به گزارش تابناک و به نقل از وبسایت سیانبیسی، این جزیره کوچک در دریای کارائیب که کشوری کمونیستی است، با تولید واکسن کووید خود، به این نقطه عطف دست یافته است و این در حالی شکل میگیرد که آنها تلاش میکنند تا قفسههای سوپرمارکتهای خود را در بحبوحه تحریم تجاری چند دههای ایالات متحده پر نگه دارند.
هلن یافه، کارشناس کوبا و مدرس تاریخ اقتصادی و اجتماعی در دانشگاه گلاسکو اسکاتلند در یک گفتوگویی تلفنی تصریح کرد: «این یک شاهکار باورنکردنی است. کسانی مثل ما که بیوتکنولوژی خواندهایم، از این نظر تعجب نمیکنیم، زیرا این موضوع بهتدریج ظاهر نشده است. این محصول یک سیاست آگاهانه دولت برای سرمایهگذاری دولتی در این بخش، هم در سلامت عمومی و هم در علوم پزشکی است.»
بر اساس آمار رسمی گردآوری شده توسط «دنیای ما در داده»، تا به امروز، حدود ۸۶ درصد از جمعیت کوبا با سه دوز بهطور کامل علیه کووید و ۷ درصد دیگر تا حدی در برابر این بیماری واکسینه شدهاند. این ارقام شامل کودکان ۲ سال به بالا نیز میشود. مقامات بهداشتی کشور در این ماه واکسنهای تقویتی را برای کل جمعیت در تلاش برای محدود کردن شیوع نوع بسیار مسری امیکرون انجام میدهند.
این کشور تقریبا ۱۱ میلیون نفری تنها کشوری در آمریکای لاتین و حوزه دریای کارائیب است که یک دز خانگی برای کووید تولید کرده است.
جان کرک، استاد بازنشسته در برنامه آمریکای لاتین دانشگاه دالهوسی در کانادا در این خصوص میگوید: «جسارت محض این کشور کوچک برای تولید واکسنهای خود و واکسینه کردن ۹۰ درصد جمعیت آن، چیز خارق العاده ای است.»
بخش معتبر بیوتکنولوژی کوبا، پنج واکسن مختلف کووید، از جمله Abdala، Soberana ۰۲ و Soberana Plus ایجاد کرده است که کوبا میگوید همه این واکسنها با استفاده از سه دوز، بیش از ۹۰ درصد در برابر کووید علامتدار از انسان محافظت میکنند.
دادههای کارآزمایی بالینی واکسن کوبا هنوز مورد بازبینی علمی بینالمللی قرار نگرفته است، اگرچه این کشور در دو تبادل مجازی اطلاعات با سازمان بهداشت جهانی برای آغاز فرآیند فهرست استفاده اضطراری برای واکسنهای خود شرکت کرده است.
برخلاف غولهای داروسازی ایالات متحده یعنی فایزر و مدرنا که از فناوری mRNA استفاده میکنند، همه واکسنهای کوبا واکسنهای پروتئینی پایه هستند؛ مانند واکسن Novavax. برای بسیاری از کشورها، تولید آنها ارزان است، میتوان آنها را در مقیاس بالا تولید کرد و نیازی به انجماد عمیق ندارند.
این امر باعث شده است که مقامات بهداشت بینالمللی از این واکسنها به عنوان منبع بالقوه امید برای «جنوب جهانی» یاد کنند؛ بهویژه با ادامه نرخ پایین واکسیناسیون. بهعنوان مثال، در حالی که حدود ۷۰ درصد از مردم اتحادیه اروپا بهطور کامل واکسینه شدهاند، کمتر از ۱۰ درصد از جمعیت آفریقا واکسیناسیون کامل را انجام دادهاند.
اما برای تحقق این امر، سازمان جهانی بهداشت (WHO) احتمالاً باید واکسنهای کوبا را تأیید کند. فرآیند بررسی سازمان جهانی بهداشت شامل ارزیابی تأسیسات تولیدی است که در آن واکسنها تولید میشوند، نکتهای که مقامات بهداشتی کوبا میگویند پیشرفت را کند کرده است.
ویسنته ورز، رئیس مؤسسه واکسن فینلی کوبا، ماه گذشته به رویترز گفت که آژانس بهداشت سازمان ملل در حال ارزیابی تأسیسات تولیدی کوبا با «استاندارد جهان اول» است و به این اشاره کرد که فرآیند پرهزینه در اصل، ارتقای تجهیزات آنها به آن سطح است.
ورز پیشتر گفته بود که اسناد و دادههای لازم در سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ به WHO ارائه خواهد شد. تأیید WHO گام مهمی برای در دسترس قرار دادن واکسنها در سراسر جهان خواهد بود.
یافه در پاسخ به این سوال که اگر WHO واکسنهای کووید کوبا را تایید کند، چه معنایی برای کشورهای کمدرآمد خواهد داشت، گفت: «فکر میکنم واضح است که بسیاری از کشورها و جمعیتهای جنوب جهان، واکسن کوبا را بهترین امید خود برای واکسینهشدن تا سال ۲۰۲۵ میدانند. این در واقع، همه ما را تحت تاثیر قرار میدهد، زیرا آنچه که ما با نوع امیکرون میبینیم این است که وقتی جمعیتهای وسیع تقریبا هیچ پوششی ندارند، شما جهشها و گونههای جدیدی در حال توسعه خواهید داشت و سپس آنها به کشورهای پیشرفته و بهطور کل به کشورهایی که واکسیناسون کاملتری دارند، بازمیگردند.
کرک موافقت کرد که تایید بالقوه WHO از واکسنهای کووید تولید ملی کوبا برای کشورهای در حال توسعه «اهمیت زیادی» خواهد داشت. نکتهای که باید در نظر داشت این است که واکسنها به دمای بسیار پایینی که فایزر و مدرنا به آن نیاز دارند، احتیاجی ندارد. بنابراین مکانهایی وجود دارند مثل آفریقا که توانایی ذخیره واکسنهای فایزر و مدرنا را ندارند.
او همچنین خاطرنشان کرد که کوبا برخلاف سایر کشورها یا شرکتهای داروسازی پیشنهاد داده است که در انتقال فناوری مشارکت کند تا تخصص تولید واکسن خود را با کشورهای دیگر به اشتراک بگذارد.
کرک میگوید: «هدف کوبا برخلاف شرکتهای چندملیتی دارویی، کسب درآمد سریع نیست، بلکه حفظ سلامت کره زمین است. بنابراین، بله، کسب سود صادقانه، اما نه سود گزافی که برخی از شرکتهای چندملیتی کسب میکنند.»
تدروس آدهانوم گبریسوس، رئیس سازمان جهانی بهداشت ماه گذشته هشدار داد که سونامی موارد کووید ناشی از سویه امکیرون آنقدر بزرگ و سریع بود که سیستمهای بهداشتی را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داد.
تدروس درخواست خود را برای توزیع بیشتر واکسن برای کمک به کشورهای کم درآمد برای واکسینه کردن جمعیت خود تکرار کرد، زیرا بیش از ۱۰۰ کشور در مسیر دستیابی به هدف آژانس بهداشت سازمان ملل برای واکسینه شدن کامل ۷۰ درصد از جهان تا ماه ژوئیه هستند.
WHO سال گذشته اعلام کرد که جهان احتمالا در سال ۲۰۲۲ دزهای کافی واکسن کووید را برای واکسیناسیون کامل کل جمعیت بزرگسال جهان خواهد داشت؛ مشروط بر اینکه کشورهای با درآمد بالا واکسنهایی را برای استفاده در برنامههای دزهای تقویتی احتکار نکنند.
همشهری آنلاین