار این است که شعاع یک متری بین خودمان و افرادی که سرفه یا عطسه میکنند ـ یا حین حرف زدن آب دهانشان ممکن است بیرون بریزد ـ را حفظ و به ایشان استفاده از ماسک و تعویض آن را توصیه کرده و نکات بهداشتی مانند شست و شوی مداوم با آب و صابون را جدی بگیریم.