تعداد روزهایی از سال جاری که هوای تهران در شرایط «ناسالم» قرار داشته، تا همینجای کار و به فاصله دو ماه تا پایان سال، سه برابر تعداد روزهای ناسالم در سال ۹۸ است.
به گزارش «تابناک»؛ سال ۱۳۷۶ زمانی که جبهه سبز ایران، روز ۲۶ بهمن را به عنوان روز «بدون خودرو» نامگذاری کرد، هنوز هوای پاک آن گونه که در جهان در کانون توجه عموم قرار گرفته بود، در ایران مورد توجه نبود، همان گونه که مسائل محیط زیستی اهمیتی چندانی نداشت و هر حرف و حدیثی پیرامون این امور به نوعی سانتیمانتالیسم تعبیر میشد و مورد توجه قرار نمیگرفت.
شاخص آلودگی هوای تهران که برای دو سه هفته روند صعودی را تجربه کرده بود، در پی وزش باد در روزهای ابتدایی هفته جاری با افتی چشمگیر مواجه گردید تا فعلا خبری از بحران وسیع تر نباشد!
البته در هیچ جای جهان با انکار، فرافکنی، اتهام، برچسب زنی و تدابیری از این دست موفق به جلوگیری از بروز آثار سوء محیط زیستی نشده اند و ایران نیز از این قاعده مسثتنا نیست، لذا به مرور آلودگی هوا، به ویژه در کلانشهرهایی مانند تهران تا جایی اوج گرفت که به مجادلههایی جدی گره خورد و در نتیجه برخی از این کشمکشها و به منظور یادآوری نمادین به عموم مردم، روز ۲۹ دی ماه به عنوان روز هوای پاک نامگذاری شد.
برای آنکه بدانید این اقدام چقدر نمادین بوده، کافی است به این نکته اشاره کنیم که این نامگذاری نه در شورای تقویم ملی یا هیات دولت یا مجلس یا هر جای مرتبط و نیمه مرتبط دیگری، که در محیط زیست صورت گرفته است. برای آنکه شگفتی تان کاملتر شود، هم میشود این نکته را مرور کنیم که حتی سازمان حفاظت محیط زیست کشورمان این نامگذاری را انجام نداده، بلکه اداره کل استان تهران این تصمیم را اتخاذ کرده است!
این شروع مسیری است که بعدها به عمیقتر شدن اختلافها درباره هوای پاک هم رسید و حتی در مقطعی موجب شد، شرکت کنترل کیفیت هوای تهران که در زیرمجموعه شهرداری است با سازمان محیط زیست استان بر سر مسائلی مانند سنجش آلودگی هوا و شاخصهای اعلامی مجادله و حتی مناقشه کنند، اما در انتهای مسیر، به تولد قانونی منجر شد که دست کم در زمان تصویب موجبات مسرت بسیاری را فراهم آورد.
برای آنکه به نقش باد در کاهش آلودگی هوا پی ببرید، کافی است به تصویر بالا دقت کنید که در سمت راست، وضعیت فعلی آلودگی هوای تهران تصویر شده در حالی که سرعت باد 2.3 متر بر ثانیه است و در سمت چپ، پیش بینی الودگی هوا برای فردا ارائه گردیده که سرعت باد به 4.4 متر بر ثانیه خواهد رسید.
البته در قانون هوای پاک که در تیرماه سال ۱۳۹۶ به تصویب مجلس رسید و در مردادماه و با تایید شورای نگهبان، رسما اجرایی شد، روز هوای پاک و این دست مسائل جایی ندارد و تنها وظایف همه دستگاهها و سازمانها و وزارت خانهها و حتی قوای سه گانه مشخص شده و روال رسیدگی به قصورها و تخلفها ارائه شده است؛ اما چون حرفی از حذف این روز خاص هم به میان نیامده، به نظر میرسد، هنوز ۲۹ دی ماه هر سال، روز هوای پاک است. روز هوای پاک برای سراسر ایران و حتی روز ملی هوای پاک! (از جمله حواشی جالب پیرامون این مناسبت، «ملی» خواندش است، در حالی که نامگذاری یک روز با پسوند ملی، تابع ضابطههایی است که روز هوای پاک هرگز نداشت.)
روزی که اگر نبود، وزش باد در ابتدای هفته جاری، امروز در ابعاد باشکوهی در شبکههای اجتماعی مورد بزرگداشت کاربران ایرانی قرار میگرفت و به نقد قانون جوان، اما فراموش شده هوای پاک گره میخورد که قطعا در ابعاد وسیع زیر پا گذاشته شده است که اگر این گونه نبود، تهران و هفت هشت کلانشهر دیگر کشورمان در روزهای اخیر تا این اندازه مسموم و آلوده نبودند و لازم نبود یادی از روز غیررسمی هوای پاک کنیم!