جزئیات مذاکرات ایران و آمریکا در عمان؛ دیدگاه نماینده ترامپ به برنامه هسته‌ای ایران چیست؟

بر اساس برخی اخبار، عراقچی و ویتکاف مذاکره‌کنندگان ارشد تهران و واشنگتن هستند و این مذاکرات به صورت غیرمستقیم و به واسطه «بدر البوسعیدی»، وزیر امور خارجه عمان آغاز خواهد شد.

به گزارش سرویس بین الملل تابناک، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا گفت: با ایران گفت‌و‌گو‌های مستقیم داریم و شنبه جلسه بسیار مهمی خواهد بود و خواهیم دید چه اتفاقی می‌افتد. روز شنبه یک نشست بزرگ با ایرانی‌ها و دیدار مستقیم با آنها خواهد بود.

وی افزود: ممکن است با ایران توافق شود و این عالی خواهد بود. مذاکرات مستقیم با ایران در بالاترین سطوح در حال انجام است.

رئیس‌جمهوری آمریکا افزود: موفقیت این مذاکرات به سود ایران خواهد بود. ترامپ گفت: می‌خواهیم اسرائیل در هر توافقی درباره ایران نقش داشته باشد، اما در عین حال تلاش می‌کنیم از درگیری جلوگیری کنیم.

رئیس‌جمهوری آمریکا، ادعا کرد: مذاکرات مستقیمی با ایران در جریان است و روز شنبه یک نشست بسیار مهم با مقامات ایرانی برگزار خواهد شد.

ترامپ افزود: روز شنبه، دیداری بزرگ و مستقیم با ایرانی‌ها خواهیم داشت و خواهیم دید چه اتفاقی خواهد افتاد. وی همچنین گفت: شاید به توافقی با ایران برسیم و این فوق‌العاده خواهد بود. وی ادعا کرد که ممکن است که توافق با ایران، توافقی متفاوت و بسیار قوی‌تر باشد.

ترامپ در ادامه گفت: نمی‌توانم بگویم جلسه شنبه با ایران کجا برگزار خواهد شد؛ فقط می‌توانم بگویم که این دیدار بسیار محرمانه است و به‌صورت مستقیم با ایران انجام خواهد شد.

وی افزود: فکر می‌کنم اگر مذاکرات با ایران موفقیت‌آمیز نباشد، ایران در خطر بزرگی قرار خواهد گرفت. ما نمی‌توانیم اجازه دهیم ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند. این موضوع فرمول سختی دارد. کشور‌هایی هستند که بمب اتمی دارند در حالی‌که نباید داشته باشند، اما ایران نمی‌تواند به این سلاح دست یابد.

رئیس جمهور آمریکا مدعی شد: اگر مذاکرات موفقیت آمیز نباشد، ایران روز‌های سختی خواهد داشت.

ترامپ در پاسخ به این سوال که اگر بخواهید بر سر یک توافق جدید با ایران مذاکره کنید، می‌توانید توضیح دهید که چگونه این توافق بیشتر از برجام متفاوت است؟ گفت: خب من واقعا نمی‌توانم این را بگویم توافق در دست مذاکره، متفاوت با برجام خواهد بود. ولی توافق قوی تری خواهد بود.

«بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز از «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا خواسته است که توافق با ایران، مانند توافق با لیبی باشد.

نتانیاهو طی دیدار با ترامپ در کاخ سفید گفت: «ما هر دو در این هدف متحد هستیم که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند. هر اتفاقی بیافتد، باید مطمئن شویم ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد».

عباس عراقچی وزیر خارجه ایران، اظهارات ترامپ مبنی بر آغاز مذاکرات ایران و آمریکا در روز شنبه را تایید کرد، اما اضافه کرد که گفت‌و‌گو‌ها غیرمستقیم خواهد بود. وی گفت: به همان اندازه که یک امتحان است، فرصت هم است. توپ در زمین آمریکاست.

عراقچی دو روز پیش نیز اعلام کرده بود تاکنون هیچ مذاکره‌ای برگزار نشده است. همچنین عراقچی روز گذشته نیز گفته بود که آمریکا هنوز پاسخی دربارۀ مذاکرات غیرمستقیم نداده است.

صبح روز دوشنبه ۱۸ فروردین ماه ۱۴۰۴، عباس عراقچی به صراحت درباره انتشار برخی ادعا‌ها و شایعات مبنی بر آغاز مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا، گفت: پیشنهاد مذاکره مستقیم به دلایلی که مکرر گفته شده مورد پذیرش ما نیست ولی ما آمادگی مذاکرات غیرمستقیم را از طریق کشور عمان داریم.

وزیر امور خارجه ایران تاکید کرده بود، اکنون توپ در زمین آمریکاست که به پیشنهاد جمهوری اسلامی پاسخ دهد اگرچه ما عجله‌ای نداریم.

«فرناز فصیحی» خبرنگار نیویورک‌تایمز نیز در این زمینه مدعی شده بود: سه مقام ایرانی به من گفتند ایران و امریکا روز شنبه در عمان مذاکره غیرمستقیم می‌کنند. ایران به امریکا گفته اگر مرحله اول مذاکرات غیرمستقیم خوب پیش برود برای مداکرات مستقیم، مانع ندارد.

در خصوص ادعای نتانیاهو که خواهان «مدل لیبی» (برچیده شدن برنامه هسته‌ای ایران) در مذاکرات آمریکا با ایران شده باید توجه داشت که ایران چنین موردی را رد کرده است. عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران در رابطه با اظهارات درباره توافق با ایران که شبیه به توافق واشنگتن با لیبی در سال ۲۰۰۳ باشد، گفته است: مگر در خواب ببینند!

«طارق رئوف» رئیس سابق بخش شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز در خصوص کاربست «مدل لیبی» بر برنامه هسته‌ای ایران به خبرنگار تابناک گفته است: بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، که روز دوشنبه در جریان سفر به آمریکا در کنار ترامپ نشسته بود، اصرار داشت که هر توافق حاصلی باید به آنچه او «مدل لیبی» نامید پایبند باشد، به این معنی که ایران باید کل زیرساخت هسته‌ای خود را برچیده و از کشور خارج کند. اما بیشتر تجهیزات غنی‌سازی لیبی قبل از تحویل به آمریکا در سال ۲۰۰۳ هرگز از جعبه خارج نشده بود؛ در حالی که زیرساخت هسته‌ای ایران دهه‌هاست که فعال است و در سراسر کشور پراکنده شده، بخش زیادی از آن در اعماق زمین قرار دارد.

از سوی دیگر اعلام شده مذاکره غیرمستقیم ایران و امریکا روز شنبه در عمان آغاز می‌شود و «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران و «استیو ویتکاف» فرستاده ویژه امریکا در امور خاورمیانه با یکدیگر گفت‌و‌گو خواهند کرد.

بر اساس برخی اخبار، عراقچی و ویتکاف مذاکره‌کنندگان ارشد تهران و واشنگتن هستند و این مذاکرات به صورت غیرمستقیم و به واسطه «بدر البوسعیدی»، وزیر امور خارجه عمان آغاز خواهد شد.

پیش از این عباس عراقچی اعلام کرده بود: «مسلم است که مسئولیت مذاکرات احتمالی با وزارت امور خارجه و مدیریت آن با وزیر امور خارجه خواهد بود.»

از سوی دیگر «استیو ویتکاف» نماینده دولت ترامپ در این مذاکرات از افراد نزدیک به ترامپ به شمار می‌رود. باید توجه داشت «ویتکاف» در مقایسه با «مایک والتز» مشاور امنیت ملی ترامپ و «مارکو روبیو» وزیر خارجه آمریکا موضع متعادل تری در خصوص برنامه هسته‌ای ایران دارد.

به طور کلی، در تیم ترامپ شاهد دو دیدگاه متعارض در خصوص برنامه هسته‌ای ایران هستیم. در یک طرف «استیو ویتکاف» نماینده ویژه ترامپ در خاورمیانه و و «ایلان ماسک» قرار دارند که با رویکردی متعادل تر، خواهان برچیده شدن برنامه هسته‌ای ایران نیستند. شخص ترامپ نیز به این دیدگاه نزدیک است.

ترامپ پیش‌تر نیز گفته بود بازرسی‌ها از برنامه هسته‌ای ایران باید چند برابر میزان فعلی شود. وی گفته بود: «اگر توافقی کنیم راه‌هایی هست که {از اجرای آن} مطمئن شویم، باید ۱۰ برابر بازرسی کنیم. اگر آنها به سلاح هسته‌ای برسند بعد همه {سلاح هسته‌ای} میخواهند لذا افتضاح بالا می‌آید.»

از طرف دیگر «مایک والتز» مشاور امنیت ملی و «مارکو روبیو» وزیر خارجه قرار دارند که خواهان برچیده شدن کامل برنامه هسته‌ای ایران هستند.

پس از اینکه استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در خاورمیانه اعلام کرده بود ترامپ در نامه خود به‌دنبال آن است که برنامه هسته‌ای ایران راستی‌آزمایی شود و به‌سمت ساخت سلاح هسته‌ای حرکت نکند، مایک والتز مشاور امنیت ملی کاخ سفید در مصاحبه با شبکه «سی بی اس نیوز» مدعی شد: ترامپ خواهان برچیده شدن کامل برنامه هسته‌ای ایران است. همۀ گزینه‌ها روی میز است و وقت آن است که ایران کاملاً تمایل خود برای داشتن سلاح هسته‌ای را کنار بگذارد.

وی همچنین در این زمینه گفته است: «همه گزینه‌ها روی میز است تا اطمینان حاصل شود که ایران در هیچ زمینه‌ای به سلاح هسته‌ای دسترسی پیدا نکند. این شامل برنامه موشکی، تسلیحاتی و غنی سازی است. آنها می‌توانند برنامه‌های خود را تحویل دهند و یا به طریقی که قابل راستی‌آزمایی باشد از آن صرف نظر کنند، در غیر اینصورت ممکن است با یک سری عواقب دیگری رو‌به‌رو شوند.»

«ویتکاف» اخیرا نیز در واکنش به توئیت وزیر خارجه ایران که گفته بود «ایران هرگز به دنبال سلاح هسته‌ای نخواهد بود» واکنش نشان داده بود و نوشته بود «عالی». هر چند بعدا این پاسخ را حذف کرد.