پروفسور «ویلیام بیمن» معتقد است ترامپ معتقد است که ایران در حال حاضر آنقدر ضعیف است که نمیتواند به طور معناداری واکنش نشان دهد.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، تیم انتقالی ترامپ به وال استریت ژورنال گفتهاند که احتمال حمله به سایتهای هستهای با جدیت بیشتری در حال بررسی است. زمانی که اسرائیل بعد از «وعده صادق ۲» عنوان کرد ممکن است تاسیسات هستهای یا نفتی ایران را هدف قرار دهد، ترامپ از این موضوع دفاع کرد و رویکرد بایدن در خصوص نهی اسرائیل در این زمینه را مورد نقد قرار داد.
منابعی در تیم انتقال گفتند که تضعیف موقعیت منطقهای تهران و افشاگریهای اخیر در خصوص افزایش چشمگیر میزان اورانیوم غنیشده در اختیار ایران، منجر به پیشبرد این مذاکرات محرمانه داخلی شد. با این حال، آنها خاطرنشان کردند که کار روی این موضوع در مراحل اولیه است.
دو منبع آگاه گفتند که ترامپ در گفتوگوهای اخیر خود با بنیامین نتانیاهو، گفت که نگران احتمال هستهای شدن ایران در دوران تصدی خود است و نشان داد که در حال بررسی ابتکارات برای جلوگیری از این امر است. با این حال، ترامپ میخواهد از جنگ دیگری، بهویژه جنگی که شامل ارتش آمریکا میشود، اجتناب کند و حمله به سایتهای هستهای ایران میتواند ایالات متحده و ایران را به مسیر برخورد سوق دهد.
دو گزینه کلیدی در گفتوگوهای تیم مطرح شد که برخی از آنها با ترامپ مشورت شد. یکی از آنها افزایش فشار از طریق اعزام نیروها، هواپیماهای جنگی و ناوهای آمریکایی به خاورمیانه است.
ایالات متحده همچنین میتواند تسلیحات پیشرفته از جمله بمبهای سنگر شکن را به اسرائیل بفرستد تا قدرت آتش تهاجمی خود را برای امکان حمله به سایتهای هستهای افزایش دهد.
تهدید به نیروی نظامی، به ویژه زمانی که با تحریمهای شدید همراه شود، ممکن است ایران را متقاعد کند که چاره دیگری جز انتخاب راه حل دیپلماتیک ندارد.
گزینه دیگر استفاده از تهدید واقعی از آن نیروی نظامی برای وادار کردن ایران به تغییر مسیر است. این راهبردی است که ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود علیه کره شمالی به کار برد. هنوز مشخص نیست ترامپ چه راهی را انتخاب خواهد کرد.
مشاوران ترامپ که از گزینههای نظامی علیه ایران حمایت میکنند، گفتهاند که ایده اصلی حمایت از حملات اسرائیل به سایتهایی مانند نطنز، فردو و اصفهان است و یا احتمال مشارکت ایالات متحده در عملیات مشترک.
منابع صهیونیست گفتند که ابهامات بسیار زیادی در مورد احتمال موفقیت اسرائیل در حمله به سایتهای هستهای که برخی از آنها در اعماق زمین هستند وجود دارد. اما انهدام سامانه پدافند هوایی سوریه آسمان را به روی خلبانان نیروی هوایی در میدان شمالی باز میکند.
مقامات تیم ترامپ گفتند که قصد دارند تحریمها را افزایش دهند، از جمله ممنوعیت خرید نفت آمریکا از کشورهایی که از ایران نفت میخرند. اما به گفته یکی از اعضای تیم انتقال، باید یک انتقال برای افزایش فشار اقتصادی انجام شود، زیرا ایران برای کشتن رئیس جمهور ترامپ کار میکند. دولت جدید مطمئن است که با نیابتهای ایران، از جمله حوثیها، نمیتوان با آنها برخورد کرد مگر اینکه علیه خود تهران عمل کنند و از اصطلاحات نتانیاهو استفاده میکند. یکی از مسئولان تیم انتقالی گفت: آنها سر اختاپوسند.
خبرنگار تابناک در گفتوگو با پروفسور «ویلیام بیمن» استاد دانشگاه مینه سوتا آمریکا به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه میخوانید.
پروفسور ویلیام اورمان بیمن (William O. Beeman) استاد دانشگاه مینه سوتا است. وی همچنین از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ ریاست بخش خاورمیانه انجمن مردم شناسی آمریکا را برعهده داشته است. بیمن پیشتر مدیر گروه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه براون (Brown) در ایالت رودآیلند و استاد مردم شناسی و مطالعات آسیای شرقی این دانشگاه نیز بود. وی دکترای مردم شناسی را از دانشگاه شیکاگو در سال ۱۹۷۶ دریافت کرد و به خاطر نوشتن چندین جلد کتاب و بیش از ۱۰۰ مقاله علمی در مورد پویشهای ارتباطات در ایالات متحده، ایران و ... بسیار مشهور است.
*وال استریت ژورنال به نقل از تیم ترامپ گزارش داد که این تیم در حال بررسی حمله به تاسیسات هستهای ایران است. خطرات این اقدام احتمالی چیست؟
اگر آمریکا به تاسیسات هستهای ایران حمله کند، نقض معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) است. شاید ترامپ اهمیتی نمیدهد. او به معاهدات بین المللی احترام نمیگذارد و معتقد است که هر اقدامی از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد بی معنی و بی اثر خواهد بود.
اسرائیل از امضاکنندگان معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای نیست و بنابراین احتمال این که چنین حملهای توسط اسرائیل به برکت حضور ترامپ در قدرت انجام شود بسیار بیشتر است.
ترامپ معتقد است که ایران در حال حاضر آنقدر ضعیف است که نمیتواند به طور معناداری واکنش نشان دهد. با این حال، خطر یک درگیری منطقهای بسیار زیاد است، البته در صورت بمباران تأسیسات هستهای ایران، فاجعهای شبیه به چرنوبیل را نیز باید در نظر داشت.
*تروئیکای اروپایی در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرده است که آماده فعال کردن «مکانیسم ماشه» است. به نظر میرسد نوعی هماهنگی بین دیدگاههای اروپا، آمریکا و اسرائیل در خصوص مقابله با برنامه هستهای ایران ایجاد شده است. از یک سو تهدید نظامی و از سوی دیگر تهدید فعال کردن «مکانیسم ماشه» وجود دارد. به نظر میرسد اقدامات علیه برنامه هستهای ایران تا قبل از اکتبر ۲۰۲۵ افزایش یابد. ارزیابی شما چیست؟
در این مرحله بحث فعال کردن «مکانیسم ماشه» (Snapback) تا حد زیادی بی معنی هستند. ایران تا حد زیادی تحریمها را دور زده است و این فعال سازی «مکانیسم ماشه» صرفا جنبه صوری و تزئینی دارد.
*ایران اعلام کرده است که تا زمانی که تحریمها لغو نشود، اقدامات اضافی از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی را نمیپذیرد. به نظر میرسد همکاری ایران با آژانس در چارچوب توافق مارس ۲۰۲۳ به گفتگوی ایران با ترامپ وابسته شده است. ارزیابی شما چیست؟
تحریمها برداشته نمیشوند مگر اینکه ایران برنامه هستهای خود را به طور کامل در دولت ترامپ کنار بگذارد. به این ترتیب «گفتوگو» با ترامپ پیش خواهد رفت.
*پیش بینی شما از گزارش آتی آژانس در مورد برنامه هستهای ایران چیست؟ آیا گزارشی خواهد بود که کشورهای غربی را راضی کند؟
گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی به شدت از ایران انتقاد خواهد کرد، زیرا این روند به شدت سیاسی شده است. هیچ کس توجه زیادی به گزارش نخواهد داشت.