مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) از مفاهیمی است که در دهه‌های اخیر وارد ادبیات کسب‌وکارهای بزرگ دنیا شده و در این مفهوم، سودآوری تنها عامل اثرگذاری بر تصمیم‌های تجاری یک سازمان نیست، بلکه انتقاع اجتماع و عموم جامعه از فعالیت‌های شرکت نیز در تصمیم‌گیری‌ها دخیل است.
در این زمینه در ایران نیز شاهد ایفای مسئولیت اجتماعی، از سوی شرکت‌ها در سال‌های اخیر بوده‌ایم، از جمله شرکت هایپراستار که در روز 10 اردیبهشت 1403، از نیروگاه خورشیدی خود در فروشگاه مارلیک، رونمایی به عمل آورد. این اقدام را می‌توان نقطه عطفی در اجرای فعالیت‌های مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در ایران دانست، اما نقطه‌ی مهم‌تر نگاه زیرساختی به مقوله‌ی توسعه‌ی پایدار در این شرکت است.
در رویداد رونمایی از بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی استان تهران چه گذشت؟
در این مراسم که روی پشت بام فروشگاه هایپراستار مارلیک و در محل استقرار پنل‌های خورشیدی این شرکت برگزار شد، مهمانانی از شرکت توزیع برق استان تهران، سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) و سازمان حفاظت از محیط زیست، به همراه فعالان رسانه‌ای و کنشگران محیط‌زیست حضور داشتند. این نیروگاه که در وسعت دو هزار متر مربع و در طی ۴ ماه ساخته شده، در اولین سال فعالیت خود ۳۶۲ هزار کیلووات ساعت برق تولید می‌کند.
بابک هاشمی، مدیرعامل هایپراستار در این مراسم با اشاره به تاریخچه‌ی هایپراستار به عنوان پایه‌گذار صنعت خرده‌فروشی مدرن در ایران، به اهداف توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی این شرکت اشاره کرد و در مورد این پروژه گفت: «برنامه‌های توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی از روز اول تاسیس این شرکت، خط مشی ما بوده و امروز خوشحالیم با رونمایی از اولین نیروگاه خورشیدی در بین سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در صنعت خرده‌فروشی ایران، قدم مهمی در اجرای مسئولیت‌هایمان برداشته‌ایم.»
وی در ادامه افزود: «این نیروگاه به شبکه توزیع برق استان تهران متصل شده که برق مصرفی معادل ۷۵ خانه‌ی مسکونی در سال را تامین خواهد کرد.»
در ادامه البرز بازغی، مدیرکل توسعه و سرمایه‌گذاری این شرکت در زمینه‌ی نگرش این شرکت به مفهوم توسعه پایدار گفت: «توسعه‌ی پایدار، مفهومی توسعه‌یافته از مسئولیت اجتماعی است که در ده سال گذشته در دنیا به آن توجه بسیاری شده است. در شرکت هایپراستار نیز این مساله در سه رکن توانمندسازی نیروها و همکاران، مسئولیت‌های اجتماعی و بازاندیشی به منابع تعریف شده است. نگاه ما بازاندیشی به منابع در دسترس بوده است. زیرا منابع نامحدود نیست و باید به صرفه و با نگاه محیط زیستی مصرف کنیم. به همین جهت است که توسعه‌ی پایدار در داخل دپارتمان توسعه و سرمایه‌گذاری قرار گرفته است تا به سرمایه‌گذاری در آن متعهد باشیم.»
نسترن بنی‌جمالی، مدیر توسعه پایدار و مسئولیت‌های اجتماعی هایپراستار نیز در زمینه‌ی اقدامات این شرکت گفت: «در زمینه‌ی توانمندسازی نیروها و همکاران، مهمترین اقدام ما آشنایی آنها با مفهوم توسعه پایدار و اهدافش بوده است. در زمینه‌ی مسئولیت‌های اجتماعی، استخدام توان‌یابان، جمع‌آوری باتری‌های زباله، جمع‌آوری و اهدای ۸ تن لباس دست دوم، توزیع ۱۳ تن غذا و محصولات غذایی در خیریه‌ها تنها در سال گذشته و تاسیس اولین بانک غذای ایران مهمترین اقدامات بوده‌اند. در زمینه‌ی بازاندیشی به منابع نیز، ترویج استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای به نام «اکوبگ» برای کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیکی، مدیریت کاهش مصرف آب و برق در فروشگاه‌ها، کاهش مصرف کاغذ، ایجاد دفتر کار سبز و در نهایت تاسیس نیروگاه انشعابی خورشیدی بخشی از اقدامات عملی این شرکت در راستای توسعه‌ی پایدار به شمار می‌رود.»
اثرات زیست محیطی نیروگاه خورشیدی هایپراستار
بنی‌جمالی در مورد اثرات محیط زیستی این نیروگاه خورشیدی گفت: «نیروگاه مارلیک هایپراستار، بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی انشعابی تهران با توان ٣۶٢ هزار کیلووات ساعت از انتشار بیش از ٣ میلیون و ۴٠٠ هزار کیلوگرم گاز دی‌اکسید کربن در طی عمر ۲۰ ساله‌ی خود جلوگیری می‌کند که ارزش این اقدام برای کاهش گازهای گلخانه‌ای، معادل کاشت جنگلی به وسعت ۱۳۶ هزار درخت در کشور است.»
امید به توسعه‌ی مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکتی در بین شرکت‌های ایرانی
انرژی تابش خورشید به صورت سالیانه در کشورمان ایران در بازه‌ی ۱۳۰۰ تا ۲۲۰۰ کیلووات ساعت بر مترمربع است و به همین دلیل ایران جزو مناطق با پتانسیل بالا از نظر تابش انرژی خورشیدی در دنیا است، اما با وجود این ظرفیت بالا و در مقایسه با کشورهای هم‌رده و مشابه، سرمایه‌گذاری بسیار ناچیزی در این زمینه صورت گرفته است. همان‌گونه که در گزارش‌ها مشخص است، بخشی از آلودگی هوای شهرها، ناشی از فعالیت‌های نیروگاه‌های گازی و سوزاندن سوخت‌های فسیلی برای تولید برق است. به همین جهت در صورت الگوبرداری شرکت‌های بخش خصوصی از این اقدام یک شرکت پیشرو، می‌توان امیدوار بود نه تنها بخشی از ظرفیت انرژی خورشیدی در کشور بهره‌برداری شود، بلکه بتوان ناترازی میان تولید و مصرف را با انرژی پاک و تجدیدپذیر جبران و به این واسطه به حفاظت از محیط زیست نیز کمک کرد.
