تفاوت گفتار ترامپ با محتوای سند اجرایی علیه ایران/نتیجه مذاکره «رفع تحریم» است یا صرفاً عدم حمله نظامی؟

ترامپ وقتی در مورد موضوع هسته‌ای ایران و توافق در مورد آن سخن می‌گوید صحبتی از رفع تحریم نمی‌کند. دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در «ازای توافق چه پیشنهادی به ایران خواهد داد؟»، گفته است: «آن‌ها را بمباران نمی‌کنم»

به گزارش سرویس بین الملل تابناک، «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا شامگاه سه‌شنبه یک «یادداشت ریاست‌جمهوری» را درباره «احیای سیاست فشار حداکثری» علیه ایران امضا کرد.

ترامپ به‌منظور آنچه جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و کاهش صادرات نفت آن خوانده، این یادداشت را امضا کرده است.

او گفت که درباره امضای این سند «مردد» بوده، با این حال این یادداشت «بسیار سختگیرانه» است. ترامپ گفت: امیدوارم از این (فشار حداکثری) زیاد استفاده نکنیم. باید ببینیم آیا می‌توانیم با ایران به توافق برسیم یا خیر.»

ترامپ در ادامه، آمادگی خود برای گفت‌و‌گو با «مسعود پزشکیان» همتای ایرانی خود را ابراز کرد و به سوال یک خبرنگار درباره آمادگی برای گفت‌و‌گو با همتای ایرانی خود، پاسخ مثبت داد. 

او اظهار داشت: «آماده گفت‌و‌گو با رئیس‌جمهور ایران هستم.» ترامپ همچنین مدعی شد: «اگر ایران تلافی کند و بخواهد من را بکشد، آنها را نابود خواهیم کرد.»

ترامپ در ادامه، آمادگی خود برای گفت‌و‌گو با «مسعود پزشکیان» همتای ایرانی خود را ابراز کرد و به سوال یک خبرنگار درباره آمادگی برای گفت‌و‌گو با همتای ایرانی خود، پاسخ مثبت داد. 

او اظهار داشت: «آماده گفت‌و‌گو با رئیس‌جمهور ایران هستم.» ترامپ همچنین مدعی شد: «اگر ایران تلافی کند و بخواهد من را بکشد، آنها را نابود خواهیم کرد.»

این ادعا درحالی است که مقامات ایران و آمریکا همواره گزارش‌های ادعایی درباره «خواست» ایران برای ترور ترامپ را رد کرده‌اند. او همچنین با زیر سوال بردن ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران، مدعی شد: «ایران به داشتن سلاح هسته‌ای بسیار نزدیک است.»

رئیس‌جمهور آمریکا همچنین در اظهاراتی خصمانه، مدعی شد که حق دارد از فروش نفت ایران به کشور‌های دیگر جلوگیری کند. ترامپ در ادامه تأکید کرد: «ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند.» ترامپ مجددا افزود: «به دنبال اعمال فشار علیه ایران نیستم. اما آنها نباید به سلاح هسته‌ای دست پیدا کنند.»

او در پاسخ به سوالی درباره دیدگاه خود نسبت به برقراری روابط با ایران گفت: «من خواستار داشتن روابط خوب با همه کشور‌ها هستم. اما آنها نباید سلاح هسته‌ای داشته باشند.»

ترامپ تصریح کرد: «برخی از مقامات ایرانی اعلام کردند که به دنبال سلاح هسته‌ای نیستند.» رئیس‌جمهور آمریکا افزود: «من می‌خواهم همه کشور‌ها رونق داشته باشند و در خاورمیانه صلح باشد.» ترامپ تأکید کرد: «بسیاری از کشور‌های منطقه، از جمله ایران خواستار صلح در منطقه هستند.»

ترامپ همچنین در دیدار با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی و در پاسخ به سوالی درباره ادعای رسانه‌ها درباره ضعیف بودن ایران گفت: «ایران ضعیف نیست. ایران یک کشور بسیار قوی است. اما به آنها اجازه نخواهیم داد به سلاح هسته‌ای برسند. ایران ضعیف نیست. آنها قوی هستند. خواست من جلوگیری از رسیدن آنها به سلاح هسته‌ای است.»

ترامپ همچنین تهدید کرد: «ما تحریم‌های شدیدی را علیه رژیم ایران اعمال خواهیم کرد و صادرات نفت آنها را متوقف خواهیم کرد.»

رئیس جمهور آمریکا در ادامه ادعا‌های خود علیه ایران افزود: «من دوست دارم با ایران به توافقی برسم که آنها را قادر سازد زیبا زندگی کنند. ایران نمی‌تواند سلاح هسته‌ای داشته باشد و اگر به آن نزدیک شوند برایشان بسیار بد خواهد بود».

ترامپ درباره ایران و البته سایر کشور‌ها یک «گفتار» دارد که در این گفتار الفاظ زیبایی را به کار می‌برد. مثلا در مورد ایران، آنرا قوی می‌داند و از مردم ایران تعریف و تمجید می‌کند و برای آنها خواهان یک زندگی «زیبا» هم هست.

او حتی این تصور دروغ را می‌خواهد ایجاد کند که به شخصه حاضر نبوده چنین سندی (علیه ایران) را امضا کند و برای او امضای چنین سندی سخت و دشوار بوده است.

اما «گفتمان» او تناقض‌های «گفتار» او را عیان می‌کند. برای نمونه ترامپ هنگام امضای «یادداشت ریاست جمهوری» علیه ایران که بخشی از آن مورد اشاره قرار گرفت تنها گزاره «نمی خواهم ایران به سلاح دست یابد» را مطرح می‌کند.

بر همین اساس هم بود که عباس عراقچی بعد از امضای این یادداشت ریاست جمهوری از سوی ترامپ و بر اساس «گفتار» ترامپ گفته بود: اگر موضوع اصلی این است که ایران دنبال سلاح هسته‌ای نرود که این قابل حصول است؛ ایران یک عضو متعهد ان پی تی بوده و مواضع آن در این خصوص کاملا روشن است. فتوای مقام معظم رهبری هم وجود دارد که تکلیف را برای همه ما روشن میکند.

جمله شرطی عراقچی نشان می‌دهد گفتمان ترامپ در تضاد با گفتمان آن است. این گفتمان را می‌تواند در اصل سند امضا شده دید.

در ابتدای این سند که اصل آن در اینجا قابل بازیابی است آمده است: ایران نباید به سلاح هسته‌ای و موشک بالستیک قاره‌پیما دست یابد؛ شبکه تروریستی ایران باید خنثی شود؛ باید با توسعه موشکی و همچنین سایر تسلیحات و توانمندی‌های نامتعارف و متعارف مقابله کرد.
این یادداشت وزیر خزانه‌داری را نسبت به اعمال فشار اقتصادی حداکثری بر دولت ایران، شامل تحریم و اعمال مکانیسم‌های اجرایی علیه افرادی که ناقض تحریم‌های جاری هستند، موظف می‌کند. بر اساس این سند: 

-وزیر خزانه‌داری همچنین برای تمام بخش‌های تجاری مرتبط شامل کشتیرانی، بیمه و بندرگاهی توصیه‌نامه‌ای با مضمون خطرات نقض تحریم‌ها علیه ایران یا نیرو‌های نیابتی ایران صادر خواهد کرد.

-وزیر خارجه نیز معافیت‌های تحریمی موجود را اصلاح کرده یا باز می‌گرداند و به منظور پیاده‌سازی کارزاری برای به صفر رساندن صادرات نفتی ایران، با وزیر خزانه‌داری همکاری خواهد کرد.

-نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل متحد نیز با متحدان اصلی واشنگتن جهت تکمیل روند بازگرداندن تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی علیه ایران همکاری خواهد کرد. (مکانیسم ماشه)

همچنین در بخش مرتبط با «محافظت از موطن برابر ایران» آمده است: تاب‌آوری دولت قبل مقابل تهدید‌های ایران علیه شهروندان و شرکت‌های آمریکایی به پایان رسید. ذیل این عنوان در سند مذکور آمده است:

-دادستانی کل به منظور تحقیقات، اختلال و پیگرد قانونی شبکه‌های مالی و لجستیکی، عوامل یا سازمان‌های صوری مستقر در آمریکا که تحت حمایت ایران یا نیرو‌های نیابتی ایران هستند، تمام اقدامات حقوقی مقدور را پیگیری خواهد کرد.

- دادستانی کل، رهبران و اعضای «گروه‌های تروریستی» تحت حمایت ایران که شهروندان آمریکایی را بازداشت و زخمی کرده یا کشته‌اند را مورد پیگرد قرار داده و برای بازداشت و استرداد آنها به آمریکا تلاش خواهد کرد.

بخش آخر سند مرتبط با موضوع هسته‌ای ایران است. این بخش با عنوان «حذف برنامه هسته‌ای ایران از روی میز» مطرح شده است و آمده است: رئیس جمهور ترامپ دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را تحمل نخواهد کرد و همچنین حمایت دائمی آنها از «تروریسم» به ویژه علیه منافع آمریکا را تاب نخواهد آورد.

همچنین ذیل این عنوان دولت آمریکا آورده است:

-ترامپ در سال ۲۰۲۰ اعلام کرد «مادامی که او رئیس جمهور آمریکاست، ایران هرگز اجازه داشتن سلاح هسته‌ای را نخواهد داشت.»

-یادداشت امروز تعهد سال ۲۰۲۰ رئیس جمهور آمریکا را برای مقابله با نفوذ خطرناک ایران در سراسر جهان محقق می‌کند:

-کشور‌ها مدت‌های مدید، به طور دقیق از سال ۱۹۷۹، رفتار مخرب و بی‌ثبات‌کننده ایران در خاورمیانه و ورای آن را تاب آورده‌اند. ایران همواره حامی اصلی تروریسم بوده و پیگیری دستیابی به سلاح هسته‌ای از سوی آنها، جهان متمدن را تهدید می‌کند. ما اجازه چنین اتفاقی را نخواهیم داد.

همانگونه که ملاحظه می‌شود این سند در بعد نظامی به معنای خلع سلاح ایران است. طنز عجیب این است که در سند حتی سلاح‌های متعارف ایران و توانمندی ساخت آن (conventional weapons capabilities) نیز باید از بین برود و با آنها مقابله شود. بحث در اینجا نابودی تسلیحات متعارف و توانمندی آن است؛ لذا همانگونه که سند نشان می‌دهد خلع سلاح ایران در موشکی، هسته‌ای و سایر بخش‌های نظامی مطرح است.

این موضوع در سخنان «محمد باقر قالیباف» رئیس مجلس شورای اسلامی ایران بعد از امضای این سند نیز مطرح شده است. وی روز شنبه (۲۰ بهمن‌ماه) در ششمین همایش ویژه فرماندهان و کارکنان ستاد فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفته است: ترامپ قاتل شهید سلیمانی است و اینکه رهبر انقلاب می‌فرمایند مذاکره با آمریکا شرافتمندانه نیست، در واقع اینگونه است. همچنین معنی دستور و سندی که ترامپ امضا کرده است، خلع سلاح ایران در موشکی، هسته‌ای و سایر بخش‌های نظامی است.

وی اضافه کرد: ترامپ پیش از این متنی که یک طرفه نبود را پاره کرد، بعد همین فرد می‌گوید دوست ندارم اینها را اجرا کنم. یعنی خودت (جمهوری اسلامی ایران) داوطلبانه بپذیر و اگر نپذیرد اتفاق دیگری می‌افتد.

نکته جالب این است که ترامپ وقتی در مورد موضوع هسته‌ای ایران و توافق در مورد آن سخن می‌گوید صحبتی از رفع تحریم نمی‌کند. دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در «ازای توافق چه پیشنهادی به ایران خواهد داد؟»، گفته است: «آن‌ها را بمباران نمی‌کنم»

ترامپ در گفت‌و‌گو با نیویورک‌پست مدعی شده است: ترجیح می‌دهم که به‌جای حمله، با ایران بر سر غیرهسته‌ای بودن توافق کنم. به ادعای وی، «چنین توافقی امکان‌پذیر است و اسرائیل نیز به ایران حمله نخواهد کرد»!

ترامپ افزود: به آنها می‌گویم که توافق خواهم کرد. از جهتی هم تمایلی ندارم که بگویم قرار است چکاری انجام دهیم. می‌دانید، این کار درستی نیست. آنها را بمباران نخواهم کرد. می‌دانم باید به آنها چه بگویم و امیدوارم آنها به این نتیجه برسند که آنچه هم‌اکنون در فکرش هستند را انجام ندهند؛ و فکر می‌کنم که آنها واقعاً خوشحال خواهند شد.

نکته دیگر در خصوص سند امضا شده توسط ترامپ علیه ایران بحث حقوقی آن است. اگرچه این سند ذیل «یادداشت ریاست جمهوری» امضا شده و از لحاظ حقوقی در قوانین آمریکا با «فرمان اجرایی» متفاوت است و ضعیف‌تر از فرمان اجرایی است ولی در عمل نتیجه یکسانی برای ایران دارد. برای نمونه پس از امضای این سند، وزارت خزانه داری آمریکا تحریم‌های جدیدی را علیه ایران در بخش انرژی، کشتیرانی و نفت اعمال کرده است.

بر همین اساس است که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بعد از امضای سند مذکور توسط ترامپ فرمودند: برخی وانمود می‌کنند اگر پشت میز مذاکره بنشینیم فلان مشکل حل می‌شود، اما واقعیتی که باید درست بفهمیم این است که مذاکره با آمریکا هیچ تأثیری در رفع مشکلات کشور ندارد.